Bài giảng môn Sinh học Lớp 9 - Chương IV: Biến dị - Bài 21: Đột biến gen

CHƯƠNG IV : BIẾN DỊBÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN I. KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊBÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊII.ĐỘT BIẾN GENKhái niệmCác dạng đột biến gen.III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINHIV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GENBiến dị di truyềnBiến dị không di truyềnBiến dị tổ hợpĐột biếnThường biếnĐột biến genĐột biến NSTBIẾN DỊBiến dị là hiện tượng con sinh ra khác với bố mẹ và khác nhau về nhiều chi tiết.Là sự tổ hợp lại các tính trạng của bố mẹ.Là những biến đổi trong vật chất di truyền xảy ra ở cấp độ phân tử(ADN) hoặc cấp độ tế bào.II.ĐỘT BIẾN GENI.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊII.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen.III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINHIV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GENBÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊQuan sát hình và thảo luận nhóm điền vào phiếu học tập (3 phút) Đoạn ADNSố cặp nuclê-ôtitĐiểm khác so với đoạn aĐặt tên dạng biến đổibcdATATTAGXXGATTAGXTAXGATTAGXTAXGTAGXTAXGTAGXTAbacdH21.1. Một số dạng đột biến genGXĐoạn ADNSố cặp nuclêôtitĐiểm khác so với đoạn (a)Đặt tên dạng biến đổibcdXGATTAGXTAaXGATTAGXTAXGATTAGXTATAXGTAGXTAdcb465- Mất cặp X -G- Thêm cặp T - AThay cặp A -T bằng cặp G - X- Mất một cặp nuclêôtit- Thêm một cặp nuclêôtit Thay cặp nuclêôtit này Bằng cặp nuclêôtit khác Quan sát hình và thảo luận nhóm (3 phút) hoàn thành bảng sau+Đoạn ADN ban đầu (a):Có .. cặp nuclêôtit 5I-Đột biến gen là gì ?Hình 21.1. Một số dạng đột biến genQua những nội dung trên, em hãy cho biết: -Thế nào là đột biến gen ? -Đột biến gen gồm những dạng nào ?adcbI.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊII.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen.III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINHIV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GENBÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN II.ĐỘT BIẾN GENI.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊII.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen.III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINHIV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GENBÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ1. Khái niệm : Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleotit. 2. Đột biến gen có các dạng: +Mất một cặp nuclêôtit +Thêm một cặp nuclêôtit +Thay thế một cặp nucleôtit.- Đột biến gen di truyền được. II.ĐỘT BIẾN GENI.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊII.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen.III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINHIV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GENBÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊIII. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH Quan sát hình,đọc thông tin SGK thảo luận và trả lời về những nguyên nhân gây đột biến gen ? 3 phút thảo luậnII.ĐỘT BIẾN GENI.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊII.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen.III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINHIV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GENBÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊIII. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH * Trong tự nhiên : Máy bay Mỹ đang rải chất diệt cỏ trong vùng rừng của châu thổ sông Mê kông, 26/07/1969. Máy bay Mỹ rải chất độc da cam Nhà máy hạt nhân Thử vũ khí hạt nhânSử dụng thuốc trừ sâu Rác thải Cháy rừng Hóa chất thực phẩm Khói bụi giao thông Hút thuốc lá Khói bụi nhà máyII.ĐỘT BIẾN GENI.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊII.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen.III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINHIV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GENBÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊIII. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH * Trong thực nghiệm : II.ĐỘT BIẾN GENI.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊII.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen.III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINHIV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GENBÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊIII. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH - Trong tự nhiên: Đột biến gen phát sinh do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.- Trong thực nghiệm: Con người đã gây ra đột biến gen bằng các tác nhân vật lý, hoá học.I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊII.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen.III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINHIV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GENBÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN IV.VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN Quan sát các hình dưới đây và cho biết: đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người?Có hạiH 21.2. Đột biến gen làm mất khả năng tổng hợp diệp lục của cây mạ (màu trắng)H 21.3. Lợn con có đầu và chân sau dị dạngH 21.4. Đột biến gen ở cây lúa (b) làm cây cứng và nhiều bông hơn ở giống gốc (a)Có lợiCó hạiIV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GENI.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊII.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen.III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINHIV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GENBÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN Nạn nhân bị nhiễm chất độc màu da camLợn có 2 đầuCó hạiCHẤT ĐỘC MÀU DA CAMTừ năm 1961 – 1971Hơn 75,8 triệt lít chất độc màu da cam đựơc Mỹ rải xuống miền Nam Việt Nam Hơn 2 triệu nạn nhân phơi nhiễm hàng vạn đứa trẻ được sinh ra nhĩêm độc 45% diên tích rừng của miền Nam bị phá hủyHiện nay tại Việt Nam có khoảng : 4,8 triệu nạn nhân bị nhiễm chất độc màu da cam Độc tố còn lưu lại trong đất và gây độc từ 20-100 năm nữa Tiếp tục gây đột biến gen lên thế hệ thứ 2, 3 và 4 của các nạn nhân phơi nhiễmEM CÓ BIẾT ?NHIỄM PHÓNG XẠ 80.000 người chết ngay trong vụ ném bom tại thành phố Hirosima192.020 người Hirosima chết do tác động của nhiệt, bức xạ, nhiễm độc xạ cho đến ngày nay 70.000 người chết trong vu ném bom tạ NagasakiÔi nhiễm phóng xạ kéo dài hàng trăm năm EM CÓ BIẾT ?Và hậu quả để lại là ..I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊII.ĐỘT BIẾN GENKhái niệmCác dạng đột biến gen.III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINHIV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GENBÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN IV.VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN Ngô biến đổi gen phòng chống sâu bệnhĐột biến gen làm cho cừu chân ngắn ở Anh không nhảy qua hàng rào vào phá vườn.Có lợi Đột biến tăng tính chịu hạn, chịu rét ở cây lúaHoa hồng xanh Ngô cao sản ĐBG có lợi I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊII.ĐỘT BIẾN GENKhái niệmCác dạng đột biến gen.III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINHIV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GENBÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN- Thảo luận và trả lời : Tại sao đột biến gen biểu hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật ?- Vì đột biến gen làm phá vỡ sự thống nhất hài hòa trong kiểu gen đã qua chọn lọc và duy trì lâu đời trong tự nhiên, gây ra những rối loạn trong quá trình tổng hợp prôtêin.GenmARNPrôtêinTínhtrạng- Đột biến gen thường có hại nhưng đôi khi cũng có khi có lợi cho sinh vật và con người.VD : -Ngô biến đổi gen phòng chống sâu bệnh- Đột biến gen làm cho cừu chân ngắn ở Anh không nhảy qua hàng rào vào phá vườn.3 phút thảo luậnI.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊII.ĐỘT BIẾN GENKhái niệm Các dạng đột biến gen.III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINHIV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GENBÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN- Vì đột biến gen làm phá vỡ sự thống nhất hài hòa trong kiểu gen đã qua chọn lọc và duy trì lâu đời trong tự nhiên, gây ra những rối loạn trong quá trình tổng hợp prôtêin.GenmARNPrôtêinTínhtrạng- Đột biến gen thường có hại nhưng đôi khi cũng có khi có lợi cho sinh vật và con người.VD : -Ngô biến đổi gen phòng chống sâu bệnh- Đột biến gen làm cho cừu chân ngắn ở Anh không nhảy qua hàng rào vào phá vườn.I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊII.ĐỘT BIẾN GENKhái niệm Các dạng đột biến gen.III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINHIV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GENBÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN Để đề phòng đột biến gen cần lưu ý :I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊII.ĐỘT BIẾN GENKhái niệmCác dạng đột biến gen.III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINHIV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GENBÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN Để đề phòng đột biến gen cần lưu ý : Tích cực tham gia bảo vệ môi trường Sử dụng phương tiện ít gây ô nhiễm môi trường Sử dụng thực phẩm an toàn II.ĐỘT BIẾN GENI.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊII.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen.III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINHIV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GENBÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊIII. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GENVì vậy để phòng tránh đột biến gen. Chúng ta cần : + Đấu tranh chống sử dụng vũ khí hóa học, vũ khí hạt nhân .+Sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật đúng quy trình.+Tuyên truyền,vận động mọi người có ý thức tốt trong việc bảo vệ môi trường .ĐGB THAY CẶP A-T G-XGÂYHỒNGCẦU HÌNH LIỀM(giảm khả năng vận chuyển O2)MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ ĐỘT BIẾN GEN ĐBG GÂY MẤT SẮC TỐ Ở MẮTNGƯỜI NHIỀU NGÓNCâm, điếc bẩm sinh Bé bốn chân Bệnh bạch tạngCÁ SẤU BẠCH TẠNGCÂY BẠCH TẠNGRẮN BẠCH TẠNGNHÍM BẠCH TẠNG CHUỘT ĐỘT BIẾN GEN CHUYỂN MÀU KHÁCĐỘT BIẾN GEN : LỢN CÓ 2 ĐẦU GÂY CHẾT ĐBG GÂY BÉO PHÌ Ở CHUỘTHƯỚNG DẪN VỀ NHÀ-Học bài theo hệ thống câu hỏi SGK-Chuẩn bị trước bài 22: Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể