Bài giảng Hóa học Lớp 9 - Tiết 51, Bài 41: Nhiên liệu - Nguyễn Quí Lộc

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH 
Giáo viên : Nguyễn Quí Lộc  Lớp dạy : 9A4 
CHÀO MỪNG NGÀY QUỐC TẾ PHỤ NỮ 8 -3 
 Kiểm tra bài cũ : 
 Câu hỏi : Trình bày tính chất vật lý , trạng thái tự nhiên , thành phần của dầu mỏ và các sản phẩm chế biến từ dầu mỏ ? 
 Đáp án : 
 Tính chất vật lý của dầu mỏ : Dầu mỏ là chất lỏng sánh , màu nâu đên , không tan trong nước và nhẹ hơn nước . 
- Trạng thái tự nhiên của dầu mỏ:dầu mỏ tập trung thành vùng lớn ở sâu trong lòng đất . 
Thành phần của dầu mỏ : mỏ dầu thường có 3 lớp : 
+ Lớp khí ở trên 
+ Lớp dầu lỏng ở giữa 
+ Dưới cùng là lớp nước mặn 
- Các sản phẩm chế biến từ dầu mỏ : Khí đốt , xăng , dầu thắp sáng , dầu mazut , nhựa đường .. 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
H 
O 
P 
C 
H 
A 
T 
H 
U 
U 
C 
O 
Là hợp chất của cacbon ( trừ CO, CO 2 , H 2 CO 3 
và các muối cacbonat kim loại ) 
1 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
2 
Chất được dùng để điều chế Polietilen 
E 
T 
I 
L 
E 
N 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
A 
X 
E 
T 
I 
L 
E 
N 
3 
4 
Chất khí được điều chế từ canxi cacbua 
 và nước 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
B 
E 
N 
Z 
E 
N 
5 
Một hidrocacbon có cấu tạo vòng 3 liên kết đôi 
và 3 liên kết đơn xen kẽ nhau 
1 
2 
3 
4 
5 
M 
E 
T 
A 
N 
Một hidrocacbon ở trạng thái khí có trong bùn 
ao . bioga , mỏ dầu 
H 
I 
I 
E 
L 
N 
E 
U 
N 
ĐÁP 
ÁN 
N 
H 
I 
Ê 
N 
L 
I 
Ệ 
U 
Trò chơi ô chữ 
Trò chơi ô ch ữ hôm nay g ồ m 5 hàng ngang.T ừ chìa khóa gồm 9 chữ cái 
Th ể l ệ c ủ a trò chơi - M ỗ i đ ộ i l ầ n lư ợ t ch ọ n m ộ t hàng ngang đ ể tr ả l ờ i , n ế u không tr ả l ờ i đúng như ờ ng quy ề n tr ả l ờ i cho đ ộ i b ạ n. Sau 4 hàng ngang m ở ra m ớ i đư ợ c đoán t ừ chìa khóa ( N ế u đ ộ i nào đoán sai t ừ chìa khóa b ị d ừ ng cu ộ c chơi ) 
Cách tính đi ể m : - M ở đư ợ c m ộ t hàng ngang : 10đ 
 - M ở đư ợ c t ừ chìa khóa : 40đ 
TL 
A 
B 
4 
Trường THCS Nhơn Lý 
Nhơn Lý , ngày 4 tháng 3 năm 2013 
Tiết 51 – Bài 41 
NHIÊN LIỆU 
Giáo viên : Nguyễn Quí Lộc 
MỤC TIÊU BÀI GIẢNG 
 Nắm được nhiên liệu là gì ?. 
 Nắm được cách phân loại nhiên liệu , đặc điểm và ứng dụng của một số nhiên liệu thông dụng . 
 Nắm được cách sử dụng hiệu quả nhiên liệu . 
Bài 41 : NHIÊN LIỆU 
I. Nhiên liệu là gì ? 
 C ồn 90 0 
Than cốc 
Than đá 
Củi 
Than tổ ong 
gaz 
Khí bioga 
Cồn khô 
 Kể tên một số nhiên liệu sử dụng hàng ngày ? 
 Các nhiên liệu này có đặc điểm chung gì ? 
 Nhiên liệu là những chất cháy được , khi cháy tỏa nhiệt và phát sáng . 
 Điện có phải là một loại nhiên liệu không ? 
 Lưu ý: Điện không phải là một loại nhiên liệu mà điện là một dạng năng lượng có thể phát sáng và tỏa nhiệt . 
 Các nhiên liệu có vai trò quan trọng trong đời sống và sản xuất : 
 + Một số nhiên liệu có sẵn trong tự nhiên : 
 + Một số loại nhiên liệu được điều chế từ các nguồn nguyên liệu có sẵn trong tự nhiên : 
Dầu mỏ 
Cồn .. 
than, củi . 
 
 
Bài 41: NHIÊN LIỆU 
I. Nhiên liệu là gì ? 
 Nhiên liệu là những chất cháy được.khi cháy tỏa nhiệt và phát sáng . 
II. Nhiên liệu được phân loại như thế nào ? 
 Dựa vào đâu em có thể phân loại nhiên liệu ? Nhiên liệu gồm mấy loại ? Đó là những loại nào ? 
 C ồn 90 0 
Than cốc 
Than đá 
Củi 
Than tổ ong 
gaz 
Cồn khô 
3 loại 
 Nhiên liệu rắn 
 Nhiên liệu lỏng 
 Nhiên liệu khí 
 Cho một số loại nhiên liệu sau . Hãy sắp xếp các nhiên liệu theo sự phân loại trên ? 
 
Nhieät löôïng 
KJ/Kg 
Năng suất tỏa nhiệt của một số loại nhiên liệu thông thường 
%C 
1. Trong từng loại nhiên liệu bao gồm các nhiên liệu cụ thể nào ? 
THẢO LUẬN NHÓM 
2. Nhận xét về hàm lượng cacbon trong các loại than? 
3. Nhận xét về năng suất tỏa nhiệt của một số loại nhiên liệu thông thường ? 
 4. Nêu ứng dụng của từng loại nhiên liệu cụ thể ? 
Bài 41: NHIÊN LIỆU 
I. Nhiên liệu là gì ? 
 Nhiên liệu là những chất cháy được.khi cháy tỏa nhiệt và phát sáng . 
II. Nhiên liệu được phân loại như thế nào ? 
 
Than mỏ 
Gỗ 
Nhiên liệu rắn 
Nhiên liệu lỏng 
Nhiên liệu khí 
 Sản phẩm chế biến từ dầu mỏ ( xăng , dầu hỏa ..) 
Rượu 
 Khí thiên nhiên , khí mỏ dầu , khí lò cao , khí lò cốc , khí than . 
Than gầy 
Than non 
Than mỡ 
Than bùn 
1. Nhiên liệu rắn 
2. Nhiên liệu lỏng 
3. Nhiên liệu khí 
Bài 41: NHIÊN LIỆU 
I. Nhiên liệu là gì ? 
 Nhiên liệu là những chất cháy được.khi cháy tỏa nhiệt và phát sáng . 
II. Nhiên liệu được phân loại như thế nào ? 
 
 + Gỗ : Chủ yếu được sử dụng làm vật liệu trong xây dựng và nguyên liệu cho công nghiệp giấy . 
 Nhiên liệu lỏng : Được dùng chủ yếu cho động cơ đốt trong , một phần nhỏ dùng để đun nấu và thắp sáng . 
 Nhiên liệu khí : Được sử dụng trong đời sống và trong công nghiệp . 
 + Than gầy được dùng làm nhiên liệu trong ngành công nghiệp . 
 + Than non và than mỡ được dùng để luyện than cốc . 
 + Than bùn được dùng làm chất đốt và phân bón . 
1. Nhiên liệu rắn 
2. Nhiên liệu lỏng 
3. Nhiên liệu khí 
Nhiên liệu rắn 
Than gầy 
Than bùn 
Than non 
Than mỡ 
 Máy phát điện chạy bằng khí bioga 
 Xe máy chạy bằng khí bioga 
Xe máy chạy bằng khí tự nhiên 
Sản xuất ethanol từ bắp 
Xăng ethanol 
Bài 41: NHIÊN LIỆU 
I. Nhiên liệu là gì ? 
 Nhiên liệu là những chất cháy được.khi cháy tỏa nhiệt và phát sáng . 
II. Nhiên liệu được phân loại như thế nào ? 
1. Nhiên liệu rắn 
3. Nhiên liệu khí 
2. Nhiên liệu lỏng 
III. Sử dụng nhiên liệu như thế nào cho hiệu quả ? 
 ? Khi nhiên liệu cháy không hoàn toàn thì sẽ gây ra những tác hại nào ? 
 TL : Gây lãng phí và gây ô nhiễm môi trường . 
 
Bài 41: NHIÊN LIỆU 
I. Nhiên liệu là gì ? 
 Nhiên liệu là những chất cháy được.khi cháy tỏa nhiệt và phát sáng . 
II. Nhiên liệu được phân loại như thế nào ? 
1. Nhiên liệu rắn 
3. Nhiên liệu khí 
2. Nhiên liệu lỏng 
III. Sử dụng nhiên liệu như thế nào cho hiệu quả ? 
? Nhiên liệu sử dụng như thế nào được coi là có hiệu quả ? 
 TL : Sử dụng hiệu quả nhiên liệu là để nhiên liệu cháy hoàn toàn . 
 Tận dụng nhiệt lượng do quá trình cháy tạo ra 
 
Bài 41: NHIÊN LIỆU 
I. Nhiên liệu là gì ? 
 Nhiên liệu là những chất cháy được.khi cháy tỏa nhiệt và phát sáng . 
II. Nhiên liệu được phân loại như thế nào ? 
1. Nhiên liệu rắn 
3. Nhiên liệu khí 
2. Nhiên liệu lỏng 
III. Sử dụng nhiên liệu như thế nào cho hiệu quả ? 
 Muốn sử dụng nhiên liệu có hiệu quả chúng ta cần những biện pháp gì ? 
1. Cung cấp đủ không khí ( oxi ) cho quá trình cháy . 
2. Tăng diện tích tiếp xúc của nhiên liệu với không khí ( oxi ). 
3. Duy trì sự cháy ở mức độ cần thiết phù hợp với nhu cầu sử dụng . 
 
1. Cung cấp đủ không khí ( oxi ) cho quá trình cháy . 
2. Tăng diện tích tiếp xúc của nhiên liệu với không khí ( oxi ). 
3. Duy trì sự cháy ở mức độ cần thiết phù hợp với nhu cầu sử dụng . 
1 
2 
3 
4 
5 
1 
2 
3 
4 
5 
BT2 
Bài 1 : Giải mã mỗi tình huống ẩn sau những chữ số để trở 
thành nhà thông thái khi sử dụng nhiên liệu . 
BTVN 
Tình huống 1: Để sử dụng nhiên liệu có hiệu quả cần phải cung cấp không khí hoặc oxi : 
 a. Vừa đủ 
 b. Thiếu 
 c. Dư 
Hãy chọn trường hợp đúng và giải thích . 
a. Vừa đủ 
Vì sự cháy sẽ xảy ra hoàn toàn và nhiệt lượng toả ra đạt lớn nhất . 
Nếu thiếu oxi thì nhiên liệu không cháy hết , nếu thừa nhiều không khí thì lãng phí nhiệt , vì phải làm nóng lượng khí thừa này . 
Tình huống 2: Hãy giải thích hiện tượng khi quạt gió vào ngọn nến đang cháy , nến sẽ tắt . 
Nến tắt là do ngọn lửa của nến nhỏ , nên khi quạt , lượng gió vào nhiều sẽ làm nhiệt độ hạ thấp đột ngột và nến bị tắt . 
Tình huống 3 : Hãy giải thích tác dụng của các việc làm sau :	 
a. Tạo các hàng lỗ trong các viên than tổ ong . 
b. Quạt gió vào bếp lò khi nhóm lửa . 
c. Đậy bớt cửa lò khi ủ bếp . 
Tăng diện tích tiếp xúc giữa than và không khí . 
Tăng lượng oxi để quá trình cháy xảy ra dễ hơn . 
Giảm lượng oxi để hạn chế quá trình cháy . 
Tình huống 4 : Quan sát hình sau và cho biết trường hợp nào đèn sẽ cháy sáng hơn , ít muội than hơn ? 
Vì lượng không khí được hút vào nhiều hơn . 
Tình huống 5: Khi đun bếp dầu hoặc bếp ga nếu cho bấc cao quá hoặc mở ga nhiều quá thì ngọn lửa không xanh , thậm chí tạo ra nhiều muội than. Tại sao ? 
Khi đun bếp dầu hoặc bếp ga nếu cho bấc cao hoặc mở ga mạnh quá thì dầu hoả và ga quá nhiều , lượng oxi thiếu , do đó lượng hiđrocacbon cháy không hoàn toàn , thậm chí chỉ bị phân huỷ thành muội than. 
  Ở gia đình khi đun nấu bằng bếp củi làm thế nào để ngọn lửa cháy đều không có khói ? 
 Khi đun nấu bằng bếp củi để ngọn lửa cháy đều , không có khói cần chẻ nhỏ củi , cho củi vừa phải vào bếp , khơi rộng lòng bếp để tăng diện tích tiếp xúc với không khí . 
  Khi đun nấu bằng bếp than tổ ong tại sao chúng ta thường thấy các viên than đều có những lỗ nhỏ ? 
 Các viên than tổ ong thường có lỗ nhỏ để tăng diện tích tiếp xúc giữa lửa với không khí . 
  Vì sao đun nấu không để ngọn lửa quá to? 
 Khi đun nấu không để ngọn lửa quá to nhằm tiết kiệm nhiên liệu . 
  Vì sao không đun bếp than trong phòng kín ? 
 Vì khí than khi cháy tỏa ra rất nhiều khí CO, CO 2 có thể gây tử vong nếu ngửi quá nhiều trong phòng kín . 
 1. Nhiên liệu là những chất cháy được , khi cháy tỏa nhiệt và phát sáng . 
 2. Nhiên liệu được chia làm 3 loại : rắn , lỏng và khí . 
 3. Cách sử dụng nhiên liệu có hiệu quả là : 
+ Cung cấp đủ không khí hoặc oxi cho quá trình cháy . 
+ Tăng diện tích tiếp xúc của nhiên liệu với không khí hoặc oxi . 
+ Duy trì sự cháy ở mức độ cần thiết phù hợp với nhu cầu sử dụng . 
GHI NHỚ 
- Học thuộc phần ghi nhớ 
- Làm các bài tập 1, 2, 3, 4 trong sách giáo khoa