Bài giảng Vật lý Lớp 9 - Tiết 26, Bài 23: Từ phổ. Đường sức từ

KIỂM TRA BÀI CŨLực do dòng điện tác dụng lên kim nam châm đặt gần nó gọi là: A. Lực hấp dẫn C. Lực ma sát B. Lực từ D. Lực đàn hồi2. Từ trường không tồn tại ở đâu? A. Xung quanh nam châm B. Xung quanh dòng điện C. Xung quanh điện tích đứng yên D. Xung quanh Trái Đất3. Người ta dùng dụng cụ gì để nhận biết từ trường? A. Dùng ampe kế B. Dùng vônkế C. Dùng áp kế D. Dùng kim nam châm có trục quay.0KAsNAB	 Làm thế nào để ta biết được hình dạng của từ trường của nam châm, của dòng điện ? Để hiểu được điều đó thầy và các em cùng nhau tìm hiểu bài học hôm nay.TỪ PHỔ - ĐƯỜNG SỨC TỪTiết 26: - Bài 23I. TỪ PHỔ:1. Thí nghiệm: Rắc đều mạt sắt lên tấm nhựa trong, phẳng. Đặt tấm nhựa này lên một thanh nam châm rồi gõ nhẹ. Quan sát hình ảnh mạt sắt vừa được tạo thành trên tấm nhựa? Trả lời :1. Các mạt sắt xung quanh nam châm được sắp xếp như thế nào?2. Nhận xét mật độ các đường mạt sắt gần và xa nam châm?SNCác mạt sắt được sắp xếp thành những đường cong nối từ cực này sang cực kia của nam châm. Càng ra xa nam châm, các đường mạt sắt càng thưa dần.SN2. Kết luận - Hình ảnh các đường mạt sắt xung quanh nam châm được gọi là từ phổ. - Từ phổ là hình ảnh trực quan về từ trường.- Có thể thu từ phổ bằng cách rắc mạt sắt đặt trong từ trường và gõ nhẹ. MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ TỪ PHỔVành mũ giải ngân hà trên tia hồng ngoạiQuả trứng tinh vân Từ phổ sao hoảNhững “chiếc nhẫn” của sao thổII. ĐƯỜNG SỨC TỪ:1. Vẽ và xác định chiều của đường sức từ:SN Dùng bút tô dọc theo các đường mạt sắt nối từ cực nọ sang cực kia của nam châm trên tấm nhựaSN1. Vẽ và xác định chiều của đường sức từSNĐường sức từSN Dùng các kim nam châm nhỏ đặt nối tiếp nhau trên một đường sức từ, nhận xét sự sắp xếp của kim nam châm dọc theo một đường sức từ. Trên mỗi đường sức từ, kim nam châm luôn định hướng theo một chiều nhất định.SN Người ta quy ước chiều đường sức từ là chiều đi từ cực Nam đến cực Bắc xuyên dọc kim nam châm SNHãy dùng mũi tên đánh dấu chiều đường sức từ vừa vẽSN Đường sức từ có chiều đi vào cực nào và đi ra cực nào của thanh nam châm? Bên ngoài thanh nam châm các đường sức từ có chiều đi ra từ cực Bắc, đi vào cực Nam của nam châm.III. VẬN DỤNG Ở khoảng giữa hai cực của nam châm chữ U, các đường sức từ gần như song song nhau C4.Cho hình ảnh từ phổ của nam châm chữ U. Dựa vào đó, hãy vẽ các đường sức từ của nó. Nhận xét về dạng đường sức từ ở khoảng giữa hai từ cực.C5.Biết chiều của một đường sức từ của thanh nam châm thẳng như hình sau. Hãy xác định tên các từ cực của nam châm.ABNS C6.Cho hình ảnh từ phổ của hai nam châm đặt gần nhau. Hãy vẽ một số đường sức từ và chỉ rõ chiều của chúng. Các đường sức từ có chiều đi từ cực Bắc của nam châm bên trái sang cực Nam của nam châm bên phải. Bài tập 1: Hãy cho biết kim nam châm nào nằm sai hướng trong từ trường của nam châmSN4321CỦNG CỐ SN Bài tập 2: Xác định tên của các từ cực trong hình vẽ sauCDsN	TỪ TRƯỜNG CỦA TRÁI ĐẤTTỪ PHỔ - ĐƯỜNG SỨC TỪCách xác định đường sức từMật độ đường sức từLà những đường cong khép kín nối từ cực Bắc đến cực Nam của nam châmBên ngoài nam châm đường sức từ có chiều đi ra từ cực Bắc đi vào từ cực NamHình ảnh cụ thể các đường sức từĐường sức từTừ phổỞ xa các cực từ của nam châm số lượng đường sức từ thưa (ít)Ở gần các cực từ của nam châm số lượngđường sức từ dày (nhiều)HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 1. Bài vừa học: - Học thuộc phần ghi nhớ. - Đọc phần: “Có thể em chưa biết” - Làm bài tập 23.1 – 23.9 SBT.2. Bài sắp học: - Chuẩn bị “Bài 24: Từ trường của ống dây có dòng điện chạy qua”. + So sánh phần từ phổ bên ngoài ống dây có dòng điện chạy qua và phần từ phổ ở bên ngoài thanh nam châm + Phát biểu quy tắc nắm tay phải.           KÍNH CHÚC QUÝ THẦY CÔ SỨC KHOẺCÁC EM HỌC GIỎIGIỜ HỌC KẾT THÚC