Bài giảng môn Địa lí Lớp 9 - Tiết 13, Bài 13: Vai trò, đặc điểm phát triển và phân bố của dịch vụ

G V: Nguyễn Nhật Lệ 
Trường THCS Quảng Phú 
CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC HÔM NAY 
Xác định các trung tâm công nghiệp tiêu biểu cho các vùng kinh tế ở nước ta? 
VAI TRÒ, ĐẶC ĐIỂM PHÁT TRIỂN 
VÀ PHÂN BỐ CỦA DỊCH VỤ 
Tiết 13 - Bài 13 
I. Cơ cấu và vai trò của dịch vụ trong nền kinh tế. 
1. Cơ cấu ngành dịch vụ: 
Hình 13.1.Biểu đồ cơ cấu GDP của các ngành dịch vụ, năm 2002 (%) 
 ? Dựa vào H13.1: Hãy nêu cơ cấu ngành dịch vụ? Kể tên một số ngành trong từng nhóm ? 
-Dịch vụ có nhiều ngành, nhưng có một số ngành lớn, ảnh hưởng tới tổ chức lãnh thổ các vùng là: Dv sản xuất, Dv tiêu dùng, Dv công cộng. 
-Vai trò của ngành dịch vụ ngày càng tăng lên trong nền kinh tế hiện đại và được coi là tiêu chí quan trọng về sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế. 
 C ơ cấu chia thành 3 nhóm: 
 + Dịch vụ tiêu dùng 
 + Dịch vụ sản xuất 
 + Dịch vụ công cộng 
- Dịch vụ là hoạt động đáp ứng nhu cầu sản xuất và sinh hoạt của con ng ười 
Khách sạn 
Siêu thị 
 sửa chữa ô tô 
Dịch vụ tiêu dùng 
Dịch vụ công cộng 
Dịch vụ sản xuất 
Hình 13.1.Biểu đồ cơ cấu GDP của các ngành dịch vụ, năm 2002 (%) 
? Chứng minh khi nền kinh tế càng phát triển thì cáchoạt động dịch vụ càng trở nên đa dạng? 
Trước đây kinh tế chưa phát triển đi lại chủ yếu là đi bộ. 
 Khi kinh tế phát triển đi lại bằng các phương tiện .. 
 ? Nêu một số hoạt động dịch vụ đang phát triển ở địa phương em? 
 Kinh tế càng phát triển thì dịch vụ càng đa dạng 
2. Vai trò của dịch vụ trong sản xuất và đời sống: 
Qua các bức ảnh dưới đây, kết hợp cùng SGK cho biết vai trò của dịch vụ trong đời sống và sản xuất? 
 Đáp ứng nhu cầu sản xuất và sinh hoạt của con người . 
 Cung cấp nguyên liệu, vật tư sản xuất và tiêu thụ sản phẩm cho các ngành kinh tế. 
 Tạo ra mối liên hệ giữa các ngành sản xuất trong nước và với nước ngoài. 
- Tạo ra nhiều việc làm, nâng cao đời sống nhân dân. 
 ? Dựa vào kiến thức đã học và sự hiểu biết của bản thân, hãy phân tích vai trò của ngành bưu chính -viễn thông trong sản xuất và đời sống ? 
+ Trong sx: giúp các nhà kinh doanh chỉ đạo sx, tạo cầu nối cho cơ sở sx, giữa các vùng, giữa nước ta với các nước khác trên TG. 
+ Trong đời sống: vận chuyển thông tin kịp thời, chính xác giúp cho con người xích lại gần nhau, giảm khoảng cách không gian lãnh thổ,... 
VD – vận chuyển thư, điện báo, mạng .. 
 -công tác cứu nạn, cứu hộ 
 - kinh doanh( giá cả thị trường) 
II. Đặc điểm phát triển và phân bố các ngành dịch vụ ở nước ta: 
1. Đặc điểm phát triển: 
Tỉ trọng dịch vụ trong GDP của Việt Nam và một số nước trên thế giới( năm 2002) 
Quốc gia 
Việt Nam 
Hoa Kì 
Pháp 
Hàn Quốc 
Ma- lai- xi-a 
Trung Quốc 
Cam- pu- chia 
Tỉ trọng DV trong cơ cấu GDP(%) 
38.5 
72.0 
76.0 
54.1 
41.9 
33.0 
42,4 
 ? So sánh tỉ trọng dịch vụ trong cơ cấu GDP của nước ta với các nước trong khu vực và thế giới? 
=> So với các nước trong khu vực và các nước phát triển thì còn thấp. 
- Khu vực dịch vụ thu hút 25% lao động, chiếm tỉ trọng trong cơ cấu GDP 38,5% (2002). 
- Ngành dịch vụ ở nước ta phát triển khá nhanh và ngày càng đa dạng hơn. 
Hình 13.1.Biểu đồ cơ cấu GDP của các ngành dịch vụ, năm 2002 (%) 
 ?Tính tỉ trọng của các nhóm dịch vụ: dịch vụ tiêu dùng, dịch vụ sản xuất, dịch vụ công cộng? Em có nhận xét gì? 
26,8% 
22,2% 
51,0% 
Vấn đề trong phát triển dịch vụ của nước ta hiện nay là gì? 
 Tỉ trọng dịch vụ sản xuất, dịch vụ công cộng còn thấp 
=> Nâng cao chất lượng và đa dạng hoá loại hình dịch vụ. 
- Biện pháp: nâng cao chất lượng và đa dạng hoá loại hình dịch vụ. 
2. Đặc điểm phân bố: 
Dựa vào SGK cùng với thực tế em hãy cho biết tại sao ngành dịch vụ nước ta phân bố không đều? 
Sự phân bố dịch vụ phụ thuộc vào yếu tố gì? 
- Sự phân bố dịch vụ phụ thuộc chặt chẽ vào phân bố dân cư và sự phát triển sản xuất. 
- Dịch vụ ở nước ta phân bố không đều 
? Xác định trên lược đồ 2 trung tâm dịch vụ lớn và đa dạng nhất cả nước? 
? Vì sao thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội là 2 trung tâm dịch vụ lớn và đa dạng nhất cả nước? 
Liên hệ địa phương: phát triển ngành dịch vụ có ý nghĩa như thế nào cho sự phát triển kinh tế- xã hội ? 
- TP Hồ Chí Minh và Hà Nội là hai trung tâm dịch vụ và đa dạng nhất cả nước. 
DỊCH VỤ 
CƠ CẤU 
VAI TRÒ 
ĐẶC ĐIỂM 
PHÂN BỐ 
Dịch vụ tiêu dùng 
Dịch vụ sản xuất 
Dịch vụ công cộng 
Cung cấp nguyên liệu ... 
Tạo ra các mối liên hệ . 
Tạo nhiều việc làm ... 
Chiếm 25% lao động ... 
- Khá phát triển 
- Phụ thuộc vào . 
- Không đều 
- TP Hồ Chí Minh và Hà Nội 
Củng cố 
Chọn ý trả lời đúng nhất: 
 Nhân tố ảnh hưởng lớn nhất mang tính quyết định sự phát triển và phân bố của hầu hết các ngành dịch vụ( trừ du lịch) là: 
 A: Tài nguyên thiên nhiên 
	 B: Cơ sở hạ tầng 
 C: Sự phát triển và phân bố các ngành kinh tế 
 	 D: Tất cả các ý trên 
Hướng dẫn học bài:- Học bài- Chuẩn bị bài 14