Bài giảng Vật lý Lớp 9 - Tiết 12, Bài 10: Biến trở. Điện trở dùng trong kĩ thuật - Trường THCS Võ Miếu

VÂTLÝ9 * TRƯỜNG THCS VÕ MIẾU ** *BIẾN TRỞ - ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KĨ THUẬTCâu hỏi: Viết công thức điện trở của dây dẫn ?KIỂM TRA KIẾN THỨC CŨ Từ công thức trên, ta có thể làm thay đổi điện trở dây dẫn bằng cách :Công thức : R = lS1. Thay đổi chiều dài dây dẫn.2. Thay đổi tiết diện của dây.3. Thay đổi vật liệu (điện trở suất) của dây.Đèn bàn nhà tớ có núm vặn sáng tối được !Nhà tớ cũng thế,bố tớ bảo đó là biến trở hay là chiết áp.Vậy biến trở là gì? Biến trở có cấu tạo và hoạt động như thế nào ?TIẾT 12- BÀI 10:BIẾN TRỞ ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KĨ THUẬTTIẾT 12-BÀI 10: BIẾN TRỞ - ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KĨ THUẬTI. BIẾN TRỞ1. Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của biến trởC1: Quan sát hình để nhận dạng các loại biến trở:BACMNABNCABNCa.Biến trở con chạyb.Biến trở tay quayc.Biến trở thanI. BIẾN TRỞ1. Tìm hiểu cấu tạo của biến trở.- Biến trở gồm cuộn dây dẫn bằng hợp kim có điện trở suất lớn (nikêlin,nicrôm) được quấn đều đặn trên một lõi sứ và con chạy (hoặc tay quay) Cấu tạo của biến trở TIẾT 12-BÀI 10: BIẾN TRỞ - ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KĨ THUẬT BÀI 10: BIẾN TRỞ - ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KĨ THUẬTI. BIẾN TRỞ1. Tìm hiểu cấu tạo của biến trở.C2: Nếu mắc hai đầu A, B của cuộn dây của biến trở nối tiếp vào mạch điện thì khi dịch chuyển con chạy C, biến trở có tác dụng thay đổi điện trở không? Vì sao?Biến trở không có tác dụng thay đổi điện trở. Vì khi đó, dòng điện vẫn chạy qua toàn bộ cuộn dây của biến trở và con chạy không có tác dụng làm thay đổi chiều dài của phần cuộn dây có dòng điện chạy qua.CNMAB+_I. BIẾN TRỞ1. Tìm hiểu cấu tạo của biến trở.C3: Biến trở được mắc nối tiếp vào mạch điện tại hai điểm A và N . Khi đó nếu ta dịch chuyển con chạy C thì điện trở của mạch điện có thay đổi không? Vì sao?Điện trở của mạch điện có thay đổi. Vì khi dịch chuyển con chạy C sẽ làm thay đổi chiều dài của cuộn dây có dòng điện chạy qua do đó làm thay đổi điện trở của biến trở và của mạch điện.CNMAB+_TIẾT 12-BÀI 10: BIẾN TRỞ - ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KĨ THUẬTI. BIẾN TRỞ1. Tìm hiểu cấu tạo của biến trở.C4: Hình 10.2 vẽ các kí hiệu sơ đồ của biến trở. Hãy mô tả hoạt động của biến trở có kí hiệu sơ đồ a, b, c. 	a)b)c)d)Hình 10.2TIẾT 12-BÀI 10: BIẾN TRỞ - ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KĨ THUẬTI. BIẾN TRỞ1. Tìm hiểu cấu tạo của biến trở.2. Sử dụng biến trở để điều chỉnh cường độ dòng điệnQuan sát biến trở cho biết số ghi trên biến trở và giải thích ý nghĩa con số đó?20 - 2A Ω *( 20 Ω -2A ) Có nghĩa là điện trở lớn nhất của biến trở là 20 Ω, cường độ dòng điện tối đa qua biến trở là 2A.TIẾT 12-BÀI 10: BIẾN TRỞ - ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KĨ THUẬT2. Sử dụng biến trở để điều chỉnh cường độ dòng điện.CMNAB6VKI. BIẾN TRỞ. 1. Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của biến trở.C5: Sơ đồ mạch điện có dùng biến trởK+-ĐCABTIẾT 12-BÀI 10: BIẾN TRỞ - ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KĨ THUẬTI. BIẾN TRỞ1. Tìm hiểu cấu tạo của biến trở.2. Sử dụng biến trở để điều chỉnh cường độ dòng điệnC6:+ Mắc mạch điện như hình 10.3. Đẩy con chạy về sát điểm N để biến trở có điện trở lớn nhất+ Đóng công tắc rồi dịch chuyển con chạy để đèn sáng hơn.Tại sao?+ Để đèn sáng mạnh nhất thì dịch chuyển con chạy tới vị trí nào? Vì sao?TIẾT 12-BÀI 10: BIẾN TRỞ - ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KĨ THUẬTI. BIẾN TRỞ1. Tìm hiểu cấu tạo của biến trở.2. Sử dụng biến trở để điều chỉnh cường độ dòng điện3. Kết luậnBiến trở có thể dùng để điều chỉnh cường độ dòng điện trong mạch khi thay đổi trị số điện trở của nó.TIẾT 12-BÀI 10: BIẾN TRỞ - ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KĨ THUẬTI. BIẾN TRỞII. CÁC ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KĨ THUẬTC7: Hãy giải thích vì sao lớp than hay lớp kim loại mỏng đó lại có điện trở lớn?Theo công thức tính điện trở: 	 mà lớp kim loại mỏng có tiết diện nhỏ nên điện trở lớn.680kab+ Nhận dạng hai cách:Các điện trở dùng trong kỹ thuật được chế tạo bằng một lớp than hay lớp kim loại mỏng phủ ngoài một lõi cách điện.- Cách 1: Trị số được ghi trên điện trở.- Cách 2: Trị số thể hiện bằng các vòng màu.TIẾT 12-BÀI 10: BIẾN TRỞ - ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KĨ THUẬTI. BIẾN TRỞII. CÁC ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KĨ THUẬTIII. VẬN DỤNGC10: Một biến trở con chạy có điện trở lớn nhất là 20. Dây điện trở của biến trở là dây hợp kim nicrom có tiết diện 0,5mm2 và được quấn đều xung quanh một lõi sứ tròn đường kính 2cm. Tính số vòng dây của biến trở này.Tóm tắt:R = 20 S = 0,5 mm2 = 0,5.10-6 m2 = 1,1 .10-6md = 2cm = 2.10-2m = 3.14n = ?ln = .dl =RS R = lSC 1vòng=d. TIẾT 12-BÀI 10: BIẾN TRỞ - ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KĨ THUẬTChiều dài dây biến trở.Ta có: Số vòng dây của biến trở.	 (vòng)Tóm tắt:R = 20 S = 0,5 mm2 = 0,5.10-6 m2 = 1,1 .10-6md = 2cm = 2.10-2m = 3.14n = ?C10Giải Đọc phần “Có thể em chưa biết” Học bài và làm bài tập trong sách bài tậpLàm các bài tập trong bài 11 trang 32/ SGK để chuẩn bị tốt cho tiết sau là tiết bài tậpHướng dẫn về nhà