Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi môn Vật lý Lớp 9 - Phần quang học

Quang học 9
1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng
- Là hiện tượng tia sáng truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường.
- Khi tia sáng truyền từ không khí sang các môi trường trong suốt rắn, lỏng khác nhau thì góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới.
- khi góc tới tăng (giảm) thì góc khúc xạ cũng tăng (giảm).
- Khi góc tới bằng 0 thì góc khúc xạ cũng bằng 0, tia sáng không bị gãy khúc khi truyền qua 2 môi trường. 
 2./ Thaáu kính hoi tụ – Aûnh taïo bôûi thaáu kính hoi tụ: 
a./ Thaáu kính hoi tụ:
- Thaáu kính hoi tụ thöôøng duøng coù phaàn rìa mỏng hôn phaàn giöõa.
- Moãi thaáu kính hoäi tuï coù 2 tieâu ñieåm F vaø F’, naèm veà 2 phía cuûa thaáu kính , caùch ñeàu quang taâm . 
- Khoaûng caùch töø quang taâm ñeán moãi tieâu ñieåm goïi laø tieâu cöï cuûa thaáu kính .
- Chuøm tia tôùi song song vôùi truïc chính cuûa thaáu kính hoi tụ cho chuøm tia loù hoi tụ
- Ñöôøng truyeàn cuûa moät soá tia saùng ñaëc bieät qua thaáu kính hoi tụ: 
+Tia tôùi qua quang taâm cho tia loù tieáp tuïc truyeàn thaúng.
+Tia tôùi song song vôùi truïc chính cho tia loù keùo daøi ñi qua tieâu ñieåm.
+Tia tôùi ñi qua tieâu ñieåm cho tia loù song song vôùi truïc chính . 
b./ Aûnh taïo bôûi thaáu kính hoi tụ:
- Vật thật ở ngoài tiêu cự cho ảnh thật ngược chiều với vật 
- Vật thật ở trong tiêu cự cho ảnh ảo cùng chiều và lớn hơn vật 
- Vật ảo có ảnh thật cùng chiều và nhỏ hơn vật
- Khi vaät ñaët ở đúng tiêu điểm F thì ảnh ở xa vô cực và ta không hứng được ảnh.
- Vaät ñaët vuoâng goùc vôùi truïc chính cuûa thaáu kính cho aûnh cuõng vuoâng goùc vôùi truïc chính cuûa thaáu kính .
3./ Thaáu kính phaân kì – Aûnh taïo bôûi thaáu kính phaân kì : 
a./ Thaáu kính phaân kì:
- Thaáu kính phaân kì thöôøng duøng coù phaàn rìa daøy hôn phaàn giöõa.
- Moãi thaáu kính hoäi tuï coù 2 tieâu ñieåm F vaø F’, naèm veà 2 phía cuûa thaáu kính , caùch ñeàu quang taâm . 
- Khoaûng caùch töø quang taâm ñeán moãi tieâu ñieåm goïi laø tieâu cöï cuûa thaáu kính .
- Chuøm tia tôùi song song vôùi truïc chính cuûa thaáu kính phaân kìï cho chuøm tia loù phaân kì 
- Ñöôøng truyeàn cuûa moät soá tia saùng ñaëc bieät qua thaáu kính phaân kì : 
+Tia tôùi qua quang taâm cho tia loù tieáp tuïc truyeàn thaúng.
+Tia tôùi song song vôùi truïc chính cho tia loù keùo daøi ñi qua tieâu ñieåm.
b./ Aûnh taïo bôûi thaáu kính phaân kì :
- Vaät saùng ñaët ôû moïi vò trí tröôùc thaáu kính phaân kì ñeàu cho aûnh aûo , cuøng chieàu , nhoû hôn vaät vaø ôû trong khoaûng tieâu cöï .
- Vật ảo ở trong tiêu cự cho ảnh thật cùng chiều và lớn hơn vật. vật ảo ở ngoài tiêu cự cho ảnh ảo ngược chiều với vật.
- Khi vaät ñaët raát xa TK thì aûnh aûo coù vò trí caùch TK moät khoaûng baèng tieâu cöï.
- Vaät ñaët vuoâng goùc vôùi truïc chính cuûa thaáu kính cho aûnh cuõng vuoâng goùc vôùi truïc chính cuûa thaáu kính 
4. Mét sè KT cã liªn quan
a. Quang hÖ 
+ Quang hÖ (hÖ quang häc)
Quang hÖ lµ mét d·y nhiÒu m«i tr­êng trong suèt vµ ®ång tÝnh, ®Æt nèi tiÕp vµ ng¨n c¸ch nhau b»ng nh÷ng mÆt h×nh häc x¸c ®Þnh, th­êng lµ nh÷ng mÆt ph¼ng, mÆt cÇu cã t©m n»m trªn cïng mét ®­êng th¼ng. Quang hÖ nh­ vËy gäi lµ quang hÖ trùc t©m.
+ §­êng th¼ng nèi t©m gäi lµ quang trôc hay trôc chÝnh cña hÖ trùc t©m.
b. §iÓm s¸ng thËt - ®iÓm s¸ng ¶o. VËt thËt vµ vËt ¶o.
 - §iÓm s¸ng thËt (A) lµ ®iÓm s¸ng tháa m·n:
+ §èi víi chiÒu truyÒn ¸nh s¸ng, nã ®øng tr­íc quang hÖ.
+ Chïm s¸ng tõ A ®Õn quang hÖ lµ chïm ph©n k×.
 - VËt t¹o bëi c¸c ®iÓm s¸ng thËt gäi lµ vËt thËt.
 - NÕu c¸c tia s¸ng lÏ ra héi tô t¹i A nh­ng bÞ quang hÖ ch¾n l¹i, thµnh thö kh«ng héi tô ®­îc t¹i A mµ chØ cã ®­êng kÐo dµi cña chóng c¾t nhau t¹i A th× A ®­îc xem lµ ®iÓm s¸ng ¶o.
 - VËt x¸c ®Þnh tõ c¸c ®iÓm s¸ng ¶o gäi lµ vËt ¶o.
§iÓm s¸ng thËt
 A A §iÓm s¸ng ¶o
 Quang hÖ Quang hÖ
* Cách vẽ đường truyền tia sáng qua TK với tia tới bất kì.
B1: Vẽ tiêu diện (với TKPK thì tiêu diện ảo)
 I
 S
 F O F
 F1’
B2: Vẽ trục phụ song song với tia tới SI, cắt tiêu diện tại F’(tiêu điểm phụ)
S
 I
F F’
 O F’1
B3: Vẽ tia ló qua F1’ (hoặc có đường kéo dài qua F1’ trong trường hợp TKPK)
Bài tập phần quang học.
Bài 1 : Hai điểm sáng S1 và S2 cùng nằm trên trục chính, ở về hai bên của một thấu kính hội tụ, cách thấu kính lần lượt là 6 cm và 12 cm. Khi đó ảnh của S1 và ảnh của S2 tạo bởi thấu kính là trùng nhau. 
	a, Hãy vẽ hình và giải thích sự tạo ảnh trên.
	b, Từ hình vẽ đó hãy tính tiêu cự của thấu kính.
Bµi 2:	Trªn h×nh vÏ xy lµ trôc chÝnh cña mét thÊu kÝnh, AB lµ vËt s¸ng, A’B’ lµ ¶nh cña AB qua thÊu kÝnh. B»ng c¸ch vÏ h·y x¸c ®Þnh: VÞ trÝ, tÝnh chÊt, c¸c tiªu ®iÓm cña thÊu kÝnh (lÝ do t¹i sao l¹i vÏ nh­ vËy). A’B’ lµ ¶nh g× ? V× sao ?
Bài 3: Trªn h×nh vÏ ,(D) lµ trôc chÝnh cña thÊu kÝnh héi tô, A’B’ lµ ¶nh cña vËt AB ( AB ^ D)
a) A’B’ lµ ¶nh thËt hay ¶nh ¶o? T¹i sao?
b) X¸c ®Þnh quang t©m O, tiªu ®iÓm F,F’cña thÊu kÝnh ®ã.
c) Gäi d lµ kho¶ng c¸ch tõ vËt ®Õn thÊu kÝnh , f lµ tiªu cù cña thÊu kÝnh. Gi¶ söchiÒu cao h’ cña ¶nh lín gÊp 1,5 lÇn chiÒu cao h cña vËt s¸ng . H·y thiÕt lËp c«ng thøc nªu lªn mèi liªn hÖ gi÷a d vµ f trong tr­êng hîp nµy.
Bài 4: A
B'
B
A'
. M
Cho AB lµ vËt, A'B' lµ ¶nh cña nã qua thÊu kÝnh. ¶nh vµ vËt ®Òu vu«ng gãc víi trôc chÝnh cña thÊu kÝnh.
a) B»ng phÐp vÏ h·y x¸c ®Þnh: 
VÞ trÝ, tÝnh chÊt, trôc chÝnh, quang
t©m, tiªu ®iÓm cña thÊu kÝnh.
b) H·y vÏ ®­êng ®i cña tia s¸ng
xuÊt ph¸t tõ A tíi thÊu kÝnh. Tia khóc x¹ 
®i qua ®iÓm M
Bài 5 Cho thÊu kÝnh héi tô cã trôc chÝnh lµ (D), quang t©m O, tiªu ®iÓm F, A’ lµ ¶nh cña ®iÓm s¸ng A nh­ h×nh vÏ
H·y x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña ®iÓm s¸ng A b»ng c¸ch vÏ. Nªu râ c¸ch vÏ.
Bµi 6: 
Trên các hình 4a và hình 4b: X1 và X2 là các quang trục,AB là vật sáng,A’B’ là ảnh của AB qua thấu kính L1,L2.
a.Xác định các thấu kính thuộc loại gì?
b.Mô tả cách vẽ đường đi của tia sáng và vẽ để xác định vị trí của thấu kính và tiêu điểm của nó?
 A’ A 
 A A’
 B’ B X1 B’ B X2
 Hình 4a. Hình 4b. 
Bài 7: Moät vaät saùng AB cao 10cm ñöôïc ñaët vuoâng goùc vôùi truïc chính cuûa moät thaáu kính phaân kì ôû taïi tieâu ñieåm (h 3.11). Cho bieát thaáu kính naøy coù tieâu cöï f = 20cm
a. Döïng aûnh A’B’ cuûa AB qua thaáu kính ñaõ cho
b. Xaùc ñònh khoaûng caùch töø aûnh ñeán thaáu kính vaø ñoä cao cuûa aûnh ?
Bài 8 Moät vaät cao 120cm ñaët caùch maùy aûnh 3m. Duøng maùy aûnh ñeå chuïp vaät naøy thì thaáy aûnh cao 2cm.
a./ Haõy döïng aûnh cuûa vaät naøy treân phim ( khoâng caàn ñuùng tæ leä ) 
b./ Tính khoaûng caùch töø phim ñeán vaät kính luùc chuïp aûnh .
Bài 9. Moät maét coù tieâu cöï cuûa thuyû tinh theå laø2cm khi khoâng ñieàu tieát .
a./ Khoaûng caùch töø quang taâm ñeán maøng löôùi laø 1,5cm. Maét bò taät gì ? 
b./ Ñeå aûnh cuûa vaät hieän leân ôû maøng löôùi thì phaûi ñeo kính gì ? 
Bài 10. Moät vaät ñaët caùch moät kính luùp 6cm. Cho bieát tieâu cöï cuûa kính luùp baèng 10cm. 
a./ Döïng aûnh cuûa vaät qua kính luùp ( khoâng caàn ñuùng tæ leä )
b./ Aûnh laø aûnh thaät hay aûnh aûo ? Lôùn hôn hay nhoû hôn vaät ? 
Bài 11:Vật sáng AB qua thấu kính hội tư tiêu cự f cho ảnh thật A’B’. Gọi giao điểm của thấu kính với trục chính là quang tâm O của thấu kính. 
	Đặt OA = d : khoảng cách từ vật đến thấu kính ; OA’ = d’ : khoảng cách từ ảnh đến thấu kính ; OF = f : khoảng cách từ tiêu điểm chính đến thấu kính.
	a/ Chứng minh : và 
	Áp dụng AB = 2cm ; d = 30cm ; d’ = 150cm. Tìm tiêu cự f và độ lớn ảnh A’B’.
	b/ Từ vị trí ban đầu cách thấu kính 30cm, cho vật sáng AB tiến gần thấu kính thêm 10cm. Hỏi ảnh A’B’ di chuyển trên khoảng nào?
Bài 12.	Vật sáng AB đặt vuông góc với trục chính của thấu kính hội tụ cho ảnh thật A’B’ cao 2cm. Giữ thấu kính cố định, dời AB lại gần thấu kính một đoạn 45cm thì được ảnh thật A”B” cao 20cm. Biết khoảng cách giữa hai ảnh thật A’B’ và A”B” là 18cm. Hãy xác định :
	a/ Tiêu cự của thấu kính. b/ Vị trí ban đầu của vật.
( Khi giải bài toán này, thí sinh được sử dụng trực tiếp công thức : và , trong đó d: khoảng cách từ vật đến thấu kính ; d’: khoảng cách từ ảnh đến thấu kính ; f : tiêu cự của thấu kính ) 
Bài 13: Khoảng cách từ thể thủy tinh đến màn lưới mắt là 2cm (coi như không đổi). Khi nhìn một vật ở rất xa thì mắt không phải điều tiết và tiêu điểm của thể thủy tinh nằm đúng trên màn lưới. Hãy tính độ thay đổi tiêu cự của thể thủy tinh khi chuyển từ trạng thái nhìn một vật ở rất xa sang trạng thái nhìn một vật cách mắt 84cm.
 F F’
 O
Bµi 14. Cho hÖ TK – G­¬ng ph¼ng nh­ h×nh vÏ. ChiÕu vµo TK mét tia s¸ng song song víi trôc chÝnh cña TK. VÏ vµ nªu NX vÒ ®­êng truyÒn tiÕp theo cña chïm s¸ng.
 (2)
 .A
 (1) 
 O
Bµi 15: Trªn h×nh vÏ tia (1) sau khi khóc x¹ qua TK ®i qua ®iÓm A. H·y vÏ tiÕp ®­êng truyÒn cña tia (2) qua TK.
Đáp án
Bài 1
Vẽ hình : (HS vẽ đúng như hình dưới, cho điểm tối đa phần vẽ hình 0,5 đ)
Giải thích :
- Hai ảnh của S1 và của S2 tạo bởi thấu kính trùng nhau nên phải có một ảnh thật và một ảnh ảo.
- Vì S1O < S2O S1 nằm trong khoảng tiêu cự và cho ảnh ảo; S2 nằm ngoài khoảng tiêu cự và cho ảnh thật.
 Tính tiêu cự f :
- Gọi S’ là ảnh của S1 và S2. Ta có :
 = 
 (1)
- Vì , tương tự như trên ta có : 
 (2)
Từ (1) và (2) ta có : f = 8 (cm)
* Chú ý : HS có thể làm bài 4 cách khác, theo các bước:
 a, Giải thích đúng sự tạo ảnh như trên. (cho 0,5 đ)
 b, Áp dụng công thức thấu kính (mà không chứng minh công thức) cho 2 trường hợp:
 + Với S1 : (*)
 + Với S2 : (**)	 (cho 0,25 đ)
 Từ (*) và (**) tính được : f = 8 (cm) và d’ = 24 (cm) 
 c, Áp dụng kết quả trên để vẽ hình (cho 0,25 đ)
( Như vậy, điểm tối đa của bài 4 theo cách làm của chú ý này là 1,0 điểm)
Bµi 2:
Nèi B víi B’ kÐo dµi c¾t trôc chÝnh t¹i O => O lµ quang t©m cña thÊu kÝnh.
V× tia tíi quang t©m th× truyÒn th¼ng => dùng thÊu kÝ
- Tõ B vÏ ®­êng th¼ng // víi xy. C¾t thÊu kÝnh t¹i I. Nèi B víi I kÐo dµi c¾t trôc chÝnh t¹i F ---> F lµ tiªu ®iÓm ¶nh cña thÊu kÝnh.
	V× tia tíi // víi trôc chÝnh cho tia lã ®i qua tiªu ®iÓm chÝnh.	
- Tõ B’ vÏ ®­êng th¼ng // víi xy, c¾t thÊu kÝnh t¹i J, nèi B víi J kÐo dµi c¾t xy t¹i F’ ----> tiªu ®iÓm vËt cña thÊu kÝnh.
V× tia tíi cã ph­¬ng ®i qua tiªu ®iÓm chÝnh cho tia lã // víi trôc chÝnh.	
- A’B’ lµ ¶nh ¶o v× lµ giao ®iÓm cña chïm kÐo dµi cña tia lã n»m ë sau thÊu kÝnh
C©u 3: a)¶nh A'B' lµ ¶nh ¶o. V× A'B' cïng chiÒu vµ lín h¬n vËt 
b) X¸c ®Þnh quang t©m O, tiªu ®iÓm F ,F' cña thÊu kÝnh:
+ VÏ B'B c¾t trôc chÝnh (D ) t¹i O th× O lµ quang t©m 
+ VÏ thÊu kÝnh héi tô vu«ng gãc víi trôc chÝnh vµ ®i qua O 
+ VÏ tia tíi BI song song víi trôc chÝnh . Nèi B' I vµ kÐo dµi, c¾t trôc chÝnh t¹i ®iÓm F' . Tiªu ®iÓm F ®èi xøng víi F' qua quang t©m O .
c) ThiÕt lËp c«ng thøc liªn hÖ gi÷a d vµ f
c) ThiÕt lËp c«ng thøc liªn hÖ gi÷a d vµ f
trong tr­êng hîp chiÒu cao h' cña ¶nh lín gÊp 1,5 lÇn chiÒu cao h cña vËt s¸ng .
Theo h×nh vÏ ta cã:
DOA'B' ~ D OAB nªn (1) 
DF'A'B' ~ DF'OI nªn → 
mµ OI=AB → (2) ( 0,25 ®iÓm ).
Tõ (1) vµ (2) → (3) 
V× A'B' = 1,5. AB nªn tõ (1)→ OA' = 1,5. OA (4) 
ThÕ (4) vµo (3) ta cã: f= 3.OA=3d
VËy f=3d. 
A
B'
B
A'
. M
O
C©u 4:
+ AA' c¾t BB' t¹i O => O lµ quang t©m tõ ®ã x¸c ®Þnh: Trôc chÝnh, Tiªu ®iÓm, vÞ trÝ cña thÊu kÝnh, tÝnh chÊt cña ¶nh.	
+ Do tia lã ®i qua M tia tíi xuÊt ph¸t tõ A => tia lã ph¶i ®i qua A' (V× tia tíi xuÊt ph¸t tõ vËt th× tia lã ph¶i ®i qua ¶nh)
C©u 5
	* VÞ trÝ cña ®iÓm A®ù¬c x¸c ®Þnh nh­ h×nh vÏ: 
 * C¸ch vÏ: 
- VÏ A’I song song víi trôc chÝnh
- Tia tíi ®i tõ A cho 3 tia lã song song víi trôc chÝnh , cã ®­êng kÐo dµi ®i qua tiªu ®iÓm
 - Tia tíi tõ A qua quang t©m O cho ®­êng kÐo dµi cña tia lã qua A’
	=>Giao cña tia tíi cã tia lã song song víi trôc chÝnh vµ tia tíi ®i qua quang t©m lµ vÞ trÝ cña ®iÓm s¸ng A
C©u 6: Lo¹i g­¬ng:
* ¶nh S’ kh¸c phÝa víi S. VËy S’ lµ ¶nh thËt do ®ã g­¬ng cÇu lµ lo¹i g­¬ng cÇu låi 
* VÞ trÝ t©m C: Lµ giao cña SS’ víi MN ( v× mäi tia s¸ng ®Õn t©m C ®Òu cã tia ph¶n x¹ ng­îc trë l¹i vµ ®­êng kÐo dµi ®i qua ¶nh. 
* VÞ trÝ ®Ønh O: lÊy S1 ®èi xøng víi S’ qua MN 
	+ Nèi SS1 c¾t MN t¹i 0.
( Tia s¸ng ®Õn ®Ønh g­¬ng cã tia ph¶n x¹ ®èi xøng víi tia tíi qua trôc chÝnh )
* Tiªu ®iÓm F : Tia tíi // trôc chÝnh ph¶n x¹ qua ¶nh S’ vµ c¾t trôc chÝnh t¹i F. 
 2. Sù di chuyÓn cña ¶nh S’:
a) S ra xa g­¬ng trªn ®­êng th¼ng IS//MN.
	- S ra xa g­¬ng dÞch chuyÓn trªn IS th× ¶nh S’ dÞch chuyÓn trªn IS’ (0,5®) 
 * Mµ S dÞch ra xa g­¬ng th× gãc gi¶m (do SC thay ®æi ) VËy ¶nh S’ dÞch chuyÓn dÇn vÒ tiªu ®iÓm, Khi S ra thËt xa (Xa v« cïng ) th× S’ tíi F. 
S dÞch l¹i gÇn trªn ®­êng SK 
* S dÞch chuyÓn trªn SK th× ¶nh S’ dÞch chuyÓn trªn KS’ 
* S dÞch chuyÓn l¹i gÇn F’ th× t¨ng (SC c¾t KS’ ë S’ xa h¬n ) VËy ¶nh S’ dÞch ra xa theo chiÒu KS’ 	
* Khi S tíi F’ th× SC//KS’,S’ ë xa v« cùc 
* Khi S dÞch chuyÓn F’ tíi K th× ¶nh ¶o S’’ dÞch tõ xa v« cùc tíi theo chiÒu S’’K. 
C©u 8 
a./ Döïng aûnh (h3.9.G) 
- Aûnh A’B’ cuûa AB qua thaáu kính laø aûnh aûo. 
b./ Xaùc ñònh khoaûng caùch töø aûnh ñeán thaáu kính vaø ñoä cao cuûa vaät . Töø hình veõ ta coù : 
Tam giaùc OA’B’ ñoàng daïng vôùi tam giaùc OAB vaø tam giaùc AA’B’ doàng daïng vôùi tam giaùc AOI. Neân ta coù : maø OA’ = A A’ , vaø OA’ + A A’ = O F = f neân : 
 OA’ = O F/2 = f/2 = 10cm
 A’B’ = 5cm
C©u 9 a./ Döïng aûnh cuûa vaät treân phim nhö hình veõ 
- A’B’ laø aûnh cuûa AB : aûnh thaät vaø nhoû hôn vaät 
b./ Tính khoaûng caùch töø phim ñeán vaät kính :
- Tam giaùc OA’B’ ñoàng daïng vôùi tam giaùc OAB suy ra : OA’ = 5cm
C©u 10
a./ Do tieâu ñieåm cuûa maét naèm sau maøn löôùi neân maét naøy laø maét laõo ( vaät ôû voâ cöïc seõ cho aûnh ôû sau maøng löôùi ) 
b./ Ñeå khaéc phuïc taät laõo thò phaûi ñeo kính hoäi tuï .( kính laõo ) 
C©u 11 a./ Döïng aûnh nhö hình veõ : 
b./ Aûnh cuûa vaät qua kính luùp laø aûnh aûo .
- Tam giaùc OA’B’ ñoàng daïng vôùi tam giaùc OAB vaø F’A’B’ ñoàng daïng vôùi F’OI ta ruùt ra ñöôïc 
OA’ = 5cm vaø A’B’ / AB = 2,5 laàn 
Bài 11
a/ Chứng minh, tiêu cự của thấu kính :
Hai tam giác đồng dạng OA’B’ và OAB :
 (1)
F’
A’
B’
O
I
F
A
B
Hai tam giác đồng dạng F’OI và F’A’B’ :
(2)
A`p dụng (1) & (2) => A’B’ = 10cm ; f = = 25cm
b/ Sự dịch chuyển của ảnh A’B’ :
Khi vật sáng AB dịch chuyển 5cm đầu tiên (từ vị trí ban đầu đến tiêu điểm vật chính F) thì ảnh thật A’B’ di chuyển cùng chiều từ vị trí ban đầu ra xa vô cực. 
 Khi vật sáng AB di chuyển 5cm kế tiếp (từ tiêu điểm vật chính F đến gần thấu kính), ảnh ảo A’B’ từ vô cực bên trái, di chuyển cùng chiều với vật sáng AB, tiến tới vị trí cách thấu kính là 
d’ = (với d = 30-10 = 20cm)
Bài 12
a/ Tiêu cự của thấu kính
d2 = d1 – 45 (1)
d’2 = d’1 + 18 (2)
 => k2 = 10k1
ó => f – d1 = 10(f – d2) (3) 
Thay (1) vào (3) => d1 = f + 50 và d2 = f + 5
(2) => => f = 10cm
b/ Vị trí ban đầu d1
d1 = 60cm 
BÀi 13: Sự thay đổi tiêu cự của thể thủy tinh 
 Khi nhìn một vật ở rất xa thì mắt không phải điều tiết và tiêu điểm của thể thủy tinh nằm đúng trên màn lưới , tiêu cự của thể thủy tinh là f1 = 2cm.
0,5 đ
 Khi nhìn vật cách mắt 84cm, ảnh của vật hiện rõ trên màn lưới. tương ứng với tiêu cự của thể thủy tinh .
1 đ
 f = 
0,5 đ
 Độ thay đổi tiêu cự của thể thủy tinh : f1 – f = 0,05cm