Bài giảng Vật lý Lớp 9 - Chương III: Quang học - Tiết 44, Bài 40: Hiện tượng khúc xạ ánh sáng

CHÀO MỪNG NGÀY MỚI TỐT ĐẸPVẬT LÝ 9ÔN TẬP KIẾN THỨC LỚP 71. Ta nhận biết được ánh sáng khi nào ?Ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta.2. Ta nhìn thấy một vật khi nào ?Ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng từ vật đó truyền vào mắt ta.3. Đường truyền của ánh sáng được biểu diễn khi nào ?Đường truyền của ánh sáng được biểu diễn bằng một đường thẳng có mũi tên chỉ hướng gọi là tia sáng.4. Định luật truyền thẳng của ánh sáng ?Định luật truyền thẳng của ánh sáng : Trong môi trường trong suốt và đồng tính ánh sáng truyền đi theo đường thẳng.ÔN TẬP KIẾN THỨC LỚP 75. Định luật phản xạ ánh sáng?Tia phản xạ nằm trong cùng mặt phẳng với tia tới và đường pháp tuyến.Góc phản xạ bằng góc tới (i’ = i)Rii’SINI là điểm tới ; IN là pháp tuyến tại điểm tớiSI : tia tới; IR : tia phản xạSIN = i gọi là góc tớiNIR = i’ gọi là góc phản xạ Mặt phẳng chứa tia tới SI và pháp tuyến IN gọi là mặt phẳng tớiCHƯƠNG III: QUANG HỌCHiện tượng khúc xạ là gì?Thấu kính hội tụ là gì? Thấu kính phân kì là gì?Các bộ phận chính của mắt là những gì?Tật cận thị là gì? Khắc phục nó như thế nào?Kính lúp dùng để làm gì?Phân tích ánh sáng trắng thành các ánh sáng màu như thế nào? Trộn các ánh sáng màu với nhau sẽ được ánh sáng màu gì?Tại sao các vật có màu sắc khác nhau?Ánh sáng có những tác dụng gì, có những ứng dụng gì?Đặt mắt nhìn dọc theo một chiếc đũa thẳng từ đầu trên (hình 40.1a sgk), ta không nhìn thấy đầu dưới của đũa. Giữ nguyên vị trí đặt mắt, đổ nước vào bát liệu ta có nhìn thấy đầu dưới của đũa hay không ?TÌNH HUỐNG ĐẦU BÀITại sao khi nhúng trong nước, ta thấy chiếc đũa bị gãy khúc ? Tiết 44- Bài 40HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNGCHƯƠNG III: QUANG HỌC đường gãy khúc (gãy khúc tại I)Quan sát hình bên và nêu nhận xét về đường truyền tia sáng:a)Từ S đến I ( trong không khí ).b)Từ I đến K ( trong nước ).c)Từ S đến mặt phân cách rồi đến K. đường thẳng. đường thẳng.NN’PQIKSKhông khíNướcMặt phân cáchI. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng1. Quan sátNN’PQIKSKhông khíNước Tia sáng truyền từ không khí sang nước (tức là truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác) thì bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường. gọi là hiện tượng khúc xạ ánh sáng.2. Kết luận Hiện tượng tia sáng truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường, được gọi là hiện tượng khúc xạ ánh sáng.NN’PQIKS- I là điểm tới, - IK là tia khúc xạ.- Đường NN’ vuông góc với mặt phân cách là pháp tuyến tại điểm tới.- Mặt phẳng chứa tia tới SI và pháp tuyến NN’ là mặt phẳng tới.irSI là tia tới.- 	 là góc khúc xạ, ký hiệu r.K I N' - là góc tới, ký hiệu i .S I N3. Một vài khái niệm4. Thí nghiệmQuan sát đường truyền của một tia sáng từ không khí sang nước.13NN’PQI102030405060708090090807060504030201001020304050607080807060504030201014NN’PQI10203040506070809009080706050403020100102030405060708080706050403020105. Kết luậnLần Góc tớiGóc khúc xạSo sánh góc khúc xạ và góc tớiTia khúc xạ có nằm trong mặt phẳng tới không?12300200400300Góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới Có- Góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới - Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới - Góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới (r i) - Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới HIỆN TƯỢNG PHẢN XẠ ÁNH SÁNGHIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNGTia tới gặp mặt phân cách giữa hai môi trường - Góc phản xạ ....góc tới.-Tia tới gặp mặt phân cách giữa hai môi trường Góc khúc xạ ..............góc tới.bị hắt trở lại môi trường trong suốt cũ. bị gãy khúc và tiếp tục truyền vào môi trường trong suốt thứ hai. bằngkhông bằngC7: Phân biệt các hiện tượng khúc xạ và phản xạ ánh sáng.22TÌNH HUỐNG ĐẦU BÀITại sao khi nhúng trong nước, ta thấy chiếc đũa bị gãy khúc ? 23Để hạn chế các tác hại trên ta cần: Hạn chế khí thải ra môi trường Có biện pháp che chắn nắng hiệu quả khi nắng gay gắt Mở cửa nhà thông thoáng để có gió thổi làm giảm nhiệt độ trong nhà Tiếc quá . . ! Em chọn sai rồi.Tiếc quá . . ! Em chọn sai rồiTiếc quá . . ! Em chọn sai rồi.1) Cách vẽ nào biểu diễn đúng hiện tượng khúc xạ của tia sáng khi đi từ không khí (Kk) vào nước ?SNN’QIKK kNướcPCSNN’QIKK kNướcPASNN’QIKK kNướcPBSNN’QIKK kNướcPDDHoan hô. . . ! Đúng rồi . . !2) Tia nào sau đây là tia khúc xạ của tia tới SI? Vì sao?PQSN’NIAa) Tia IA?Bb) Tia IB?Cc) Tia IC?Dd) Tia ID?Tia chọn là tia IC vì khi ánh sáng truyền từ nước sang không khí thì góc khúc xạ lớn hơn góc tớiNướcKhông khí3) Tia nào sau đây là tia khúc xạ của tia tới SI? Vì sao?PQSN’NIAa) Tia IA?Bb) Tia IB?Cc) Tia IC?Dd) Tia ID?Tia chọn là tia IB vì khi ánh sáng truyền từ không khí sang nước thì góc khúc xạ nhỏ hơn góc tớiNướcKhông khíDo các khí thải của con người (như các khí NO,NO2,CO, CO2 ) các khí này bao bọc trái đất chúng ngăn cản sự khúc xạ ánh sáng chiếu từ mặt trời và phản xạ phần lớn các tia nhiệt trở lại trái đất làm trái đất nóng lênTại các đô thị lớn sử dụng nhiều kính xây dựng gây bức xạ nhiệt cho con người, ngoài ra ánh sáng chiếu qua kính càng nhiều gây chói dẫn đến căng thẳng mệt mỏi cho con ngườiHướng dẫn về nhà - Học bài - Đọc phần: “Có thể em chưa biết” - Làm bài tập trong SBT - Chuẩn bị “Bài 42: THẤU KÍNH HỘI TỤ”. + Đọc trước phần mở bài + Đọc trước phần thí nghiệm           KÍNH CHÚC QUÝ THẦY CÔ SỨC KHOẺCÁC EM HỌC GIỎIGIỜ HỌC KẾT THÚC