Hướng dẫn thực hiện phân phối chương trình môn Hóa học THCS - Năm học 2021-2022
A. HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG PPCT CẤP THCS
1. Về nội dung dạy học
Giáo viên lên lớp phải soạn giáo án đầy đủ, chi tiết, như¬¬¬ng bài lên lớp không nhất thiết phải tiến hành toàn bộ các phần của sách giáo khoa. Giáo án cần tập trung vào phần trọng tâm của bài và chú ý hướng dẫn học sinh tự học theo sách giáo khoa.
Hình thức bài soạn không quy định cứng nhắc (tùy theo khả năng của giáo viên và trình độ của học sinh). Nội dung bài soạn phải nêu rõ các b¬ước tiến hành của giáo viên và các hoạt động của học sinh. Kiến thức trong bài soạn và khi lên lớp phải bám sát chuẩn kiến thức, kỹ năng của chư¬ơng trình và sách giáo khoa.
Khi tiến hành bài lên lớp, nhất thiết phải dựa vào các hoạt động, hệ thống câu hỏi (đặc biệt cần có các hoạt động dẫn dắt vào bài, chuyển phần sao cho tạo đ¬ợc hứng thú học tập của học sinh), tránh sao chép nội dung sách giáo khoa.
Môn Hoá học là môn khoa học thực nghiệm, các bài lên lớp luôn gắn liền với các thí nghiệm (dùng các thí nghiệm hoá học để dẫn dắt vấn đề, tạo niềm tin khoa học cho học sinh) vì vậy, giáo viên cần thư¬ờng xuyên liên hệ thực tế.
Tận dụng tối đa các thiết bị thí nghiệm và các phương tiện hỗ trợ (máy vi tính, phần mềm, tranh, ảnh, sơ đồ trực quan ), đặc biệt là ứng dụng công nghệ thông tin trong bài lên lớp.
Khi dạy đơn vị khối l¬¬ợng nguyên tử ngoài đvC như¬¬ sách giáo khoa đã trình bày, có thể giới thiệu thêm đơn vị u (đvC còn đư¬ợc gọi là u).
2. Về thực hành, thí nghiệm
Cần khắc phục khó khăn để tiến hành các thí nghiệm trong các bài học.
Phải đảm bảo dạy đủ số tiết thực hành của từng chương và của cả năm học, tuỳ điều kiện cơ sở vật chất mà Hiệu trưởng nhà trư¬¬ờng cho phép giáo viên tiến hành dựa theo lịch sắp xếp của phòng thực hành thí nghiệm, sao cho đảm bảo đủ số tiết và nội dung.
3. Về kiểm tra đánh giá
Thực hiện đổi mới kiểm tra, đánh giá theo hư¬¬ớng dẫn của Bộ và của Sở GD&ĐT. Đề kiểm tra phải bám sát mức độ yêu cầu về chuẩn kiến thức, kỹ năng của môn học. Phải đảm bảo thực hiện đúng, đủ các tiết kiểm tra định kì, kiểm tra thực hành, kiểm tra học kì đã quy định trong phân phối chương trình. Điểm kiểm tra thực hành (điểm hệ số 1), giáo viên căn cứ vào tường trình thí nghiệm một bài thực hành theo hư¬¬ớng dẫn, rồi thu và chấm lấy điểm thực hành vào các tiết dạy sau:
Lớp 8: Tiết thứ 19 của học kì I. và tiết thứ 43 của học kì II
Lớp 9 : Tiết thứ 19 của học kì I và tiết thứ 48 của học kì II.
Bài kiểm tra 15 phút nên tiến hành d¬ưới hình thức 100% trắc nghiệm khách quan. Bài kiểm tra 45 phút nên thực hiện ở cả hai hình thức: trắc nghiệm khách quan và tự luận (tỉ lệ nội dung kiến thức và điểm phần trắc nghiệm khách quan tối đa là 50%). Bài kiểm tra cuối học kì nên tiến hành dưới hình thức 100% tự luận.
HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH MÔN HÓA HỌC (Kèm theo Công văn số /SGDĐT-GDTrH ngày .. /9/2021 của Sở GDĐT) (Chương trình điều chỉnh theo Công văn 4040/BGD ĐT- GDTrH ngày 16 tháng 9 năm 2021 của Bộ trưởng Bộ GDĐT) A. HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG PPCT CẤP THCS 1. Về nội dung dạy học Giáo viên lên lớp phải soạn giáo án đầy đủ, chi tiết, nhưng bài lên lớp không nhất thiết phải tiến hành toàn bộ các phần của sách giáo khoa. Giáo án cần tập trung vào phần trọng tâm của bài và chú ý hướng dẫn học sinh tự học theo sách giáo khoa. Hình thức bài soạn không quy định cứng nhắc (tùy theo khả năng của giáo viên và trình độ của học sinh). Nội dung bài soạn phải nêu rõ các bước tiến hành của giáo viên và các hoạt động của học sinh. Kiến thức trong bài soạn và khi lên lớp phải bám sát chuẩn kiến thức, kỹ năng của chương trình và sách giáo khoa. Khi tiến hành bài lên lớp, nhất thiết phải dựa vào các hoạt động, hệ thống câu hỏi (đặc biệt cần có các hoạt động dẫn dắt vào bài, chuyển phần sao cho tạo đợc hứng thú học tập của học sinh), tránh sao chép nội dung sách giáo khoa. Môn Hoá học là môn khoa học thực nghiệm, các bài lên lớp luôn gắn liền với các thí nghiệm (dùng các thí nghiệm hoá học để dẫn dắt vấn đề, tạo niềm tin khoa học cho học sinh) vì vậy, giáo viên cần thường xuyên liên hệ thực tế. Tận dụng tối đa các thiết bị thí nghiệm và các phương tiện hỗ trợ (máy vi tính, phần mềm, tranh, ảnh, sơ đồ trực quan ), đặc biệt là ứng dụng công nghệ thông tin trong bài lên lớp. Khi dạy đơn vị khối lợng nguyên tử ngoài đvC như sách giáo khoa đã trình bày, có thể giới thiệu thêm đơn vị u (đvC còn được gọi là u). 2. Về thực hành, thí nghiệm Cần khắc phục khó khăn để tiến hành các thí nghiệm trong các bài học. Phải đảm bảo dạy đủ số tiết thực hành của từng chương và của cả năm học, tuỳ điều kiện cơ sở vật chất mà Hiệu trưởng nhà trường cho phép giáo viên tiến hành dựa theo lịch sắp xếp của phòng thực hành thí nghiệm, sao cho đảm bảo đủ số tiết và nội dung. 3. Về kiểm tra đánh giá Thực hiện đổi mới kiểm tra, đánh giá theo hướng dẫn của Bộ và của Sở GD&ĐT. Đề kiểm tra phải bám sát mức độ yêu cầu về chuẩn kiến thức, kỹ năng của môn học. Phải đảm bảo thực hiện đúng, đủ các tiết kiểm tra định kì, kiểm tra thực hành, kiểm tra học kì đã quy định trong phân phối chương trình. Điểm kiểm tra thực hành (điểm hệ số 1), giáo viên căn cứ vào tường trình thí nghiệm một bài thực hành theo hướng dẫn, rồi thu và chấm lấy điểm thực hành vào các tiết dạy sau: Lớp 8: Tiết thứ 19 của học kì I. và tiết thứ 43 của học kì II Lớp 9 : Tiết thứ 19 của học kì I và tiết thứ 48 của học kì II. Bài kiểm tra 15 phút nên tiến hành dưới hình thức 100% trắc nghiệm khách quan. Bài kiểm tra 45 phút nên thực hiện ở cả hai hình thức: trắc nghiệm khách quan và tự luận (tỉ lệ nội dung kiến thức và điểm phần trắc nghiệm khách quan tối đa là 50%). Bài kiểm tra cuối học kì nên tiến hành dưới hình thức 100% tự luận. B. PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH TRƯỜNG PTDTBT THCS MINH KHƯƠNG KẾ HOẠCH CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG CẤP THCS MÔN: HÓA HỌC - LỚP 8, 9 (Theo công văn 4040/BGD ĐT-GDTrH ngày 16 tháng 9 năm 2021của Bộ trưởng Bộ GDĐT) PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH MÔN HÓA HỌC LỚP 8 Cả năm: 70 tiết (KHCT giảm tải: 60, KHCT bổ sung: 10) I. KẾ HOẠCH CHƯƠNG TRÌNH GIẢM TẢI: (58 tiết) Chủ đề Tiết theo PPCT Nội dung - Hướng dẫn thực hiện Ghi chú HỌC KÌ I 1 - Mở đầu môn Hóa học - Hướng dẫn sử dụng SGK, tài liệu và phương pháp học tập bộ môn Chương 1. Chất - Nguyên tử - Phân tử 2, 3 Chất 4 Bài thực hành 1 Thí nghiệm 1: Theo dõi sự nóng chảy của các chất farafin và lưu huỳnh: Không làm thí nghiệm này, dành thời gian hướng dẫn học sinh một số kỹ năng và thao tác cơ bản trong thí nghiệm thực hành. 5 Nguyên tử 6, 7 Nguyên tố hoá học Mục III. Có bao nhiêu nguyên tố hóa học: Khuyến khích học sinh tự đọc 8, 9 Đơn chất và hợp chất - Phân tử - Mục IV (Trạng thái của chất); Mục 5(phần ghi nhớ); Hình 1.14: Khuyến khích học sinh tự đọc - Bài tập 8: Khuyến khích học sinh tự làm Bài thực hành 2 ( Không dạy) 10 Bài luyện tập 1 11 Công thức hoá học 12,13 Hoá trị 14 Bài luyện tập 2 15 Kiểm tra cuối học kì I Chương 2. Phản ứng hoá học 16 Sự biến đổi chất Mục II. (phần b): GV hướng dẫn HS chọn bột Fe nguyên chất, trộn kỹ và đều với bột S (theo tỉ lệ khối lượng S : Fe > 32 : 56) trước khi đun nóng mạnh và sử dụng nam châm để kiểm tra sản phẩm 17,18 Phản ứng hoá học 19 Bài thực hành 3 20 Định luật bảo toàn khối lượng 21 Phương trình hoá học. 22 Bài luyện tập 3 Chương 3. Mol và tính toán hoá học 23 Mol 24, 25 Chuyển đổi giữa khối lượng, thể tích và lượng chất 26 Tỉ khối của chất khí 27 Tính theo công thức hoá học 28,29 Tính theo phương trình hoá học Bài tập 4,5 trang 75, 76: Không yêu cầu HS làm 30 Bài luyện tập 4 31 Ôn tập cuối kì I 32 Kiểm tra cuối học kì I HỌC KÌ II Chương 4. Oxi - Không khí 33,34 Tính chất của oxi - Thí nghiệm Phot pho với oxi hướng dẫn HS tự đọc 35 Sự oxi hóa – Phản ứng hóa hợp 36 Oxit 37 Điều chế oxi – Phản ứng phân hủy Điều chế và ứng dụng (nêu nguyên tắc điều chế từ hợp chất giàu oxi, chỉ thực hiện 1 trong 2 thí nghiệm): rút ra khái niệm phản ứng phân hủy Bài 27: Mục II. Sản xuất khí oxi trong công nghiệp và bài tập số 2: Không dạy, hướng dẫn HS tự đọc thêm. 38 Không khí - Sự cháy Mục II.1. Sự cháy + Mục II. 2. Sự oxi hóa chậm: Học sinh tự học có hướng dẫn 39 Bài luyện tập 5 40 Bài thực hành 4 Chương 5. Hiđro - Nước Bài 32: Phản ứng oxi hóa-khử (Không dạy cả bài ) Chủ đề hidro 41 42 43 - Tính chất - Ứng dụng của hiđro Bài 31. Mục II.1a; Mục II.2.a không yêu cầu thực hiện thí nghiệm: có thể sử dụng video thí nghiệm - Điều chế hiđro - Phản ứng thế Mục I.1.c: Có thể dùng thí nghiệm mô phỏng Mục I.2. (Trong công nghiệp): Khuyến khích học sinh tự đọc - Bài luyện tập 6: Bài tập 5* : Không yêu cầu học sinh làm 44 Bài thực hành 5 45 Ôn tập giữa học kì II 46 Kiểm tra giữa học kì II 47,48 Nước 49,50 Axit - bazơ - muối 51 Bài luyện tập 7 Bài thực hành 6 ( tích hợp vào bài nước) Chương 6. Dung dịch Chủ đề stem: Pha chế dung dịch orerol 52 Dung dịch 53 Nồng độ mol của dung dịch 54 Pha chế dung dịch theo nồng độ mol 55 Trưng bày sản phẩm nước OREROL 56 Độ tan của một chất trong nước 57 Nồng độ phần trăm của dung dịch 58 Phan chế dung dịch theo nồng độ phần trăm Bài 43: Mục II. Cách pha loãng một dung dịch theo nồng độ cho trước: Không dạy học sinh tự đọc; Bài tập 4, 5: Không yêu cầu HS làm. 59 Bài luyện tập 8: Bài tập 6: Không yêu cầu HS làm 60 Bài thực hành 7 Mục I.3. Thực hành 3 và Mục I. 4. Thực hành 4: Không làm 61 Ôn tập cuối kì II 62 Kiểm tra cuối học kì II KẾ HOẠCH CHƯƠNG TRÌNH BỔ SUNG: (8 tiết) 63-70 Ôn tập cuối năm - Ôn tập: Công thức hóa học. Phương trình hóa học(2tiết) - Ôn tập: Mol và tính toán hóa học(1tiết) - Ôn tập: Tính chất hóa học(oxi, hiđrô, nước) (3tiết) - Ôn tập: Tính theo công thức hóa học và phương trình hóa học (3tiết) - Ôn tập: Dung dịch (3tiết) PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH MÔN HÓA HỌC LỚP 9 Cả năm: 70 tiết (KHCT giảm tải: 60, KHCT bổ sung: 10) I. KẾ HOẠCH CHƯƠNG TRÌNH GIẢM TẢI: (60 tiết) Chủ đề Tiết theo PPCT Nội dung - Hướng dẫn thực hiện Ghi chú 1 - Ôn tập đầu năm. - Hướng dẫn sử dụng SGK, tài liệu và phương pháp học tập bộ môn. Chương 1. Các loại hợp chất vô cơ Chủ đề: Oxit 2,3 Tính chất hoá học của oxit. Khái quát về sự phân loại oxit. 4 Một số oxit quan trọng Mục A. I. Canxi oxit có những tính chất nào và Mục B. I. Lưu huỳnh đioxit có những tính chất nào ( học sinh tự đọc có hướng dẫn) Chủ đề: Axit 5,6 Tính chất hoá học của axit 7,8 Một số axit quan trọng - Mục A. Axit clohiđric (HCl) ( học sinh tự đọc có hướng dẫn) -Mục B.II.1. Axit sunfuric loãng có tính chất hóa học của axit ( học sinh tự đọc có hướng dẫn) - Bài tập 4( trang 19): Không yêu cầu HS làm 9 Luyện tập: Tính chất hoá học của oxit và axit 10 Thực hành: Tính chất hoá học của oxit và axit 11 Tính chất hoá học của bazơ 12 Một số bazơ quan trọng Bài 8: - Mục A. II. Tính chất hóa học của NaOH (tự học có hướng dẫn) - Mục B. I. 2 Tính chất hóa học của Ca(OH)2 ( Tự học có hướng dẫn) - Bài tập 2 (Bài 8)Không yêu cầu HS làm - Mục B. II. Phần hình vẽ thang pH (Bài 8)(không yêu cầu học sinh học phần vẽ thang pH) 13 Tính chất hoá học của muối Bài tập 6 (trang 33): Không yêu cầu HS làm 14 Một số muối quan trọng – Phân bón hóa học - Mục II. Muối Kali nitrat ( Bài 10): Học sinh tự đọc - Mục I. Những nhu cầu của cây trồng( trang 37): Học sinh tự đọc Bài tập 2* không yêu cầu học sinh làm 15 Mối quan hệ giữa các loại hợp chất vô cơ Bài tập 4* (trang 41) không yêu cầu học sinh làm 16 Luyện tập chương 1: Các loại hợp chất vô cơ 17 Thực hành: Tính chất hoá học của bazơ và muối 18 Kiểm tra giữa kì I Chương 2. Kim loại Chủ đề stem 19 Tính chất vật lí của kim loại - Thí nghiệm tính dẫn điện, tính dẫn nhiệt( trang 46, 47): Không yêu cầu thực hiện thí nghiệm. 20 Tính chất hoá học của kim loại – sự ăn mòn của kim loại và bảo về kim loại khỏi sự ăn mòn Bài tập 7( trang 51): Không yêu cầu HS làm 21 Đề xuất giải pháp thiết kiế giá sách mini 22 Trưng bày sản phẩm “giá sách mini” và thảo luận 23 Dãy hoạt động hoá học của kim loại 24 Nhôm Hình 2.14: Sơ đồ bể điện phân nhôm oxit nóng chảy (HS tự đọc) 25 Sắt 26 Hợp kim sắt: Gang, thép. Các loại lò sản xuất gang, thép (HS tự đọc) 27 Luyện tập chương 2: Kim loại Bài tập 6(trang 69): Không yêu cầu HS làm 28 Thực hành: Tính chất hoá học của nhôm và sắt Chương 3. Phi kim. Sơ lược bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học 29,30 Tính chất của phi kim.Clo Mục IV.2. Điều chế clo trong công nghiệp (trang 80) Học sinh tự đọc 31 Ôn tập cuối kì I 32 Kiểm tra cuối học kì I Học kì II 33 Cacbon - Mục III. Ứng dụng của cacbon (Bài 27) (học sinh tự học có hướng dẫn) 34 Các oxit của cacbon 35 Axit cacbonic và muối cacbonat Mục III. Chu trình của cacbon trong tự nhiên (Bài 29) học sinh tự đọc 36 Silic. Công nghiệp silicat Mục III.3b. Các công đoạn chính( trang 94): Không dạy các phương trình hóa học 37 Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học - Mục III. Sự biến đổi tính chất của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn. - Mục VI. Ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học. ( Học sinh tự đọc mục III và IV) 38 Luyện tập chương 3: Phi kim - Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học Không yêu cầu ôn tập và làm các bài tập liên quan đến sự biến đổi tính chất của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn và ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học 39 Thực hành: Tính chất hoá học của phi kim và hợp chất của chúng Chương 4. Hiđrocacbon. Nhiên liệu 40 Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơ 41 Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ Chủ đề hidro cacbon 42 Metan 43 Etilen 44 Axetilen Benzen ( Học sinh tự đọc) 45 Luyện tập chương 4: Hiđrocacbon - Nhiên liệu - Mục I; II.3 (các nội dung liên quan tới benzen) - Không yêu cầu học sinh ôn tập và làm các bài tập liên quan tới benzen 46 Kiểm tra giữa kì II 47 Dầu mỏ và khí thiên nhiên- Nhiên liệu Mục III. Dầu mỏ và khí thiên nhiên ở Việt Nam (Tự học có hướng dẫn) 48 Thực hành: Tính chất hoá học của hiđrocacbon Thí nghiệm 3: Tính chất vật lí củaBenzen ( Khôngyêu cầu thực hiện thí nghiệm ) Chương 5. Dẫn xuất của hiđrocacbon 49 Rượu etylic 50,51 Axit axetic 52 Mối liên hệ giữa etilen, rượu etylic và axit axetic 53 Chất béo 54 Luyện tập: Rượu etylic axit axetic và chất béo 55 Thực hành: Tính chất của rượu và axit (lấy điểm hệ số 1) 56 Glucozơ, Sacarozơ 57 Tinh bột và xenlulozơ 58 Protein 59 Polime Mục II. Ứng dụng của Polime ( trang 162- 164): HS tự đọc 60 Thực hành: Tính chất của gluxit 61 Ôn tập cuối kì II 62 Kiểm tra cuối học kì II II. KẾ HOẠCH CHƯƠNG TRÌNH BỔ SUNG: (8 tiết) 63,64, 65 Ôn tập về hidrocacbon 66 Ôn tập về rượu etylic 67 Ôn tập về Axit axetic 68, 69 Ôn tập cuối năm Phần II - Hóa hữu cơ:Mục I. Kiến thức cần nhớ và Mục II. Bài tập (Không yêu cầu HS ôn tập và làm các bài tập liên quan tới benzen) Ghi chú: - Giáo viên không ghi kí hiệu trạng thái của chất khi viết phương trình hóa học. - Những nội dung “Tự học” có hướng dẫn GV cần thể hiện trên bài soạn. - Không đưa các bài tập nặng về tính toán, ít bản chất hóa học trong dạy học, thi, kiểm tra. - Các nội dung thí nghiệm khó, độc hại hoặc cần nhiều thời gian có thể sử dụng video thí nghiệm hoặc thí nghiệm mô phỏng.
Tài liệu đính kèm:
- huong_dan_thuc_hien_phan_phoi_chuong_trinh_mon_hoa_hoc_thcs.docx