Bài giảng Vật lý Lớp 9 - Bài 13: Điện năng. Công của dòng điện - Trường THCS Tiên Cát

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP TRƯỜNG THCS TIÊN CÁTMÔN VẬT LÝ 9Ađiện năng mà dụng cụ tiêu thụ trong trong thời gian 1phút.Số oát ghi trên dụng cụ điện cho biết :BCông suất mà dụng cụ đó tiêu thụ khi hoạt động bình thường.Ccông mà dòng điện thực hiện khi dụng cụ hoạt động bình thường.Dcông suất điện của dụng cụ khi sử dụng với những hiệu điện thế không vượt quá hiệu điện thế định mức. KIỂM TRA BÀI CŨ- Viết công thức tính công suất của đoạn mạch? - Nêu ý nghĩa và đơn vị của từng đại lượng trong công thức?ĐIỆN NĂNG- CÔNG CỦA DÒNG ĐiỆN TIẾT 13- BÀI 13 Quan sát các dụng cụ và thiết bị điện sau:C1.I. Điện năng1. Dòng điện có mang năng lượng:Nồi cơm điệnMáy khoanMáy bơm nướcBàn là điệnMỏ hànQuạt điệnC1.+ Dòng điện thực hiện công cơ học trong hoạt động của các dụng cụ và thiết bị điện nào? Máy khoanMáy bơm nướcQuạt điệnMỏ hànBàn là điệnNồi cơm điện?Điều gì chứng tỏ công cơ học được thực hiện trong hoạt động của các dụng cụ hay thiết bị điện này?=> Dòng điện chạy qua làm quay động cơ+ Dòng điện cung cấp nhiệt lượng trong hoạt động của các dụng cụ và thiết bị điện nào? Nồi cơm điệnQuạt điệnMáy bơm nướcMáy khoanMỏ hànBàn là điện? Điều gì chứng tỏ nhiệt lượng được cung cấp trong hoạt động của các dụng cụ hay thiết bị điện này?=> Dòng điện chạy qua làm nóng dụng cụ hay thiết bị1. Dòng điện có mang năng lượng:Vì sao nói dòng điện có mang năng lượng? Dòng điện có mang năng lượng vì nó có khả năng thực hiện công và cung cấp nhiệt lượng ( Thay đổi nhiệt năng của vật ) -Năng lượng của dòng điện được gọi là điện năng.Năng lượng của dòng điện được gọi là gì?2. Sự chuyển hóa điện năng thành các dạng năng lượng khác:Khi các dụng cụ điện hoạt động thì điện năng đã được biến đổi thành các dạng năng lượng nào?C2. Hãy chỉ ra các dạng năng lượng được biến đổi từ điện năng trong các hoạt động của mỗi dụng cụ điện ở bảng 1. Bảng 1:Dụng cụ điệnĐiện năng được biến đổi thành dạng năng lượng nào?Bóng đèn dây tóc.Đèn LED.Nồi cơm điện, bàn là.Quạt điện, máy bơm nước.Bảng 1:Dụng cụ điệnĐiện năng được biến đổi thành dạng năng lượng nào?Bóng đèn dây tóc.Nhiệt năng và năng lượng ánh sángĐèn LED.Năng lượng ánh sáng và nhiệt năngNồi cơm điện, bàn là.Nhiệt năng và năng lượng ánh sángQuạt điện, máy bơm nước.Cơ năng và nhiệt năngC3. Hãy chỉ ra các dạng năng lượng được biến đổi từ điện năng trong các hoạt động của mỗi dụng cụ điện ở bảng 1. phần năng lượng nào được biến đổi từ điện năng là có ích, là vô ích?Bảng 1:Dụng cụ điệnĐiện năng được biến đổi thành dạng năng lượng nào?Bóng đèn dây tóc.Nhiệt năng và năng lượng ánh sángĐèn LED.Năng lượng ánh sáng và nhiệt năngNồi cơm điện, bàn là.Nhiệt năng và năng lượng ánh sángQuạt điện, máy bơm nước.Cơ năng và nhiệt năngBảng 1:Dụng cụ điệnNăng lượng có íchNăng lượng vô ích Bóng đèn dây tóc.Năng lượng A’SNhiệt năng Đèn LED.Năng lượng A’SNhiệt năng Nồi cơm điện, bàn là.Nhiệt năngNăng lượng A’S(nếu có) Quạt điện, máy bơm nước.Cơ năngNhiệt năng2. Sự chuyển hóa điện năng thành các dạng năng lượng khác:Điện năng có thể chuyển hóa thành các dạng năng lượng nào?Điện năng có thể chuyển hóa thành các dạng năng lượng khác như : nhiệt năng, cơ năng, năng lượng ánh sáng 3. Kết luận: Điện năng là năng lượng của dòng điện. Điện năng có thể chuyển hóa thành các dạng năng lượng khác, trong đó có phần năng lượng có ích và phần năng lượng vô ích. Tỉ số phần năng lượng có ích được chuyển hoá từ điện năng và toàn bộ điện năng tiêu thụ gọi là hiệu suất sử dụng điện năng:Aci: phần năng lượng có ích được chuyển hóa từ điện năng.Atp: toàn bộ điện năng tiêu thụ.II. Công của dòng điện1. Công của dòng điện: Công của dòng điện sản ra ở một đoạn mạch là số đo lượng điện năng chuyển hoá thành các dạng năng lượng khác.(SGK / 38)2. Công thức tính công của dòng điện: C4. Từ kiến thức đã học ở lớp 8, hãy cho biết mối liên hệ giữa công A và công suất P ?Công suất P đặc trưng cho tốc độ thực hiện công, được tính bằng công thực hiện trong một đơn vị thời gianXét đoạn mạch được đặt vào hiệu điện thế U, dòng điện chạy qua nó có cường độ I và công suất điện của đoạn mạch này là P. hãy chứng tỏ rằng công của dòng điện sản ra ở đoạn mạch này hay điện năng mà đoạn mạch này tiêu thụ được tính bằng công thức: A = P t = UItC5.A = P t = UItTrong đó: U đo bằng vôn (V) I đo bằng ampe (A) t đo bằng giây (s) A đo bằng jun (J) 1J = 1W.1s = 1V.1A.1s* Ngoài ra công của dòng điện còn được đo bằng đơn vị kilooat giờ (kWh)1kWh = 1000W.3600s = 3600000J = 3,6.106 JLần sử dụngDụng cụ điệnCông suất sử dụngThời gian sử dụngSố đếm của công tơ1 Bóng đèn100W = 0,1 kW 3 giờ0,32 Nồi cơm điện 500W = 0,5 kW 1 giờ0,53 Bàn là 1000W = 1,0 kW 0,5 giờ0,5C6.Mỗi số đếm của công tơ ( N )ứng với lượng điện năng đã sử dụng là 1kWhBảng 23. Đo công của dòng điện:Lượng điện năng sử dụng được đo bằng công tơ điện.Hàng tháng mỗi gia đình sử dụng điện đều phải trả tiền cho số đếm của công tơ điện. Vậy để phải trả ít tiền thì số đếm công tơ phải nhỏ nghĩa là cần phải tiết kiệm. Hãy nêu các biện pháp để tiết kiệm điện năng ở gia đình em?Sử dụng các thiết bị và đồ dùng điện hợp lý.Không nên cắm bộ sạc liên tục Nên sử dụng bóng compact thay cho bóng đèn sợi đốt Đối với người làm quản lí và phân phối điện, việc tính toán điện phải cẩn thận, trung thực: như đọc số chỉ của công tơ đúng, không làm sai lệch tiêu chuẩn kĩ thuật của công tơ; không nối điện tiêu thụ không qua công tơ Em có biết những ngành nghề nào liên quan đến điện năng sử dụng?- Chế tạo công tơ điện.- Lắp đặt công tơ điện.- Tính tiền điện trong ngành điện.III. Vận dụngMột bóng điện có ghi 220V – 75W được thắp sáng liên tục với hiệu điện thế 220V trong 4 giờ. Tính lượng điện năng mà bóng đèn này sử dụng và số đếm của công tơ khi đó?C7.Cho biếtUđm = 220VPđm = 75Wt = 4hA =?Số đếm N?GiảiVì U = Uđm = 220V nên P = Pđm = 75WĐiện năng tiêu thụ của đèn là:A = P t = 0,075.4 = 0,3 (kWh)Vậy lượng điện năng mà đèn sử dụnglà 0,3kWh, tương ứng với số đếm củacông tơ là 0,3 sốMột bếp điện hoạt động liên tục trong 2 giờ ở hiệu điện thế 220V, khi đó số đếm của công tơ tăng thêm 1,5 số. Tính lượng điện năng mà bếp điện sử dụng theo đơn vị Jun, công suất của bếp điện và cường độ dòng điện chạy qua bếp trong thời gian trên.C8.III. Vận dụngCho biếtU = 220Vt = 2hSố đếm N = 1,5 số A =?P =?I =?GiảiLượng điện năng mà bếp điện sử dụng là:A = 1,5 kWh = 1500W.3600s = 5400000 J Công suất của bếp điện là: P = = 750WCường độ dòng điện chạy qua bếp trong thời gian này là:I = P / U = 750/220 = 3,41 A nhiệt năng và năng lượng ánh sáng cơ năng và nhiệt năng . cơ năng và năng lượng ánh sáng. cơ năng và hóa năng. Trong quạt điện, điện năng được chuyển hóa thành: AbcdCaâu 1 số đo lượng điện năng trong đoạn mạch đó. số đo lượng điện năng có ích trong đoạn mạch đó. số đo lượng điện năng chuyển hóa thành các dạng năng lượng khác. số đo thời gian sử dụng điện của đoạn mạch đó.	 Công của dòng điện sản ra trong một đoạn mạch là: AbcdCaâu 2 thời gian sử dụng điện của gia đình. điện năng mà gia đình đã sử dụng. công suất điện mà gia đình sử dụng. số kilôoat trên giờ (kW/h) mà gia đình đã sử dụng. Số đếm của công tơ điện ở gia đình cho biết: AbcdCaâu 3 Dòng điện có năng lượng vì nó có thể thực hiện công và cung cấp nhiệt lượng. Năng lượng của dòng điện được gọi là điện năng. Công của dòng điện sản ra trong đoạn mạch là số đo lượng điện năng chuyển hóa thành các dạng năng lượng khác: A = P t = UIt Lượng điện năng sử dụng được đo bằng công tơ điện. Mỗi số đếm của công tơ điện cho biết lượng điện năng đã được sử dụng là 1kWh: 1kWh = 36000000J Các em học thuộc phần ghi nhớ, hoàn chỉnh câu C1 đến C8 vào vở bài tập. Làm bài tập 13.1 đến 13.6/ 20 (SBT) Ôn lại công thức tính công suất điện và công của dòng điện để tiết sau làm bài tập. Đọc và tìm công thức liên quan trong bài 1 (SGK/40).Có thể em chưa biết- Bóng đèn dây tóc có hiệu suất phát sáng dưới 10%. Nghĩa là chỉ có dưới 10% điện năng được biến đổi thành năng lượng ánh sáng.- Đèn ống, đèn LED có hiệu suất phát sáng lớn hơn đèn dây tóc từ 3 đến 5 lần. Do đó với cùng một công suất chiếu sáng, sử dụng đèn ống, đèn LED sẽ tiết kiệm điện năng hơn đèn dây tóc.Xin cảm ơn sự có mặt của quý Thầy Cô và các em học sinh