Bài giảng Địa lí Lớp 9 - Tiết 30, Bài 23: Vùng Bắc Trung Bộ - Đoàn Thị Hoài Thu

 Tiết 30 - Bài 20:  VÙNG BẮC TRUNG BỘ 
ĐỊA LÍ 9 
GV: Đoàn Thị Hoài Thu 
Động Phong Nha – Quảng Bình 
Ngôi nhà Bác Hồ tại Kim Liên, Nam Đàn, Nghệ An 
I. Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ 
5 
12.1 
39.734 
Đồng bằng sông Cửu Long 
6 
7.1 
23.550 
Đông Nam Bộ 
2 
16.5 
54.475 
Tây Nguyên 
4 
13.5 
44.254 
Duyên hải Nam Trung Bộ 
3 
15.6 
51.513 
Bắc Trung Bộ 
7 
4.5 
14.806 
Đồng bằng sông Hồng 
1 
30.7 
100.965 
Trung du & miền núi Bắc Bộ 
% 
Km 2 
Thứ tự 
Di ệ n t í ch 
Vùng 
Bảng thống kê diện tích các vùng kinh tế Việt Nam 
LƯỢC ĐỒ HÀNH CHÍNH VÙNG BẮC TRUNG BỘ 
THANH HÓA 
NGHỆ AN 
QuẢNG TRỊ 
HÀ TĨNH 
QuẢNG BÌNH 
THỪA THIÊN-HUẾ 
Hình 23.1 L­ược đồ tự nhiên vùng Bắc Trung Bộ 
Dãy Tam Điệp . 
Dãy Bạch mã 
Hãy xác định giới hạn lãnh thổ và nêu ý nghĩa vị trí địa lí của vùng. 
- Tiếp giáp: 
+ Phía Bắc giáp Trung du và miền núi Bắc Bộ, Đồng bằng sông Hồng. 
+ Phía Nam giáp Duyên hải Nam Trung Bộ. 
+ Phía đông giáp biển Đông. 
+ Phía Tây giáp Lào. 
I. Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ 
Tuyến hành lang kinh tế Đông - Tây 
Lược đồ tự nhiên vùng Bắc Trung Bộ 
- Lãnh thổ hẹp ngang 
- Ý nghĩa: Cầu nối giữa miền Bắc và miền Nam, cửa ngõ của các nước tiểu vùng sông Mê Công ra biển Đông, cửa ngõ hành lang Đông - Tây 
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên 
Khí hậu 
Sông ngòi 
Địa hình 
TNTN 
Hòanh Sơn 
Gió tây nam 
Gió đông bắc 
D ã y tr­ ườ ng s ơ n b ắ c 
 Dãy Trường Sơn Bắc gây hiệu ứng gió Tây khô nóng vào mùa hè (gió Lào) 
 ? Quan sát hình 23.1 và kiến thức đã học, hãy cho biết dãy Trường Sơn Bắc ảnh hưởng như thế nào đến khí hậu ở Bắc Trung Bộ ? 
Gió tây nam 
D·y tr­êng s¬n b¾c 
Gió tây nam 
Gió đông bắc 
 Gió Đông Bắc gây mưa nhiều từ cuối hạ sang thu 
Biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa ở Quảng Bình 
0 C 
mm 
Sông ngắn, nhỏ, dốc 
Lũ lên rất nhanh, đột ngột 
Lũ vào cuối năm 
Nêu đặc điểm sông ngòi vùng Bắc Trung Bộ 
Hình 23.1. LƯỢC ĐỒ TỰ NHIÊN VÙNG BẮC TRUNG BỘ 
DÃY HOÀNH SƠN 
Quan sát hình 23.1 và 23.2 hãy so sánh và nhận xét tiềm năng tài nguyên rừng và khoáng sản phía bắc và phía nam dãy Hoành Sơn ? 
Rừng 
Khoáng sản 
Tài nguyên du lịch 
Phía Bắc Hoành Sơn 
Phía Nam Hoành Sơn 
 Quan sát hình 23.1 và 23.2 sgk em hãy hoàn thành bảng sau : 
Trao đổi cặp 
Rừng 
Khoáng sản 
Tài nguyên du lịch 
Phía Bắc Hoành Sơn 
Phía Nam Hoành Sơn 
Chiếm tỉ lệ lớn: 61% toàn vùng. 
Tập trung nhiều khoáng sản: sắt, vàng, mangan, thiếc, titan, . . . 
Bãi tắm đẹp: Sầm Sơn, Cửa Lò , nhiều vườn quốc gia: Bến En, Pù Má t, Vũ Quang 
Chiếm tỉ lệ nhỏ: 39% toàn vùng. 
Có rất ít khoáng sản. 
Bãi tắm đẹp: Nhật Lệ, Lăng Cô..., vườn quốc gia: Phong Nha - Kẻ Bàng , Bạch Mã 
Quan sát hình 23.1, hãy đọc các dạng địa hình của vùng Bắc Trung Bộ 
- Dãy tr ường s ơn bắc có ảnh h ưởng sâu sắc đến khí hậu của vùng 
+ Thiên nhiên có sự phân hóa giữa phía bắc và phía nam dãy Hoành Sơn. 
+ Từ tây sang đông tỉnh nào cũng có núi, gò đồi, đồng bằng, biển và hải đảo. 
Bãi biển Lăng Cô 
Cảng Cửa Lò 
Nuôi cá 
Đánh bắt thủy sản 
 - Có một số tài nguyên quan trọng ( rừng, khoáng sản, du lịch, biển ). 
Khó khăn 
Bão 
Lũ lụt 
Hạn hán 
Cát lấn 
Các loại thiên tai: 
GIÓ LÀO 
CÁT LẤN 
CÁT BAY 
HẠN HÁN 
 - Thiên tai thường xảy ra (bão, lũ lụt, hạn hán, gió nóng tây nam, cát bay) 
Công trình thủy lợi ở Hưng Lợi (Nghệ An) 
Thủy điện Bản Vẽ trên sông Cả 
Một số biện pháp hạn chế thiên tai 
Rừng chắn cát 
Rừng ngập mặn 
Công trình thủy lợi 
Hồ chứa nước 
Trình bày được vấn đề phòng chống thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu ở Bắc Trung Bộ. 
Thiên tai 
Lũ, bão, áp thấp nhiệt đới, lốc, lũ quét, hạn, xói lở bờ sông, bờ biển 
Vấn đề phòng chống + ứng phó với biến đổi khí hậu 
Chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi 
Dự báo thời tiết chính xác. 
Xây dựng và củng cố hệ thống đê 
- Phát triển có khoa học hệ thống thủy lợi 
Bảo vệ và quản lí tốt diện tích rừng 
Quy hoạch hợp lí khu dân cư, khu công nghiệp. 
Huy động tổng hợp các lực lượng phụ trách 
Tuyên truyền giáo dục ý thức người dân 
Có các chính sách khoa học phù hợp với từng tỉnh, thành phố. 
- .. 
III. ĐẶC ĐIỂM DÂN CƯ, XÃ HỘI 
( Giãm tải) 
Làng sen 
Cố đô huế 
Bãi biển Lăng Cô 
Ngôi nhà Bác Hồ 
Cố đô Huế 
Nghĩa trang Trường Sơn 
Địa đạo Vịnh Mốc 
Cửa Lò ( Nghệ An ) 
Động Phong Nha - Kẻ Bàng 
Đường Hồ Chí Minh 
Câu 1: Ranh giới tự nhiên phía Bắc của vùng Bắc Trung Bộ là 
dãy Hoành Sơn.	 	 
B. dãy Bạch Mã.	 
C. dãy Tam Điệp.	 
D. dãy Hoàng Liên Sơn. 
Câu 2: Di sản thiên nhiên thế giới ở vùng Bắc Trung Bộ là 
Di tích Mỹ Sơn.	 
B. Nhã nhạc cung đình Huế. 
C. Cố đô Huế.	 
D. động Phong Nha. 
Luyện tập 
Câu 3: Loại thiên tai nào không phổ biến ở Bắc Trung Bộ ? 
Hoang mạc hóa. 
B. Bão lũ. 
C. Nhiễm mặn, cát lấn. 
D. Gió Lào khô nóng. 
Câu 4: Thiên nhiên Bắc Trung Bộ không có đặc điểm này 
Lãnh thổ hẹp ngang, mưa vào thu đông. 
B. Bờ biển rất khúc khuỷu, nhiều vũng vịnh nước sâu. 
C. Có sự phân hóa từ tây sang đông và từ bắc xuống nam. 
D. Các tỉnh phía nam có nhiều cồn cát ven biển. 
Chọn từ, cụm từ sau đây để điền vào chỗ chấm sao cho thành câu hoàn chỉnh về đặc điểm tự nhiên và dân cư Bắc Trung Bộ : hẹp ngang, cầu nối, Địa hình, mùa hạ, phân hoá, khó khăn, cửa ngõ 
a. Bắc Trung Bộ là dải đất , kéo dài từ dãy Tam Điệp tới dãy Bạch Mã. 
b. Bắc Trung Bộ là giữa miền Bắc và miền Nam, là của các nước tiểu vùng sông Mê Kông ra biển và ngược lại. 
c. có sự phân hoá tây đông rõ rệt: núi, gò đồi , đồng bằng, biển và hải đảo. 
d. Khí hậu khô nóng, thu đông mưa nhiều và có bão. 
e. Thiên tai thường xảy ra, gây nhiều cho sản xuất và đời sống dân cư Bắc Trung Bộ. 
g. Tài nguyên thiên nhiên có sự giữa Bắc và Nam dãy Hoành Sơn. 
Hẹp ngang 
Cầu nối 
Cửa ngõ 
Địa hình 
mùa hạ 
 Khó khăn 
Phân hóa 
Vận dụng 
- Về học bài 
- Chuẩn bị bài mới