Bài giảng Vật lý Lớp 9 - Tiết 18, Bài 13: Điện năng. Công của dòng điện

Kiểm tra bài cũCâu hỏi: Nêu công thức tính công suất tiêu thụ của một đoạn mạch? Cho biết đơn vị của từng đại lượng trong công thức?Trả lời: P = U.ITrong đó: P đo bằng oat (W) U đo bằng vôn (V) I đo bằng ampe (A) 1 W = 1V. 1AHàng tháng, mỗi gia đình sử dụng điện đều phải trả tiền theo số đếm của công tơ điện. Số đếm này cho biết công suất điện hay lượng điện năng sử đã dụng? Tiết 18- Bài 13: ĐIỆN NĂNG – CÔNG CỦA DÒNG ĐIỆN I. ĐIỆN NĂNG1. Dòng điện có mang năng lượngC1: Quan sát hình 13.1 và cho biết:Nồi cơm điệnMáy khoanMáy bơm nướcBàn là điệnMỏ hànQuạt điện+ Dòng điện thực hiện công cơ học trong hoạt động của các dụng cụ và thiết bị điện nào? Dòng điện thực hiện công cơ học trong hoạt động của các dụng cụ và thiết bị điện:Máy khoanMáy bơm nướcQuạt điệnMỏ hànBàn là điệnNồi cơm điện? Điều gì chứng tỏ công cơ học được thực hiện trong hoạt động của các dụng cụ hay thiết bị điện này?=> Dòng điện chạy qua làm quay động cơDòng điện cung cấp nhiệt lượng trong hoạt động của các dụng cụ và thiết bị điện nào?Nồi cơm điệnQuạt điệnMáy bơm nướcMáy khoanMỏ hànBàn là điện? Điều gì chứng tỏ nhiệt lượng được cung cấp trong hoạt động của các dụng cụ hay thiết bị điện này?=> Dòng điện chạy qua làm nóng dụng cụ hay thiết bịVì sao nói dòng điện có mang năng lượng? Dòng điện có mang năng lượng vì nó có khả năng thực hiện công cũng như có thể làm thay đổi nhiệt năng của vật. Năng lượng của dòng điện được gọi là điện năng.Năng lượng của dòng điện được gọi là gì?C2- C3: Hãy chỉ ra các dạng năng lượng được biến đổi từ điện năng trong hoạt động của mỗi dụng cụ điện ở bảng dưới đây, phần năng lượng nào được biến đổi từ điện năng là có ích, vô ích.Năng lượng ánh sángNăng lượng ánh sángNhiệt năngCơ năngNhiệt năngNhiệt năngNăng lượng ánh sáng (nếu có)Nhiệt năngDụng cụ điệnĐiện năng được biến đổi thànhNăng lượng có íchNăng lượng vô íchBóng đèn dây tócĐèn LEDNồi cơm điện, bàn làQuạt điện, máy bơm nướcNhiệt năng và năng lượng ánh sángNhiệt năng và năng lượng ánh sángNhiệt năng và năng lượng ánh sáng (nếu có)Cơ năng và nhiệt năng- Điện năng là năng lượng của dòng điện. Điện năng có thể chuyển hoá thành các dạng năng lượng khác, trong đó có phần năng lượng có ích và phần năng lượng vô ích.Ai phần năng lượng có ích được chuyển hoá từ điện năng.Atp toàn bộ điện năng tiêu thụ.- Tỉ số phần năng lượng có ích được chuyển hoá từ điện năng và toàn bộ điện năng tiêu thụ gọi là hiệu suất sử dụng điện năng:i1. Công của dòng điện Công của dòng điện sản ra trong một đoạn mạch là số đo lượng điện năng mà đoạn mạch đó tiêu thụ để chuyển hoá thành các dạng năng lượng khác.2. Công thức tính công của dòng điệnC4: Từ công thức về công suất đã học ở lớp 8, hãy cho biết mối liên hệ giữa công A và công suất P. P = => A = P .tAt C5: Xét đoạn mạch được đặt vào hiệu điện thế U, dòng điện chạy qua có cường độ I và công suất của đoạn mạch này là P. Hãy chứng tỏ rằng, công của dòng điện sinh ra ở đoạn mạch này, hay điện năng mà đoạn mạch này tiêu thụ, được tính bằng công thức: A = P t = UIt. Trong đó: U đo bằng vôn (V)	 I đo bằng ampe (A)	 t đo bằng giây (s)	A đo bằng jun (J) 1J = 1 W.1s = 1V.1A.1s Ta có:	A = P t	mà P = U.ISuy ra:	A = P t = UItNgoài ra công của dòng điện còn được đo bằng đơn vị kilôoat giờ (KW.h): 1KW.h = 1000W.3600s = 3.600.000J = 3,6 . 106J2. Công thức tính công của dòng điệnA = P t = UIt Trong đó: 	U đo bằng vôn (V)	I đo bằng ampe (A)	t đo bằng giây (s)	A đo bằng jun (J) 1J = 1 W.1s = 1V.1A.1s Công thức:3. Đo công của dòng điện2. Công thức tính công của dòng điệnTheo công thức tính công của dòng điện thì phải dùng các dụng cụ đo nào?A = P t = UItTrong thực tế, người ta dùng dụng cụ nào để đo lượng điện năng sử dụng?3. Đo công của dòng điệnII. CÔNG CỦA DÒNG ĐIỆN1. Công của dòng điện2. Công thức tính công của dòng điệnI. ĐIỆN NĂNGC6: Bảng 2 ghi lại số đếm của công tơ khi sử dụng một số dụng cụ điện.0,50,5 giờ1000W=1,0 kWBà là30,51 giờ500W=0,5 kWNồi cơm điện20,33 giờ100W=0,1 kWBóng đèn1Số đếm của công tơThời gian sử dụngCông suất sử dụngDụng cụ điệnLần sử dụngTừ bảng này hãy cho biết mỗi số đếm của công tơ ứng với điện năng bao nhiêu?Mỗi số đếm của công tơ ứng với điện năng là 1kW.hTiết 14 Bài 13: ĐIỆN NĂNG – CÔNG CỦA DÒNG ĐIỆN- Lượng điện năng sử dụng được đo bằng công tơ điện.- Mỗi số đếm của công tơ ứng với lượng điện năng đã sử dụng là 1kWhMột số loại công tơ điệnHàng tháng mỗi gia đình sử dụng điện đều phải trả tiền theo số đếm của công tơ điện. Vậy để phải trả ít tiền thì số đếm công tơ phải nhỏ nghĩa là cần phải tiết kiệm. Hãy nêu các biện pháp để tiết kiệm điện năng ở gia đình em?Sử dụng các thiết bị và đồ dùng điện hợp lý.Nên sử dụng bóng compact thay cho bóng đèn sợi đốt C7: Một bóng đèn có ghi 220V-75W được thắp sáng liên tục với hiệu điện thế 220V trong 4 giờ. Tính lượng điện năng mà bóng đèn này sử dụng và số đếm của công tơ đó.Giải:Vì đèn hoạt động ở nguồn điện U = Uđmnên P = Pđm = 75W = 0,75kWĐiện năng tiêu thụ của đèn là:A = P. t = 0,075 . 4 = 0,3(kW.h)Số đếm của công tơ là 0,3 số Tóm tắt:Uđm = 220VPđm = 75Wt = 4hA =?Số đếm N?C8: Một bếp điện hoạt động liên tục trong 2 giờ với hiệu điện thế 220V. Khi đó số chỉ của công tơ tăng thêm 1,5 số. Tính lượng điện năng mà bếp điện đã sử dụng, công suất của bếp điện và cường độ dòng điện chạy qua bếp trong thời gian trên.Tóm tắt:t = 2hU = 220Vsố đếm 1,5A, P , I ?Giải:Điện năng mà bếp sử dụng:A = 1,5kW.h = 5,4106 (J)Công suất của bếp:P = A/t = 1,5kW.h/2h = 0,75kW = 750WCường độ dòng điện qua bếp: I = P /U = 750/220 = 3,14(A) Dòng điện có năng lượng vì nó có thể thực hiện công và cung cấp nhiệt lượng. Năng lượng của dòng điện được gọi là điện năng. Công của dòng điện sản ra trong đoạn mạch là số đo lượng điện năng chuyển hóa thành các dạng năng lượng khác: A = P t = UIt Lượng điện năng sử dụng được đo bằng công tơ điện. Mỗi số đếm của công tơ điện cho biết lượng điện năng đã được sử dụng là 1kWh: 1kWh = 36000000JBài 13. ĐIỆN NĂNG – CÔNG CỦA DÒNG ĐIỆNCó thể em chưa biết- Bóng đèn dây tóc có hiệu suất phát sáng dưới 10%. Nghĩa là chỉ có dưới 10% điện năng được biến đổi thành năng lượng ánh sáng.- Đèn ống, đèn LED có hiệu suất phát sáng lớn hơn đèn dây tóc từ 3 đến 5 lần. Do đó với cùng một công suất chiếu sáng, sử dụng đèn ống, đèn LED sẽ tiết kiệm điện năng hơn đèn dây tóc. Các em học thuộc phần ghi nhớ, hoàn chỉnh câu C1 đến C8 vào vở bài tập. Làm bài tập 13.1 đến 13.6/ 20 (SBT) Ôn lại công thức tính công suất điện và công của dòng điện để tiết sau làm bài tập. Đọc và tìm công thức liên quan trong bài 1 (SGK/40).