Bài giảng Lịch sử Lớp 9 - Tiết 31, Bài 26: Bước phát triển mới của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1950-1953)

BÀI 26 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
 ? Em hãy trình bày diễn biến, kết quả, ý nghĩa của chiến dịch Việt Bắc thu – đông 1947. 
Đáp án 
* Diễn biến: 
- Tại Bắc kạn: quân ta chủ động phản công, tiến công địch. 
- Ở hướng đông: quân ta phục kích chặn đánh địch trên đường số 4. 
- Ở hướng tây: quân ta phục kích chặn đánh nhiều trận trên sông Lô, Đoan Hùng, Khe Lau. 
* Kết quả: quân Pháp phải rút chạy khỏi Việt Bắc 
* Ý nghĩa: 
 Bảo toàn căn cứ địa Việt Bắc 
 Bộ đội ta ngày càng trưởng thành 
 Kế hoạch đánh nhanh thắng nhanh của Pháp bị thất bại 
Tiết 31, bài 26 : BƯỚC PHÁT TRIỂN MỚI CỦA CUỘC 
 KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1950-1953) 
I. Chiến dịch Biên giới thu –đông 1950 
1. Hoàn cảnh lịch sử mới 
Tình hình thế giới và Đông Dương trong những năm 1949 - 1950 có những điểm gì mới? 
-Thế giới: 
+ 1-10- 1949, cách mạng Trung Quốc thành công. 
+ Nhiều nước đặt quan hệ ngoại giao với nước ta 
Đông Dương: 
+ Lực lượng của ta ngày càng lớn mạnh 
+ Quân Pháp liên tiếp thất bại trên chiến trường 
+ Mĩ can thiệp sâu vào chiến tranh Đông Dương 
Em có nhận xét gì về hoàn cảnh lịch sử giai đoạn này ? 
Tiết 31, bài 26 : BƯỚC PHÁT TRIỂN MỚI CỦA CUỘC 
 KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1950-1953) 
I. Chiến dịch Biên giới thu –đông 1950 
1. Hoàn cảnh lịch sử mới 
2 . Quân ta tiến công địch ở biên giới phía Bắc 
 a. Âm mưu của Pháp 
Em hãy cho biết âm mưu của Pháp trước hoàn cảnh lịch sử mới có lợi cho ta? 
Thực hiện kế hoạch Rơ –ve nhằm: 
+ Khóa chặt biên giới Việt – Trung 
+ Cô lập căn cứ địa Việt Bắc 
-> Chuẩn bị tấn công lên Việt Bắc lần 2 
T33-B26 : BƯỚC PHÁT TRIỂN MỚI CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP(1950-1953) 
I.CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU – ĐÔNG 1950 
1. Hoàn cảnh lịch sử mới 
2. Quân ta tiến công địch ở biên giới phía Bắc 
a, Âm mưu của địch 
- Đề ra kế hoạch Rơ - ve 
+ Khoá cửa biên giới Việt – Trung 
+ Thiết lập hành lang Đông – Tây 
+ Cô lập căn cứ địa Việt – Bắc 
+ Chuẩn bị tấn công Việt Bắc lần thứ 2 
b, Chủ trương của ta 
Tháng 6/1950 ta quyết định mở chiến dịch Biên giới nhằm: 
+ Tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch 
+ Khai thông đường liên lạc với quốc tế 
+ Mở rộng căn cứ địa Việt Bắc 
Với kế hoạch Rơ-ve, Pháp có âm mưu gì? 
Trước tình hình đó chủ trương của ta như thế nào? 
Tiết 31, bài 26 : BƯỚC PHÁT TRIỂN MỚI CỦA CUỘC 
 KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1950-1953) 
I. Chiến dịch Biên giới thu –đông 1950 
1. Hoàn cảnh lịch sử mới 
2 . Quân ta tiến công địch ở biên giới phía Bắc 
 a. Âm mưu của Pháp 
 b. Chủ trương của ta 
Trước âm mưu của địch, ta có chủ trương gì? 
 6- 1950, ta chủ trương mở chiến dịch Biên giới nhằm: 
+ Tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch 
+ Khai thông con đường liên lạc giữa ta với quốc tế 
+ Mở rông, củng cố căn cứ địa Việt Bắc 
b, Chủ trương của ta 
Tháng 6/1950 ta quyết định mở chiến dịch Biên giới nhằm: 
+ Tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch 
+ Khai thông đường liên lạc với quốc tế 
+ Mở rộng căn cứ địa Việt Bắc 
Ban thường vụ Trung ương Đảng họp bàn mở chiến dịch Biên giới 
Bác Hồ trực tiếp ra trận, quan sát đồn Đông Khê 
Cuối tháng 8.1950, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lên Cao Bằng để cùng Bộ chỉ huy trực tiếp chỉ đạo chiến dịch. Bác Hồ đã ra sở chỉ huy tiền phương, trực tiếp ra trận địa quan sát điều đó đã gây xúc động mạnh mẽ trong lòng cán bộ chiến sỹ, đặc biệt là với nhân dân các dân tộc Cao Bằng. Vì vậy khắp mặt trận nô nức thi đua lập chiến công. 
Bác Hồ thăm một đơn vị tham gia chiến dịch Biên giới thu – đông 1950 
 Bác Hồ cùng Đại tướng Võ Nguyên Giáp tại mặt trận Đông Khê năm 1950 . 
Chống gậy lên non xem trận địa 
Vạn trùng núi đỡ vạn trùng mây 
Quân ta khí mạnh nuốt ngưu đẩu 
Thề diệt xâm lăng lũ sói cầy. 
Hồ Chủ Tịch đi Biên giới 
2 . Quân ta tiến công địch ở biên giới phía Bắc 
 a. Âm mưu của Pháp 
 b. Chủ trương của ta 
? Bác Hồ và Bộ chỉ huy đã quyết định chọn nơi nào làm điểm tấn công đầu tiên? 
 6- 1950, ta chủ trương mở chiến dịch Biên giới nhằm: 
+ Tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch 
+ Khai thông con đường liên lạc giữa ta với quốc tế 
+ Mở rông, củng cố căn cứ địa Việt Bắc 
Pháp đề ra kế hoạch Rơve nhằm khoá chặt biên giới Việt Trung tăng cường hệ thống phòng 
ngự trên đường số 4, cô lập căn cứ địa Việt Bắc 
T33-B26 : BƯỚC PHÁT TRIỂN MỚI CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP(1950-1953) 
I.CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU – ĐÔNG 1950 
1. Hoàn cảnh lịch sử mới 
2. Quân ta tiến công địch ở biên giới phía Bắc 
a, Âm mưu của địch 
- Đề ra kế hoạch Rơ - ve 
+ Khoá cửa biên giới Việt – Trung 
+ Thiết lập hành lang Đông – Tây 
+ Cô lập căn cứ địa Việt – Bắc 
+ Chuẩn bị tấn công Việt Bắc lần thứ 2 
b, Chủ trương của ta 
Tháng 6/1950 ta quyết định mở chiến dịch Biên giới nhằm: 
+ Tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch 
+ Khai thông đường liên lạc với quốc tế 
+ Mở rộng căn cứ địa Việt Bắc 
Với kế hoạch Rơ-ve, Pháp có âm mưu gì? 
Trước tình hình đó chủ trương của ta như thế nào? 
? Vì sao ta chọn Đông Khê làm điểm tấn công đầu tiên? 
Phân tích chủ trương đánh Đông Khê, Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu rõ: 
 Phương châm chiến dịch của ta là “đánh điểm, diệt viện”. Ta đánh vào Đông Khê là đánh vào nơi quân địch tương đối yếu nhưng lại là vị trí rất quan trọng của địch trên tuyến phòng thủ Cao Bằng - Lạng Sơn. Mất Đông Khê, buộc địch phải cho quân đi ứng cứu, ta có cơ hội thuận lợi tiêu diệt chúng . 
-Trong bức thư gửi các chiến sỹ ở biên giới, Hồ Chủ Tịch đã nhắc nhở :“Trong cuộc chiến đầu này ta chỉ được đánh thắng, không cho đánh bại ” 
T33-B26 : BƯỚC PHÁT TRIỂN MỚI CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP(1950-1953) 
I.CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU – ĐÔNG 1950 
1. Hoàn cảnh lịch sử mới 
2. Quân ta tiến công địch ở biên giới phía Bắc 
a, Âm mưu của địch 
- Đề ra kế hoạch Rơ - ve 
+ Khoá cửa biên giới Việt – Trung 
+ Thiết lập hành lang Đông – Tây 
+ Cô lập căn cứ địa Việt – Bắc 
+ Chuẩn bị tấn công Việt Bắc lần thứ 2 
b, Chủ trương của ta 
Tháng 6/1950 ta quyết định mở chiến dịch Biên giới nhằm: 
+ Tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch 
+ Khai thông đường liên lạc với quốc tế 
+ Mở rộng căn cứ địa Việt Bắc 
Với kế hoạch Rơ-ve, Pháp có âm mưu gì? 
Trước tình hình đó chủ trương của ta như thế nào? 
? Em hãy trình bày diễn biến chiến dịch Biên giới? 
Tiết 33, bài 26 : BƯỚC PHÁT TRIỂN MỚI CỦA CUỘC 
 KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1950-1953) 
I. Chiến dịch Biên giới thu –đông 1950 
1. Hoàn cảnh lịch sử mới 
2 . Quân ta tiến công địch ở biên giới phía Bắc 
 a. Âm mưu của Pháp 
 b. Chủ trương của ta 
 c. Diễn biến 
 - 18- 9 -1950, quân ta tiêu diệt Đông Khê, uy hiếp Thất Khê , Cao Bằng bị cô lập. 
-> Hệ thống phòng ngự của địch trên đường số 4 bị lung lay. 
- Quân Pháp được lệnh rút theo đường số 4 nhưng bị quân ta mai phục chặn đánh. 
- 22- 10- 1950, quân Pháp rút khỏi đường số 4. 
? Em có nhận xét gì về diễn biến chiến dịch Biên giới? 
Tiết 33, bài 26 : BƯỚC PHÁT TRIỂN MỚI CỦA CUỘC 
 KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1950-1953) 
I. Chiến dịch Biên giới thu –đông 1950 
1. Hoàn cảnh lịch sử mới 
2 . Quân ta tiến công địch ở biên giới phía Bắc 
 a. Âm mưu của Pháp 
 b. Chủ trương của ta 
 c. Diễn biến 
? Chiến dịch Biên giới thắng lợi đã đưa đến kết quả gì? 
 d. Kết quả 
 - Giải phóng tuyến biên giới dài 750km, với 35 vạn dân 
- Thế bao vây trong và ngoài căn cứ địa Việt Bắc bị phá vỡ. 
 - Kế hoạch Rơ –ve bị phá sản. 
Tiết 33, bài 26 : BƯỚC PHÁT TRIỂN MỚI CỦA CUỘC 
 KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1950-1953) 
I. Chiến dịch Biên giới thu –đông 1950 
1. Hoàn cảnh lịch sử mới 
2 . Quân ta tiến công địch ở biên giới phía Bắc 
 a. Âm mưu của Pháp 
 b. Chủ trương của ta 
 c. Diễn biến 
 d. Kết quả 
 e. Ý nghĩa 
? Chiến dịch Biên giới 1950 có ý nghĩa như thế nào đối với cuộc kháng chiến của ta? 
 - Đưa cuộc kháng chiến của ta chuyển sang giai đoạn mới. 
Nguyên nhân thắng lợi của chiến dịch Biên giới thu – đông 1950 : 
 - Do sự chỉ huy tài tình, sáng suốt của Đảng và Bác Hồ. 
 - Tinh thần chiến đấu quả cảm của quân và dân ta. 
 - Sự ủng hộ, giúp đỡ của của bạn bè quốc tế 
? Em hãy cho biết nguyên nhân thắng lợi của chiến dịch Biên giới thu –đông 1950? 
La Văn Cầu sinh năm 1932, dân tộc Tày, quê ở huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng. Ông đã chiến đấu 29 trận, trận nào cũng thể hiện rõ tinh thần gương mẫu, dũng cảm, kiên quyết vượt qua khó khăn, chấp hành nghiêm mệnh lệnh, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Trận Đông Khê (năm 1950), cánh tay phải bị đạn bắn gãy nát, La Văn Cầu khẩn thiết yêu cầu đồng đội chặt hộ cánh tay để khỏi vướng rồi lại tiếp tục ôm bộc phá xông lên, phá tan lô cốt đầu cầu, mở đường cho đơn vị xung phong diệt gọn vị trí địch . 
 Anh hùng La Văn Cầu 
Tiêu chí so sánh 
Chiến dịch Việt Bắc 1947 
Chiến dịch Biên giới 1950 
Khác nhau 
Thực dân Pháp chủ động tấn công ta 
Ta chủ động tấn công Pháp 
Là chiến dịch phản công đầu tiên của ta trong kháng chiến chống Pháp, làm thất bại âm mưu đánh nhanh thắng nhanh 
Là chiến dịch tiến công lớn đầu tiên của ta trong kháng chiến chống Pháp, làm thất bại kế hoạch Rơ -ve 
Giống nhau 
Ta đều giành thắng lợi 
? Em hãy so sánh chiến dịch Việt Bắc 1947 với chiến dịch Biên giới 1950? 
Tiết 31, bài 26 : BƯỚC PHÁT TRIỂN MỚI CỦA CUỘC 
 KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1950-1953) 
I. Chiến dịch Biên giới thu –đông 1950 
?Thực dân Pháp và Mĩ có âm mưu gì mới? 
II. Âm mưu đẩy mạnh chiến tranh xâm lược Đông Dương của thực dân Pháp 
- Thực dân Pháp âm mưu giành lại quyền chủ động chiến lược đã mất. 
- Đế quốc Mĩ tăng cường viện trợ choPháp. 
?Mĩ đã viện trợ cho Pháp như thế nào? 
 Đây là hiệp định viện trợ quân sự, kinh tế - tài chính của Mĩ cho Pháp và bù nhìn. Qua đó Mĩ buộc Pháp lệ thuộc vào mình, từng bước thay chân Pháp ở Đông Dương 
Pháp –Mĩ ký hiệp định phòng thủ chung Đông Dương 23 -12 -1950 
Tiết 31, bài 26 : BƯỚC PHÁT TRIỂN MỚI CỦA CUỘC 
 KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1950-1953) 
I. Chiến dịch Biên giới thu –đông 1950 
II. Âm mưu đẩy mạnh chiến tranh xâm lược Đông Dương của thực dân Pháp 
- Thực dân Pháp âm mưu giành lại quyền chủ động chiến lược đã mất. 
 Đế quốc Mĩ tăng cường viện trợ cho Pháp. 
? Sau khi nhận viện trợ của Mĩ Pháp đã đề ra kế hoạch gì? Nội dung kế hoạch đó? 
- 12 -1950, Pháp đề ra kế hoạch Đờ Lát đờ Tát – xi –nhi, gấp rút xây dựng lực lượng, bình định vùng tạm chiếm. 
BÀI 26: BƯỚC PHÁT TRIỂN MỚI CỦA CUỘC KHÁNG 
CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP . 
( 1950 – 1953) ( Tiết 2 ) 
Qua tìm hiểu nội dung SGK em hãy cho biết nội dung của Đại hội là gì ? 
- Đại hội nêu rõ nhiệm vụ của cách mạng là: Đánh đế quốc và phong kiến giành chính quyền 
- Đại hội quyết định đưa Đảng ra hoạt động công khai và đổi tên Đảng thành Đảng lao động Việt Nam. 
. 
Đại Hội Đại Biểu toàn quốc Lần Thứ II 
+ Đánh dấu bước trưởng thành của Đảng, thúc đẩy cuộc kháng chiến chống Pháp đi đến thắng lợi . 
III. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng . 
2. Nội dung : 
3. Ý nghĩa : 
 Qua nội dung của đại hội em nêu ý nghĩa của Đại hội Đảng lần II ? 
Fim.TL 
BÀI 26: BƯỚC PHÁT TRIỂN MỚI CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN 
TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP 
( 1950 – 1953) ( Tiết 2 ) 
IV. Phát triển hậu phương kháng chiến về mọi mặt . 
1. Về chính trị : Thống nhất mặt trận Việt Minh và Hội Liên Việt thành Mặt trận Liên Việt (3 - 3 -1951) . 
 Đại biểu tham dự Đại hội thống nhất Việt Minh – Liên Việt 
2. Về kinh tế : Đẩy mạnh tăng gia sản xuất, chấn chỉnh thuế khóa, xây dựng nền tài chính, thương nghiệp . Cải cách ruộng đất đợt 1 và giảm tô. 
3. Về văn hóa giáo dục : Cải cách giáo dục, số học sinh phổ thông và sinh vi ên đại học tăng. 
BÀI 26: BƯỚC PHÁT TRIỂN MỚI CỦA CUỘC KHÁNG 
CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP 
( 1950 – 1953) ( Tiết 2 ) 
V. Giữ vững quyền chủ động đánh địch trên chiến trường . 
Ch.d Trần Hưng Đạo 12 /1950 – 1 /1951 
Xác định trên lược đồ các khu vực diễn ra hoạt động quân sự của ta từ 1951 đến giữa 1953 ? 
Ch.d Hoàng Hoa Thám 03 /1951 – 04 /1951 
Ch.d Quang Trung 05 /1951 – 06 /1951 
Ch.d Hoà Bình 12/1951-02 /1952 
Ch.d Tây Bắc 10 /1952 – 12/1952 
Ch.d Thượng Lào 04 /1953 - 5/1953 
Ta chủ động mở hàng loạt các chiến dịch nhằm phá tan âm mưu đẩy mạnh chiến tranh của Pháp-Mĩ, giữ vững quyền chủ động đánh địch. 
 Chiến dịch Trung du (Trần Hưng Đạo), chiến dịch đường 18 (Hoàng Hoa Thám) 
 Chiến dịch Hòa Bình phá tan âm mưu tấn công Hòa Bình, nối lại hành lang Đông -Tây của địch. 
IV. Phát triển hậu phương kháng chiến về mọi mặt . 
III. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng . 
Sự kiện 
Thời gian 
1. Quân ta mở chiến dịch Trần Hưng Đạo . 
2. Quân ta mở chiến dịch Hoàng Hoa Thám. 
3. Quân ta mở chiến dịch Hoà Bình . 
4. Quân ta mở chiến dịch Tây Bắc . 
5. Quân ta mở chiến dịch Thượng Lào . 
10 /1952 – 12/1952 
 12/1951 - 02 /1952 
04 /1953 - 5/1953 
12 /1950 – 1 /1951 
 03 /1951 – 04 /1951 
? Kiểm tra 15 phút 
H ãy điền các mốc thời gian vào ô trống sao cho đúng sự kiện ? 
B ài tập củng cố 
Câu 1 
Câu 2 
Câu 3 
Câu 4 
Câu 5 
10 
9 
8 
7 
6 
5 
4 
3 
2 
1 
15 
14 
13 
 TrËn S«ng Khª 
TrËn ®¸nh ¸c liÖt vµ cã ý nghÜa to lín trong chiÕn dÞch Biªn giíi ? 
Câu 1 
Câu 2 
Nhanh lên các bạn ơi ! 
Cố lên cố lên.. ..ê . ên! 
Thêi gian: 
10 
9 
8 
7 
6 
5 
4 
3 
2 
1 
13 
15 
14 
12 
11 
Quân Pháp rút khỏi đường số 4 vào thời gian nào ? 
Ngay 22/10/1950 
Câu 3 
10 
9 
8 
7 
6 
5 
4 
3 
2 
1 
11 
12 
13 
14 
15 
Nhanh lên các bạn ơi ! 
Cố lên cố lên...ê . ên! 
Tªn cña ng­êi chiÕn sÜ ®· chÆt ®øt c¸nh tay m×nh trong chiÕn dÞch Biªn giíi 1950 để tiếp tục đánh giặc? 
 La Văn Cầu 
Câu 4 
10 
9 
8 
7 
6 
5 
4 
3 
2 
1 
11 
12 
13 
14 
15 
Đánh điểm diệt viện 
Phương châm của ta trong chiến dịch Biên giới 1950 
Câu 5 
10 
9 
8 
7 
6 
5 
4 
3 
2 
1 
11 
12 
13 
14 
15 
Đê L¸t ®ê T¸t-xi-nhi 
Nhanh lên các bạn ơi ! 
Cố lên cố lên...ê . ên! 
 Sau thÊt b¹i ë chiÕn dÞch Biªn giíi 1950, Ph¸p v¹ch ra kÕ ho¹ch qu©n sù gi míi ? 
DẶN DÒ 
1. Các em về nhà học bài, làm bài tập trong sách bài tập Lịch sử 
2. Đọc và trả lời các câu hỏi ở mục III, IV, V của bài đang học 
3.Sưu tầm tư liệu về các kì Đại hội Đảng.