Bài giảng Hóa học Lớp 9 - Bài 22: Luyện tập chương 2: Kim loại

Hóa học 9 
 LUYỆN TẬP 
A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT: 
1. Tính chất hóa học của kim loại: 
 Kim loại+ oxi → oxit kim loại 
	2Ca + O 2 → 2CaO 
 Kim loại+ phi kim khác → Muối 
	Cu + Cl 2 → CuCl 2 
 Kim loại + axit → Muối + Hidro 
	Mg + 2HCl → MgCl 2 + H 2 
 Kim loại + Muối → Muối mới + kim loại mới 
	Fe + CuSO 4 → FeSO 4 + Cu 
 Kim loại+ Nước→ kiềm + hidro. 
	2Na + 2H 2 O → 2NaOH + H 2 
2. Dãy hoạt động hóa học của kim loại : 
K, Na, Ba, Ca , Mg, Al, Zn, Fe, Ni, Sn, Pb, H , Cu, Hg, Ag, Pt, Au . 
*** Ý NGHĨA DÃY HĐHH CỦA KIM LOẠI : 
Đi từ trái sang phải, mức độ hoạt động hóa học của các kim loại giảm dần. 
Kim loại đứng trước Mg phản ứng với nước ở điều kiện thường tạo thành kiềm và giải phóng khí H 2 . 
Kim loại đứng trước H phản ứng với một số dung dịch axit (HCl, H 2 SO 4 loãng ) giải phóng khí H 2 . 
Từ Mg trở đi, kim loại đứng trước đẩy được kim loại đứng sau ra khỏi dung dịch muối. 
 LUYỆN TẬP 
A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT: 
3. Tính chất hóa học của Al : 
	4Al + 3O 2 	  2Al 2 O 3 
	2Al + 3Cl 2 	  2AlCl 3 
	2Al + 6HCl → 2AlCl 3 + 3H 2 
	2Al + 3CuCl 2 → 2AlCl 3 + 3Cu 
	2Al+2H 2 O+2NaOH →2NaAlO 2 +3H 2 
 LUYỆN TẬP 
A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT: 
4. Tính chất hóa học của Fe : 
	3Fe + 2O 2 	  Fe 3 O 4 
	2Fe + 3Cl 2 	  2FeCl 3 
	Fe + 2HCl → FeCl 2 + H 2 
	Fe + CuCl 2 → FeCl 2 + Cu	 
***Al, Fe không tác dụng với H 2 SO 4 đặc nguội và HNO 3 đặc nguội. 
A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT: 
B. BÀI TẬP: 
Bài 1: Viết các PTHH theo sơ đồ chuyển hóa: 
 	 Fe 3 O 4 → FeCl 2 + FeCl 3 . 
a. Fe  FeCl 2 → Fe(OH) 2 → FeO → Fe. 
	 Fe 2 (SO 4 ) 3  FeCl 3 → Fe(NO 3 ) 3 → Fe(OH) 3 → Fe 2 O 3 → Fe. 
b. Al → Al 2 O 3 → Al 2 (SO 4 ) 3 → Al(OH) 3 → Al 2 O 3 → Al → NaAlO 2 
 LUYỆN TẬP 
Bài 1: Viết các PTHH theo sơ đồ chuyển hóa: 
 	 Fe 3 O 4 → FeCl 2 + FeCl 3 . 
a. Fe  FeCl 2 → Fe(OH) 2 → FeO → Fe. 
	 Fe 2 (SO 4 ) 3  FeCl 3 → Fe(NO 3 ) 3 → Fe(OH) 3 → Fe 2 O 3 → Fe. 
 LUYỆN TẬP 
3Fe + 2O 2 	 Fe 3 O 4 
t o 
Fe 3 O 4 + 8HCl → FeCl 2 + 2 FeCl 3 + 4H 2 O 
Fe + 2HCl → FeCl 2 + H 2 
FeCl 2 + 2NaOH → Fe(OH) 2 + 2 NaCl 
Fe(OH) 2 	 FeO + H 2 O 
t o 
FeO + H 2 	 Fe + H 2 O 
t o 
2Fe + 6H 2 SO 4 đặc 	 Fe 2 (SO 4 ) 3 + 3SO 2 + 6H 2 O 
t o 
3BaCl 2 + Fe 2 (SO 4 ) 3  2 FeCl 3 + 3BaSO 4 
3AgNO 3 + FeCl 3 → Fe(NO 3 ) 3 + 3AgCl 
Bài 1: Viết các PTHH theo sơ đồ chuyển hóa: 
 	 Fe 3 O 4 → FeCl 2 + FeCl 3 . 
a. Fe  FeCl 2 → Fe(OH) 2 → FeO → Fe. 
	 Fe 2 (SO 4 ) 3  FeCl 3 → Fe(NO 3 ) 3 → Fe(OH) 3 → Fe 2 O 3 → Fe. 
 LUYỆN TẬP 
Fe(OH) 2 	 FeO + H 2 O 
t o 
FeO + H 2 	 Fe + H 2 O 
t o 
2Fe + 6H 2 SO 4 đặc 	 Fe 2 (SO 4 ) 3 + 3SO 2 + 6H 2 O 
t o 
3BaCl 2 + Fe 2 (SO 4 ) 3  2 FeCl 3 + 3BaSO 4 
3AgNO 3 + FeCl 3 → Fe(NO 3 ) 3 + 3AgCl 
3NaOH+ Fe(NO 3 ) 3 → Fe(OH) 3 + 3NaNO 3 
2Fe(OH) 3 	 Fe 2 O 3 + 3H 2 O 
t o 
Fe 2 O 3 + 3CO 	2Fe + 3CO 2 
t o 
Bài 1: Viết các PTHH theo sơ đồ chuyển hóa: 
 b. Al → Al 2 O 3 → Al 2 (SO 4 ) 3 → Al(OH) 3 → Al 2 O 3 → Al → NaAlO 2 
 LUYỆN TẬP 
2Al + 3O 2 	 2Al 2 O 3 
t o 
Al 2 O 3 + 3H 2 SO 4  Al 2 (SO 4 ) 3 + 3H 2 O 
6NaOH + Al 2 (SO 4 ) 3 → 2Al(OH) 3 + 3Na 2 SO 4 
2Al(OH) 3 	 Al 2 O 3 + 3H 2 O 
t o 
2Al 2 O 3 	 4Al + 3O 2 
đpnc, criolit 
2NaOH + 2Al + 2H 2 O → 2NaAlO 2 + 3H 2 
 B. BÀI TẬP: 
Bài 2: Cho kim loại Fe tác dụng với dung dịch H 2 SO 4 loãng dư, thu được 11,2 lít khí (đktc). Tính khối lượng muối thu được sau phản ứng và thể tích dung dịch H 2 SO 4 0,25M đã dùng . 
- Số mol khí H 2 thu được: n H2 = 11,2 : 22,4 = 0,5 mol 
	Fe 	 + H 2 SO 4 → Fe SO 4 + 	 H 2 
	 0,5 mol 0,5 mol	 0,5 mol 
- Khối lượng muối thu được sau phản ứng: 
m FeSO4 = 0,5 . 152 = 76 gam 
- Thể tích dung dịch axit đã dùng : 
	V H2SO4 = 0,5 : 0,25 = 2 lít 
 LUYỆN TẬP 
B. BÀI TẬP: 
Bài 3: Hoà tan hoàn toàn 5 g hỗn hợp Fe và Al bằng dung dịch NaOH dư thu được 3,36 lít khí H 2 (đktc). Tính thành phần % theo khối lượng mỗi chất trong hỗn hợp ban đầu? 	 
- Số mol H 2 có trong 3,36 lít: n H2 = 3,36 : 22,4 = 0,15 (mol) 
 PTHH: 	2Al + 2NaOH + 2H 2 O → 2NaAlO 2 + 3H 2 (1) 
	 0,1 mol	0,15 mol 
- Khối lượng mỗi chất trong 14,6 gam hỗn hợp: 
	m Al = 0,1.27 = 2,7g 
	m Fe = 5 – 2,7 = 2,3g 
- Vậy thành phần % theo khối lượng các chất trong hỗn hợp: 
 LUYỆN TẬP 
 B. BÀI TẬP: 
Bài 4: Cho 16,6 g hỗn hợp hai kim loại là Fe và Al tác dụng với dung dịch H 2 SO 4 loãng dư, thu được 11,2 lít khí (đktc). Tính khối lượng từng kim loại trong hỗn hợp. 
- Số mol khí H 2 thu được: n H2 = 11,2 : 22,4 = 0,5 mol 
	Fe 	 + H 2 SO 4 → Fe SO 4 + 	 H 2 (1) 
	 x mol	x mol 
	 2Al 	 + 3H 2 SO 4 → Al 2 (SO 4 ) 3 + 	 3H 2 (2) 
	 y mol	 3/2 y mol 
- Gọi x và y lần lượt là số mol Zn và Al trong hỗn hợp. 
56x + 27y = 3,79 
x+ 3/2y = 0,5 
Giải hệ phương trình ta được: x = 0,2 ; y = 0,2 
- Khối lượng mỗi kim loại trong hỗn hợp : 
	m Fe = 56 .0, 2 = 11,2 gam 
	m Al = 27.0,2 = 5 , 4 gam 
 LUYỆN TẬP 
 B. BÀI TẬP: 
Bài 5*: Cho 11,2 g một kim loại R hóa trị III tác dụng với dung dịch H 2 SO 4 đặc, nóng dư, thu được 6,72 lít khí SO 2 (đktc). Xác định tên kim loại đã dùng. 
- Số mol khí SO 2 thu được: n SO2 = 6,72 : 22,4 = 0,3 mol 
	2R 	 + 2n H 2 SO 4 → R 2 ( SO 4 ) n + nSO 2 + 2n H 2 O (1) 
	 0,6/n mol	 0,3 mol 
- Khối lượng mol của R: 
 LUYỆN TẬP 
Biện luận: 
M R 
n 
1 
18,7 
2 
37,3 
3 
56 
Vậy kim loại R là Sắt (Fe)