Bài giảng Hóa học Lớp 9 - Tiết 59: Luyện tập: Rượu etylic, axit axetic và chất béo

Hàng ngang thứ 2 có mười chữ cái :  Chất có trong giấm ăn 
A 
X 
I 
T 
A 
X 
E 
T 
I 
C 
Chìa khóa 
C 
H 
A 
T 
B 
E 
O 
R 
U 
O 
U 
E 
T 
I 
L 
I 
C 
Hàng ngang thứ 3 có bảy chữ cái :  Chất có trong dầu thực vật và mỡ động vật 
Hàng ngang thứ 1 có mười chữ cái : Chất có trong bia rượu 
E 
S 
T 
E 
H 
O 
A 
H àng ngang thứ 4 có 7 chữ cái  Phản ứng giữa rượu và axit tạo thành este và nước gọi là phản ứng gì ? 
T 
H 
U 
Y 
P 
H 
A 
N 
Hàng ngang thứ 5 có 8 chữ cái : Đun chất béo với dung dịch axit xảy ra phản ứng gì ? 
1 
2 
3 
4 
5 
U 
C 
H 
O 
U 
H 
U 
U 
C 
O 
Trò chơi ô chữ 
Có 5 hàng ngang, mỗi hàng ngang có 1 chữ cái là chìa khoá. 
Hàng ngang thứ nhất có 10 chữ cái 
Hàng ngang thứ hai có 10 chữ cái 
Hàng ngang thứ ba có 7 chữ cái 
Hàng ngang thứ n ăm có 8 chữ cái 
Hàng ngang thứ t ư có 7 chữ cái 
Chất 
Công thức cấu tạo 
Tính chất 
 vật lí 
Tính chất 
hoá học 
R ươu etylic 
Axit axetic 
Ch ất béo 
Hãy hoàn thành bảng sau : 
Công thức cấu tạo 
Tính chất vật lý 
Tính chất hóa học 
Rượu etylic 
CH 3 -CH 2 -OH 
- Rượu etylic là chất lỏng, không màu, sôi ở 78,3 0 C, nhẹ hơn nước, tan vô hạn trong nước, hòa tan được nhiều chất như iot, benzen ... 
1. Phản ứng cháy : C 2 H 6 O + 3O 2 2CO 2 +3H 2 O 
2. Phản ứng với Natri 
2C 2 H 5 OH + 2Na 2C 2 H 5 ONa + H 2  
3. Phản ứng với axit axetic ( pứ este hóa ) 
Axit axetic 
- Axit axetic là chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước 
1. Tính axit : 
- Axit axetic có tính chất của một axit yếu 
2. Phản ứng với Rượu etylic (pứ este hóa) 
Chất béo 
- Chất béo nhẹ hơn nước, không tan trong nước, tan được trong benzen, xăng, dầu hỏa . . . 
1. Phản ứng thủy phân trong môi trường axit : 
2. Pứ thủy phân trong môi trường kiềm ( pứ xà phòng hóa ) : 
Chất 
Công thức 
 cấu tạo 
Tính chất 
vật lí 
Tính chất 
hoá học 
Rượu Êtylic 
- Tác dụng với Oxi. 
- Tác dụng với Na. 
Tác dụng với axit axetic. 
Axit axetic 
- Tính axit. 
Phản ứng với rượu êtylic . 
Chất béo 
 H H 
 H–C – C– O–H 
 H H 
- Rượu Etylic là chất lỏng không màu, nhẹ hơn nước, tan vô hạn trong nước. 
- Hòa tan được nhiều chất. 
 H O 
 H–C – C 
 H O – H 
- Chất lỏng không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước. 
( R-COO) 3 C 3 H 5 
- Nhẹ hơn nước, không tan trong nước, tan được trong Benzen, xăng, dầu hỏa. 
- Phản ứng thuỷ phân. 
Phản ứng xà phòng hoá. 
Bài tập 1: 
Hoàn thành các phương trình hoá học sau. 
a) C 2 H 5 OH + ? ? + H 2 
b) C 2 H 5 OH + ? CO 2 + ? 
c) C 2 H 5 OH + ? CH 3 COOC 2 H 5 + ? 
d) CH 3 COOH + ? ? + H 2 O 
e) CH 3 COOH + ? ? + CO 2 + ? 
f) CH 3 COOH + ? ? + H 2 
g) CH 3 COOC 2 H 5 + H 2 O ? + ? 
h) CH 3 COOC 2 H 5 + Na OH ? + ? 
2Na 
2C 2 H 5 ONa 
2 
3O 2 
3H 2 O 
2 
CH 3 COOH 
H 2 O 
 KOH 
CH 3 COOK 
Na 2 CO 3 
2CH 3 COONa 
H 2 O 
2 
Zn 
(CH 3 COO) 2 Zn 
2 
C 2 H 5 OH 
CH 3 COOH 
CH 3 COONa 
C 2 H 5 OH 
t 0 
t 0 
H 2 SO 4 
t 0 
t 0 
HCl 
Có 3 lọ không nhãn chứa ba chất lỏng là : rượu etylic, axit axetic, dầu ăn tan trong rượu etylic. Chỉ dùng nước và quỳ tím, hãy phân biệt các chất lỏng trên. 
Bài tập 2: 
 LUYỆN TẬP: . 
 RƯỢU ETYLIC, AXIT AXETIC VÀ CHẤT BÉO . 
Tiết 59 
I / Kiến thức cần nhớ 
II / Bài tập 
Bài tập 1: 
Bài tập 2: 
Bài tập 3: 
Khi lên men dung dịch loãng của rượu etylic, người ta được giấm ăn. a) Từ 10 lít rượu 8 0 có thể tạo ra được bao nhiêu gam axit axetic ? Biết hiệu suất quá trình lên men là 92% và rượu etylic có D = 0,8 g/cm 3 . b) Nếu pha khối lượng axit axetic trên thành dung dịch giấm 4% thì khối lượng dung dịch giấm thu được là bao nhiêu ? 
Bài tập 3: Khi lên men dung dịch loãng của rượu etylic, người ta được giấm ăn. a) Từ 10 lít rượu 8 0 có thể tạo ra được bao nhiêu gam axit axetic ? Biết hiệu suất quá trình lên men là 92% và rượu etylic có D = 0,8 g/cm 3 . b) Nếu pha khối lượng axit axetic trên thành dung dịch giấm 4% thì khối lượng dung dịch giấm thu được là bao nhiêu ? 
V ddr = 10 lít 
Đ r = 8 0 
D r = 0,8 g/cm 3 
H% pư = 92% 
Tóm tắt đề: 
Y êu cầu của đề: 
V r 
 Đ r . V ddr 
 100 
 = 
m r 
= V . D 
n 
C 2 H 5 OH 
m 
C 2 H 5 OH 
M 
C 2 H 5 OH 
= 
n 
CH 3 COOH 
n 
C 2 H 5 OH 
 = 
m lt 
CH 3 COOH 
 = n . M 
m tt 
CH 3 COOH 
 m lt . H% 
 100 
 = 
m tt 
CH 3 COOH 
Tính: a) = ? 
 b) C ó C% giấm = 4%. 
 = ? 	 
 m dd 
CH 3 COOH 
a) PTHH: 
- Thể tích rượu etylic nguyên chất: 
- Khối lượng rượu etylic nguyên chất: 
- Số mol rượu etylic: 
- Khối lượng CH 3 COOH thực tế thu được là: 
- Khối lượng CH 3 COOH là: 
b) Khối lượng dung dịch giấm thu được là: 
Từ PTHH của phản ứng: 
n 
CH 3 COOH 
 = 
 C 2 H 5 OH + O 2 CH 3 COOH + H 2 O 
 Men giấm 
- Thể tích rượu etylic nguyên chất: 
- Khối lượng rượu etylic nguyên chất: 
- Số mol rượu etylic: 
- Khối lượng CH 3 COOH thực tế thu được là: 
- Khối lượng CH 3 COOH là: 
b) Khối lượng dung dịch giấm thu được là: 
Từ PTHH của phản ứng: 
n 
CH 3 COOH 
 13,9 mol 13,9 mol 
m r = V . D = 800 . 0,8 = 640 (g) 
= n 
C 2 H 5 OH 
= 13,9 (mol) 
m 
CH 3 COOH 
 = n . M = 13,9 . 60 = 840 (g) 
m dd 
CH 3 COOH 
 767,28 . 100 
 4 
 = 
 = 19182 (g) 
a) PTHH: 
V r 
 Đ r . V ddr 
 100 
 = 
n 
C 2 H 5 OH 
m 
C 2 H 5 OH 
M 
C 2 H 5 OH 
= 
 640 
 46 
= 
 13,9 (mol) 
m tt 
CH 3 COOH 
 m lt . H% 
 100% 
 = 
 834 . 92 
 100 
 = 767,28 (g) 
 = 
 7. Cho 12 gam CH 3 COOH tác dụng với C 2 H 5 OH ( với H 2 SO 4 đặc làm xúc tác và đun nóng ). 
a) Tính khối lượng este thu được, biết hiệu suất phản ứng chỉ đạt 60 %. 
b) Nếu pha khối lượng axit axetic trên thành dung dịch giấm 5 % thì khối lượng dung dịch giấm thu được là bao nhiêu gam ? 
Hướng dẫn 
a)– Tính số mol CH 3 COOH 
– Viết pt, dựa vào pt tính số mol este => khôí lượng este (lý thuyết) 
– Kết hợp với hiệu suất 60%, tính khối lượng este thực tế cần tìm. 
b) Khối lượng CH 3 COOH = 12 g 
C% dd giấm = 5 % 
 m dd giấm = 
Đáp án : 
a) 
CH 3 COOH + C 2 H 5 OH CH 3 COOC 2 H 5 + H 2 O 
0,2 mol 
0,2 mol 
Suy ra : = n.M 
b) Khối lượng dung dịch giấm thu được là : 
Vì hiệu suất phản ứng chỉ đạt 60 % nên khối lượng este thực tế thu được là : 
= 0,2. 88 = 17,6 (gam) 
Hàng ngang thứ 2 có mười chữ cái :  Chất có trong giấm ăn 
A 
X 
I 
T 
A 
X 
E 
T 
I 
C 
Chìa khóa 
C 
H 
A 
T 
B 
E 
O 
R 
U 
O 
U 
E 
T 
I 
L 
I 
C 
Hàng ngang thứ 3 có bảy chữ cái :  Chất có trong dầu thực vật và mỡ động vật 
Hàng ngang thứ 1 có mười chữ cái : Chất có trong bia rượu 
E 
S 
T 
E 
H 
O 
A 
H àng ngang thứ 4 có 7 chữ cái  Phản ứng giữa rượu và axit tạo thành este và nước gọi là phản ứng gì ? 
T 
H 
U 
Y 
P 
H 
A 
N 
Hàng ngang thứ 5 có 8 chữ cái : Đun chất béo với dung dịch axit xảy ra phản ứng gì ? 
1 
2 
3 
4 
5 
U 
C 
H 
O 
U 
H 
U 
U 
C 
O 
Trò chơi ô chữ 
Có 5 hàng ngang, mỗi hàng ngang có 1 chữ cái là chìa khoá. 
Hàng ngang thứ nhất có 10 chữ cái 
Hàng ngang thứ hai có 10 chữ cái 
Hàng ngang thứ ba có 7 chữ cái 
Hàng ngang thứ n ăm có 8 chữ cái 
Hàng ngang thứ t ư có 7 chữ cái 
TẠM BIỆTCÁC THẦY CÔ GIÁO. CHÚC SỨC KHOẺ ! 
Tổ Hóa Sinh Trường THCS Mỹ Hòa 
 GV: Le Thi Doan Trang