Bài giảng Hóa học Lớp 9 - Tiết 25, Bài 20: Hợp kim sắt: Gang, thép

CHAØO MÖØNG QUYÙ THAÀY COÂ VEÀ DÖÏ GIỜ LÔÙP 9A7 
Môn Hóa học 9 
Những đồ vật dưới đây làm từ những chất liệu gì? 
TIẾT 25 
BÀI 20. HỢP KIM SẮT 
Gang - Thép 
0:03:00 
0:02:59 
0:02:58 
0:02:57 
0:02:56 
0:02:55 
0:02:54 
0:02:53 
0:02:51 
0:02:50 
0:02:49 
0:02:48 
0:02:47 
0:02:46 
0:02:45 
0:02:43 
0:02:42 
0:02:41 
0:02:39 
0:02:38 
0:02:37 
0:02:35 
0:02:34 
0:02:33 
0:02:32 
0:02:31 
0:02:30 
0:02:29 
0:02:27 
0:02:26 
0:02:25 
0:02:24 
0:02:23 
0:02:22 
0:02:21 
0:02:20 
0:02:19 
0:02:18 
0:02:17 
0:02:16 
0:02:15 
0:02:14 
0:02:13 
0:02:12 
0:02:11 
0:02:10 
0:02:09 
0:02:08 
0:02:07 
0:02:06 
0:02:05 
0:02:04 
0:02:03 
0:02:02 
0:02:01 
0:02:00 
0:01:59 
0:01:58 
0:01:57 
0:01:56 
0:01:55 
0:01:54 
0:01:53 
0:01:52 
0:01:51 
0:01:50 
0:01:49 
0:01:48 
0:01:47 
0:01:46 
0:01:45 
0:01:44 
0:01:43 
0:01:42 
0:01:41 
0:01:40 
0:01:39 
0:01:38 
0:01:37 
0:01:36 
0:01:35 
0:01:34 
0:01:33 
0:01:32 
0:01:31 
0:01:30 
0:01:29 
0:01:28 
0:01:27 
0:01:26 
0:01:25 
0:01:24 
0:01:23 
0:01:22 
0:01:21 
0:01:20 
0:01:19 
0:01:18 
0:01:17 
0:01:16 
0:01:15 
0:01:14 
0:01:13 
0:01:12 
0:01:11 
0:01:10 
0:01:09 
0:01:08 
0:01:07 
0:01:06 
0:01:05 
0:01:04 
0:01:03 
0:01:02 
0:01:01 
0:01:00 
0:00:59 
0:00:58 
0:00:57 
0:00:56 
0:00:55 
0:00:54 
0:00:53 
0:00:52 
0:00:51 
0:00:50 
0:00:49 
0:00:48 
0:00:47 
0:00:46 
0:00:45 
0:00:44 
0:00:43 
0:00:42 
0:00:41 
0:00:40 
0:00:39 
0:00:38 
0:00:37 
0:00:36 
0:00:35 
0:00:34 
0:00:33 
0:00:32 
0:00:31 
0:00:30 
0:00:29 
0:00:28 
0:00:27 
0:00:26 
0:00:25 
0:00:24 
0:00:23 
0:00:22 
0:00:21 
0:00:20 
0:00:19 
0:00:18 
0:00:17 
0:00:16 
0:00:15 
0:00:14 
0:00:13 
0:00:12 
0:00:11 
0:00:10 
0:00:09 
0:00:08 
0:00:07 
0:00:06 
0:00:05 
0:00:04 
0:00:03 
0:00:02 
0:00:01 
0:00:00 
Heát giôø! 
0:03:00 
Hoạt động nhóm theo bàn trong thời gian 3 phút 
Những đồ vật dưới đây làm từ những chất liệu gì? 
Vỏ máy bơm 
Đường ống nước 
Chi tiết máy 
Van nước 
GANG 
THÉP 
Cầu vượt 
Nhà ở 
Cầu Tràng Tiền - Huế 
Tháp Eiffel 
Chảo, vỉ nướng 
GANG 
Nồi 
Bếp gas công ngiệp 
THÉP 
Dụng cụ lao động 
Dao 
Bình gas 
Cổng 
THÉP - INOX 
0:03:00 
0:02:59 
0:02:58 
0:02:57 
0:02:56 
0:02:55 
0:02:54 
0:02:53 
0:02:51 
0:02:50 
0:02:49 
0:02:48 
0:02:47 
0:02:46 
0:02:45 
0:02:43 
0:02:42 
0:02:41 
0:02:39 
0:02:38 
0:02:37 
0:02:35 
0:02:34 
0:02:33 
0:02:32 
0:02:31 
0:02:30 
0:02:29 
0:02:27 
0:02:26 
0:02:25 
0:02:24 
0:02:23 
0:02:22 
0:02:21 
0:02:20 
0:02:19 
0:02:18 
0:02:17 
0:02:16 
0:02:15 
0:02:14 
0:02:13 
0:02:12 
0:02:11 
0:02:10 
0:02:09 
0:02:08 
0:02:07 
0:02:06 
0:02:05 
0:02:04 
0:02:03 
0:02:02 
0:02:01 
0:02:00 
0:01:59 
0:01:58 
0:01:57 
0:01:56 
0:01:55 
0:01:54 
0:01:53 
0:01:52 
0:01:51 
0:01:50 
0:01:49 
0:01:48 
0:01:47 
0:01:46 
0:01:45 
0:01:44 
0:01:43 
0:01:42 
0:01:41 
0:01:40 
0:01:39 
0:01:38 
0:01:37 
0:01:36 
0:01:35 
0:01:34 
0:01:33 
0:01:32 
0:01:31 
0:01:30 
0:01:29 
0:01:28 
0:01:27 
0:01:26 
0:01:25 
0:01:24 
0:01:23 
0:01:22 
0:01:21 
0:01:20 
0:01:19 
0:01:18 
0:01:17 
0:01:16 
0:01:15 
0:01:14 
0:01:13 
0:01:12 
0:01:11 
0:01:10 
0:01:09 
0:01:08 
0:01:07 
0:01:06 
0:01:05 
0:01:04 
0:01:03 
0:01:02 
0:01:01 
0:01:00 
0:00:59 
0:00:58 
0:00:57 
0:00:56 
0:00:55 
0:00:54 
0:00:53 
0:00:52 
0:00:51 
0:00:50 
0:00:49 
0:00:48 
0:00:47 
0:00:46 
0:00:45 
0:00:44 
0:00:43 
0:00:42 
0:00:41 
0:00:40 
0:00:39 
0:00:38 
0:00:37 
0:00:36 
0:00:35 
0:00:34 
0:00:33 
0:00:32 
0:00:31 
0:00:30 
0:00:29 
0:00:28 
0:00:27 
0:00:26 
0:00:25 
0:00:24 
0:00:23 
0:00:22 
0:00:21 
0:00:20 
0:00:19 
0:00:18 
0:00:17 
0:00:16 
0:00:15 
0:00:14 
0:00:13 
0:00:12 
0:00:11 
0:00:10 
0:00:09 
0:00:08 
0:00:07 
0:00:06 
0:00:05 
0:00:04 
0:00:03 
0:00:02 
0:00:01 
0:00:00 
Heát giôø! 
0:03:00 
Hoạt động nhóm 2 bàn trong thời gian 3 phút 
Nguyên liệu: 
(Quặng, than cốc, đá vôi) 
Lò 
Không khí nóng giàu O 2 
Tạo thành khí CO 
CO Khử oxit sắt trong quặng 
Sắt 
Fe nóng chảy hoà tan một lượng nhỏ C, S, Mn, Si 
Gang 
CaCO 3 phân huỷ 
CaO 
Kết hợp với SiO 2 
Xỉ (CaSiO 3 ) 
* Các phản ứng xảy ra trong quá trình sản xuất gang: 
- Phản ứng tạo thành khí CO: 
 - Khí CO khử oxit sắt trong quặng thành sắt: 
 - Quá trình tạo xỉ: 
* Các phản ứng xảy ra trong quá trình sản xuất gang: 
- Phản ứng tạo thành khí CO: 
- Khí CO khử oxit sắt trong quặng thành sắt: 
- Quá trình tạo xỉ: 
3CO + Fe 2 O 3 2 Fe + 3CO 2 
↑ 
t 0 cao 
C + O 2 CO 2 
C + CO 2 2CO 
↑ 
↑ 
CaCO 3 CaO + CO 2 
↑ 
CaO + SiO 2 CaSiO 3 
4CO + Fe 3 O 4 3 Fe + 4CO 2 
↑ 
t 0 cao 
Hoaëc 
Thổi O 2 
Gang nóng chảy 
O 2 oxi hoá C,S, Mn, Si 
Xỉ nóng chảy 
O 2 oxi hoá Fe 
FeO 
O 2 , FeO oxi hoá C, S, Si, Mn, P 
Thép nóng chảy 
 C + O 2 C O 2 
t 0 
 S + O 2 S O 2 
t 0 
2Fe + O 2 2 FeO 
t 0 
↑ 
↑ 
 Si + O 2 Si O 2 
t 0 
Mn + O 2 Mn O 2 
t 0 
* Các phản ứng xảy ra trong quá trình sản xuất thép: 
 FeO + C Fe + CO 
Công nghệ ngành thép nước ta 
Trình độ công nghệ nói chung của ngành thép Việt Nam không cao, chưa tự sản xuất được các sản phẩm có chất lượng cao như thép dẹt và các loại thép đặc biệt. Ở nước ta hiện nay hầu hết các nhà máy sản xuất thép chỉ thực hiện công đoạn cuối cùng là cán thép. Chỉ có một số ít các doanh nghiệp có lợi thế về địa lý như Thái Nguyên mới tự khai thác quặng và sản xuất thép theo công nghệ lò cao. 
Quặng manhetit Fe 3 O 4 
Quặng hematit nâu Fe 2 O 3 
Có nhiều ở Hà Tĩnh, Thái Nguyên, Yên Bái 
Bản đồ khoáng sản các tỉnh trung du và miền núi phía bắc Việt Nam 
Triển vọng ngành thép 
Thép không chỉ là vật liệu xây dựng mà còn là lương thực của các ngành công nghiệp nặng và quốc phòng. Ngành thép luôn được Nhà nước xác định là ngành công nghiệp được ưu tiên phát triển trong quá trình phát triển đất nước. Sự tăng trưởng của ngành thép đi đôi với sự tăng trưởng của ngành công nghiệp và nền kinh tế. 
Ngày 04 tháng 09 năm 2007 Thủ tướng Chính phủ ra Quyết định số 145/2007/QĐ-TTg Phê duyệt Quy hoạch phát triển ngành Thép Việt Nam giai đoạn 2007-2015, có xét đến năm 2025. Trong đó mục tiêu phát triển tổng thể của ngành thép là đáp ứng tối đa nhu cầu về các sản phẩm thép của nền kinh tế, trong đó cụ thể các loại như sau: 
Câu 1 : Câu nào đúng khi nói về gang?  A . Là hợp kim của Fe, C (6-10%) và một ít S, Mn,P, Si. B . Là hợp kim của Fe , C (2-5%) và một ít S, Mn,P, Si. C .Là hợp kim của Fe, C (0,01-2%) và một ít S, Mn,P, Si. D .Là hợp kim của Fe, C 2%) và một ít S, Mn,P,Si 
LUYỆN TẬP 
Câu 3 : Nguyên tắc sản xuất gang là ?  A . Nhiệt phân FeCO 3 ở nhiệt độ cao. B . Dùng Al khử oxit sắt ở nhiệt độ cao trong lò cao. C . Dùng CO khử oxit sắt ở nhiệt độ cao trong lò cao. D . Dùng H 2 khử oxit sắt ở nhiệt độ cao trong lò cao. Câu 4 : Nguyên tắc sản xuất thép là : A .Nhiệt phân FeCO 3 ở nhiệt độ cao. B . Dùng nhôm khử oxit sắt ở nhiệt độ cao trong lò cao. C . Oxi hóa một số kim loại , phi kim để loại ra khỏi gang các nguyên tố C, Mn, Si .... D . Dùng CO khử oxit sắt ở nhiệt độ cao trong lò Bet-xơ-me 
Câu 5: Phản ứng nào xảy ra trong quá trình luyện gang :  A . FeO + Mn Fe + MnOB. Fe 2 O 3 + 3CO 2Fe + 3CO 2  C. 2FeO + Si 2Fe + SiO 2  D. FeO + C Fe + CO   
Khi khai thác quá nhiều nguồn khoáng sản sẽ gây ra các tác hại gì đối với môi trường? 
XÓI MÒN 
SẠT LỞ 
HẠN HÁN 
LŨ LỤT 
Ảnh hưởng của quá trình luyện gang, thép 
Ô NHIỄM KHÔNG KHÍ 
Ô NHIỄM ĐẤT 
Ô NHIỄM NGUỒN NƯỚC 
 TÓM TẮT VỤ Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG DO CÔNG TY GANG THÉP FORMOSA GÂY RA 
V ụ gây ô nhiễm môi trường biển do công ty Formosa “lộ ra” từ hiện tượng các chết ngày 6-4-2016 trên vùng biển cảng Vũng Áng thuộc địa phận thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh. 
Hiện tượng thủy sản chết lan trên diện rộng, bắt đầu từ vùng ven biển Hà Tĩnh, lan tiếp dọc ven biển các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên-Huế. 
Sự cố này đã gây thiệt hại nặng nề về kinh tế, xã hội và môi trưởng, trong đó chịu ảnh hưởng nặng nhất là ngành thủy sản, tiếp đến là hoạt động kinh doanh, dịch vụ, du lịch và đời sống sinh hoạt của ngư dân. 
Nguyên nhân gây ra sự cố môi trường làm hải sản chết hàng loạt tại ven biển bốn tỉnh miền Trung được xác định do công ty Formosa gây ra trong quá trình vận hành thử nghiệm tổ hợp nhà máy, đã có những vi phạm và để xảy ra sự cố, dẫn tới nước thải có chứa độc tố phenol, xyanua chưa được xử lý đạt chuẩn xả ra môi trường. 
Công ty Formosa đã nhận trách nhiệm, xin lỗi Chính phủ, nhân dân Việt Nam và bồi thường 500 triệu USD. 
 Trồng vành đai cây 
 xanh quanh nhà máy 
 Xử lý nguyên liệu trước 
 khi đưa vào chế biến 
 (khi mới khai thác còn 
nhiều tạp chất) 
Biện pháp hạn chế nhiễm môi trường 
Xử lý chất thải trước khi đưa ra ngoài môi trường 
 Tái sử dụng chất thải trong công nghiệp luyện kim 
Sử dụng nhiên liệu sạch , thân thiện với môi trường. 
Liên hợp các 
xí nghiệp, nhà máy 
Nêu các biện pháp 
cần thực hiện nhằm 
hạn chế ô nhiễm 
môi trường do các 
 nhà máy 
gang thép? 
Sử dụng năng lượng nhiệt dư, khí dư 
VẬN DỤNG VÀ MỞ RỘNG 
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC Ở NHÀ 
	- Học bài, làm các BT trang 63 SGK. 
	- Xem bài mới: Sự ăn mòn kim loại 
	+ Thế nào là sự ăn mòn kim loại? 
	+ Nguyên nhân sự ăn mòn kim loại và cách chống ăn mòn?