Bài giảng Lịch sử Lớp 9 - Chuyên đề: Cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân (1945-1946)

Chuyên đề: 
CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ VÀ XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN DÂN CHỦ NHÂN DÂN 
(1945 -1946) 
 SÀI GÒN 
B i Ó n 
§ « n g 
Trung Quốc 
HUẾ 
ĐÀ NẴNG 
HÀ NỘI 
Vĩ tuyến 16 
Quân Tưởng: 20 vạn 
Quân Anh: 1 vạn 
Quân Nhật: 
 hơn 6 vạn 
Quân Tưởng vào miền Bắc Việt Nam 
Quân Anh đến Sài Gòn tháng 9/1945 
Quân Pháp đến Sài Gòn năm 1945 
Khu tưởng niệm nạn nhân chết vì đói (đường Kim Ngưu, quận Hai Bà Trưng, HN) 
Khó khăn về tài chính 
Ngân khố: 1.230.000 đồng (tiền rách) 
 Đồng Quan kim của Tưởng mất giá 
I. Tình hình nước ta sau Cách mạng tháng Tám : 
1. Ngoại xâm, nội phản 
Chuyên đề: CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ VÀ XÂY DỰNG 
CHÍNH QUYỀN DÂN CHỦ NHÂN DÂN (1945-1946) 
2. Kinh tế, tài chính: 
3. Văn hóa, xã hội: 
Quan sát hình ảnh, rút ra nhận xét về xã hội nước ta lúc này? 
I. Tình hình nước ta sau Cách mạng tháng Tám : 
1. Chính trị 
Chuyên đề: CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ VÀ XÂY DỰNG 
CHÍNH QUYỀN DÂN CHỦ NHÂN DÂN (1945-1946) 
2. Kinh tế, tài chính: 
3. Văn hóa, xã hội: 
 - Hơn 90% dân số mù chữ, các tệ nạn xã hội tràn lan. 
1000Kg 
Độc lập dân tộc bị đe dọa 
Đói, dốt, nghèo, nhiều tệ nạn . 
 Nước Việt Nam đang đứng trước tình thế “ngàn cân treo sợi tóc” 
Bác đọc tuyên ngôn độc lập 
Đảng cộng sản ngày càng trưởng thành và phát triển 
Phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới bùng phát mạnh 
I. Tình hình nước ta sau Cách mạng tháng Tám : 
Chuyên đề: CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ VÀ XÂY DỰNG 
CHÍNH QUYỀN DÂN CHỦ NHÂN DÂN (1945-1946) 
 II. Bước đầu xây dựng chế độ mới : 
 - Ngày 6- 1-1946, nhân dân đi bầu cử Quốc hội khoá I, với hơn 90% cử tri tham gia. 
Cử tri Sài Gòn bỏ phiếu bầu Quốc hội Khoá I 
Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hoà của Quốc hội Khoá I 
 I. Tình hình nước ta sau Cách mạng tháng Tám : 
Chuyên đề: CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ VÀ XÂY DỰNG 
CHÍNH QUYỀN DÂN CHỦ NHÂN DÂN (1945-1946) 
II. Bước đầu xây dựng chế độ mới : 
 III. Diệt giặc đói, giặc dốt và giải quyết khó khăn về tài chính : 
Thảo luận nhóm ( 2 phút) 
Hết giờ 
00:01 
00:02 
00:03 
00:04 
00:05 
00:06 
00:07 
00:08 
00:09 
00:10 
00:11 
00:12 
00:13 
00:14 
00:15 
00:16 
00:17 
00:18 
00:19 
00:20 
00:21 
00:22 
00:23 
00:24 
00:25 
00:26 
00:27 
00:28 
00:29 
00:30 
00:31 
00:32 
00:33 
00:34 
00:35 
00:36 
00:37 
00:38 
00:39 
00:40 
00:41 
00:42 
00:43 
00:44 
00:45 
00:46 
00:47 
00:48 
00:49 
00:50 
00:51 
00:52 
00:53 
00:54 
00:55 
00:56 
00:57 
00:58 
00:59 
01:00 
01:01 
01:02 
01:03 
01:04 
01:05 
01:06 
01:07 
01:08 
01:09 
01:10 
01:11 
01:12 
01:13 
01:14 
01:15 
01:16 
01:17 
01:18 
01:19 
01:20 
01:21 
01:22 
01:23 
01:24 
01:25 
01:26 
01:27 
01:28 
01:29 
01:30 
01:31 
01:32 
01:33 
01:34 
01:35 
01:36 
01:37 
01:38 
01:39 
01:40 
01:41 
01:42 
01:43 
01:44 
01:45 
01:46 
01:47 
01:48 
01:49 
01:50 
01:51 
01:52 
01:53 
01:54 
01:55 
01:56 
01:57 
01:58 
01:59 
02:00 
Nhóm 1 : Những biện pháp để giải quyết nạn đói ? Kết quả? 
Nhóm 2 : Những biện pháp để giải quyết giặc dốt ? Kết quả? 
Nhóm 3 : Những biện pháp để giải quyết những khó khăn về tài chính ? Kết quả? 
 I. Tình hình nước ta sau Cách mạng tháng Tám : 
Chuyên đề: CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ VÀ XÂY DỰNG 
CHÍNH QUYỀN DÂN CHỦ NHÂN DÂN (1945-1946) 
II. Bước đầu xây dựng chế độ mới : 
 III. Diệt giặc đói, giặc dốt và giải quyết khó khăn về 
tài chính : 
1. Diệt giặc đói 
- Biện pháp: 
 + Trước mắt: tổ chức quyên góp, lập hũ gạo cứu đói, tổ chức “ngày đồng tâm”, kêu gọi đồng bào nhường cơm, xẻ áo. 
 + Lâu dài: Đẩy mạnh tăng gia sản xuất,khai hoang phục hóa, chia lại ruộng đất công, giảm tô thuế, bãi bỏ thuế vô lý. 
- Kết quả: Nạn đói được đẩy lùi. 
Nhân dân Nam Bộ quyên góp gạo cứu giúp đồng bào bị đói ở Bắc Bộ (tháng 10/1945) 
Lễ phát động Ngày cứu đói tại Nhà hát lớn Hà Nội 
Mít tinh cứu đói tháng 11/ 1945 ở Hà Nội 
Cụ Ngô Tử Hạ- Đại biểu cao tuổi nhất của Quốc Hội khóa I- cầm xe càng đi quyên góp gạo cứu đói năm 1946 
Nhân dân Hà Nội mít tinh hưởng ứng phong trào tăng gia sản xuất của Đảng và Chính phủ, ngày 9 -12-1945 
“Tăng gia sản xuất! 
Tăng gia sản xuất ngay! 
Tăng gia sản xuất nữa”. 
I. Tình hình nước ta sau Cách mạng tháng Tám : 
Chuyên đề: CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ VÀ XÂY DỰNG 
CHÍNH QUYỀN DÂN CHỦ NHÂN DÂN (1945-1946) 
II. Bước đầu xây dựng chế độ mới : 
III. Diệt giặc đói, giặc dốt và giải quyết khó khăn về 
tài chính : 
1. Diệt giặc đói 
2. Diệt giặc dốt 
Ngày 8-9-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh kí sắc lệnh thành lập cơ quan Bình dân học vụ, kêu gọi mọi người tham gia phong trào xóa nạn mù chữ. 
Các trường học được khai giảng, nội dung và phương pháp dạy học bước đầu được đổi mới. 
“ Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em” . 
 (Hồ Chí Minh) 
Thư gửi các cháu học sinh 
	 nhân ngày khai trường 9-1945: 
BÌNH DÂN HỌC VỤ 
Cái cò các vạc cái nông Mày không biết chữ, mày trông thấy gì Suốt đời mày chịu ngu si Chữ tờ cũng tịt, chữ i cũng mờ Hỏi mày, mày chỉ ngu ngơ Trông dòng chữ đẹp mày ngờ vạch đen Suốt đời chịu tội ngu si Sách xem không được, thư xem không tường Đời mày thấy cũng đáng thương Có mắt như mù, miệng nhường câm thôi 
Lớp bình dân học vụ 
 Quan sát hình ảnh và rút ra nhận xét về lớp học? 
 Phát động phong trào chống nạn thất học ở Hà Nội 1945 
Bác Hồ thăm lớp bình dân học vụ 
Khai mạc “Tuần lễ vàng” tại Hà Nội (1945) 
KẾT QUẢ 
 Nhân dân ủng hộ được 370 kg vàng và 20 triệu đồng trong “Quỹ độc lập”, 40 triệu đồng trong “Quỹ đảm phụ quốc phòng” 
Đồng tiền Việt Nam 
Những đồng tiền đầu tiên của nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa 
NHỮNG KHÓ KHĂN CỦA NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA 
SAU CÁCH MẠNG THÁNG TÁM 1945 
CHÍNH QUYỀN 
GIẶC ĐÓI 
GIẶC DỐT 
TÀI CHÍNH 
GIẶC NGOẠI XÂM 
CHÍNH QUYỀN 
GIẶC ĐÓI 
GIẶC DỐT 
TÀI CHÍNH 
 Nhờ sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng, của Chủ tịch Hồ Chí Minh. 
 Tinh thần yêu nước, đoàn kết của nhân dân ta. 
IV- Nhân dân Nam Bộ kháng chiến chống thực dân Pháp trở lại xâm lược 
Chuyên đề : CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ VÀ XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN DÂN CHỦ NHÂN DÂN (1945-1946) 
ĐOÀN QUÂN “NAM TIẾN” 
 - Đêm 22 rạng 23-9-1945, Pháp đánh úp trụ sở Uỷ ban nhân dân Nam Bộ, mở đầu cuộc chiến tranh xâm lược nước ta lần thứ hai. 
 - Nhân dân ta anh dũng đánh trả quân xâm lược ở Sài Gòn - Chợ Lớn, sau đó là Nam Bộ và Nam Trung Bộ. 
 - Nhân dân miền Bắc tích cực chi viện cho nhân dân miền Nam chiến đấu: những đoàn quân “Nam tiến” nô nức lên đường. 
Tất cả cho tuyền tuyến Miền Nam 
Nón và chông - những vũ khí đánh giặc của nhân dân miền Nam trong những ngày đầu kháng chiến vào tháng 9 năm 1945. 
V- Đấu tranh chống quân Tưởng và bọn phản cách mạng 
Chuyên đề: CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ VÀ XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN DÂN CHỦ NHÂN DÂN (1945-1946) 
- Nhằm hạn chế sự phá hoại của bọn tay sai của Tưởng, ta đồng ý chia cho cho chúng 70 ghế trong Quốc hội không qua bầu cử và một số ghế bộ trưởng trong Chính phủ Liên hiệp. 
- Ta còn nhân nhượng cho chúng một số quyền lợi về kinh tế như cung cấp lượng thực, nhận tiêu tiền “quan kim”, 
- Mặt khác, Chính phủ ban hành một số sắc lệnh nhằm trấn áp bọn phản cách mạng; giam giữ, lập tòa án quân sự để trừng trị bọn phản cách mạng. 
Chuyên đề: CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ VÀ XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN DÂN CHỦ NHÂN DÂN (1945-1946) 
 VI- Hiệp định sơ bộ (6-3-1946) và tạm ước Việt-Pháp 
 (14-9-1946) 
 *Hoàn cảnh: 
 - Tưởng Giới Thạch và Pháp kí Hiệp ước Hoa - Pháp (28 - 2 - 1946), bắt tay chống phá cách mạng nước ta. 
- Ngày 6-3-1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ ta kí với Pháp bản Hiệp định Sơ bộ. 
* Nội dung Hiệp định: 
 - Chính phủ Pháp công nhận nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà là một quốc gia độc lập. 
 - Chính phủ ta cho quân Pháp vào miền Bắc thay quân Tưởng giải giáp quân Nhật. 
 - Hai bên thực hiện ngừng bắn ngay ở Nam Bộ. 
 * Ý nghĩa thắng lợi của Hiệp định Sơ bộ : 
 - Loại trừ bớt kẻ thù, tập trung lực lượng vào kẻ thù chính là thực dân Pháp. 
 -Ta có thêm thời gian củng cố lực lượng. 
 Lễ ký Hiệp định sơ bộ 6-3-1946 
VI-Hiệp định sơ bộ (6-3-1946) và Tạm ước Việt-Pháp (14-9-1946) 
Chuyên đề: CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ VÀ XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN DÂN CHỦ NHÂN DÂN (1945-1946) 
 *Tình hình sau khi kí Hiệp định Sơ bộ: 
 - Ta: tranh thủ củng cố, xây dựng và phát triển lực lượng về mọi mặt: thành lập Liên Việt, Tổng liên đoàn lao động Việt Nam...xây dựng và củng cố các lực lượng vũ trang. 
 - Pháp: vẫn gây xung đột ở Nam Bộ, lập Chính phủ Nam Kì tự trị, tăng cường khiêu khích, làm thất bại cuộc đàm phán ở Phông-ten-nơ-blô (Pháp). 
 - Ngày 14-9-1946: Hồ Chí Minh kí với Chính phủ Pháp bản Tạm ước tiếp tục nhượng bộ cho Pháp một số quyền lợi về kinh tế, văn hoá ở Việt Nam để có thời gian xây dựng và củng cố lực lượng, chuẩn bị cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp mà ta biết chắc chắn nhất định sẽ nổ ra. 
LỄ KÝ BẢN TẠM ƯỚC 14-9-1946 
 Gạch nối cột A với cột B cho phù hợp: Những biện pháp xây dưng chính quyền, giải quyết nạn đói, nạn dốt và tài chính ? 
BÀI TẬP CỦNG CỐ 
 1. Xây dựng chính quyền. 
2. Giải quyết nạn đói. 	 
3. Giải quyết nạn dốt. 	 
4. Giải quyết tài chính 	 
a. Học lớp xoá mù chữ. 
b. Thực hiện “Hũ gạo cứu đói”, “Ngày đồng tâm”. 
c. Xây dựng “Quỹ độc lập”. 
d. Tiến hành Tổng tuyển cử bầu Quốc hội. 
e. Thực hiện “Tăng gia sản xuất”. 
h. Thực hiện “Tuần lễ vàng ”. 
Cho biết ý nghĩa của việc ta ký kết Hiệp định 
6 - 3 - 1946 và bản tạm ước 14 - 9 - 1946? 
BÀI TẬP CỦNG CỐ 
Loại được một kẻ thù, có thêm thời gian hòa hoãn để chuẩn bị cho cuộc kháng chiến lâu dài! 
VẬN DỤNG 
 ? Em cã suy nghÜ g× vÒ vai trß vµ nhiÖm vô cña m×nh trong c«ng cuéc x©y dùng ®Êt n­íc hiÖn nay? 
Hướng dẫn về nhà 
 
Học bài cũ để: 
 - Nắm được chủ trương biện của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh trong cuộc đấu tranh chống bọn phản động trong nước và giặc ngoại xâm: Tưởng - Pháp. 
 - Nắm được ý nghĩa của những cuộc đấu tranh chống thù trong giặc ngoài. 
Đọc trước bài 25 để: Nắm được những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946-1950). 
* Làm bài tập 1,2,3 (SGK trang 102)