Bài giảng Hóa học Lớp 9 - Bài 18: Nhôm

HÓA HỌCBài 18:NHÔMKHHH: AlNTK: 27HT: IIINhôm là nguyên tố phổ biến thứ ba trong vỏ Trái Đất cò nhiều ứng dụng trong đời sống và sản xuất. Vậy nhôm có tính chất vật lý, tính chất hóa học nào và có ứng dụng gì quan trọng?I. TÍNH CHẤT VẬT LÝI. TÍNH CHẤT VẬT LÝQuan sát mẫu nhôm, các dụng cụ, thiết bị làm bằng nhôm từ đó rút ra kết luận về tính chất vật lý của nhôm?Kim loại màu trắng bạc, có ánh kim.Dẻo nên dễ cán mỏngQuan sát mẫu nhôm, các dụng cụ, thiết bị làm bằng nhôm từ đó rút ra kết luận về tính chất vật lý của nhôm?Dẫn nhiệt tốtDẫn điện tốtNhẹI. TÍNH CHẤT VẬT LÝ-Nhôm là kim loại màu trắng bạc-Có ánh kim, dẫn điện, dẫn nhiệt tốt, có tính dẻo-Nhẹ (D=2,7g/cm3)-Nóng chảy ở 660oCI. TÍNH CHẤT VẬT LÝMột số hợp kim của nhôm: + Đuyra (95% Al; 4% Cu; 1% Mg, Mn, Si): nhẹ bằng 1/3 thép, cứng gần bằng thép.+ Silumin (gần 90% Al; 10% Si): nhẹ, bền.+ Almelec (98,5% Al; còn lại là Mg, Si và Fe) dùng làm dây cáp.+ Hợp kim electron (10,5% Al; 83,3% Mg còn lại là Zn, Mn...): chỉ nặng bằng 65% nhôm lại bền hơn thép, chịu được sự thay đổi đột ngột của nhiệt độ trong một giới hạn lớn nên được dùng làm vỏ tên lửa, xe ô tô.I. TÍNH CHẤT VẬT LÝII. TÍNH CHẤT HÓA HỌC1. Nhôm có những tính chất hóa học của kim loại không?a) Phản ứng của nhôm với phi kim Phản ứng của nhôm với oxi Quan sát thí nghiệm nhôm tác dụng với oxi và rút ra nhận xét Thí nghiệm rắc bột nhôm lên ngọn lửa đèn cồn Thí nghiệm: 1 - Cách tiến hành: Rắc từ từ một ít bột nhôm trên ngọn lửa đèn cồn (hình vẽ) - Quan sát, nhận xét hiện tượng xảy ra?- Viết PTHH?Thí nghiệm: 2 - Cách tiến hành: Cho một vài dây nhôm vào ống nghiệm đựng dung dịch HCl.- Quan sát, nhận xét hiện tượng xảy ra?- Viết PTHH?Thí nghiệm: 3 - Cách tiến hành: Cho một vài dây nhôm vào ống nghiệm đựng dung dịch CuSO4.- Quan sát, nhận xét hiện tượng xảy ra?- Viết PTHH?a) Phản ứng của nhôm với phi kim Hiện tượng: Nhôm cháy sáng tạo thành chất rắn màu trắng PTHH: Ở điều kiện thường, nhôm phản ứng với oxi tạo thành lớp mỏng bền vững a) Phản ứng của nhôm với phi kim Phản ứng của nhôm với các phi kim khác Nhôm phản ứng được với nhiều phi kim khác như tạo thành muối Vàng lục Trắng Trắng Kết luận: Nhôm phản ứng với oxi tạo thành oxit và phản ứng với nhiều phi kim khác như tạo thành muối. b) Phản ứng của nhôm với dung dịch axit Thí nghiệm: Chọn các loại sản phẩm, nguyên liệu có tính axit như bột giấm, chanhQuan sát ca nhôm trước khi sử dụngCho giấm, chanh vào ca nhôm để từ 3-4 tuầnSau thời gian, quan sát ca nhômb) Phản ứng của nhôm với dung dịch axit Tiến hành thí nghiệm Nguyên liệuKết quả:Sau thời gian, đổ đồ chua ra thì thấy ca nhôm bị ăn mònKết luận: Vậy nhôm có thể tác dụng với axit b) Phản ứng của nhôm với dung dịch axit Nhôm phản ứng với một số dung dịch axit như loãng giải phóng khí . b) Phản ứng của nhôm với dung dịch axit Hiện tượng: Chất rắn màu trắng bạc của nhôm tan dần trong dung dịch, xuất hiện khí hidro làm sủi bọt khí dung dịch.PTHH: Nhôm không tác dụng với đặc nguội và H đặc nguội Chú ý Thí nghiệm nhôm tác dụng với dung dịch c) Phản ứng của nhôm với dung dịch muối Hiện tượng: Có chất rắn màu đỏ bám ngoài dây nhôm. Nhôm tan dần. Màu xanh lam của dung dịch nhạt dần.Nhận xét: Nhôm đẩy đồng ra khỏi dung dịch PTHH: TrắngXanh lamKhông màu ĐỏNhôm phản ứng được với nhiều dung dịch muối của những kim loại hóa học yếu hơn và tạo ra muối mới và kim loại mới. Ngoài ra: Nhôm còn tác dụng tương tự với dung dịch Nhôm tác dụng với dung dịch 2. Nhôm có những tính chất hóa học nào khác?Thí nghiệm: Chọn các sản phẩm, nguyên liệu như bột giặtQuan sát ca nhôm ban đầuCho bột giặt vào ca nhôm, để từ 3-4 tuầnSau thời gian, quan sát ca nhôm Tiến hành thí nghiệm 2. Nhôm có những tính chất hóa học nào khác?Nguyên liệuKết quả:Sau thời gian, quan sát thấy muỗng nhôm bị mờ, đen và mỏng hơn ban đầu 2. Nhôm có những tính chất hóa học nào khác?Giải thích: Vì trong bột giặt có khoảng 20-40% NaOH, phản ứng xảy ra chậm nên khoảng thời gian này giúp có thể thấy rõ phản ứng hoá học xảy ra giữa NaOH trong bột giặt ca nhôm cùng với hơi nước ngoài không khí.2. Nhôm có những tính chất hóa học nào khác?Hiện tượng: Có khí không màu thoát ra, nhôm tan dần.Kết luận: Nhôm có phản ứng với dung dịch kiềmThí nghiệm nhôm tác dụng với dung dịch và rút ra nhận xét. 1:T/d Phi kim4: t/d muối2: T/D AXIT3: t/d dd kiềmTCHH NHÔM *Tác dụng với oxi tạo thành oxit.*Tác dụng với nhiều phi kim khác tạo thành muối.Tạo thành muối và giải phóng khí HidroTạo thành muối AlO2- và giải phóng H2Tạo thành dung dịch muối nhôm và kim loại mớiCó tính hấp thụ bức xạ điện từ Mặt Trời khá tốt được dùng để làm vỏ phủ vệ tinh nhân tạo hay khí cầu nhầm tăng nhiệt độ.Nhẹ và bền hợp kim nhôm được dùng trong ngành công nghiệp chế tạo (chi tiết cho xe ô tô, xe tải, tàu hỏa, tàu biển và máy bay)III. ỨNG DỤNG:-Là vật liệu để chế tạo những đồ dùng trong gia đình, nội thất có độ bền cao như trang thiết bị nấu bếp, bàn ghế, thau nhôm -Dùng làm lõi dẫn điện III. ỨNG DỤNG:-Đặc biệt với nhôm siêu tinh khiết (SPA) có chứa 99,980%-99,999999% được sử dụng trong công nghiệp điện từ , sản xuất đĩa CD -Các bộ tản nhiệt CPU trong máy tính và trong laptop thường được làm từ nhôm III. ỨNG DỤNG:IV. SẢN XUẤT NHÔM 1. Quặng bô-xítBô xít là một loại quặng nhôm nguồn gốc á núi lửa có màu hồng, nâu được hình thành từ quá trình phong hóa các đá giàu nhôm hoặc tích tụ từ các quặng có trước bởi quá trình xói mòn. Quặng bô xít phân bố chủ yếu ở vùng Tây NguyênThành phần chính của quặng bô xít đó chính là Nhôm Oxit ()Khai thác quặng bô-xítNhà máy Alumin Nhân Cơ2. Điều chếNguyên liệu: Quặng boxit (thành phần chính là)Phương pháp: điện phân nóng chảy hỗn hợp PTHH:đpnccriolitQuá trình sản xuất nhôm từ quặng bô- xítTINH CHẾĐIỆN PHÂN NÓNG CHẢYQUẶNG BÔ-XÍTNhà máy sản xuất nhômCảm ơn cô và các bạn đã lắng nghe