Bài giảng Sinh học Lớp 9 - Tiết 30, Bài 28: Phương pháp nghiên cứu di truyền người - Nguyễn Anh Sơn

GV: NGUYỄN ANH SƠNCHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EMTRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ LVBSMÔN: SINH 9Ở ruồi giấm tính trạng mắt đỏ là trội ( gen A) so với mắt trắng (gen a). Hai gen nằm trên NST giới tính X, không nằm trên NST Y. ( Mắt đỏ)XAXaXAYxGP:F1:Sơ đồ lai:P :( Mắt đỏ)1. Xác định kiểu hình các con lai F1 ?2. Viết kiểu gen của con cái mắt trắng?3. Kiểu hình màu mắt trắng ở con cái hay con đực là chủ yếu? Vì sao? Xa Xa Kiểu hình màu mắt trắng ở con đực là chủ yếu.Vì con đực chỉ cần 1 gen lặn Xa đã biểu hiện kiểu hình, con cái cần 2 gen lặn XaXa mới biểu hiện kiểu hình lặn.Kiểu hình: I. NGHIÊN CỨU PHẢ HỆ:Giải thích các từ:Phả: Hệ:là sự ghi chép là các thế hệPhả hệ là gì ?  Phả hệ là bản ghi chép các thế hệ.CHƯƠNG V: DI TRUYỀN HỌC NGƯỜITIẾT 30. BÀI 28: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN NGƯỜI 1. Mắt nâu, mắt đen tính trạng nào là trội ? Vì sao? 2. Sự di truyền màu mắt có liên quan đến giới tính không? Tại sao?(a)(b)Hình 28.1. quan sát phả hệ của hai gia đìnhĐời ông bà (P)Đời con (F1) Đời cháu (F2)Quy ước: Mắt nâu: , Mắt đen: , Ví dụ 1: Nghiên cứu sự di truyền màu mắt ở người:Câu hỏiCâu trả lời1 Hãy vẽ sơ đồ phả hệ cho gia đình trên.2. Bệnh máu khó đông do gen trội hay gen lặn quy định? Vì sao ?3. Sự di truyền bệnh máu khó đông có liên quan tới giới tính hay không ? Tại sao?- Bệnh máu khó đông do gen lặn quy định .Vì bố mẹ không có biểu hiện tính trạng mắc bệnh nhưng con lại mắc bệnh Sự di truyền bệnh máu có đông có liên quan với giới tính vì chỉ có con trai mắc bệnh, gen gây bệnh nằm trên NST X Ví dụ 2: Bệnh máu khó đông do một gen quy định. Người vợ không mắc bệnh () lấy chồng không mắc bệnh ( ), sinh ra con mắc bệnh chỉ là con trai ( ). Tính trạng di truyền liên kết với giới tính NST XBỆNH MÙ MÀUBỆNH MÁU KHÓ ĐÔNGXa Xa Nữ bệnhYXa Nam bệnh Người bình thườngNgười bệnh máu khó đôngSợi tơ máuThành mạch tổn thươngII. Nghiên cứu trẻ đồng sinh TIẾT 30 BÀI 28 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN NGƯỜI TRẺ ĐỒNG SINHII. Nghiên cứu trẻ đồng sinh Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng:TIẾT 30 BÀI 28 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN NGƯỜIThụ tinhHợp tử phân bàoPhôiPhôi bào tách nhauHợp tửSinh đôi cùng trứngSinh đôi khác trứngTrẻ đồng sinh cùng trứng 1. Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng:TIẾT 30 BÀI 28 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN NGƯỜIa. Trẻ sinh đôi cùng trứngChung nhau thaiKhác túi ốiII. Nghiên cứu trẻ đồng sinh Trẻ đồng sinh khác trứng II. Nghiên cứu trẻ đồng sinh1. Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng:TIẾT 30 BÀI 28 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN NGƯỜIb. Trẻ đồng sinh khác trứngKhác nhau thaiKhác túi ốiII. Nghiên cứu trẻ đồng sinhTrẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng:Ý nghĩa của phương pháp nghiên cứu trẻ đồng sinhTIẾT 30 BÀI 28 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN NGƯỜICâu chuyệnPhú và Cường là hai anh em sinh đôi cùng trứngPhú được nuôi ở thành phố HCMCường được nuôi ở thành phố Hà NộiPhú có:Nước da rám nắngNói giọng miền NamCao hơn 10 cmCường có:Nước da trắngNói giọng miền BắcThấp hơn 10 cm.-Mái tóc đen và hơi quăn-Mũi dọc dừa.- Mắt đen. Khác nhauTính trạng số lượngTính trạng chất lượngPhúCường(Do gen)(Do môi trường)Giống nhau:BÀI TẬP TÌNH HUỐNGMai và Lan là hai trẻ đồng sinh cùng trứng, có cùng nhóm máu và nhiều sở thích giống nhau. Đến tuổi đi học, cả hai đều được cô giáo nhận xét là thông minh và có năng khiếu toán học. Càng lên lớp trên Lan càng chăm học; còn Mai mải chơi không nghe lời ba mẹ, thầy cô. Lan thi đậu vào một trường chuyên cấp III và được chọn vào đội tuyển học sinh giỏi toán. Mai thi không dậu cấp III nên phải học ở một trường dân lập ? Tính trạng năng khiếu Toán học ở Mai và Lan do gen quyết định hay chịu ảnh hưởng của môi trường là chủ yếu?? Qua tình huống trên em rút ra bài học gì cho bản thân?Hệ thống kiến thứcPhương pháp nghiên cứu nào dưới đây KHÔNG được sử dụng trong nghiên cứu ở ngườiA. Phương pháp nghiên cứu phả hệ.B. Phương pháp lai phân tích.C. Phương pháp nghiên cứu trẻ đồng sinh.D. Phương pháp nghiên cứu tế bào.Sai!Đúng!Sai!Sai!Bài tập trắc nghiệmĐặc điểm di truyền của trẻ đồng sinh cùng trứng là:A. Khác kiểu gen .C. Có cùng giới tính hoặc khác giới tính.B. Khác giới tínhD. Có cùng kiểu gen và cùng giới tínhĐúng!Sai!Sai!Sai!BÀI TẬP TRẮC NGHIỆMTrong nghiên cứu di truyền người, để xác định vai trò của kiểu gen và môi trường, người ta thường dùng phương pháp nào?A. Nghiên cứu trẻ đồng sinh cùng trứng.B. Nghiên cứu trẻ đồng sinh khác trứng.C. Phương pháp nghiên cứu trẻ đồng sinh.D. Phương pháp nghiên cứu tế bào.Sai!Đúng!Sai!Sai!BÀI TẬP TRẮC NGHIỆMBài tập 1Có một phả hệ như sau: Ông nội và bà nội đều có tóc xoăn, bố có tóc thẳng, mẹ có tóc xoăn. Bố mẹ có hai người con là một con trai tóc xoăn và một con gái tóc thẳng. Con trai cưới vợ tóc xoăn sinh một cháu gái tóc thẳng. Con trai cưới vợ tóc xoăn sinh một cháu gái tóc thẳng. Sử dụng các kí hiệu sau để lập sơ đồ phả hệ nói trênNữ tóc thẳng	Nam tóc thẳngNữ tóc xoăn 	Nam tóc xoăn Học bài cũ, trả lời các câu hỏi 1,2 phần câu hỏi và bài tậpDẶN DÒChuẩn bị bài mới: Bệnh và tật di truyền