Bài giảng Sinh học Lớp 9 - Bài 29: Bệnh và tật di truyền ở người

Kính chào thầy cô và các bạn Bµi 29: BÖnh vµ tËt di truyÒn ë ng­êiI. Mét vµi bÖnh di truyÒn ë ng­êi ng­êi bÞ bÖnh ®aoBộ NST của người bình thườngBộ NST của người bệnh đaoBộ NST nữ giới bình thườngBộ NST của bệnh nhân TơcnơẢnh chụp bệnh nhân TơcnơM¾t cña ng­êi b¹ch t¹ngNg­êi bÞ b¹ch t¹ngTªn bÖnh§Æc ®iÓm di truyÒnBiÓu hiÖn bªn ngoµiBÖnh §aoBÖnh T¬cn¬BÖnh b¹ch t¹ngBÖnh c©m ®iÕc bÈm sinhQua tranh ảnh và thông tin SGK hãy hoàn thành bảng sauBµi 29: BÖnh vµ tËt di truyÒn ë ng­êiI. Mét vµi bÖnh di truyÒn ë ng­êi1. BÖnh §ao Bộ NST của bệnh nhân Đao khác bộ NST của người bình thường như thế nào? Do đâu có sự khác nhau này? Em có thể nhận biết bệnh nhân Đao qua những đặc điểm bên ngoài nào?- BÖnh nh©n §ao cã thªm 1 NST ë cÆp NST 21 ( 3 NST sè 21 ) - Nguyªn nh©n: do sù ph©n li kh«ng b×nh th­êng cña 1 cÆp NST trong gi¶m ph©n h×nh thµnh giao tö - NhËn biÕt: ng­êi bÐ, lïn, cæ rôt, m¸ phÖ, miÖng h¬i h¸, l­ìi thÌ ra, ngãn tay ng¾n Trả lời câu hỏiBµi 29: BÖnh vµ tËt di truyÒn ë ng­êiI. Mét vµi bÖnh di truyÒn ë ng­êi1. BÖnh §ao Bộ NST của bệnh nhân Tơcnơ khác bộ NST của người bình thường như thế nào? Do đâu có sự khác nhau này? Em có thể nhận biết bệnh nhân Tơcnơ qua những đặc điểm bên ngoài nào?2. BÖnh Tơcnơ - BÖnh nh©n Tícn¬ chØ cã 1 NST giíi tÝnh vµ NST ®ã lµ NST X - Nguyªn nh©n do cÆp NST giíi tÝnh gi¶m ph©n kh«ng b×nh th­êng- BiÓu hiÖn: Bệnh nhân là n÷ lïn, cæ ng¾n, tuyÕn vó kh«ng ph¸t triÓn, th­êng mÊt trÝ vµ kh«ng cã conTrả lời câu hỏiBµi 29: BÖnh vµ tËt di truyÒn ë ng­êiI. Mét vµi bÖnh di truyÒn ë ng­êi1. BÖnh §ao2. BÖnh Tơcnơ3. Bệnh bạch tạng và câm điếc bẩm sinh? Nguyªn nh©n g©y ra bÖnh b¹ch t¹ng,nh÷ng biÓu hiÖn ra bªn ngoµi c¬ thÓ cña bÖnh.Trả lời câu hỏi* Bệnh bạch tạng- Nguyªn nh©n: do ®ét biÕn gen lÆn ( liªn quan ®Õn vai trß cña men tyrosinase trong viÖc chuyÓn ho¸ tyrosin thµnh DOPA)- Biểu hiện: + Bệnh nhân bạch tạng có da , tóc mầu trắng, mắt mầu hồng? Nguyªn nh©n vµ biÓu hiÖn cña bÖnh c©m ®iÕc bÈm sinh* Câm điếc bẩm sinh: Do ®ét biÕn gen lÆn dÉn ®Õn c©m ®iÕc bÈm sinhTuæi cña c¸c bµ mÑTØ lÖ ( %) trÎ s¬ sinh m¾c bÖnh §ao20 – 2425 – 2930 – 3435 - 3940 vµ cao h¬n0,02 – 0,040,04 – 0,080,11 – 0,130,33 – 0,420,80 – 1,88Sù t¨ng tØ lÖ trÎ míi sinh m¾c bÖnh §ao theo ®é tuæi cña c¸c bµ mÑ.* Biểu hiện bên ngoài của bệnh nhân đao và bệnh nhân Tơcnơ có gì giống và khác nhau?* Nên sinh con ở lứa tuổi nào để giảm tỉ lệ trẻ sơ sinh mắc bệnh đao?THẢO LUẬN* Một cặp vợ chồng Biểu hiện bên ngoài của bệnh nhân đao và bệnh nhân Tơcnơ có gì giống và khác nhau?* Giống nhau: - Si đần về trí tuệ , không có con* Khác nhau:- Bệnh nhân đao biểu hiện ở cả nam hoặc nữ - Bệnh nhân Tơcnơ chỉ biểu hiện ở nữBµi 29: BÖnh vµ tËt di truyÒn ë ng­êiI. Mét vµi bÖnh di truyÒn ë ng­êiBÖnh §aoBÖnh Tícn¬3. BÖnh b¹ch t¹ng vµbÖnh c©m ®iÕc bÈm sinh? Nguyªn nh©n g©y ra bÖnh b¹ch t¹ng vµ nh÷ng biÓu hiÖn ra bªn ngoµi c¬ thÓ cña bÖnh.* BÖnh b¹ch t¹ngBiÓu hiÖn: bÖnh nh©n cã da, tãc mµu tr¾ng, m¾t mµu hångNguyªn nh©n: do ®ét biÕn gen lÆn ( liªn quan ®Õn vai trß cña men tyrosinase trong viÖc chuyÓn ho¸ tyrosin thµnh DOPA)Cơ chế phát sinh thể dị bội có (2n + 1) NSTBốMẹBµi 29: BÖnh vµ tËt di truyÒn ë ng­êiI. Mét vµi bÖnh di truyÒn ë ng­êi 1. BÖnh §ao 2. BÖnh Tícn¬ ( OX )Giao tửTế bào sinh giao tử(mẹ hoặc bố)(bố hoặc mẹ)Cơ chế phát sinh các thể dị bội có (2n +1) và (2n – 1) NSTYXOXOXXXXXYBốMẹGiao tửHợp tửS¬ ®å h×nh thµnh bÖnh Tícn¬? Nguyªn nh©n vµ biÓu hiÖn cña bÖnh c©m ®iÕc bÈm sinh- Do ®ét biÕn gen lÆn dÉn ®Õn c©m ®iÕc bÈm sinhBµi 29: BÖnh vµ tËt di truyÒn ë ng­êiBÖnh §aoBÖnh Tícn¬3. BÖnh b¹ch t¹ng vµ bÖnh c©m ®iÕc bÈm sinhI. Mét vµi bÖnh di truyÒn ë ng­êiII. Mét sè tËt di truyÒn ë ng­êiBµn ch©n mÊt ngãn vµ dÝnh ngãnBµn tay mÊt mét sè ngãnBµn ch©n cã nhiÒu ngãnTËt hë m«i hµmBµn tay cã nhiÒu ngãnTËt x­¬ng chi ng¾n? BÖnh vµ tËt di truyÒn ë ng­êi kh¸c víi bÖnh th«ng th­êng ë ®iÓm nµo? Nguyªn nh©n g©y bÖnh?- BÖnh vµ tËt di truyÒn ®­îc di truyÒn tõ thÕ hÖ nµy sang thÕ hÖ kh¸c. - Nguyªn nh©n do ®ét biÕn NSTBµi 29: BÖnh vµ tËt di truyÒn ë ng­êiI. Mét vµi bÖnh di truyÒn ë ng­êiII. Mét sè tËt di truyÒn ë ng­êiIII. C¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ph¸t sinh tËt, bÖnh di truyÒnPhun thuèc trõ s©u¤ nhiÔm nguån n­íc¤ nhiÔm kh«ng khÝM¸y bay MÜ th¶ chÊt ®éc mµu da cam t¹i ViÖt NamTh¶o luËn?1: C¸c bÖnh vµ tËt di truyÒn ph¸t sinh do nh÷ng nguyªn nh©n nµo??2: §Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ sù ph¸t sinh c¸c tËt bÖnh di truyÒnNguyªn nh©n: + do c¸c t¸c nh©n vËt lÝ, ho¸ häc trong tù nhiªn+ do « nhiÔm m«i tr­êng+ do rèi lo¹n trao ®æi chÊt néi bµoBµi 29: BÖnh vµ tËt di truyÒn ë ng­êiI. Mét vµi bÖnh di truyÒn ë ng­êiII. Mét sè tËt di truyÒn ë ng­êiIII. C¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ph¸t sinh tËt, bÖnh di truyÒnBiÖn ph¸p h¹n chÕ: + H¹n chÕ c¸c ho¹t ®éng g©y « nhiÔm m«i tr­êng, sö dông hîp lÝ thuèc BVTV+ §Êu tranh chèng sö dông vò khÝ ho¸ häc, vò khÝ h¹t nh©n + H¹n chÕ kÕt h«n gi÷a nh÷ng ng­êi cã nguy c¬ mang gen g©y bÖnh, bÖnh di truyÒnChọn các cụm từ: rối loạn, đột biến gen, tác nhân lí hóa, dị tật bẩm sinh, dị dạng, bệnh di truyền điền vào chỗ trống thay cho các số 1, 2, 3 để hoàn chỉnh các câu sau:Các đột biến NST và .(1) . gây ra các bệnh di truyền nguy hiểm và các (2) ... ở người. Người ta có thể nhận biết các bệnh nhân Đao, Tơcnơ qua hình thái. Các dị tật bẩm sinh như: mất sọ não, khe hở môi – hàm, bàn tay và bàn chân .... (3) . cũng khá phổ biến ở người. Các .....(4) ... và dị tật bẩm sinh ở người do ảnh hưởng của các . ...(5) trong tự nhiên, do ô nhiểm môi trường hoặc do .. .(6) trao đổi chất nội bào.đột biến gendị tật bẩm sinhdị dạngbệnh di truyềntác nhân lí hóarối loạn - Tìm hieåu luaät hoân nhaân gia ñình vaø keá hoaïch hoùa gia ñình. - Nghieân cöùu baûng 30.1, 30.2 SGK trang 87. - Tìm hieåu haäu quaû do söï oâ nhieãm moâi tröôøng.- Traû lôøi caùc caâu hoûi 1,2,3 trang 87.H­íng dÉn vÒ nhµChóc c¸c thÇy c« m¹nh khoÎ Chóc c¸c em häc tèt