Bài giảng Vật lý Lớp 9 - Bài 5: Đoạn mạch song song

ĐOẠN MẠCH SONG SONGBài 5ĐOẠN MẠCH SONG SONGI/ CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VÀ HIỆU ĐIỆN THẾ TRONG ĐOẠN MẠCH SONG SONG : - Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng hiệu điện thế hai đấu mỗi mạch rẽ. Trong đoạn mạch gồm hai bóng đèn mắc song song: - Cường độ dòng điện chạy qua mạch chính bằng tổng các cường độ dòng điện chạy qua các mạch rẽ. Bài 5:1.Nhớ lại kiến thức ở lớp 7 :I = I1 + I2 (1)U = U1 = U2 (2) Các hệ thức (1), (2) vẫn đúng đối với đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song. ĐOẠN MẠCH SONG SONGC1. Quan sát sơ đồ mạch điện hình bên và cho biết các điện trở R1 , R2 được mắc với nhau như thế nào? Nêu vai trò của ampe kế và vôn kế trong sơ đồ.Bài 5:KAB R1 R2VA+-2.Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song:I/ CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VÀ HIỆU ĐIỆN THẾ TRONG ĐOẠN MẠCH SONG SONG :Trả lời: Sơ đồ mạch điện cho biết điện trở R1 được mắc song song với điện trở R2. Ampe kế đo cường độ dòng điện chạy trong mạch chính. Vôn kế đo hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở đồng thời đo hiệu điện thế hai đầu của đoạn mạchKAB R1 R2VA+-ĐOẠN MẠCH SONG SONGC2: Hãy chứng minh rằng đối với đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song, cường độ dòng điện chạy qua mỗi điện trở tỉ lệ nghịch với điện trở đó.Trả lời: Vì R1 mắc song song R2 nên ta có: U1 = U2 hay I1R1 = I2R2 Suy ra: Bài 5:KAB R1 R2VA+-I/ CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VÀ HIỆU ĐIỆN THẾ TRONG ĐOẠN MẠCH SONG SONG :ĐOẠN MẠCH SONG SONG C3. Hãy chứng minh công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở R1, R2 mắc song song là: Tiết 5:II/ ĐIỆN TRỞ TƯƠNG ĐƯƠNG CỦA ĐOẠN MẠCH SONG SONG:1.Công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song : Từ đó suy raChứng minh: Áp dụng định luật Ôm cho đoạn mạch song song và cho từng điện trở, ta có:Từ (1) ta có: Và từ (2)ĐOẠN MẠCH SONG SONGBài 5:II/ ĐIỆN TRỞ TƯƠNG ĐƯƠNG CỦA ĐOẠN MẠCH SONG SONG:2. Thí nghiệm kiểm tra:KAB R1 R2VA+-Lần lượt mắc mạch điện theo hai sơ đồ bên, trong đó UAB không đổi, so sánh cường độ dòng điện trong hai mạch điện.KAB RtdVA+-3. Kết luận: (sgk)ĐOẠN MẠCH SONG SONGC4. Trong phòng học đang sử dụng một đèn dây tóc và một quạt trần có cùng hiệu điện thế định mức 220V. Hiệu điện thế của nguồn là 220V. Mỗi đồ dùng đó đều có công tắc và cầu chì bảo vệ riêng. Trả lời: + Đèn và quạt phải mắc song song vào nguồn.+ Nếu đèn không hoạt động thì quạt vẫn hoạt động, vì quạt vẫn được mắc vào hiệu điện thế đã cho. M+ Sơ đồ mạch điện:Bài 5:III/ VẬN DỤNG:+ Đèn và quạt được mắc như thế nào vào nguồn để chúng hoạt động bình thường ?+ Vẽ sơ đồ mạch điện. Cho kí hiệu sơ đồ của quạt điện làMR1R2R3R2R1ĐOẠN MẠCH SONG SONGBài 5:C5: Cho hai điện trở R1 = R2 = 30Ω được mắc như hình vẽ:+ Tính điện trở tương đương của đoạn mạch đó.+ Nếu mắc thêm một điện trở R3 = 30Ω vào đoạn mạch trên như hình vẽ thì điện trở tương đương của đoạn mạch mới bằng bao nhiêu? So sánh điện trở đó với mỗi điện trở thành phần.Giải: + +Rtd nhỏ hơn mỗi điện trở thành phần.Mở rộng: điện trở tương đương của đoạn mạch gồm ba điện trở mắc song được tính theo công thức:§èi víi ®o¹n m¹ch gåm hai ®iÖn trë m¾c song song:C­êng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua m¹ch chÝnh b»ng tæng c­êng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua c¸c m¹ch rÏ: I = I1+ I2HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu ®o¹n m¹ch song song b»ng hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu mçi ®o¹n m¹ch rÏ: U = U1 = U2 §iÖn trë t­¬ng ®­¬ng ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: C­êng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua mçi ®iÖn trë tû lÖ nghÞch víi ®iÖn trë ®ã Ghi nhớ Học thuộc ghi nhớ của bàiĐọc “Có thể em chưa biết”Làm bài tập 5.1 – 5.6 SBT