Giáo án Hình học Lớp 9 - Tiết 18: Sự xác định đường tròn.Tính chất đối xứng của đường tròn - Nguyễn Văn Tân

Phòng GD-ĐT Mỹ Tú CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Trường THCS Mỹ Tú Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
GIÁO ÁN DẠY LÝ THUYẾT
Môn dạy : Hình học	 	 Lớp dạy: 9a2
Tên bài giảng:	§1. Sự xác định đường tròn.Tính chất đối xứng của đường tròn.
Giáo án số: 2	 Tiết PPCT: 18
Số tiết giảng: 2
Ngày dạy: / ./ 
A/ MỤC TIÊU BÀI DẠY:
I/. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
- HS nắm được đ/n , cách xác định 1 đường tròn , đường tròn nội ngoại tiếp tam giác. Nắm được đường tròn có tâm và trục đối xứng .
- Biết dựng đường tròn đi qua 3 điểm không thẳng hàng , biết chứng minh 1 điểm nằm trong, nằm trên, nằm ngoài đường tròn.
II/. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC-KĨ NĂNG 	
a/ Kiến thức: 
- Hiểu, định nghĩa đường tròn, hình tròn,
- Các tình chất của đường tròn, sự khác nhau giữa đuồng tròn và hình tròn
- Hiểu được tâm đường tròn là tâm đối xứng của đường tròn đó, bất kỳ đường kính nào cũng là trục đối xứng của đường tròn.
b/ Kĩ năng:
- Biết cách vẽ đường tròn đi qua hai điểm và ba điểm cho trước, từ đó biết cách vẽ đường tròn ngoại tiếp một tam giác.
- Ứng dụng: Vẽ một đường tròn theo điều kiện cho trước, cách xác định tâm đường tròn
 III/. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC:
- GV: GA, SGK; Thước, compa.
- HS: Vở chuẩn bị bài, SGK; Thước thẳng, êke, thước đo góc, compa.
B/. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
	1. Ổn định lớp (1’)
Điểm danh lớp:
Nội dung cần phổ biến:
	2. Kiểm tra bài cũ ( Trong quá trình dạy bài mới )
	3. Giảng bài mới: (30’)
a/. GTB: Hôm nay chúng ta học bài : “§1. Sự xác định đường tròn.Tính chất đối xứng của đường tròn.
b/. Tiến trình giảng bài mới:
TG
NỘI DUNG 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
Hoạt động 1: 1. Nhắc lại về đường tròn
15’
Kí hiệu (O;R) hoặc (O) đọc là đường tròn tâm O bán kính R hoặc đường tròn tâm O.
Điểm M nằm ngoài đường tròn (O;R) OM>R.
Điểm M nằm trên đường tròn (O;R) OM=R.
Điểm M nằm trong đường tròn (O;R) OM<R.
Yêu cầu HS vẽ đường tròn tâm O bán kính R.
Đưa ra kí hiệu về đường tròn, và cách gọi. 
Nêu định nghĩa đường tròn.
Giới thiệu 3 vị trí của điểm M đối với đường tròn (O; R).
Cho biết các hệ thức liên hệ giữa độ dài đọan OM và bán kính R của đường tròn O trong từng trường hợp của các hình vẽ ?
Ghi lại các hệ thức dưới mỗi hình.
Yêu cầu HS làm ?1.Và vẽ hình 53 lên bảng.
-Ta thấy điểm H nằm ở vị trí nào so với đường tròn?
-Ta thấy điểm K nằm ở vị trí nào so với đường tròn?
-Từ đó em rút ra được gì về OH và OK? 
Do đó ta có kết luận gì về và
 -Em dựa vào kiến thức nào đã học mà em kết luận được ?
GV Nhận xét
HS Thực hiện
Kí hiệu (O;R) hoặc (O) đọc là đường tròn tâm O bán kính R hoặc đường tròn tâm O.
HS Nhắc lại định nghĩa
Nêu định nghĩa
HS Quan sát và trả lời
Hình 1 Hình 2 Hình 3
Hình 1: Điểm M nằm ngoài đường tròn (O;R) OM>R.
Hình 2: Điểm M nằm trên đường tròn (O;R) OM=R.
Hình 3: Điểm M nằm trong đường tròn (O;R) OM<R.
HS Thực hiện
-Điểm H nằm ngoài đường tròn (O) 
 OH>R
- Điểm K nằm trong đường tròn (O) 
 OK<R
Từ đó suy ra OH > OK.
Trong OKH có OH > OK (theo định lí về góc và cạnh đối diện trong tam giác).
HS Nhận xét
Hoạt động 2: 2. Cách xác định đường tròn - Tâm - Trục 
15’
Qua ba điểm không thẳng hang, ta vẽ được một và chỉ một đường tròn.
3. Tâm đối xứng.
Đường tròn là hình có tâm đối xứng. Tâm của đường tròn là tâm đối xứng của đường tròn đó.
4. Trục đối xứng.
Đường tròn là hình có trục đối xứng. Bất kì đường kính nào cũng là trục đối xứng của đường tròn
Một đường tròn được xác định ta phải biết những yếu tố nào?
Hoặc biết được yếu tố nào khác nửa mà ta vẫn xác định được đường tròn ?
Cho HS thực hiện ?2.
Có bao nhiêu đường tròn như vậy ? Tâm của chúng nằn trên đường nào? Vì sao ?
-Như vậy biết một hoặc hai điểm của đường tròn ta có xác định được một đường tròn không ?
Cho HS thực hiện ?3.
Vẽ được bao nhiêu đường tròn? Vì sao?
Vậy qua bao nhiêu điểm thì ta xác định được 1 đường tròn duy nhất ?
Giới thiệu định nghĩa và chú ý SGK
Cho 3 điểm thẳng hàng A’,B’,C’. có vẽ được đường tròn nào đi qua 3 điểm này không ? Vì sao ?
Giới thiệu về đường tròn ngoại tiếp tam giác và tam giác nội tiếp đường tròn.
Có phải đường tròn có tâm đối xứng không ? Yêu cầu HS thực hiện ?4.
Gọi 1 HS lên bảng vẽ hình.
OA=? Và OA’=? A nằm ở vị trí nào của đường tròn?
Vậy ta rút ra kết luận gì ?
Đưa miếng bìa hình tròn làm sẵn, kẽ 1 đường thẳng qua tâm, gấp theo đường thẳng vừa vẽ.
-Hỏi hai phân bìa hình tròn như thế nào?
-Vậy ta rút ra được gì ? đường tròn có bao nhiêu trục đối xứng?
Cho HS thực hiện ?5.
GV Nhận xét
HS Biết tâm và bán kính. biết 1 đọan thẳng là đường kính.
HS Thực hiện
a) vẽ hình:
b) có vô số đường tròn đi qua A và B.
Tâm của các đường tròn đó nằm trên đường trung trực của AB vì có OA=OB
HS Trả lời : Xác định 1 đường tròn
d’
d’’
HS Vẽ hình.
HS Trả lời
Chỉ vẽ được 1 đường tròn vì trong một tam giác, ba đường trung trực đi qua 1 điểm.
Qua 3 điểm không thẳng hàng. 
HS Không vẽ được, vì các đường trung trực của các đọan thẳng không giao nhau
-Đường tròn tâm (O) gọi là ngoại tiếp tam giác ABC.
-Tam giác ABC goi là nội tiếp đường tròn (O).
3. Tâm đối xứng.
A’
HS Thực hiện ?4
Ta có OA=OA’
Mà OA=R
Nên OA’=R
 A’(O)
-Vậy đường tròn là hình có tâm đối xứng.
Tâm của đường tròn là tâm đối xứng của đường tròn đó.
4. Trục đối xứng.
HS Trả lời
-Đường tròn có trục đối xứng.
c’
-Đường tròn có vô số trục đối xứng là bất cứ đường kính nào.
HS Thực hiện ?5
Có C và C’ đối xứng nhau qua AB nên AB là đường trung trực của CC’, có O AB.
 OC’=OC=R C’ (O;R).
HS Nhận xét
4/. Củng cố (12’)
Yêu cầu HS làm bài tập 1, 2, 3 trang 99/100 SGK
Bài 1/99: Bài giải
a) Gọi O là giao điểm 2 đường chéo AC và BD .Ta có : OA = OB = OC = OD 
Nên 4 điểm A, B, C, D cùng thuộc đường tròn tâm O.
b) Áp dụng đ/lý Pytago trong DABC vuông ở B :
AC là đường kính nên bán kính R = 6,5cm 
Bài 2/99: Bài giải
	Nối (1) « (5), (2)« (6) , (3)« (4)
Bài 3/99: Bài giải
a). Gọi M là trung điểm BC. Ta có: AM là trung tuyến ứng với cạnh huyền nên:
OA = OB =OC. Suy ra O là tâm đường tròn qua A, B, C 
b). DABC nội tiếp trong đường tròn (O) đường kính BC, ta có OB=OC=OA (bán kính)
nên AO là trung tuyến . 
Hơn nửa ( bk = ½ đ/kính ) . Do đó DABC vuông ở A
5/. Dặn dò (2’)
Học bài
Xem trước bài tập phần luyện tập.
Hướng dẫn HS làm bài tập 4,5,6,7 trang 100/101 SGK
Ngày tháng năm	 Ngày .../......../ .
	 	 Giáo viên
Nguyễn Văn Tân