Bài giảng Địa lí Lớp 9 - Bài 2: Dân số và gia tăng dân số

Chào mừng các em đến với lớp học Địa lí của cô 
Hãy ghi lại tổng số con trong gia đình của các em trong 2 phút 
AI TÍNH NHANH HƠN? 
Thành viên số 
Ông bà nội sinh được 
Ông bà ngoại sinh được 
Bố mẹ mình 
sinh được 
1 
2 
3 
4 
Tổng 
Có sự khác nhau thế nào giữa hai thế hệ? 
Tại sao có sự khác nhau này? 
Kinh tế phát triển 
Dân trí tăng 
Hết chiến tranh 
MỨC SINH GIẢM 
GIA TĂNG CHẬM LẠI 
Bài 2 
Dân số và gia tăng dân số 
Qua sát Atlat trang 15 biểu đồ dân số Việt Nam quan các năm + SGK mục I 
1. Nêu nhận xét về quy mô dân số Việt Nam? Lấy các dẫn chứng minh nhận xét đó. 
2. Đánh giá những thuận lợi khó khăn của quy mô dân số đến sự phát triển kinh tế xã hội nước 
PHT SỐ 1 
Tiêu chí 
Thông tin 
Số dân 2019 
Vị thứ 
Tỉ lệ tăng 
Thuận lợi 
Khó khăn 
3 phút ghi ý kiến cá nhân 
1 phút trình bày 
Trình bày thông tin ngắn gọn 
Lí giải rõ ràng 
Đánh giá thuyết phục 
Tự tin tỏa sáng 
CHUYÊN GIA 
 DÂN SỐ 
+ Phân tích biểu đồ H2.1, rút ra nhận xét về tình hình gia tăng dân số của nước ta từ năm 1954 đến năm 2017 ? 
1 phút ghi ý kiến cá nhân 
1 phút trình bày 
Biểu đồ biến đổi dân số của nước ta qua các năm 
+ Vì sao hiện tượng “bùng nổ dân số” ở nước ta lại diễn ra từ cuối những năm 50 đến những năm cuối TK XX ? 
Biểu đồ biến đổi dân số của nước ta qua các năm 
- Phân tích biểu đồ H2.1, rút ra nhận xét tỉ lệ gia tăng tự nhiên dân số nước ta từ năm 1954 đến năm 2017 ? 
1 phút ghi ý kiến cá nhân 
1 phút trình bày 
Biểu đồ biến đổi dân số của nước ta qua các năm 
II. Gia tăng dân số: 
* Tình hình . 
- Dân số nước ta và tăng liên tục, trung bình mỗi năm tăng 1 triệu người. 
- Hiện có xu hướng giảm 
- Giải thích nguyên nhân sự thay đổi đó? 
1 phút ghi ý kiến cá nhân 
1 phút trình bày 
Biểu đồ biến đổi dân số của nước ta qua các năm 
II. Gia tăng dân số: 
* Nguyên nhân: Gia tăng dân số nhanh do 
+ Trình độ nhận thức của người dân còn thấp 
+ Số người trong độ tuổi sinh đẻ lớn. 
+ Quan niệm phong tục tập quán. 
+ Chưa thực hiện triệt để chính sách dân số. 
? Vì sao tỉ lệ gia tăng tự nhiên của dân số giảm nhưng dân số vẫn tăng nhanh ? 
1 phút ghi ý kiến cá nhân 
1 phút trình bày 
Biểu đồ biến đổi dân số của nước ta qua các năm 
Dân số đông và tăng nhanh đã gây ra những hậu quả gì đối với k inh tế , XH, môi trường ? 
1 phút ghi ý kiến cá nhân 
1 phút trình bày 
Biểu đồ biến đổi dân số của nước ta qua các năm 
Nêu những lợi ích của sự giảm tỉ lệ gia tăng tự nhiên của dân số ở nước ta về kinh tế, xã hội và môi trường ? 
1 phút ghi ý kiến cá nhân 
1 phút trình bày 
Biểu đồ biến đổi dân số của nước ta qua các năm 
 - Các em Quan sát bảng số liệu 2.1 SGK tỉ lệ gia tăng tự nhiên của dân số giữa các vùng năm 1999 và 2014 em hãy: 
 Xác định các vùng có tỷ lệ gia tăng tự nhiên của dân số cao nhất, thấp nhất; các vùng có tỷ lệ gia tăng tự nhiên của dân số cao hơn trung bình cả nước? 
Nhận xét xu hướng thay đổi cơ cấu dân số phân theo giới tính ở nước ta 
Cơ cấu dân số theo nhóm tuổi và giới tính 
của nước ta qua các năm 
Nhận xét xu hướng thay đổi cơ cấu dân số phân theo nhóm tuổi ở nước ta 
Nêu lên 2 nguyên nhân của sự thay đổi 
Cơ cấu dân số theo nhóm tuổi và giới tính 
của nước ta qua các năm 
III. Cơ cấu dân số : 
1. Cơ cấu giới tính: 
- Tỉ lệ nữ cao hơn tỉ lệ nam, khác nhau giữa các vùng 
- Hiện nay, tỉ số giới tính dần tiến đến cân bằng. 
+ Tỉ số giới tính ở một số địa phương chịu ảnh hưởng mạnh bởi hiện tượng chuyển cư. 
Cơ cấu dân số theo nhóm tuổi và giới tính 
của nước ta qua các năm 
III. Cơ cấu dân số : 
1. Cơ cấu giới tính: 
2. Cơ cấu theo nhóm tuổi . 
+ nước ta có cơ cấu dân số trẻ 
+ Nhóm dân số dưới độ tuổi lao động chiếm tỉ lệ cao => đặt ra nhiều vấn đề văn hóa, y tế, giáo dục. 
+ Cơ câu dân số theo độ tuổi đang có sự thay đổi: tỉ lệ trẻ em giảm xuống, tỉ lệ người trong độ tuổi lao động và trên độ tuổi lao động tăng lên. 
+ Từ năm 2007 nước ta nước vào giai đoạn “ cơ cấu dân số vàng”: số người trong độ tuổi lao động gấp 2 lần số người phụ thuộc . 
Thuyết minh lại 1 đặc điểm dân số nước ta theo hình 
BÀI 2: DÂN SỐ VÀ GIA TĂNG DÂN SỐ 
98,28 triệu người 
Thứ 15 thế giới 
Thứ 3 Đông Nam Á 
I. SỐ DÂN 
III. CƠ CẤU DÂN SỐ 
Cơ cấu DS VÀNG 
Nhóm tuổi <15 giảm nhanh. 
Chênh lệch giới 
Có sự khác nhau giữa các vùng lãnh thổ 
II. GIA TĂNG DÂN SỐ 
Tăng nhanh 
Bùng nổ thập niên 70 của TK 20 
Hiện gia tăng ổn định 
Tỉ lệ % gia tăng tự nhiên của dân số nước ta năm 1979 và năm 2014 lần lượt là. 
 A. 25,3% và 10,3%. B. 2,35% và 1,30%. 
 C. 2,53% và 1,03% D. 23,5% và 1,03% 
LUYỆN TẬP 
Câu 1: Cho bảng số liệu về tỉ suất sinh và tỉ suất tử của dân số nước ta qua các năm ( đơn vị: %) 
 Năm 
Tỉ suất 
1979 
1989 
1999 
2014 
2014 
Tỉ suất sinh 
32,5 
29,9 
19,9 
17,6 
17,2 
Tỉ suất tử 
7,2 
8,4 
5,6 
6,8 
6,9 
Tỉ lệ % gia tăng tự nhiên của dân số nước ta năm 1979 và năm 2014 lần lượt là. 
 A. 25,3% và 10,3%. B. 2,35% và 1,30%. 
 C. 2,53% và 1,03% D. 23,5% và 1,03% 
LUYỆN TẬP 
Câu 1: Cho bảng số liệu về tỉ suất sinh và tỉ suất tử của dân số nước ta qua các năm ( đơn vị: %) 
 Năm 
Tỉ suất 
1979 
1989 
1999 
2014 
2014 
Tỉ suất sinh 
32,5 
29,9 
19,9 
17,6 
17,2 
Tỉ suất tử 
7,2 
8,4 
5,6 
6,8 
6,9 
Tỉ lệ % gia tăng tự nhiên của dân số nước ta năm 1979 và năm 2014 lần lượt là. 
 A. 25,3% và 10,3%. B. 2,35% và 1,30%. 
 C. 2,53% và 1,03% D. 23,5% và 1,03% 
Câu 2: Hiện tượng bùng nổ dân số nước ta bắt đầu từ thười gian nào? 
 A. Cuối thế kỉ XI X. B. Đầu thế kỉ XX. 
 C. Cuối những năm 50 của thế kỉ XX. D. Đầu thế kỉ XXI 
- Công thức: Tỷ lệ gia tăng dân số tự nhiên = (Tỷ suất sinh - Tỷ suất tử ) / 10 
LUYỆN TẬP 
Câu 3: Hiện nay vùng có tỉ lệ gia tăng tự nhiên cao nhất nước ta là? 
 A. Tây Bắc. B. Tây Nguyên. 
 C. Đồng bằng sông Hồng. D. Đông Nam Bộ. 
Câu 4: Tỉ lệ gia tăng tự nhiên nước ta có xu hướng giảm là do 
A. Quy mô dân số nước ta giảm dần . B. Dân số nước ta có xu hướng gài hóa. 
C. Chất lượng cuộc sống chưa được nâng cao 
D. Thực hiện tốt chính sách dân số kế hoạch hóa gia đình. 
 Năm 
Nhóm tuổi 
1999 
2009 
2014 
Từ 0 – 1 tuổi 
33,5 
24,2 
23,5 
Từ 15 – 59 tuổi 
58,4 
66,9 
66,3 
Từ 60 tuổi trở lên 
8,1 
8,7 
10,2 
Biểu đồ nào thích hợp nhất thể hiện cơ cấu dân số nước ta theo nhóm tuổi năm 1999 vằ năm 2014. 
A. Biểu đồ tròn. B. Biểu đồ cột ghép. 
C. Biểu đồ miền. D. Biểu đồ đường. 
Câu 5. Mặc dù tốc độ giă tăng dân số tự nhiên đã giảm nhưng dân số nước ta vẫn tăng nhanh là do. 
 A. Nước ta có nhiều dân tộc. B. Phân bố dân cư không đồng đều. 
 C. Nước ta có quy mô dân số lớn. 
 D. Tốc độ gia tăng dân số ở nông thôn, miền núi còn cao. 
Câu 6: cho bảng số liệu: Cơ cấu dân số nước ta theo hóm tuổi qua các năm 
( đơn vị: %) 
TÔI LÀ NHÀ TUYÊN TRUYỀN DÂN SỐ 
Là cán bộ dân số, em hãy thuyết phục người dân thực hiện chính sách dân số để bảo vệ tài nguyên và môi trường THEO CẤU TRÚC Vì nên 
Suy nghĩ, viết 3 phút trên Padlet/Google drive 
Xung phong chia sẻ 
GV có thể thiết kế luyện tập trên kahoot hoặc google form 
KẾ HOẠCH HÓA GIA ĐÌNH 
Nhiệm vụ: Thiết kế 1 câu khẩu hiệu tuyên truyền về dân số và bảo vệ môi trường 
Thời gian 1 tuần 
Thiết kế trên giấy A4 
Tiêu chí: 
+ Dài không quá 20 tiếng 
+ Có vần điệu 
+ Có ý nghĩa tuyên truyền, đẹp mắt 
TÔI TÀI GIỎI – BẠN CŨNG THẾ