Bài giảng Sinh học Lớp 9 - Bài 16: ADN và bản chất của gen

Môn : Sinh Học 9KIỂM TRA BÀI CŨ1. Trỡnh bày cấu trỳc khụng gian của phõn tử ADN?2. Một đoạn mạch đơn của phõn tử ADN cú trỡnh tự sắp xếp như sau:	- A – T – G – X – X – T – G – A – T - G – Hóy viết đoạn mạch đơn bổ sung với nú?Nhõn tế bàoNhiễm sắc thểADN cú ở đõu trong tế bào? ADN cú trong nhõn tế bào, tại cỏc NSTVậy ADN tự nhõn đụi ở đõu và vào thời điểm nào?ADN tự nhõn đụi trong nhõn tế bào, tại cỏc NST ở kỡ trung gianQuỏ trỡnh tổng hợp ADNGúc phõn tớchNghiờn cứu thụng tin SGK và hoàn thành phiếu học tập 1Gúc quan sỏtQuan sỏt mụ hỡnh quỏ trỡnh tổng hợp ARN và hoàn thành phiếu học tập 2Gúc vận dụngVận dụng kiến thức quỏ trỡnh tổng hợp ARN làm phiếu học tập 3Phiếu học tập 1: Hóy trả lời cõu hỏi sau vào vở bài tập: 1, Qua trỡnh tự nhõn đụi diễn ra trờn mấy mạch?2, Trong quỏ trỡnh tự nhõn đụi, cỏc loại nuclờụtit nào liờn kết với nhau để tạo thành cặp?3, Sự hỡnh thành mạch mới ở ADN con diễn ra như thế nào?4, Em cú nhận xột gỡ về cấu tạo giữa 2 ADN con và AD mẹNPhiếu học tập 2: Hóy trả lời cõu hỏi sau vào vở ghi: 1, Mụ tả quỏ trỡnh tự nhõn đụi của ADN.2, Quỏ trỡnh tự nhõn đụi ADN này tuõn theo những nguyờn tắc nào?Phiếu học tập 1: Hóy trả lời cõu hỏi sau vào vở bài tập: 1, Một đoạn gen cú trỡnh tự cấu trỳc như sau: Mạch 1: –A–T–G–X–T–X–G– Mạch 2: –T–A–X–G–A–G–X–Xỏc định trỡnh tự cỏc đơn phõn của 2 phõn tử ADN con được tạo từ đoạn AD Ntrờn. 2, Một mạch của ADN con cú trỡnh tự cỏc nuclờụtit như sau: –A–T–G–X–T–T–G–A–X–Hóy xỏc định trỡnh tự cỏc nuclờotit trong đoạn ADN đó tổng hợp lờn đoạn AdN trờn?Gúc phõn tớchGúc trải nghiệmGúc vận dụng03:0002:5902:5802:5702:5602:5502:5402:5302:5202:5102:5002:4902:4802:4702:4602:4502:4402:4302:4202:4102:4002:3902:3802:3702:3602:3502:3402:3302:3202:3102:3002:2902:2802:2702:2602:2502:2402:2302:2202:2102:2002:1902:1802:1702:1602:1502:1402:1302:1202:1102:1002:0902:0802:0702:0602:0502:0402:0302:0202:0102:0001:5901:5801:5701:5601:5501:5401:5301:5201:5101:5001:4901:4801:4701:4601:4501:4401:4301:4201:4101:4001:3901:3801:3701:3601:3501:3401:3301:3201:3101:3001:2901:2801:2701:2601:2501:2401:2301:2201:2101:2001:1901:1801:1701:1601:1501:1401:1301:1201:1101:1001:0901:0801:0701:0601:0501:0401:0301:0201:0101:0000:5900:5800:5700:5600:5500:5400:5300:5200:5100:5000:4900:4800:4700:4600:4500:4400:4300:4200:4100:4000:3900:3800:3700:3600:3500:3400:3300:3200:3100:3000:2900:2800:2700:2600:2500:2400:2300:2200:2100:2000:1900:1800:1700:1600:1500:1400:1300:1200:1100:1000:0900:0800:0700:0600:0500:0400:0300:0200:0100:00Hết giờ03:00Vũng cuối cựng sẽ trả lời cỏc yờu cầu vào bảng nhúm. Quan sát hình ảnh dưới đây, thảo luận trả lời câu hỏi sau:4, Cú nhận xột gỡ về cấu tạo giữa 2 ADN con và ADN mẹ?3, Sự hỡnh thành mạch mới ở 2 ADN con diễn ra như thế nào?2, Cỏc loại nucleotit nào liờn kết với nhau theo từng cặp1, Quỏ trỡnh tự nhõn đụi diễn ra trờn mấy mạch của ADN?Trả lờiCõu hỏiPhiếu học tập 1Cõu hỏiTrả lời1, Quỏ trỡnh tự nhõn đụi diễn ra trờn mấy mạch của ADN?2, Cỏc loại nucleotit nào liờn kết với nhau theo từng cặp?3, Sự hỡnh thành mạch mới ở 2 ADN con diễn ra như thế nào?4, Cú nhận xột gỡ về cấu tạo giữa 2 ADN con và ADN mẹ?Diễn ra trờn hai mạch của ADNCỏc nucleotit trờn mạch khuụn liờn kết với cỏc nucleotit tự do trong mụi trường nội bào theo NTBS: A-T, G-X2 mạch mới của 2 ADN con được hình thành dựa trên mạch khuôn của ADN mẹ và ngược chiều nhau.2 ADN con giống nhau và giống hệt mẹ.AAXGGXATTTTXXGAGMạch 1 Mạch 2 Mạch 2 AAXGGXATTTXXGAGXXTTTXXGAGADN mẹ .AAGAGTADN con.ADN con.TMạch 1Xem mụ hỡnh sau và hoàn thành nội dung phiếu học tập 2.Mạch mớiMạch mớiEnzim- Quỏ trỡnh tự nhõn đụi:+ Phõn tử ADN thỏo xoắn, tỏch dần nhau thành hai mạch đơn .+ Cỏc nuclờụtớt trờn 2 mạch đơn lần lượt liờn kết với cỏc nuclờụtớt tự do trong mụi trường nội bào theo NTBS để hỡnh thành mạch mới.+ 2 phõn tử ADN con dần hỡnh thành rồi đúng xoắn.=> Kết quả: Qua quỏ trỡnh tự nhõn đụi, từ 1 AND mẹ ban đầu tạo ra 2 ADN con giống nhau và giống với ADN mẹ.+ Nguyờn tắc giữ lại một nửa (nguyờn tắc bỏn bảo toàn). Trong mỗi ADN con có một mạch của ADN mẹ mạch còn lại được tổng hợp mới.Quỏ trỡnh tự nhõn đụi của phõn tử ADN diễn ra theo những nguyờn tắc nào? - Nguyờn tắc nhõn đụi:+ Nguyờn tắc bổ sung: Mạch mới của ADN con được tổng hợp dựa trên mạch khuôn của ADN mẹ các Nu ở mạch khuôn liên kết với các Nu tự do trong môi trường nội bào : A liên kết với T, G liên kết với X+ Nguyờn tắc khuụn mẫu: 2 mạch mới của 2 ADN được hỡnh thành dựa trờn mạch khuụn của ADN mẹ.CromatitHistonADNgenAa600-> 1500 cặp NuCú trỡnh tự xỏc địnhCặp NST tương đồngGenII. Bản chất của gen:- Gen là 1 đoạn của phõn tử ADN cú chức năng di truyền xỏc định. Mỗi TB cú nhiều gen. VD ruối giấm cú 4000 gen, ở người cú 35 vạn gen... - Cỏc gen thường được phõn chia làm nhiều loại, xột 2 loại chớnh:+ Gen cấu trỳc: mang thụng tin quy định cấu trỳc của một loại Prụtờin.+ Gen điều hũa: là những gen mó húa cỏc chuỗi poolipeptitBản chất húa học của gen là ADNViệc giải mã bộ gen người, được tiến hành vào năm 1990 và hoàn thiện vào năm 2003 có vai trò rất quan trọng trong nhiều lĩnh vực. Dựa vào xét nghiệm ADN qua các mẫu (tóc, móng tay, máu, xương, tinh dịch ) người ta có thể xác định được:+ Những người có quan hệ huyết thống với nhau;+ Trong khoa học hình sự có thể tìm ra được thủ phạm gây án III. Chức năng của ADN: Đặc điểm nào giỳp ADN lưu giữ thụng tin di truyền? Đặc điểm nào giỳp ADN truyền đạt thụng tin di truyền?Chức năng của ADN là gỡ?-ADN là nơi lưu giữ thụng tin di truyền.-ADN truyền đạt thụng tin di truyền qua cỏc thế hệ tế bào và cơ thể.Thông tin di truyền được mã hoá bằng trình tự các nuclêôtit trong ADN.ADN có khả năng tự nhân đôi ( đảm bảo cho thông tin di truyền được truyền đạt một cách chính xác qua các thế hệ tế bào và cơ thể).BÀI TẬP CỦNG CỐBài 1. ADN được nhân đôi dựa trên những nguyên tắc nào ?A. Nguyên tắc bổ sung.B. Nguyên tắc khuôn mẫu.C. Nguyên tắc bán bảo toàn.D. Cả A, B, C đều đúng.Bài 2. ADN có chức năng gì ? A. Tự nhân đôi để duy trì sự ổn định qua các thế hệ. B. Lưu trữ và truyền đạt thông tin di truyền C. Điều khiển mọi hoạt động sống của tế bào. D. Cả A, B, C đều đúng.Bài 3: (Bài 4 SGK trang 50)Một đoạn mạch ADN cú cấu trỳc như sau:Mạch 1: - A – G – T – X – X – T – Mạch 2: - T – X – A – G – G – A – Viết cấu trỳc của 2 đoạn ADN con được tạo thành sau khi đoạn mạch ADN núi trờn kết thỳc quỏ trỡnh tự nhõn đụi? ?Mạch 1 : -A- G -T- X- X -T- mạch cũ - T- X- A- G- G -A- mạch mớiMạch 2: -A- G –T -X –X - T- mạch mới -T-X -A - G - G -A- mạch cũBài 4: Một phõn tử ADN tự nhõn đụi liờn tục 3 lần. Hỏi cú bao nhiờu phõn tử ADN con được tạo thành sau khi phõn tử ADN núi trờn kết thỳc quỏ trỡnh tự nhõn đụi? Trả lời: Số phõn tử ADN con được tạo ra sau khi phõn tử ADN tự nhõn đụi liờn tục 3 lần: 1.2.2.2 = 23 = 8 phõn tử ADN con.=> Cụng thức tớnh: Số phõn tử ADN con được tạo thành sau n lần tự nhõn đụi: 2n.BÀI TẬP CỦNG CỐAGTXTAGXTAGXTAGTXAGATXGATXGATXTXAGATXGATXGATXTXAGATXGATXGATXBài 5. Cho Đoạn mạch đơn mẫu???123MẫuHãy tìm đoạn tương ứng: 1, 2 hay 3?HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ:Tỡm hiểu cấu trỳc của phõn tử ARN và mối quan hệ phõn tử ARN với ADN?AGTXTAGXTAGXTAGTXAGATXGATXGATXTXAGATXGATXGATXTXAGATXGATXGATXLựa chọn chưa chính xác!AGTXTAGXTAGXTAGTXAGATXGATXGATXTXAGATXGATXGATXTXAGATXGATXGATXLựa chọn chính xácAGTXTAGXTAGXTAGTXAGATXGATXGATXTXAGATXGATXGATXTXAGATXGATXGATXLựa chọn chưa chính xác!AAXGGXATTTTXXGAGMạch 1 Mạch 2 Mạch 2 AAXGGXATTTXXGAGXXTTTXXGAGADN mẹ .AAGAGTADN con.ADN con.TMạch 1Xem đoạn clip sau và mụ tả sơ lược quỏ trỡnh tự nhõn đụi của ADN.Mạch mớiMạch mớiEnzim- Quỏ trỡnh tự nhõn đụi:+ Phõn tử ADN thỏo xoắn, tỏch dần nhau thành hai mạch đơn .+ Cỏc nuclờụtớt trờn 2 mạch đơn lần lượt liờn kết với cỏc nuclờụtớt tự do trong mụi trường nội bào theo NTBS để hỡnh thành mạch mới.+ 2 phõn tử ADN con dần hỡnh thành rồi đúng xoắn.=> Kết quả: Qua quỏ trỡnh tự nhõn đụi, từ 1 AND mẹ ban đầu tạo ra 2 ADN con giống nhau và giống với ADN mẹ.