Bài giảng Vật lý Lớp 9 - Tiết 28, Bài 25: Sự nhiễm điện của sắt, thép. Nam châm điện

KiÓm tra C©u 1: ®­êng søc tõ cña èng d©y cã dßng ®iÖn ch¹y qua cã ®Æc ®iÓm gì? Nªu quy t¾c “N¾m tay ph¶i”. VËn dông x¸c ®Þnh c¸c cùc tõ cña èng d©y sau.NS Nam ch©m ®iÖn ®­îc t¹o ra nh­ thÕ nµo, cã lîi gì h¬n so víi Nam ch©m vÜnh cöu?CÇn cÈu dïng Nam ch©m ®iÖnNam ch©m ®iÖnTiÕt 28, Bµi 25. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp – Nam ch©m ®iÖn i. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp 1. ThÝ nghiÖm: a. ThÝ nghiÖm 1:K ?. H·y ®äc SGK vµ H 25.1: Nªu môc ®Ých cña thÝ nghiÖm (a) vµ c¸c b­íc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm.B1: M¾c m¹ch ®iÖn theo s¬ ®å H 25.1 (SGK) L­u ý: MÆt ph¼ng cña èng d©y ®Æt song song víi trôc cña kim Nam ch©m B2: ®ãng K, quan s¸t gãc lÖch cña kim nam ch©m B3: Cho vµo trong èng d©y lÇn l­ît lâi s¾t non vµ lâi thÐp, so s¸nh gãc lÖch cña kim nam ch©m ?. H·y so s¸nh gãc lÖch cña kim nam ch©m trong 3 lÇn thÝ nghiÖm? Tõ ®ã nªu vai trß cña s¾t vµ thÐp trong thÝ nghiÖm trªn.K i. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp 1. ThÝ nghiÖm: a. ThÝ nghiÖm 1:K TiÕt 28, Bµi 25. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp – Nam ch©m ®iÖn NhËn xÐt:* Khi cho vµo trong lßng èng d©y lâi s¾t hoÆc lâi thÐp ®Òu lµm cho gãc lÖch cña kim nam ch©m tăng lªn* Gãc lÖch cña kim nam ch©m khi èng d©y cã lâi s¾t non lµ lín h¬n khi èng d©y cã lâi thÐp=> Lâi s¾t non hoÆc lâi thÐp ®Òu lµm tăng t¸c dông tõ cña èng d©y cã dßng ®iÖn TiÕt 28, Bµi 25. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp – Nam ch©m ®iÖn b. ThÝ nghiÖm 2: i. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp 1. ThÝ nghiÖm: ?. H·y ®äc SGK vµ H 25.1: Nªu môc ®Ých cña thÝ nghiÖm (b) vµ c¸c b­íc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm.B1: M¾c m¹ch ®iÖn theo s¬ ®å B2: Ng¾t kho¸ K, quan s¸t c¸c ®inh s¾t lõi sắt nonđinh sắtLâi thÐpđinh sắt TiÕt 28- Bµi 25. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp – Nam ch©m ®iÖn b. ThÝ nghiÖm 2: i. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp 1. ThÝ nghiÖm: C1.NhËn xÐt vÒ t¸c dông tõ cña èng d©y cã lâi s¾t vµ èng d©y cã lâi thÐp khi ng¾t dßng ®iÖn qua èng d©y?Em h·y nªu hiÖn t­îng mµ em quan s¸t ®­îc? HiÖn t­îng ®ã chøng tá ®iÒu gì? Khi ng¾t dßng ®iÖn qua èng d©y, lâi s¾t non mÊt hÕt tõ tÝnh cßn lâi thÐp vÉn giữ ®­îc tõ tÝnh. TiÕt 28, Bµi 25. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp – Nam ch©m ®iÖn i. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp 1. ThÝ nghiÖm:2. Kết luận:a) Lõi sắt hoặc lõi thép làm tăng tác dụng từ của ống dây có dòng điện.b) Khi ngắt điện, lõi sắt non mất hết từ tính còn lõi thép thì vẫn giữ được từ tính.	 TiÕt 28, Bµi 25. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp – Nam ch©m ®iÖn iI. Nam ch©m ®iÖn ?. H·y nh¾c l¹i c¸c bé phËn chÝnh cña mét Nam ch©m ®iÖn? ?. H·y quan s¸t Nam ch©m ®iÖn trªn H 25.3 vµ tr¶ lêi C2?C2. C¸c con sè kh¸c nhau (1000, 1500) ghi trªn èng d©y cho biÕt èng d©y cã thÓ sö dông víi c¸c sè vßng kh¸c nhau, tuú theo c¸ch chän ®Ó nèi 2 ®Çu èng d©y víi nguån ®iÖn. Sè ghi 1A-22Ω, cho biÕt èng d©y ®­îc dïng víi dßng ®iÖn cã c­êng ®é 1A, ®iÖn trë cña èng d©y lµ 22Ω ?. Cã thÓ lµm tăng lùc tõ cña Nam ch©m ®iÖn lªn mét vËt b»ng c¸ch nµo? Cã thÓ lµm tăng lùc tõ cña Nam ch©m ®iÖn lªn mét vËt b»ng c¸ch: tăng c­êng ®é dßng ®iÖn qua c¸c vßng d©y hoÆc tăng sè vßng cña èng d©y i. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp ?. T¹i sao lâi cña nam ch©m ®iÖn ph¶i lµ s¾t non chø kh«ng ®­îc dïng thÐp? TiÕt 28, Bµi 25. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp – Nam ch©m ®iÖn iI. Nam ch©m ®iÖnC3: So sánh các nam châm điện: a và b; c và d; b,d và e nam châm nào mạnh hơn?I = 1An = 250I = 1An = 500I = 1An = 300I = 1An = 500I = 2An = 300I = 2An = 300I = 2An = 750a)b)c)d)b)d)e)NC ....m¹nh h¬n NC...NC ....m¹nh h¬n NC ...NC ... m¹nh h¬n NC.....de b vµ dcba i. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp TiÕt 28, Bµi 25. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp – Nam ch©m ®iÖn iI. Nam ch©m ®iÖn i. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp iII. VËn dôngNS C4. Khi chạm mũi kéo vào đầu thanh nam châm thì sau đó mũi kéo hút được các vụn sắt. Giải thích vì sao?KÐo ®­îc lµm b»ng thÐp Khi ch¹m vµo ®Çu thanh Nam ch©m, mòi kÐo bÞ nhiÔm tõ trë thµnh mét nam ch©m. Khi kh«ng tiÕp xóc víi nam ch©m n­·, do mòi kÐo lµm b»ng thÐp nªn vÉn giữ ®­îc tõ tÝnh l©u dµi. TiÕt 28, Bµi 25. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp – Nam ch©m ®iÖn iI. Nam ch©m ®iÖn i. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp iII. VËn dông C5. Muèn nam ch©m ®iÖn mÊt hÕt tõ tÝnh thì lµm thÕ nµo? Tr¶ lêi: Muèn nam ch©m ®iÖn mÊt hÕt tõ tÝnh chØ cÇn ng¾t dßng ®Þªn qua èng d©y cña nam ch©m. TiÕt 28, Bµi 25. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp – Nam ch©m ®iÖn iI. Nam ch©m ®iÖn i. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp iII. VËn dông C6. Nam ch©m ®iÖn cã lîi gì h¬n so víi nam ch©m vÜnh cöu? C¸c lîi thÕ cña nam ch©m ®iÖn: Cã thÓ chÕ t¹o nam ch©m ®iÖn cùc m¹nh b»ng c¸ch tăng sè vßng d©y vµ tăng c­êng ®é dßng ®iÖn ®i qua èng d©y. ChØ cÇn ng¾t dßng diÖn qua èng d©y lµ nam ch©m ®iÖn mÊt hÕt tõ tÝnh. Cã thÓ thay ®æi tªn tõ cùc cña nam ch©m b»ng c¸ch thay ®æi chiÒu dßng ®iÖn qua èng d©y. TiÕt 28, Bµi 25. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp – Nam ch©m ®iÖn bµi tËp cñng cèBµi 1. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ ®óng khi nãi vÒ sù nhiÔm tõ cña s¾t?S¾t ®Æt trong tõ tr­êng sÏ bÞ nhiÔm tõS¾t bÞ nhiÔm tõ sau ®ã bá ra khái tõ tr­êng sÏ mÊt hÕt tõ tÝnhSù nhiÔm tõ cña s¾t ®­îc øng dông chÕ t¹o nam ch©m ®iÖnC¸c ph¸t biÓu A,B,C ®Òu ®óngBµi 2. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ sai khi nãi vÒ sù nhiÔm tõ cña thÐp?ThÐp ®Æt trong tõ tr­êng sÏ bÞ nhiÔm tõThÐp bÞ nhiÔm tõ sau ®ã bá ra khái tõ tr­êng sÏ mÊt hÕt tõ tÝnh ngaySù nhiÔm tõ cña thÐp ®­îc øng dông chÕ t¹o nam ch©m vÜnh cöuCïng ®iÒu kiÖn, thÐp nhiÔm tõ yÕu h¬n s¾t TiÕt 28, Bµi 25. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp – Nam ch©m ®iÖnBµi 3. ®iÒn tõ, côm tõ tÝch hîp vµo dÊu (...)S¾t, thÐp,Niken,coban vµ c¸c vËt liÖu tõ kh¸c ®Æt trong tõ tr­êng ®Òu bÞ................ Sau khi bÞ nhiÔm tõ, .............kh«ng giữ ®­îc tõ tÝnh l©u dµi, cßn............... Giữ ®­îc tõ tÝnh l©u dµi. Cã thÓ lµm tăng lùc tõ cña ........................lªn mét vËt b»ng c¸ch tăng c­êng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua c¸c vßng d©y hoÆc tăng................... cña èng d©y.NhiÔm tõS¾t nonthÐpNam ch©m ®iÖnSè vßngGhi nhí bµi häc TiÕt 28, Bµi 25. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp – Nam ch©m ®iÖnBµi 4. Em h·y nªu ph­¬ng ¸n chÕ t¹o nam ch©m ®iÖn, chÕ t¹o nam c©m vÜnh cöu? h­íng dÉn – dÆn dßXem l¹i c¸c thÝ nghiÖm vÒ sù nhiÔm tõ cña s¾t vµ thÐp Häc thuéc phÇn ghi nhí bµi häc ®äc môc “cã thÓ em ch­a biÕt” ®Ó tìm hiÓu thªm c¸c c¸ch lµm tăng lùc tõ cña nam ch©m ®iÖn Lµm c¸c bµi tËp 25.1;25.2;25.3;25.4 (SBT/ tr 31) Tìm hiÓu mét vµi øng dông cña nam ch©m.