Bài giảng Giáo dục công dân Lớp 9 - Bài 13: Quyền tự do kinh doanh và nghĩ vụ đóng thuế

 BÀI 13: QUYỀN TỰ DO KINH DOANH 
VÀ NGHĨ VỤ ĐÓNG THUẾ. 
3 
Quyền tự do kinh doanh 
Nghĩa vụ đóng thuế 
Trách nhiệm của CD-HS. 
Các em xem tranh và cho biết: Đ ây là hoạt động gì? 
Dịch vụ mua sắm trực tuyến. 
Tất cả các HĐ trên đều có chung một mục đích đó là gì? 
Mục đích chung là nhằm thu lợi nhuận 
 Hoạt động 
Dịch vụ 
Sản xuất 
Thu lợi nhuận 
Trao đổi hàng hoá 
1. Kinh doanh 
- Nghĩa vụ của người kinh doanh: 
“Mọi người có quyền tự do kinh doanh trong những ngành nghề mà pháp luật không cấm". 
Hiến pháp năm 2013 điều 33 quy định: 
- Q uyền tự do kinh doanh : 
 L à quyền của công dân được lựa chọn hình thức tổ chức kinh tế, ngành nghề và quy mô kinh doanh 
Phải tuân theo quy định của pháp luật và sự quản lý của Nhà nước như phải kê khai đúng số vốn, kinh doanh đúng ngành nghề, mặt hàng ghi trong giấy phép, không kinh doanh những lĩnh vực mà nhà nước cấm như thuốc nổ, vũ khí, ma túy, mại dâm 
2.Quyền tự do kinh doanh 
a. Kinh doanh là gì? 
Kinh doanh: Là hoạt động sản xuất, dịch vụ và trao đổi hàng hoá nhằm mục đích thu lợi nhuận. 
b. Quyền tự do kinh doanh: là quyền của công dân được lựa chọn hình thức tổ chức kinh tế, ngành nghề và quy mô kinh doanh theo quy định của PL và sự quản lí của nhà nước 
c. Các quyền và nghĩa vụ của CD trong kinh doanh: 
- Được lựa chọn hình thức tổ chức kinh tế, ngành nghề và quy mô kinh doanh . 
- Kê khai đúng số vốn, kinh doanh đúng ngành, mặt hàng đăng ký trong giấy phép. 
- Không kinh doanh những lĩnh vực mà nhà nước cấm như; Matuý, thuốc nổ, vũ khí, mại dâm 
BT1. Quyền tự do kinh doanh của công dân có nghĩa là : 
A. Công dân có quyền kinh doanh bất cứ mặt hàng nào. 
B. Khi đã có giấy phép kinh doanh, công dân có thể kinh doanh tất cả các mặt hàng. 
C. Công dân có quyền tự do lựa chọn ngành nghề và quy mô kinh doanh theo quy định của pháp luật và sự quản lí của Nhà nước. 
D. Công dân có quyền tự do lựa chọn ngành nghề và quy mô kinh doanh theo khả năng của bản thân, không bị bất cứ ràng buộc nào. 
BT 2 . Những hành vi nào dưới đây là vi phạm pháp luật về kinh doanh ? 
A. Kinh doanh các mặt hàng mà Nhà nước cấm. 
B. Làm hàng giả. 
C. Kinh doanh các mặt hàng có ghi trong giấy phép. 
D. Kinh doanh không có đăng kí giấy phép. 
E. Kê khai không đúng số vốn kinh doanh. 
G. Thực hiện đầy đủ nghĩa vụ nộp thuế. 
H. Gian lận trong buôn bán, kinh doanh. 
BT tình huống: 
Tại một cây xăng trên đường quốc lộ 9, đội kiểm tra liên ngành chống gian lận thương mại đã phát hiện có một cây xăng đong thiếu trung bình 3%. Cán bộ kĩ thuật đã tìm ra các thiết bị đựơc lắp đặt rất tinh vi, được điều khiển từ xa. Chủ cây xăng đã bị phạt hành chính với số tiền 300 triệu đồng về hành vi gian lận thương mại, trong đó phần xử phạt hành chính là 22,5 triệu đồng, tịch thu số tiền thu lợi bất hợp pháp là 285 triệu; đồng thời tịch thu 3 cột bơm, 3 hộp mạch điện tử gắn trong trụ bơm. 
 	 Hành vi gian lận thương mại trên gây hại cho ai? 
Em sẽ làm gì khi biết sự việc trên? 
Điều 76 Bộ luật Hình sự năm 2 015 quy định: 
Pháp nhân thương mại phải chịu trách nhiệm hình sự về các tội phạm sau đây: 
1. Điều 188 ( tội buôn lậu ); Điều 189 ( tội vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới ); Điều 190 ( tội sản xuất, buôn bán hàng cấm ); Điều 191 ( tội tàng trữ, vận chuyển hàng cấm ); Điều 192 ( tội sản xuất, buôn bán hàng giả ); Điều 193 ( tội sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm ); Điều 194 ( tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh ); Điều 195 ( tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, vật nuôi ); Điều 196 ( tội đầu cơ ); 
TT 
Tội phạm 
Khung hình phạt 
1 
Điều 188. Tội buôn lậu 
(trị giá từ 100.000.000 đồng trở lên) 
phạt tù từ 06 tháng đến 15 năm 
2 
Điều 189. Tội vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới 
phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù đến 10 năm 
3 
Điều 191. Tội tàng trữ, vận chuyển hàng cấm 
phạt tù từ 06 tháng đến 10 năm 
4 
Điều 192. Tội sản xuất, buôn bán hàng giả 
tù từ 01 năm đến 15 năm: 
5 
197. Tội quảng cáo gian dối 
cải tạo không giam giữ 03 năm đến tù 05 năm 
6 
Điều 198. Tội lừa dối khách hàng 
cải tạo không giam giữ 03 năm đến tù 05 năm 
7 
Điều 200. Tội trốn thuế( từ 100.000.000 trở lên) 
tù 03 tháng đến 7 năm 
BỘ LUẬT HÌNH SỰ 2015( Sửa đổi bổ sung 2017) 
Thuế 
một phần thu nhập 
công dân và tổ chức kinh tế 
có nghĩa vụ nộp vào ngân sách 
Nhà nước chi tiêu cho những công việc chung. 
" Mọi người có nghĩa vụ đóng thuế theo luật định" 
( Điều 47 - Hiến pháp 2013) 
Các loại thuế : - Thuế giá trị gia tăng.- Thuế thu nhập cá nhân.- Thuế tiêu thụ đặc biệt- Thuế nhà đất.- Thuế XNK.- Thuế môn bài 
Nêu một số loại thuế mà em biết ? 
2. Thuế và vai trò của thuế: 
a. Thuế: là 1 phần thu nhập mà công dân và tổ chức kinh tế có nghĩa vụ nộp vào ngân sách nhà nước để chi tiêu cho những công việc chung. 
* Một số loại thuế hiện nay ở nước ta: Thuế kinh doanh; Thuế xuất nhập khẩu; thuế thu nhập; thuế GTGT, thuế nông nghiệp, thuế tiêu thụ đặc biệt 
Ngoài ra còn có một số loại phí, lệ phí. 
Những công trình này thuộc quyền sở hữu của ai ? 
PL nước ta quy định một số loại thuế như sau: 
Hàng hóa dịch vụ 
Thuế suất 
- Thuốc lá điếu có đầu lọc sản xuất chủ yếu bằng nguyên liệu nhập khẩu, xì gà 
-Rượu từ 40 độ trở lên 
-Vàng mã, hàng mã 
(Theo điều 7 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt 2003) 
65% 
75% 
70% 
- Sản xuất nước sạch, thuốc chữa bệnh, đồ dùng dạy học, in sách 
-Sản xuất trồng trọt chăn nuôi (chưa qua chế biến), sản xuất muối 
(Theo điều 4 và 8 Luật Thuế giá trị gia tăng 2003) 
5% 
Miễn thuế 
Việc đánh thuế có tác dụng gì? 
A 
Để chi trả lương, xây dựng các công trình công cộng. 
B 
Ổn định kinh tế thị trường, điều chỉnh cơ cấu kinh tế, góp phần đảm bảo cho nền kinh tế phát triển theo định hướng của nhà nước. 
C 
Hạn chế chi tiêu và sử dụng không cần thiết. 
 B 
Ổn định kinh tế thị trường, điều chỉnh cơ cấu kinh tế, góp phần đảm bảo cho nền kinh tế phát triển theo định hướng của nhà nước. 
2. Thuế và vai trò của thuế: 
Thuế. 
b. Vai trò của thuế: Ổn định thị trường, điều chỉnh cơ cấu kinh tế, góp phần đảm bảo phát triển kinh tế theo đúng định hướng của nhà nước. 
 Trò chơi: 
Quả bóng bí ẩn 
Hành vi nào sau đây thực hiện nghĩa vụ đóng thuế đúng pháp luật? a) Nộp thuế đúng mặt hàng kinh doanh. b) Đóng thuế để góp vào ngân sách nhà nước. c) Buôn bán hàng lậu để trốn thuế. d) câu a và b đúng. 
 Em hãy kể một số loại thuế mà em biết? 
 Nhà bác X, hàng xóm nhà em mở quán bán tạp hóa tại nhà. Cán bộ thuế đến thu thuế thì bác bảo rằng buôn bán nhỏ nên không cần phải kê khai và nộp thuế. 
 Theo em, bác X trả lời như vậy có đúng không? Vì sao ? 
 Trong giấy phép kinh doanh của bà H có 8 loại hàng nhưng khi kiểm tra phát hiện có tới 12 loại hàng trong cửa hàng. Theo em, bà H có vi phạm qui định về kinh doanh không? Nếu có thì đó là vi phạm gì? 
Chúc mừng em! 
Em đã nhận được 
Tiền mừng tuổi trị giá 10k 
 Quyền tự do kinh doanh là gì? 
3. Trách nhiệm của công dân trong việc thực hiện quyền tự do kinh doanh và đóng thuế: 
 - Sử dụng đúng đắn quyền tự do kinh doanh. 
- Thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đóng thuế 
- Vận động gia đình thực hiện tốt quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ đóng thuế. 
- Tôn trọng, ủng hộ chủ trương của nhà nước và quy định của PL trong lĩnh vực kinh doanh và đóng thuế. 
BT: Theo em, học sinh có thể làm gì để góp phần vào việc thực hiện chính sách của nhà nước về kinh doanh và thuế ? 
HD trả lời 
- Đối với những học sinh mà gia đình làm kinh doanh thì vận động gia đình thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ kinh doanh, nghĩa vụ đóng thuế. 
- Đối với các em khác thì có thể giải thích, vận động các hộ gia đình thực hiện tốt chính sách về kinh doanh và thuế; góp phần phát hiện những hành vi vi phạm. 
BTVẬN DỤNG 
Bài 1. Hãy đóng vai là một tuyên truyền viên vận động gia đình, mọi người thực hiện tốt quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ đóng thuế. ( thể hiện bằng cách ghi âm hoặc viết nội nung tuyên truyền) 
Bài 2. Đọc thông tin và trả lời các câu hỏi sau: 
Là tỉnh có khu phi quân sự vĩ tuyến 17, giới tuyến chia cắt hai miền Bắc - Nam, suốt từ năm 1954 đến 1975, Quảng Trị trở thành chiến trường ác liệt nhất cả nước và cũng hứng nhiều bom đạn nhất. Sau năm 1975, người dân Quảng Trị làm một nghề được xem như độc nhất vô nhị - đào bới, thu mua phế liệu chiến tranh. Trong khoảng sân rộng chừng 100 m2, vựa phế liệu của ông Nguyễn Phúc (64 tuổi, trú xã Tân Hợp, Hướng Hóa, Quảng Trị) ngổn ngang sắt vụn, từ vật dụng sinh hoạt, công cụ lao động cho đến mảnh bom, quả đạn sót lại từ chiến tranh. 
Góc chính giữa là đống mảnh bom đạn cỡ nhỏ, vụn vặt màu vàng úa của đất xen với gỉ sét của thời gian. Cạnh đó là 3 vỏ bom tạ to hơn thân người trưởng thành, đang chờ bán cho các bảo tàng. Ông Phúc cho biết 15 năm làm nghề kinh doanh liên quan đến phế liệu chiến tranh, ông Phúc cho hay số bom đạn thu mua đến nay không thể thống kê. “Cách đây 8 năm, trung bình tôi thu mua khoảng 30 tấn bom đạn mỗi ngày. Cá biệt ngày cao điểm 40 tấn” 
V iệc làm của ông Phúc có vi phạm pháp luật không? Vi phạm về lĩnh vực gì? 
Bài 3. Em cần làm gì để góp phần vào việc thực hiện tốt chính sách của nhà nước về kinh doanh và thuế? 
Tạm biệt các em! 
 chúc các em học tập và rèn luyện tốt!