Bài giảng Vật lý Lớp 9 - Tiết 57: Động cơ điện một chiều

Kiểm tra bài cũ1/ Nêu kết luận về lực từ tác dụng lên khung dây?Đáp AùnLực từ tác dụng lên khung dây có dòng điện làm cho khung quay chung quanh trục OO’.Trừ một vị trí duy nhất lực từ không làm quay khung là vị trí khung nằm trong mặt phẳng trung hòa.2. Thế nào là mặt phẳng trung hoà?ĐÁP ÁN:Mặt phẳng trung hòa là mặt phẳng đi qua trục OO’ và vuông góc với các đường cảm ứng từ.3. Tại sao khi khung nằm trong mặt phẳng trung hoà, lực từ không làm quay khung?ĐÁP ÁN:Vì cặp lực từ F1, F2 ngược chiều, nhưng nằm trên cùng một giá. ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀUTiết 57 Dàn BàiI. Mô hình nguyên tắc động cơ điện một chiều a.Cấu Tạo b. Nguyên tắc họat độngII. Ưu điểm và ứng dụng của động cơ điện	a. Ưu điểm	b. Ứng dụngSNABDCOO’I.Mô hình nguyên tắc động cơ điện một chiều a. Cấu tạo:1/ Khung dây ABCD có thể quay chung quanh trục OO’.Khung dây quaySNC1C2B1B2ABDCOO’2/ Cổ góp điện : Hai thanh quét C1, C2 cố định tì lên hai bán khuyên B1, B2 Gồm : Hai bán khuyên bằng đồng B1, B2. SNC1C2B1B2ABDCOO’+-ACQUYIIb. Nguyên tắc hoạt động:Khi đưa dòng điện vào khung dây theo chiều ABCDcặp lực từ F1, F2 làm khung quay chung quanh trục OO’.F1F2SNC1C2B1B2OO’+-ACQUYKhi đến vị trí mặt phẳng trung hòa thì vì quán tính khung không dừng lại mà vẫn tiếp tục quay vượt qua vị trí đó.Lúc này B2 chuyển qua tiếp xúc với C1 còn B1 chuyển qua tiếp xúc với C2 làm cho dòng điện trong khung đổi chiều.SNC1C2B1B2ABDCOO’+-ACQUYIISNC1C2B1B2ABDCOO’+-ACQUYIITheo quy tắc bàn tay trái ta thấy cặp lực từ F’1 , F’2 làm khung vẫn tiếp tục quay theo chiều quay cũ F’2F’1Động cơ điện một chiều quayCổ góp điện có tác dụng làm cho khi khung qua mặt phẳng trung hoà thì dòng điện đổi chiều.Cặp lực từ tác dụng lên khung bao giờ cũng làm cho khung quay theo một chiều nhất định và liên tục.Ơû máy điện có 2 bộ phận Bộ phận quay ( khung dây, các bán khuyên): Roto.Bộ phận đứng yên (nam châm, thanh quét): StatoĐộng cơ điện  biến điện năng thành cơ năngII- Ưu điểm và ứng dụng của động cơ điện:a) Ưu điểm:- Nhỏ, gọn, dễ vận hành.- Không gây ô nhiễm môi trường.- Có nhiều cỡ công suất khác nhau.- Hiệu suất cao.b) Ứng dụng: Là bộ phận chủ yếu của quạt máy Máy cassette Đầu máy VideoMáy khoan, máy sấy tóc, máy bơm, máy quạt thóc, máy tuốt lúa..v..v..Củng cố:Nêu cấu tạo của mô hình nguyên tắc động cơ điện một chiều?Đáp án:-Khung dây ABCD có thể quay chung quanh trục OO’. - Cổ góp điện : Gồm: .Hai bán khuyên bằng đồng B1, B2. .Hai thanh quét C1, C2 cố định tì lên hai bán khuyên B1, B2 2. Do đâu mà khung dây có thể quay theo một chiều nhất định?Nhờ cổ góp điện làm đổi chiều dòng điện trong khung, do đó mà chiều lực từ thay đổi.3. Ở động cơ điện bộ phận nào là Rôto, bộ phận nào là Stato?Bộ phận quay ( khung dây, các bán khuyên): Rôto.Bộ phận đứng yên (nam châm, thanh quét): StatoDặn DòHọc thuộc cấu tạo và nguyên tắc họat động của động cơ điện một chiều. Vẽ hình 108,109. Tự đọc thêm phần động cơ điện. một chiều trong thực tế.Trả lời câu hỏi 1,2 SGK trang 125. Xin cám ơn các thầy cô giáo đến dự giờ. Cám ơn các em học sinh đã hoàn thành tiết học.