Bài giảng Lịch sử Lớp 9 - Tiết 25, Bài 21: Việt Nam trong những năm 1939-1945 - Thiều Thị Thu Hường - Năm học 2019-2020 - Trần Thị Duyên

TRƯỜNG THCS TRƯỜNG THÀNH Lịch sử 9 Giáo viên: Trần Thị DuyênNăm học: 2019-2020CHƯƠNG III:CUOÄC VAÄN ÑOÄNG TIEÁN TÔÙICAÙCH MAÏNG THAÙNG TAÙM NAÊM 1945Tieát 25 : Baøi 21:VIEÄT NAM TRONG NHÖÕNG NAÊM 1939 - 1945I - TÌNH HÌNH THEÁ GIÔÙI VAØ ÑOÂNG DÖÔNGTiết 25: Baøi 21: VIEÄT NAM TRONG NHÖÕNG NAÊM 1939 - 19451. Tình hình theá giôùi- Năm 1939 Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổNeâu nhöõng neùt chính veà tình hình theá giôùi sau khi chieán tranh theá giôùi laàn thöù hai buøng noå?Mat-xcơ vaPhápAnhHung ga riNam TưRu ma niHy LạpBun ga riLi BiAi CậpLIÊNXÔPhần LanAn-giê-riĐan MạchLược đồ quân Đức đánh chiếm châu Âu: 1939-1941ĐứcI-ta-li-aLê-nin-grátÁoTiệp KhắcThụy điểnBa lanChiến tranh thế giới thứ hai bắt đầu1/9/19396-1940 Đức tiến vào PariChính phủ Pháp đầu hàng ĐứcI - TÌNH HÌNH THEÁ GIÔÙI VAØ ÑOÂNG DÖÔNGTiết 25: Baøi 21: VIEÄT NAM TRONG NHÖÕNG NAÊM 1939 - 19451. Tình hình theá giôùi- Năm 1939 Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ- Pháp đầu hàng phát xít ĐứcI - TÌNH HÌNH THEÁ GIÔÙI VAØ ÑOÂNG DÖÔNG1. Tình hình theá giôùi2. Tình hình Ñoâng DöôngTiết 25: Baøi 21: VIEÄT NAM TRONG NHÖÕNG NAÊM 1939 - 1945Tình hình thöïc daân Phaùp ôû Ñoâng Döông như thế nào?- Thöïc daân Phaùp ôû Ñoâng Döông ñöùng tröôùc hai nguy cô: Moät laø, ngoïn löûa caùch maïng giaûi phoùng cuûa nhaân daân Ñoâng Döông sôùm muoän seõ buøng chaùy. Hai laø, phaùt xít Nhaät ñang laêm le haát caúng chuùng. - Caâu keát nhau ñeå thoáng trò Ñoâng Döông. Noäi dung Hieäp öôùc phoøng thuû chung Ñoâng Döông (ñoaïn chöõ nhoû Sgk trang 81). ? Phaùp - Nhaät ñaõ laøm gì ñeå thoáng trò Ñoâng Döông? Nhöõng söï kieän chöùng toû Nhaät - Phaùp caâu keát nhau. Q. đ A-lê-utTHÁIBÌNH DƯƠNGĐ. Xa-kha-linQ. đ Cu-rin NHẬT BẢNMÔNG CỔ TRUNG QUỐC NÊ-PANLIÊN XÔ MÃN CHÂUĐÔNG DƯƠNGPHI-LIP-PINMA-LAI-XI-AIN-ĐÔ-NÊ-XI-AÔ-XTRÂY-LIAĐ.Xi-ma-tơ-raCu-a-la Lam-pơĐ.Gia-vaĐ.Boóc-nê-ô Xin-ga-poTHÁILANBắc Kinh Nam Kinh Trùng Khánh MIẾNĐIỆN Hồng Công Đài Loan Đ.Hải Nam Q.đ Hoàng Sa Q.đ Trường Sa Sài Gòn Ma-ni-laÔ-ki-na-oaTô-ki-ô BĐ. TRIỀU TIÊNThượng Hải Na-ga-xa-kiHi-rô-si-maHa-binMuc-đenTân Ghi-nêQ. đ Ca-rô-lin Đ. Gu-amĐ. Mít-uâyQ.đ Ha-oaiTrân Châucảng Q.đ Gin-beQ.đ Mac-sanQ. đ Xa-lô-môngẤN ĐỘ DƯƠNGCô-lôm-bôRan-gunBăng CốcẤN ĐỘQ.đ Ma-ri-anBiển San hô Gua-đan-ca-nanChiến trường châu Á-Thái Bình Dương (1941 – 1945)Uây-cơSaøiGoøn Tháng 9-1940 Nhật vào Đông DươngNỘI DUNG: HIỆP ƯỚC PHÒNG THỦ CHUNG ĐÔNG DƯƠNG Hiệp ước thừa nhận Nhật có quyền sử dụng tất cả sân bay và cửa biển ở Đông Dương vào mục đích quân sự. Khi phát động chiến tranh Thái Bình Dương (7.12.1941), Nhật lại bắt thực dân Pháp ở Đông Dương kí thêm một hiệp ước cam kết hợp tác với chúng về mọi mặt (như tạo mọi sự dễ dàng cho việc hành binh, cung cấp lương thực, bố trí doanh trại, giữ gìn trật tự xã hội ở Đông Dương) để bảo đảm hậu phương an toàn cho quân đội Nhật. Kể từ đây trong thực tế, Pháp và Nhật câu kết chặt chẽ với nhau trong việc đàn áp, bóc lột nhân dân Đông DươngI - TÌNH HÌNH THEÁ GIÔÙI VAØ ÑOÂNG DÖÔNG1. Tình hình theá giôùi2. Tình hình Ñoâng DöôngTiết 25: Baøi 21: VIEÄT NAM TRONG NHÖÕNG NAÊM 1939 - 1945- Nhật-Pháp câu kết với nhau thống trị và bóc lột nhân dân=> Mâu thuẫn giữa nhân dân Đông Dương và Pháp – Nhật càng sâu sắc.Vì sao thöïc daân Phaùp vaø phaùt xít Nhaät thoûa hieäp vôùi nhau ñeå thoáng trò Ñoâng Döông?THAÛO LUAÄN NHOÙMChia lôùp thaønh 4 nhoùm (thôøi gian 2 phuùt)THỰC DÂN PHÁPPHÁT XÍT NHẬT Không đủ sức chống lại Nhật, buộc phải chấp nhận các yêu sách của Nhật, mặt khác chúng muốn dựa vào Nhật, để chống phá cách mạng Đông Dương, cai trị nhân dân Đông Dương. Muốn lợi dụng Pháp để kiếm lời và chống phá cách mạng Đông Dương, vơ vét sức người sức của để phục vụ chiến tranh của Nhật. Phaùp: thi haønh chính saùch “kinh teá chæ huy” (naém ñoäc quyeàn toaøn boä neàn kinh teá Ñoâng Döông vaø taêng cöôøng ñaàu cô tích tröõ ñeå vô veùt boùc loät nhaân daân ta). Taêng caùc loaïi thueá (moät soá taêng gaáp ba). Nhaät: Thu mua löông thöïc (gaïo), theo loái cöôõng böùc vôùi giaù reû maït. ? Tìm hieåu nhöõng thuû ñoaïn boùc loät cuûa thöïc daân Phaùp vaø phaùt xít Nhaät. Nhöõng thuû ñoaïn ñoù ñaõ taùc ñoäng theá naøo ñeán ñôøi soáng nhaân daân ta?=> Hậu quả: Gaây naïn ñoùi nghieâm troïng, laøm cho khoaûng 2 trieäu ñoàng baøo ta bò cheát ñoùi. Nhaân daân ta “Moät coå hai troøng”, bò ñaåy ñeán tình traïng cöïc khoå, ñieâu ñöùng.6 tr363 tr117 tr86 tr58 trSỐ TIỀN PHÁP VƠ VÉT- BÓC LỘT NHÂN DÂN VIỆT NAM NỘP CHO NHẬT(Nguồn: Đinh Xuân Lâm: Đại Cương Lịch sử Việt Nam, Nxb.Giáo dục, tr.349) Vợ đã chết vì đói, chồng ngồi nhìn con chờ đến lượt Nghĩa trang cải táng người chết đói ở Giáp Bát (Hà Nội)Đoạn km số 3, cách trung tâm thị xã Thái Bình 3 km là nơi tập trung hàng nghìn người Thái Bình đói rách trên đường lên Hà Nội xin ănCác chỗ đói nhất Ninh Bình: Yên Khánh, Yên Mô, ..I - TÌNH HÌNH THEÁ GIÔÙI VAØ ÑOÂNG DÖÔNG1. Tình hình theá giôùi2. Tình hình Ñoâng DöôngTiết 25: Baøi 21: VIEÄT NAM TRONG NHÖÕNG NAÊM 1939 - 1945*Kết quả: Đời sống nhân dân cực khổ và điêu đứng, nạn đói nghiêm trọng.- Pháp: + Thực hiện chính sách kinh tế chỉ huy + Tăng sưu thuế- Nhật: Thu mua lương thực theo lối cưỡng bức với giá rẻ mạt*Chính sách: I - TÌNH HÌNH THEÁ GIÔÙI VAØ ÑOÂNG DÖÔNGII – NHÖÕNG CUOÄC NOÅI DAÄY ÑAÀU TIEÂN1. Khôûi nghóa Baéc Sôn (27 - 9 -1940)1. Tình hình theá giôùi2. Tình hình Ñoâng DöôngTiết 25: Baøi 21: VIEÄT NAM TRONG NHÖÕNG NAÊM 1939 - 1945- Quaân Phaùp treân ñöôøng thua chaïy qua chaâu Baéc Sôn. Chôùp thôøi cô ñoù nhaân daân Baéc Sôn noåi daäy. ? Em haõy cho bieát nguyeân nhaân daãn ñeán cuoäc khôûi nghóa Baéc Sôn.Bắc SơnS.§µS.§uèngS.Lôc NamSÔNG THƯƠNGS.CÇuS.HångS.L«S.HångS.Th¸I B×nhB I Ó n § « n gTuyªn QuangTrung QuècLẠNG SƠNBẮC SƠNKHỞI NGHĨA BẮC SƠN( 27/9/1940)MỎ NHÀIVŨ LĂNGKHUỔI NẬM27/9/1940 CQ THÀNH LẬPVÕ NHAITHÁI NGUYÊNÑaáu tranh quyeát lieät choáng khuûng boá, toå chöùc caùc toaùn vuõ trang ñi luøng baét vaø tröøng trò boïn tay sai cuûa ñòch.UÛy ban chæ huy ñöôïc thaønh laäp ñeå phuï traùch moïi maët coâng taùc caùch maïng.Tòch thu taøi saûn chia cho daân ngheøo.Ñoäi du kích Baéc Sôn ñöôïc thaønh laäp vaø sang naêm 1941 phaùt trieån thaønh cöùu quoác quaân.? Trong thôøi gian dieãn ra khôûi nghóa, nghóa quaân ñaõ laøm ñöôïc nhöõng gì?ĐỘI DU KÍCH BẮC SƠN RA ĐỜIĐồng chí Phùng Chí Kiên (1901-1941), một trong những chỉ huy đầu tiên của đội du kích Bắc Sơn.Đồng chí Nông Văn Đôi, thành viên đội du kích Bắc SơnĐồng chí Lương Ngọc Ái, thành viên đội du kích Bắc SơnChöa coù söï laõnh chæ ñaïo chaët cheõ, chæ xuaát hieän ôû moät ñòa phöông nhoû, ñòch coù nhieàu ñieàu kieän ñaøn aùp.? Vì sao khôûi nghóa bò thaát baïi?Tiêu chíKN Bắc SơnKN Nam KỳThời gianĐịa điểmLãnh đạoLực lượngĐặc điểm27/09/1940Trấn Bắc Sơn, tỉnh Lạng SơnĐảng bộ Bắc SơnQuần chúng vũ trang ở Bắc SơnThành lập đội du kích Bắc Sơn Diễn biến: ( SGK)BẢNG THỐNG KÊ CÁC CUỘC NỔI DẬY ĐẦU TIÊNII – NHÖÕNG CUOÄC NOÅI DAÄY ÑAÀU TIEÂN1. Khôûi nghóa Baéc Sôn (27 - 9 -1940)2. Khôûi nghóa Nam Kì (23 - 11 - 1940)Tiết 25: Baøi 21: VIEÄT NAM TRONG NHÖÕNG NAÊM 1939 - 1945- Thöïc daân Phaùp baét binh lính Vieät Nam ra traän cheát thay cho chuùng. Nhaân daân Nam Kì baát bình, nhieàu binh lính ñaøo nguõ hoaëc lieân laïc vôùi Ñaûng boä Nam Kì.Trình baøy nguyeân nhaân khôûi nghóa Nam Kì?- Quyeát ñònh khôûi nghóa tuy chöa coù söï ñoàng yù cuûa Trung öông Ñaûng. Vì leänh ñình chæ phaùt ñoäng khôûi nghóa vaøo chaäm.? Luùc ñoù ñaûng boä Nam Kì ñaõ laøm gì?- Thieát quaân luaät, giam giöõ vaø töôùc khí giôùi binh lính ngöôøi Vieät, saên luøng caùc chieán só caùch maïng.? Thöïc daân Phaùp ñaõ ñoái phoù ra sao?Nhân dân Nam kì khởi nghĩaPhan Đăng Lưu(1902-1941)Nguyễn Thị Minh Khai(1911-1941)Các chiến sĩ cách mạng bị bắt và xử bắn sau Khởi nghĩa Nam Kỳ Hà Huy Tập(1906-1941)- Ñieàu kieän khoâng thuaän lôïi, keá hoaïch bò Phaùp phaùt hieän vaø laäp keá hoaïch ñoái phoù.? Haõy cho bieát nhöõng nguyeân nhaân thaát baïi cuûa cuoäc khôûi nghóa.Hỡi những ai máu đỏ da vàng Hãy chiến đấu dưới cờ thiêng Tổ quốcNền cờ thắm máu đào vì nướcSao vàng tươi da của giống nòiĐứng lên máu hồn nước gọi ta rồiHỡi sỹ nông công thương, binhĐoàn kết lại như sao vàng năm cánh ( Nguyễn Hữu Tiến)Tiêu chíKN Bắc SơnKN Nam KỳThời gianĐịa điểmLãnh đạoLực lượngĐặc điểm27/09/1940Trấn Bắc Sơn, tỉnh Lạng SơnĐảng bộ Bắc SơnQuần chúng vũ trang ở Bắc SơnThành lập đội du kích Bắc Sơn Diễn biến: ( SGK)BẢNG THỐNG KÊ CÁC CUỘC NỔI DẬY ĐẦU TIÊN23/11/1940Đảng bộ Nam KìQuần chúng, binh lính người Việt ở các tỉnh Nam Kì- Thành lập chính quyền nhân dân, tòa án cách mạng ở nhiều nơi. Xuất hiện cờ đỏ sao vàng.Biên Hòa, Sài Gòn, Bến Tre, Trà Vinh, *Nguyên nhân: Chính sách áp bức bóc lột tàn bạo của Pháp – Nhật=> Mâu thuẫn giữa dân tộc Đông Dương với Pháp-Nhật trở nên sâu sắc và gay gắt*Khái niệm:1. Khởi nghĩa: Là hình thức đấu tranh cao nhất của giai cấp hay dân tộc bị áp bức đứng lên cầm vũ khí nhằm đánh đổ kẻ thù của mình để thành lập 1 chế độ tốt đẹp hơn.2. Binh biến: Là cuộc phản kháng mệnh lệnh cấp trên của một bộ phận sĩ quan, binh sĩ, hay một số đơn vị quân đội nào đó- Ñeå laïi cho Ñaûng Coäng saûn Ñoâng Döông nhöõng baøi hoïc boå ích veà khôûi nghóa vuõ trang, xaây döïng löïc löôïng vuõ trang vaø chieán tranh du kích, tröïc tieáp chuaån bò cho Toång khôûi nghóa thaùng Taùm naêm 1945.? Hai cuoäc khôûi nghóa Baéc Sôn, Nam Kì vaø binh bieán Ñoâ Löông coù yù nghóa lòch söû gì?- Coá gaéng hoïc taäp toát, xaây döïng ñaát nöôùc ngaøy caøng giaøu ñeïp, luoân khaéc ghi loøng bieát ôn ñoái vôùi theá heä ñi tröôùc ? Trong thôøi gian hoøa bình caùc em laøm gì ñeå toû loøng bieát ôn caùc anh huøng ñaõ hi sinh cho cuoäc soáng chuùng ta ngaøy hoâm nay?Em hãy nhận xét về các cuộc nổi dậy đầu tiên trong cuộc vận động tiến tới cách mạng tháng tám năm 1945 theo các nội dung sau?THẢO LUẬN NHÓM BÀN: 2 PHÚT (về nhà)NỘI DUNGNHẬN XÉTNguyên nhân thất bại(Nhóm 1) ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................Ý nghĩa lịch sử(Nhóm 2) .............................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................Bài học kinh nghiệm(Nhóm 3) .......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................Em hãy nhận xét về các cuộc nổi dậy đầu tiên trong cuộc vận động tiến tới cách mạng tháng tám năm 1945 theo các nội dung sau?THẢO LUẬN NHÓM : 2 PHÚTNỘI DUNGNHẬN XÉTNguyên nhân thất bại- Các cuộc khởi nghĩa chưa có sự chuẩn bị kĩ càng, mới chỉ nổ ra ở một phạm vi nhỏ, thời cơ chưa đến, thực dân Pháp còn mạnh. Ý nghĩa lịch sử- Các cuộc khởi nghĩa đã thể hiện tinh thần yêu nước của dân tộc Việt Nam. - Giáng đòn chí tử vào thực dân Pháp- Nghiêm khắc cảnh cáo phát xít Nhật khi mới bước chân vào Việt NamBài học kinh nghiệm- Để lại cho Đảng nhiều bài học kinh nghiệm quý báu về xây dựng lực lượng cách mạng, khởi nghĩa vũ trang, và chiến tranh du kích.Sơ đồ tư duy9-1939 chiÕn tranh thÕ giíi thø 2 bïng næ9-1940 Ph¸t xÝt NhËt vµo Đ«ng D­ư¬ngPh¸pNhËtMét cæ 2 trßng, ®êi sèng nh©n d©n cùc khæ ®iªu ®øng, m©u thuÉn d©n téc cµng thªm s©u s¾c.Khëi nghÜa B¾c S¬n – Khëi nghÜa Nam Kì - Binh biÕn Đ« L­ư¬ng-ĐÓ l¹i những bµi häc qóy b¸u cho c¸ch m¹ng nư­íc ta - Lµ tiÕng sóng ®Çu tiªn b¸o hiÖu mét thêi kú ®Êu tranh míi, thêi kú khëi nghÜa vò trang c­ưíp chÝnh quyÒn cña nh©n d©n ta.CỦNG CỐBaøi taäp cuûng coáBaøi hoïc veà chieán tranh du kích.Tröïc tieáp chuaån bò cho Toång khôûi nghóa thaùng Taùm naêm 1945.Ñeå laïi baøi hoïc boå ích veà khôûi nghóa vuõ trang, veà xaây döïng löïc löôïng vuõ trang.Caâu Ñuùng - SaiHình thaønh moät löïc löôïng chính trò huøng haäu.ÑÑÑÑSSSSYÙ nghóa nhöõng cuoäc noåi daäy ñaàu tieân trong nhöõng naêm 1939 - 1945 laø:Baøi hoïc veà chieán tranh du kích.Tröïc tieáp chuaån bò cho Toång khôûi nghóa thaùng Taùm naêm 1945.Ñeå laïi baøi hoïc boå ích veà khôûi nghóa vuõ trang, veà xaây döïng löïc löôïng vuõ trang.Hình thaønh moät löïc löôïng chính trò huøng haäu.Raát tieác, chöa phaûi. Em thöû laïi nheù!Raát tieác, chöa phaûi. Em thöû laïi nheù!Raát tieác, chöa phaûi. Em thöû laïi nheù!Raát tieác, chöa phaûi. Em thöû laïi nheù!XIN CHAØO VAØ HEÏN GAËP LAÏI