Bài giảng Vật lý Lớp 9 - Tiết 40, Bài 34: Máy phát điện xoay chiều - Năm học 2020-2021 - Đặng Thị Thu Nga

BÀI GIẢNG MÔN VẬT LÍ LỚP 9HỘI THI GIÁO VIÊN DẠY GIỎI CẤP HUYỆNNăm học 2020 - 2021 Giáo viên dự thi : Đặng Thị Thu NgaĐơn vị công tác: Trường THCS Thanh VânTiết 40 – BÀI 34: MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀUKIỂM TRA BÀI CŨCâu 1:Điều kiện để xuất hiện dòng điện cảm ứng? Khi số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây đang tăng mà chuyển sang giảm hoặc ngược lại đang giảm mà chuyển sang tăng.Câu 2: Có những cách nào để tạo ra dòng điện cảm ứng? Cho cuộn dây dẫn kín quay trong từ trường của nam châm hay cho nam châm quay trước cuộn dây dẫn kín.Tiết 40: MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀUI. CẤU TẠO VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU 1. Quan sát+ Cấu tạo Hai bộ phận chính: Nam châm và cuộn dây dẫn Ngoài ra còn có bộ phận cổ góp điện Nam châmCuộn dây dẫn Cã vµnh khuyªn vµ thanh quÐtHình 34.1+ Nguyên lí hoạt động Khi cuộn dây dẫn quay trong từ trường của nam châm thì trong cuộn dây xuất hiện dòng điện cảm ứng xoay chiều.Bộ góp điện có tác dụng gì? Vì sao không coi bộ góp điện là bộ phận chính?Trả lời: Bộ góp điện chỉ có tác dụng lấy điện ra mạch ngoài làm cho đèn sáng. Nó không được coi là bộ phận chính vì không có bộ phận góp điện thì vẫn tạo ra được dòng điện xoay chiều. * Giống nhau:Hai bộ phận chính Nam ch©mCuén d©y dÉn * Khác nhau:Nam ch©m quayCuén d©y ®øng yªnNam ch©m ®øng yªnCuén d©y quayCã vµnh khuyªn vµ thanh quÐtHình 34.1Hình 34.2Tiết 40: MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀUI. CẤU TẠO VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU 1. Quan sátC1. Hãy chỉ ra những bộ phận chính của mỗi loại máy phát điện này và nêu lên chỗ giống và khác nhau của chúng C2 : Vì sao khi ta cho nam châm ( hoặc cuộn dây ) quay ta lại thu được dòng điện xoay chiều trong các máy trên khi nối hai cực của máy với các dụng cụ tiêu thụ điện.Tiết 40: MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀUTrả lời: Khi nam châm hoặc cuộn dây quay thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây luân phiên tăng giảm. Nếu nối hai đầu của cuộn dây với mạch điện kín, thì trong mạch xuất hiện dòng điện xoay chiều.2. Kết luận Các máy phát điện xoay chiều đều có hai bộ phận chính là nam châm và cuộn dây. Một trong hai bộ phận đó đứng yên gọi là Stato, bộ phận còn lại có thể quay được gọi là Rôto.Tiết 40: MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀUHình 34.1Hình 34.2 II. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU TRONG KỸ THUẬT 1. Đặc tính kỹ thuậtMáy phát điện xoay chiều trong KT: - Cường độ dòng điện đến: 2000 A- Công suất 110 MW. Hiệu điện thế đến 25000 V tần số 50 HzNhà máy thủy điện hòa bình Nhận xét về đặc điểm của máy phát điện xoay chiều trong kỹ thuật ?Tiết 40: MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU Để làm quay Rôto của máy phát điện người ta dùng: + Tua bin nước	+ Động cơ nổ	+ Cánh quạt gió 2. Cách làm quay máy phát điệnTiết 40: MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀUMuốn máy phát điện xoay chiều phát điện liên tục thì phải làm thế nào ?Trả lời : Phải làm cho nam châm hoặc cuộn dây quay liên tục. Có thể dùng tay quay hoặc động cơ nổ, cánh quạt gió, tua bin Qua bài học hôm nay các em cần ghi nhớ điều gì?Tiết 40: MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀUHoạt độngCấu tạoNam châmCuộn đây dẫnHoạt động một trong hai bộ phận quay, bộ phận còn lại đứng yên Tiết 40: MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀUC3. So sánh sự giống và khác nhau về cấu tạo và hoạt động của đinamô ở xe đạp và máy phát điện xoay chiều trong công nghiệp?III.VËn dông Tiết 40: MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀUĐinamô ở xe đạp và máy phát điện trong nhà máy điện: Giống nhau: đều có nam châm và cuộn dây dẫn khi một trong hai bộ phận quay thì xuất hiện dòng điện xoay chiều. Khác nhau: Đinamô xe đạp có kích thước nhỏ hơn, công suất phát điện nhỏ hơn, hiệu điện thế, cường độ dòng điện ở đầu ra nhỏ hơn.Tiết 40: MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀUCÓ THỂ EM CHƯA BIẾT Trong các máy phát điện lớn dùng trong công nghiệp, người ta dùng nam châm điện thay cho nam châm nam châm vĩnh cửu để tạo ra từ trường mạnh. Để đưa dòng điện một chiều vào nam châm điện. Người ta dùng một bộ góp điện. Bộ góp điện gồm hai vành khuyên gắn với hai đầu cuộn dây của nam châm điện và thanh quét ( hay chổi than ) luôn tì sát vào vành khuyên. Dây dẫn nối hai chổi than với hai cực của nguồn điện ở ngoài. Nhờ thế mà khi nam châm quay, dây dẫn nối không bị xoắn lại .C¸c em xem hình ¶nh mét sè nhµ m¸y ph¸t ®iÖnNhà máy thủy điệnNhµ m¸y thuû ®iÖn NMTĐNhµ m¸y nhiÖt ®iÖn NMNĐNhà máy điện gióNhà máy điện hạt nhânSơ đồ nhà máy điện hạt nhânLUYỆN TẬPCâu 1: Hình vẽ sau là mô hình tự tao của máy phát điện xoay chiều. Muốn cho máy phát điện liên tục thì ta làm như thế nào?A. Quay cho khung dây quay liên tục theo một chiều nhất định. B. Chỉ quay khung một vòng. C. Quay khung dây nửa vòng sau đó quay ngược lại.D. Quay khung dây một vòng sau đó quay ngược lại.Câu 2: Ưu điểm nổi bật của nhà máy thủy điện là A.tránh được ô nhiễm môi trường. B. việc xây dựng nhà máy là đơn giản.C. tiền đầu tư không lớn. D. có thể hoạt động tốt trong cả mùa mưa và mùa nắng.Câu 3: Nguồn phát điện gây ô nhiễm môi trường nhiều nhất là nhà máy phát điện gió. B. pin mặt trời. C. nhà máy thuỷ điện. D. nhà máy nhiệt điệnCâu 4: Trong các nhà máy phát điện, nhà máy phát điện nào có công suất phát điện không ổn định nhất? Nhà máy nhiệt điện đốt than. 	B. Nhà máy điện gió. C. Nhà máy điện nguyên tử. 	D. Nhà máy thủy điện.Câu 5: Khi hoạt động máy phát điện chuyển hóa năng lượng từ dạng nào sang dạng nào? A. hóa năng sang điện năng B. nhiệt năng sang điện năngC. thủy năng sang điện năng	 D. cơ năng sang điện năngCâu 2: Ưu điểm nổi bật của nhà máy thủy điện là A.tránh được ô nhiễm môi trường. B. việc xây dựng nhà máy là đơn giản.C. tiền đầu tư không lớn. D. có thể hoạt động tốt trong cả mùa mưa và mùa nắng.Câu 3: Nguồn phát điện gây ô nhiễm môi trường nhiều nhất là nhà máy phát điện gió. B. pin mặt trời. C. nhà máy nhiệt điện. D. nhà máy thủy điệnCâu 4: Trong các nhà máy phát điện, nhà máy phát điện nào có công suất phát điện không ổn định nhất? A. Nhà máy nhiệt điện đốt than. 	 B. Nhà máy điện gió. C. Nhà máy điện nguyên tử. 	 D. Nhà máy thủy điện.Câu 5: Khi hoạt động máy phát điện chuyển hóa năng lượng từ dạng nào sang dạng nào? A. hóa năng sang điện năng B. nhiệt năng sang điện năngC. thủy năng sang điện năng	 D. cơ năng sang điện năngCâu 1: Hình vẽ sau là mô hình tự tao của máy phát điện xoay chiều. Muốn cho máy phát điện liên tục thì ta làm như thế nào?A. Quay cho khung dây quay liên tục theo một chiều nhất định.B. Chỉ quay khung một vòng.C. Quay khung dây nửa vòng sau đó quay ngược lại.D. Quay khung dây một vòng sau đó quay ngược lại.ADBCA - Học bài và làm bài tập 34.1 đến 34.5 SBT. Xem trước bài 35 “Các tác dụng của dòng điện xoay chiều. Đo cường độ và hiệu điện thế xoay chiều”+ Dòng điện một chiều có các tác dụng gì?+ Đo cường độ và hiệu điện thế một chiều bằng dụng cụ gì?(SGK Vật lý 7) HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ Chúng ta vừa hoàn thành xong tiết họcChúc các em vui vẻ!