Bài giảng Sinh học Lớp 9 - Bài 11: Phát sinh giao tử và thụ tinh

BÀI GIẢNG SINH HỌC 9Trường THCS Trần Quang Khải GV : Trịnh Văn TìnhKIỂM TRA BÀI CŨ	Nêu những diễn biến cơ bản của NST qua các kì của giảm phân I và giảm phân II?Bài 11 : PHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINHBài 11: PHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINHI. Sự phát sinh giao tử.1. Sự tạo noãn.2n2n2nNoãn nguyên bàoNoãn bào bậc 12nThể cực thứ 1nNoãn bào bậc 2nnTrứngnnnThể cực thứ 2Nguyên phânGiảm phân 1Giảm phân 2Tế bào mầmSơ đồ phát sinh giao tử Sự tạo noãnBài 11: PHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINHI. Sự phát sinh giao tử.2n2n2n2nnnNoãn nguyên bàoNoãn bào bậc 1Thể cực thứ haiNoãn bào bậc 2Thể cực thứ nhấtNguyên phânGiảm phân 1Giảm phân 2nnnnTế bào mầm Sự phát sinh giao tử cáiTrứng+ Qua giảm phân 1 noãn bào bậc 1 cho thể cực thứ nhất có kích thước nhỏ và noãn bào bậc 2 có kích thước lớn. Noãn bào bậc 1 qua giảm phân cho 3 thể cực và 1 tế bào trứng (1 giao tử ).+ Qua giảm phân 2 Noãn bào bậc 2 cho 1 thể cực thứ hai có kích thước nhỏ và một tế bào trứng có kích thước lớn.Tế bào mầm nguyên phân liên tiếp nhiều lần tạo ra nhiều noãn nguyên bào.Giảm phânTế bào mầm (2n)Noãn nguyên bào (2n)Noãn bào bậc 1 (2n)1 trứng (n)Nguyên phânPhát triển1.Phát sinh giao tử cái :- Các tế bào mầm nguyên phân liên tiếp nhiều lần tạo ra các noãn bào bậc 1.- Noãn bào bậc 2 qua giảm phân II cho 1 thể cực thứ 2 và 1 tế bào trứng .- Mỗi noãn bào bậc 1 qua giảm phân I cho 1 thể cực thứ 1 và 1 noãn bào bậc 2.Bài 11: PHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINHI. Sự phát sinh giao tửBài 11: PHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINHI. Sự phát sinh giao tử.1. Sự tạo noãn.2. Sự tạo tinh.2nTinh nguyên bào2n2n2nTinh bào bậc 1nnTinh bào bậc 2nnnnTinh trùngNguyên phânGiảm phân 1Giảm phân 2Tế bào mầmSơ đồ phát sinh giao tử Sự tạo tinhBài 11: PHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINHI. Sự phát sinh giao tử.2n2n2n2nnnnnTinh nguyên bàoTinh bào bậc 1Nguyên phânTinh bào bậc 2nnTế bào mầm Sự phát sinh giao tử đựcGiảm phân 1 Giảm phân 2Tinh trùngTinh tử+ Qua giảm phân 1 Tinh bào bậc 1 cho 2 tinh bào bậc 2.+ Qua giảm phân 2 mỗi tinh bào bậc 2 cho 2 tinh tử, các tinh tử phát triển thành tinh trùng. Từ mỗi tinh bào bậc1 qua giảm phân cho 4 tinh trùng( 4 giao tử )+ Tế bào mầm nguyên phân liên tiếp nhiều lần tạo ra nhiều tinh nguyên bào.Giảm phânTế bào mầm (2n)Tinh nguyên bào (2n)Tinh bào bậc 1 (2n)4 tinh trùng (n)Nguyên phânPhát triểnTinh bào bậc 2 (n)1.Phát sinh giao tử cái :2. Phát sinh giao tử đực : - Các tế bào mầm nguyên phân liên tiếp nhiều lần tạo ra các tinh bào bậc 1.- Mỗi tinh bào bậc 1 qua giảm phân I cho 2 tinh bào bậc 2.- Hai tinh bào bậc 2 qua giảm phân II cho 4 tinh trùng.Bài 11: PHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINHI. Sự phát sinh giao tử2n2n2nNoãn nguyên bàoNoãn bào bậc 12nThể cực thứ 1nNoãn bào bậc 2nnTrứngnnnThể cực thứ 22nTinh nguyên bào2n2n2nTinh bào bậc 1nnTinh bào bậc 2nnnnTinh trùngNguyên phânGiảm phân 1Giảm phân 2Tế bào mầmTế bào mầmSự tạo noãnSự tạo tinhBài 11: PHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINHI. Sự phát sinh giao tử.Hãy so sánh tìm ra sự giống và khác nhau giữa sự tạo noãn và sự tạo tinh?1.Phát sinh giao tử cái :- Các tế bào mầm nguyên phân liên tiếp nhiều lần tạo ra các noãn bào bậc 1.- Noãn bào bậc 2 qua giảm phân II cho 1 thể cực thứ 2 và 1 tế bào trứng .- Mỗi noãn bào bậc 1 qua giảm phân I cho 1 thể cực thứ 1 và 1 noãn bào bậc 2.2. Phát sinh giao tử đực : - Các tế bào mầm nguyên phân liên tiếp nhiều lần tạo ra các tinh bào bậc 1.- Mỗi tinh bào bậc 1 qua giảm phân I cho 2 tinh bào bậc 2.- Hai tinh bào bậc 2 qua giảm phân II cho 4 tinh trùng.1. Giống nhau- Các tế bào mầm đều thực hiện nguyên phân liên tiếp nhiều lần tạo ra nhiều tinh bào bậc 1 và noãn bào bậc 1.- Noãn bào bậc 1 và tinh bào bậc 1 đều thực hiện giảm phân để tạo ra giao tử 2. Khác nhau * Kết quả : Mỗi tinh bào bậc 1 qua giảm phân cho 4 tinh trùng.* Kết quả : Mỗi noãn bào bậc 1 qua giảm phân cho 3 thể cực và 1 tế bào trứng.Bài 11: PHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINHI. Sự phát sinh giao tử.II. Thụ tinh. Trứng Tinh trùng Thụ tinhHợp tử (n)(n)(2n)(n )(n )+12 1 1Vậy thụ tinh là gì?- Bản chất của sự thụ tinh : là sự kết hợp của 2 bộ nhân đơn bội (n NST) tạo ra bộ nhân lưỡng bội ( 2nNST) ở hợp tử.- Thụ tinh : là sự tổ hợp ngẫu nhiên giữa 1 giao tử đực (tinh trùng) và 1 giao tử cái (trứng) tạo thành hợp tử Bản chất của sự thụ tinh là gì ?Bài 11: PHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINHI. Sự phát sinh giao tử.II. Thụ tinh. Trứng Tinh trùng Thụ tinhHợp tử (n)(n)(2n)(n )(n )+12 1 12nSơ đồ giảm phân▼ Quan sát 2 sơ đồ trên em có nhận xét gì về mối liên quan giữa giảm phân và thụ tinh?Sơ đồ sự thụ tinh2nnn Giải thích vì sao bộ NST đặc trưng của những loài sinh sản hữu tính lại được duy trì ổn định qua các thế hệ cơ thể ?  Qua giảm phân, bộ NST đặc trưng của loài (2n) được phân chia liên tiếp 2 lần tạo ra các bộ NST đơn bội ở các giao tử. Trong thụ tinh các giao tử đó kết hợp với nhau tạo ra hợp tử có bộ NST lưỡng bội (2n) đặc trưng cho loàiVậy giảm phân và thụ tinh có ý nghĩa gì?Bài 11: PHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINHI. Sự phát sinh giao tử.II. Thụ tinh.III. Ý nghĩa của giảm phân và thụ tinh.۞Nhờ quá trình giao phối, do phân li độc lập của các NST (trong hình thành giao tử) và tổ hợp ngẫu nhiên giữa các giao tử đực và giao tử cái (trong thụ tinh). Do sự tổ hợp lại các gen vốn có của tổ tiên, bố mẹ làm xuất hiện tính trạng đã có hoặc chưa có ở các thế hệ trước  Tạo ra nguồn biến dị tổ hợp phong phú cho chọn giống và tiến hóa.Sơ đồ sự thụ tinh2nÝ nghĩa giảm phân và thụ tinhGiảm phân tạo ra giao tử chứa bộ NST đơn bộiThụ tinh đã khôi phục bộ NST lưỡng bộiDuy trì ổn định bộ NST đặc trưng của loài sinh sản hữu tính qua các thế hệ cơ thể.- Tạo nguồn biến dị tổ hợp phong phú cho chọn giống và tiến hoá Bài 11: PHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINHI. Sự phát sinh giao tử.II. Thụ tinh.III. Ý nghĩa của giảm phân và thụ tinh.trò chơi ô chữ123456G I Ả M P H Â NQuá trình nào đã tạo ra các giao tử ?CHÌA KHOÁPNSự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái gọi là gì ?T H Ụ T I N HTIĐây là bộ nhân của hợp tửL Ư Ỡ N G B Ộ IIQuá trình này giúp tạo ra nhiều tinh nguyên bào và noãn nguyên bàoN G U Y Ê N P H Â NHGiao tử đực có khả năng nàyD I C H U Y Ể NÊ Bộ NST của giao tử là gì ? Đ Ơ N B ộ IDƠBEm hãy chọn một câu bất kìÔBIẾNDỊTỔHỢP2nTinh bào bậc 12n2n2nNoãn nguyên bàoNoãn bào bậc 12nNoãn bào bậc 2nnTrứngnThể cực thứ 22nTinh nguyên bào2n2n2nnnTinh bào bậc 2nnnNguyên phânGiảm phân 1Giảm phân 2Tế bào mầmTế bào mầmThể cực thứ 1nnn2nHợp tửTrứngTinh trùngTinh trùngnnThụ tinhSơ đồ phát sinh giao tử Sơ đồ phát sinh giao tử và thụ tinhCủng cố bài giảnga. Sự kết hợp giữa 1 giao tử đực với 1 giao tử cáib. Sự kết hợp nhân của 2 giao tử đơn bội d. Sự tổ hợp bộ NST của giao tử đực và giao tử cáic. Sự tạo thành hợp tửỒ! tiết quáXin chúc mừng bạn Sự kiện quan trọng nhất trong quá trình thụ tinh là gì trong các sự kiện sau đây ?Củng cố bài giảngHướng dẫn giải bài tập 5 SGK Theo đề bài ta có sơ đồ lai : P : AaBb x AaBbG : AB, Ab, aB, ab AB, Ab, aB,abF1 : 1AABB, 2AABb, 2AaBB, 4AaBb, 2Aabb, 1AAbb, 2aaBb, 1aaBB, 1aabb  Các tổ hợp NST trong các giao tử : AB, Ab, aB, ab Các tổ hợp NST trong các hợp tử : AABB, AABb,AaBB, AaBb, AAbb, Aabb, aaBB, aaBb, aabb Học bài, vẽ hình 11. Sơ đồ quá trình phát sinh giao tử và thụ tinh ở động vật SGK trang 34. - Đọc mục “ Em có biết” SGK tr.37 - Làm bài tập 2,3,5 SGK trang 36. - Xem trước bài 12. Cơ chế xác định giới tính Hướng dẫn học tập ở nhàCHÚC CÁC EM HỌC TẬP TỐT