Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy vận động theo nhạc cho trẻ Mẫu giáo 3-4 tuổi - Phạm Thị Luyện

Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy vận động theo nhạc cho trẻ Mẫu giáo 3-4 tuổi - Phạm Thị Luyện

 1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến

 Âm nhạc đối với trẻ là một thế giới kỳ diệu đầy cảmxúc. Th«ng qua âm nh¹c, trÎ sÏ linh ho¹t, m¹nh d¹n, tù tin, th«ng minh h¬n. ¢m nh¹c cßn gióp trÎ ph¸t triÓn ng«n ng÷, ph¸t triÓn tai nghe vµ c¶mxóc cho trÎ. Ở trường Mầm non, đặc biệt đối với lứa tuổi Mẫu giáo, âm nhạc là một trong những loại hình nghệ thuật phát triển năng lực, cảm xúc, tưởng tượng, sáng tạo, sự tập trung chú ý, khả năng diễn tả những hứng thú của trẻ. Các bài hát, bản nhạc tạo cho trẻ những cảm xúc mạnh, trẻ vận động phù hợp với đặc tính của âm nhạc. Ở đây âm nhạc giữ vai trò chủ đạo còn vận động là công cụ thể hiện hình tượng âm nhạc. Vận động theo nhạc giúp trẻ phát triển cảm giác, nhịp điệu, sự khéo léo, khả năng phản ứng nhanh và đúng các ấn tượng nghe được trong âm nhạc. Ngoài ra còn làm thoả mãn nhu cầu tình cảm của trẻ, trẻ được bộc lộ cảm xúc, giao tiếp với bạn bè.

 Hiện nay, chương trình âm nhạc đang được phổ biến rộng rãi trong các trường Mầm non, nhằm giúp cho việc thực hiện giáo dục âm nhạc cho trẻ theo đúng chương trình quy định, đồng thời giúp giáo viên có được những cơ hội và điều kiện thể hiện khả năng của mình. Nhận thức được tầm quan trọng của việc dạy trẻ vận động theo nhạc, tôi nghiên cứu để tìm ra “Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy vận động theo nhạc cho trẻ Mẫu giáo 3 – 4 tuổi".

 

doc 34 trang maihoap55 6731
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy vận động theo nhạc cho trẻ Mẫu giáo 3-4 tuổi - Phạm Thị Luyện", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN KINH MÔN
TRƯỜNG MẦM NON HIỆP HÒA
*
TÊN ĐỀ TÀI:
MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG 
DẠY VẬN ĐỘNG THEO NHẠC CHO TRẺ 
MẪU GIÁO 3 - 4 TUỔI
 ĐỀ TÀI THUỘC LĨNH VỰC: GIẢNG DẠY
Tên tác giả: Phạm Thị Luyện
Chức vụ	 : Giáo viên 
 NĂM HỌC: 2015 - 2016
THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN
1.Tên sáng kiến: “Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt l­îng d¹y vËn ®éng theo nh¹c cho trÎ mÉu gi¸o 3- 4 tuæi”
2.Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Phát triển thẩm mĩ.
3.Tác giả:
Họ và tên: Phạm Thị Luyện
Sinh ngày 27 tháng 5 năm 1990
Trình độ chuyên môn: Cao đẳng sư phạm Mầm Non.
Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên - Trường Mầm non Hiệp Hòa.
Điện thoại: 0974133585.
4.Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến:
Tên đơn vị: Trường Mầm non Hiệp Hòa.
Địa chỉ: Thôn An Bộ - Xã Hiệp Hòa - Huyện Kinh Môn - Tỉnh Hải Dương
Điện thoại: 03202214529.
5.Đơn vị áp dụng sáng kiến lần đầu:
Tên đơn vị: Trường Mầm non Hiệp Hòa.
Địa chỉ: Thôn An Bộ - Xã Hiệp Hòa - Huyện Kinh Môn - Tỉnh Hải Dương.
Điện thoại: 03202214529.
6. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: Lớp học, trẻ, đồ dùng đồ chơi..
7.Thời gian áp dụng sáng kiến lần đầu: Tháng 9 năm 2016
 HỌ VÀ TÊN XÁC NHẬN CỦA CƠ QUAN ĐƠN VỊ XÁC NHẬN 
 SÁNG KIẾN 
PHẦN I. MÔ TẢ SÁNG KIẾN
 1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến 
	Âm nhạc đối với trẻ là một thế giới kỳ diệu đầy cảmxúc. Th«ng qua âm nh¹c, trÎ sÏ linh ho¹t, m¹nh d¹n, tù tin, th«ng minh h¬n. ¢m nh¹c cßn gióp trÎ ph¸t triÓn ng«n ng÷, ph¸t triÓn tai nghe vµ c¶mxóc cho trÎ. Ở trường Mầm non, đặc biệt đối với lứa tuổi Mẫu giáo, âm nhạc là một trong những loại hình nghệ thuật phát triển năng lực, cảm xúc, tưởng tượng, sáng tạo, sự tập trung chú ý, khả năng diễn tả những hứng thú của trẻ. Các bài hát, bản nhạc tạo cho trẻ những cảm xúc mạnh, trẻ vận động phù hợp với đặc tính của âm nhạc. Ở đây âm nhạc giữ vai trò chủ đạo còn vận động là công cụ thể hiện hình tượng âm nhạc. Vận động theo nhạc giúp trẻ phát triển cảm giác, nhịp điệu, sự khéo léo, khả năng phản ứng nhanh và đúng các ấn tượng nghe được trong âm nhạc. Ngoài ra còn làm thoả mãn nhu cầu tình cảm của trẻ, trẻ được bộc lộ cảm xúc, giao tiếp với bạn bè.
	Hiện nay, chương trình âm nhạc đang được phổ biến rộng rãi trong các trường Mầm non, nhằm giúp cho việc thực hiện giáo dục âm nhạc cho trẻ theo đúng chương trình quy định, đồng thời giúp giáo viên có được những cơ hội và điều kiện thể hiện khả năng của mình. Nhận thức được tầm quan trọng của việc dạy trẻ vận động theo nhạc, tôi nghiên cứu để tìm ra “Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy vận động theo nhạc cho trẻ Mẫu giáo 3 – 4 tuổi".
2. Điều kiện, thời gian, đối tượng áp dụng sáng kiến.
- Nghiên cứu hoạt động vận động theo nhạc của trẻ Mẫu giáo 3 - 4 tuổi, tìm ra được một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy nhằm hình thành kỹ năng vận động theo nhạc cho trẻ.
	- Điều kiện về cơ sở vật chất, thời gian, học sinh.
	- Thời gian áp dụng : Từ tháng 9/2015 đến tháng 2/2016
	- Đối tượng : Học sinh mầm non nơi tôi đang công tác
	3. Nội dung sáng kiến:
 Trong néi dung s¸ng kiÕn cña m×nh, t«i ®· chØ ra ®­îc thùc tr¹ng cßn tån t¹i, trªn c¬ së ®ã t«i ®· x©y dùng vµ ®Ò xuÊt 5 biÖn ph¸p sau:
 BiÖn ph¸p 1: Làm mẫu chuẩn vận động theo nhạc và có sáng tạo. 
 BiÖn ph¸p 2: Tăng cường luyện tập vận động theo nhạc cho trẻ 
 BiÖn ph¸p 3: Tạo môi trường âm nhạc. 
 Biện pháp 4: Ứng dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy.
 BiÖn ph¸p 5: Tận dụng môi trường ở mọi lúc, mọi nơi.
 Biện pháp 6: Tổ chức cho trẻ trong ngày lễ, ngày hội.
*/ TÝnh míÝ, s¸ng t¹o cña s¸ng kiÕn:
	Từ thực tế trong quá trình nghiên cứu về đề tài này tôi thấy đề tài có rất nhiều điểm mới: Mới về phương pháp giảng dạy từ chỗ dạy trẻ thụ động nghe và vận động theo cô sang dạy trẻ chủ động tự tin vận động. Tôi còn luôn tạo môi trường thích hợp để trẻ vận động mọi lúc mọi nơi. Mặt khác tôi còn luôn đổi mới cách tổ chức các hoạt động cho trẻ như chơi theo nhóm, chơi dưới hình thức trò chơi hát, múa, vận động để trẻ có cơ hội vận động với nhau từ đó phát triển khả năng vận động theo nhạc của trẻ.
 Giúp giáo viên có được những cơ hội và điều kiện thể hiện khả năng của mình.
*/ Kh¶ n¨ng ¸p dông s¸ng kiÕn:
	Đối với học sinh trong trường tôi luôn rèn cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi, tôi có tinh thần trách nhiệm, yêu nghề mến trẻ, nhiệt tình trong công việc, có ý thức tự giác học tập nâng cao trình độ chuyên môn. Đổi mới phương pháp, áp dụng những điểm mới vào giảng dạy nằm nâng cao chất lượng trong lĩnh vực phát triển thẩm mĩ, hình thành nhân cách tôt cho trẻ và phát triển toàn diện cho trẻ tạo tiền đề vững chắc cho trẻ bước vào các bậc học tiếp theo.
 */ Lîi Ých cña s¸ng kiÕn:¸p dông s¸ng kiÕn “Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy vận động theo nhạc cho trẻ Mẫu giáo 3 – 4 tuổi” sÏ mang l¹i nh÷ng lîi Ých sau:
 - Gióp gi¸o viªn hiÓu s©u h¬n vÒ néi dung gi¸o dôc trÎ ph¸t triÓn thẩm mĩ, tõ ®ã cã thªm kü n¨ng x©y dùng c¸c ho¹t ®éng tÝch hîp néi dung gi¸o dôc trÎ vÒ ph¸t triÓn ng«n ng÷ vµo c¸c ho¹t ®éng häc hay vui ch¬i cña trÎ.
 - Gióp trÎ ph¸t 	triển thẩm mĩ. Vận động theo nhạc có ảnh hưởng đến tất cả các lĩnh vực phát triển của trẻ, âm nhạc Bởi chính ở đây âm nhạc được coi như một phương tiện giáo dục toàn diện nhân cách trẻ. Th«ng qua vËn ®éng theo nh¹c, trÎ sÏ linh ho¹t, m¹nh d¹n, tù tin, th«ng minh h¬n. Ngoµi ra vËn ®éng theo nh¹c cßn gióp trÎ ph¸t triÓn thÓ chÊt, ph¸t triÓn tai nghe vµ c¶mxóc cho trÎ..
	Giáo dục âm nhạc trong trường mầm non là giáo dục cho trẻ lòng yêu âm 
nhạc, biết cảm thụ âm nhạc thông qua các hoạt động âm nhạc phong phú như: Ca 
hát, vận động, nghe hát, múa, trò chơi âm nhạc. Đặc biệt đối với trẻ 3-4 tuổi, 
giáo dục âm nhạc đã đem lại cho trẻ những ấn tượng,những khái niệm âm nhạc, 
dần hình thành trong tâm hồn trẻ, tạo điều kiện phát triển thị hiếu âm nhạc. Đây là 
bước khởi đầu giúp trẻ biết lựa chọn, đánh giá tác phẩm âm nhạc và biết cách biểu 
diễn ở mức độ đơn giản.
4. Kh¼ng ®Þnh gi¸ trÞ, kÕt qu¶ cña s¸ng kiÕn: ¸p dông s¸ng kiÕn“Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy vận động theo nhạc cho trẻ Mẫu giáo 3 – 4 tuổi” mét c¸ch ®ång bé, linh ho¹t ®· mang hiÖu qu¶ ®¸ng kÓ: Gi¸o viªn chñ ®éng linh ho¹t vµ s¸ng t¹o h¬n trong viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch, tæ chøc ho¹t ®éng cã tÝch hîp néi dung ph¸t triÓn them mÜ cho trÎ mét c¸ch hiÖu qu¶. §a sè trÎ nghe vµ hiÓu vµ diÔn ®¹t ng«n ng÷ tèt.Phô huynh ®· quan t©m, tÝch cùc kÕt hîp víi gi¸o viªn ®Ó rÌn cho trÎ kü n¨ng, th¸i ®é ®óng ®¾n vÒ vÊn ®Ò nµy.
	 5. Đề xuất kiến nghị.
	Để thực hiện, áp dụng sáng kiến được hiệu quả tôi đề nghị như sau:
- Quan tâm đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho việc nâng cao chất lượng cho trẻ vận động theo nhạc.
- Mở các đợt tập huấn để nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ giáo viên trong nhà trường.
- Mở các hội thi để cho trẻ được trải nghiệm và phát triển khả năng vận động ở trẻ.
Với mục đích mong muốn tổ chức cho trẻ học tốt hơn môn Âm nhạc, tôi đã 
mạnh dạn đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy Âm nhạc cho trẻ để giờ học đạt kết quả cao hơn. 
Xuất phát từ đặc điểm trên đã thưc sự thúc đẩy tôi chọn đề tài: Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy vận động theo nhạc cho trẻ Mẫu giáo 3 – 4 tuổi”
PHẦN 2. MÔ TẢ SÁNG KIẾN
Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến.
 Âm nhạc giống như là món ăn tinh thần không thể thiếu được trong cuộc sống hàng ngày của mỗi chúng ta, nó mang đến cho ta những giây phút thư giãn thực sự thoải mái, cho ta cảm nhận cái đẹp của tự nhiên, quê hương, đất nước, con người. Âm nhạc đối với trẻ là một thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc. Như chúng ta đã biết âm nhạc tác động vào con người ngay từ khi cònnằm trong nôi khi được nghe tiếng ru à ơi của mẹ. Tâm hồn trẻ ngây thơ trong sáng, luôn luôn vui vẻ cho nên tiếp xúc với âm nhạc là nhu cầu không thể thiếuvới trẻ. Bởi chính ở đây âm nhạc được coi như một phương tiện giáo dục toàn diện nhân cách trẻ. Th«ng qua ¢m nh¹c, trÎ sÏ linh ho¹t, m¹nh d¹n, tù tin, th«ng minh h¬n. ¢m nh¹c cßn gióp trÎ ph¸t triÓn ng«n ng÷, ph¸t triÓn tai nghe vµ c¶mxóc cho trÎ.
 Ở trường Mầm non, đặc biệt đối với lứa tuổi Mẫu giáo, âm nhạc là một trong những loại hình nghệ thuật phát triển năng lực, cảm xúc, tưởng tượng, sáng tạo, sự tập trung chú ý, khả năng diễn tả những hứng thú của trẻ.Khác với loại hình nghệ thuật khác như hội hoạ, văn học, điện ảnh , âm nhạc không hoàn toàn xác định rõ những hình ảnh cụ thể. Âm nhạc bằng những ngôn ngữ riêng là giai điệu, âm sắc, trường độ, hoà âm, tiết tấu cùng với thời gian đã thu hút, hấp dẫn, làm thoả mãn nhu cầu tình cảm của trẻ.
	Âm nhạc là phương tiện giúp trẻ nhận thức xung quanh, phát triển lời nói, quan hệ trong giao tiếp, trao đổi tình cảm Đối với trẻ, âm nhạc là thế giới kỳ diệu, đầy cảm xúc. Trẻ có thể tiếp nhận âm nhạc ngay từ trong nôi. trẻ mầm non dễ xúc cảm, vốn ngây thơ trong sáng, nên tiếp xúc với âm nhạc là một điều không thể thiếu. Thế giới âm thanh muôn mầu không ngừng chuyển động tạo điều kiện cho trẻ phát triển các chức năng tâm lý, năng lực hoạt động và sự hiểu biết của trẻ.
	Thông thường, khi nghe nhạc, ai cũng đều có ý muốn cử động theo tiết tấu. Tay đung đưa, chân gõ nhịp, đầu lắc lư, đó chính là hình thức múa tự phát. Nhiều khi các em nhỏ vừa nghe nhạc, vừa ngẫu hứng điệu múa có tiết tấu độc đáo của mình. 
	Giữa âm nhạc và vận động có mối liên hệ trực tiếp, xuất phát từ cơ sở sinh lý, đó là cơ quan thính giác và cơ quan cảm giác về chuyển động và thăng bằng. Nhà tâm lý học B.N Chep-lô-va cho rằng: “Việc tri giác âm nhạc sảy ra cùng lúc hoàn toàn trực tiếp với phản ứng vận động âm nhạc theo diễn biến thời gian”. Đối với trẻ Mẫu giáo, do đặc điểm hồn nhiên, ham hoạt động nên mối quan hệ giữa âm nhạc và vận động được hình thành dễ dàng. Các bài hát, bản nhạc tạo cho trẻ những cảm xúc mạnh, trẻ vận động phù hợp với đặc tính của âm nhạc. Ở đây âm nhạc giữ vai trò chủ đạo còn vận động là công cụ thể hiện hình tượng âm nhạc.
	Vận động theo nhạc giúp trẻ phát triển cảm giác, nhịp điệu, sự khéo léo, khả năng phản ứng nhanh và đúng các ấn tượng nghe được trong âm nhạc. Ngoài ra còn làm thoả mãn nhu cầu tình cảm của trẻ, trẻ được bộc lộ cảm xúc, giao tiếp với bạn bè.
	Hiện nay, chương trình âm nhạc đang được phổ biến rộng rãi trong các trường Mầm non, nhằm giúp cho việc thực hiện giáo dục âm nhạc cho trẻ theo đúng chương trình quy định, đồng thời giúp giáo viên có được những cơ hội và điều kiện thể hiện khả năng của mình. Tuy nhiên trong thực tế, nhiều giáo viên chưa chú ý hình thành kỹ năng vận động theo nhạc cho trẻ, chưa vận dụng lý thuyết vào thực tiễn, chưa có biện pháp thiết thực trong quá trình dạy trẻ, dẫn tới kết quả chưa đạt được so với yêu cầu. Do vậy, việc áp dụng biện pháp tiên tiến để dạy trẻ Mẫu giáo vận động theo nhạc là rất cần thiết, cần được chú trọng.
 Nhận thức được tầm quan trọng của việc dạy trẻ vận động theo nhạc, tôi nghiên cứu để tìm ra “Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy vận động theo nhạc cho trẻ Mẫu giáo 3 – 4 tuổi".
2. Cơ sở lý luận của vấn đề
2.1. Cơ sở lý luận
2.1.1 Khái niêm về vận động theo nhạc: 
Vận động theo nhạc là hoạt động phối hợp giữa âm nhạc và động tác nhảy múa hoặc sử dụng đồ chơi âm nhạc, gõ đệm theo hát tạo cho con người có được sự cảm nhận về nhịp điệu, góp phần tích cực vào việc phát triển toàn diện nhân cách.
Hoạt động vận động theo nhạc ở lứa tuổi Mầm non có thể chia làm 2 nhóm trên cơ sở tri giác âm nhạc và tái tạo các phương tiện truyền cảm trong động tác.
* Nhóm thứ nhất: Là những động tác đơn giản biểu hiện cảm xúc theo tính chất, nhịp điệu âm nhạc như vỗ tay, gõ đệm, nhún nhảy trẻ nghe và phân biệt cao độ, sắc thái, tốc độ, trọng âm, âm hình tiết tấu.
* Nhóm thứ hai: Hướng vào những kỹ năng chuyển động trong quá trình vận động theo nhạc.
Tất cả các động tác vận động theo nhạc như gõ nhịp, âm hình, tiết tấu, múa đều thực hiện nhiệm vụ chung là cảm nhận tiết tấu âm nhạc, nhưng mỗi loại vận động có chức năng riêng, do đó khác nhau về yêu cầu.
Động tác vỗ tay, gõ nhịp, dậm chân có tác dụng giúp trẻ nắm vững tiết tấu, nhịp, phách trong tác phẩm và được tiến hành ngay khi làm quen với tác phẩm. Gõ nhịp, phách, âm hình tiết tấu yêu cầu phải chính xác, đúng với tác phẩm, không cần phải có tư thế, tạo dáng, đường nét 
Múa là dạng vận động phát triển tính thẩm mỹ cho trẻ, hình thành tư thế, dáng điệu, động tác đẹp. Các bài múa được xây dưng trên cơ sở nội dung, tính chất, nhịp điệu âm nhạc, lời ca. tuy nhiên không phải bài hát nào cũng xây dựng thành điệu múa. Do đặc điểm tư duy trực quan hình tượng của trẻ mà múa có thể là những động tác minh hoạ lời ca, miêu tả sinh hoạt, mô tả thiên nhiên Các chất liệu cơ bản của dân gian các dân tộc Việt Nam, múa hiện đại cũng được khai thác. Múa được sử dụng chủ yếu với độ tuổi Mẫu giáo. Cùng với sự phát triển của trẻ thì kỹ năng múa của trẻ ngày càng rõ ràng và đa dạng.
2.1.2 Đặc điểm khả năng vận động theo nhạc của trẻ 3 – 4 tuổi: 
	Vận động theo nhạc giáo dục nhịp điệu cho trẻ bằng sự vận động của cơ thể, phù hợp với tính năng động của trẻ.
	Trẻ 3 - 4 tuổi biết chuyển động nhịp nhàng theo tính chất của nhạc, thay đổi bước chuyển động theo điệu nhạc , từ tốc độ nhịp nhàng có thể chuyển sang tốc độ nhanh hơn hoặc thực hiện các bước nhảy: Bước nhảy thẳng, xoay tròn, biết xoay xung quanh bạn và nhảy vòng tròn một mình, nhảy đổi nhóm, từ nhóm nhảy toả ra theo các hướng rồi tụ lại, nhảy có cầm đạo cụ, biết chuyển đội hình đơn giản, làm các đông tác nhảy chân sáo, đá chéo chân, cùng với người lớn tập dượt các bài hát, truyền đạt các bài mẫu trò chơi.
 Trẻ 3 - 4 tuổi có khả năng sử dụng các nhạc cụ như phách tre, xắc xô, tróng đệm theo nhịp, tiết tấu chậm. Có thể thổi kèn cho các giai điệu đơn giản trên cơ sở 1 - 2 âm thanh.
2.2. Cơ sở thực tiễn
2.2.1 Thuận lợi: 
- Đội ngũ giáo viên trong trường luôn đoàn kết, thống nhất.
- Lớp học luôn được sự quan tâm của ban giám hiệu nhà trường đầu tư cơ sở vật chất như mua sắm dụng cụ âm nhạc cho trẻ, tạo điều kiện cho lớp được sử dụng đồ dùng.
- Trường tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên đi học nâng cao trình độ chuyên môn. Vào các dịp hè, chúng tôi được đi học bồi dưỡng chuyên môn của phòng giáo dục và đào tạo mở. Dự các buổi chuyên đề của phòng, chuyên đề của trường, dự giờ đồng nghiệp tạo điều kiện tôi được học tập, củng cố kiến thức nghiệp vụ.
- Giáo viên có kế hoạch chương trình ngay từ đầu năm học.
- Lứa tuổi trẻ tương đối đồng đều.
- Phụ huynh luôn mong muốn con em mình vui vẻ, yêu thích hoạt động âm nhạc.
2.2.2 Khó khăn: 
- Các cháu phần lớn con em làm nông nghiệp, kinh tế gia đình eo hẹp, ít có điều kiện cho con em mình tiếp xúc với âm nhạc nhiều.
- Phòng học nhỏ khó khăn trong việc tổ chức hoạt động âm nhạc.
3. Thực trạng của vấn đề
 Thực hiện giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non theo đúng chương trình quy định là bổn phận của mỗi người giáo viên. Bản thân tôi luôn soạn bài tỉ mỉ, sắp xếp hợp lý các nội dung cần truyền đạt, phân bố thời gian cho từng phần phù hợp, nghiên cứu bài và dạy đúng phương pháp bộ môn, có chuẩn bị đủ và sử dụng đồ dùng cho cô và trẻ trong hoạt động. Để khảo sát và đánh giá được kỹ năng vận động theo nhạc của trẻ. Tôi ra 2 bài tập cho 20 cháu Mẫu giáo bé sinh năm 2012 thực hiện.
Bài tập 1: Con hãy hát và vận động bài Mẹ yêu không nào của tác giả Lê Xuân Thọ 
Bài tập 2: Con hãy múa bài Cháu yêu bà của tác giả Xuân Giao
BẢNG A: KHẢO SÁT KỸ NĂNG VẬN ĐỘNG THEO NHẠC CỦA TRẺ 3 – 4 TUỔI
STT
Họ và tên trẻ
Bài tập 1
Bài tập 2
Đạt
Chưa đạt
Đạt
Chưa đạt
1
Châu Anh
*
*
2
Phúc An
*
*
3
Ngọc Bích
*
*
4
Mạnh Cường
*
*
5
Thu Hiền
*
*
6
Trung Hiếu
*
*
7
Linh Đan
*
*
8
Ngọc Linh
*
*
9
Diệu Ly
*
*
10
Duy Khánh
*
*
11
Quốc Khánh
*
*
12
Minh Khoa
*
*
13
Hương Giang
*
*
14
Hưng Phú
*
*
15
Đức Long
*
*
16
Phương Linh
*
*
17
Minh Quân
*
*
18
Phú Quang
*
*
19
Duy Thái
*
*
20
Đình Tiến
*
*
 Nhận xét: Bài tập 1 và Bài tập 2
Bài tập 1 số cháu thực hiện đạt là 12 cháu chiếm 60%. Số cháu chưa đạt là 8 chiếm 40%. Các cháu thường mắc lỗi sau:
	+ Trẻ vỗ tay theo phách.
	+ Vỗ tay lúc theo nhịp, lúc theo phách.
	+ Vỗ tay vào phách nhẹ, đưa tay ra vào phách mạnh.
	+ Trẻ không tự thực hiện.
Bài tập 2: Số cháu thực hiện đạt là 14 cháu chiếm 70%. Số cháu chưa đạt là 6 cháu chiếm 30 %Các cháu thường mắc lỗi sau:
	+ Trẻ không thuộc động tác.
	+ trẻ múa còn lẫn lộn đông tác.
	+ Động tác của trẻ chưa chính xác.
	+ Trẻ múa không khớp với nhạc có thể nhanh hơn nhạc, có thể múa chậm hơn nhạc.
	+ Trẻ không tự thực hiện.
* Nguyên nhân của thực trạng
	Qua khảo sát, đánh giá kết quả tôi tìm ra một số nguyên nhân dẫn tới tỷ lệ đạt được của trẻ còn thấp đó là:
Do trẻ thiếu hụt kiến thức âm nhạc từ lứa tuổi nhà trẻ, mẫu giáo bé.
Do trẻ mới đi học còn nhút nhát không giám thực hiện bài tập.
Trẻ chưa được ôn luyện vân động theo nhạc nhiều.
Hình thức tổ chức lớp chưa linh hoạt, chưa kích thích hứng thú cho trẻ hoạt động.
Đồ dùng trực quan còn ít, chưa đẹp, chưa hấp dẫn.
Trong hoạt động giáo dục âm nhạc, âm nhạc đóng vai trò chủ đạo, còn vận động là công cụ thể hiện hình tượng âm nhạc. Trước thực trạng của lớp, tôi nghiên cứu, tìm ra Một số biện pháp để nâng cao chất lượng dạy vận động theo nhạc cho trẻ Mẫu giáo 3 – 4 tuổi.
4. Các giải pháp, biện pháp thực hiện.
 Làm mẫu chuẩn vận động theo nhạc và có sáng tạo.
Âm nhạc là trừu tượng nhưng có tính giáo dục nghệ thuật sâu sắc. Vì vậy việc sớm tư duy trực quan và kích thích những yếu tố ban đầu là rất cần thiết. Vai trò của cô giáo trong vấn đề này là phải tạo được sự hướng thú để trẻ say mê, ham thích hoạt động nghệ thuật. Vì vậy trước khi cho trẻ hoạt động nghệ thật cô cần có những hình thức gợi mở, dẫn dắt giới thiệu và được xem cô biểu diễn mẫu với mức độ hoàn thiện nhất.
 Làm mẫu là biện pháp quan trọng nhằm mục đích cho trẻ tri giác toàn vẹn (Tri giác âm nhạc và vận động trong một khối thống nhất).
	* Dạy trẻ vỗ tay hoặc sử dụng đồ chơi âm nhạc gõ đệm theo hát cũng có nhiều cách dạy. Giáo viên cần căn cứ vào loại nhịp, cấu trúc hình tiết tấu của bài hát để chọn hình thức vỗ tay, gõ đệm và cách dạy cho phù hợp. Trong chương trình cải cách của lớp Mẫu giáo 3 - 4 tuổi thường có cách:
	- Dạy vỗ tay (hoặc gõ) theo nhịp: Vỗ tay hoặc gõ một tiếng vào phấch mạnh, (đầu ô nhịp) phách yếu nghỉ. 
Ví dụ: Trong bài Thật là hay có câu:
Nghe véo von trong vòm cây hoạ mi với sơn ca.
Vỗ nghỉ vỗ nghỉ vỗ nghỉ vỗ nghỉ 
- Dạy vỗ tay (hoặc gõ) tiết tấu chậm: Vỗ tay hoặc gõ 3 tiếng, mỗi tiếng bằng một nốt đen, rồi nghỉ bằng một tiếng(Vỗ tay hoặc gõ vào phách mạnh ở đầu ô nhịp)
Ví dụ: Trong bài Hoa trường em có câu:
Em ngắm chiếc lá, em ngắm cánh hoa.
 Vỗ vỗ vỗ nghỉ vỗ vỗ vỗ nghỉ
Ví dụ: Dạy trẻ vỗ tay theo tiết tấu chậm bài Cháu thương chú bộ đôi
- Vào bài cô đố trẻ: 
Ai nơi hải đảo biên cương
Diệt thù giữ nước coi thường khó khăn.
 (Chú bộ đội)
- Cô hỏi trẻ: 
+ Câu đố kể về ai?
+ Các con đã được làm quen với những bài hát nào kể về chú bộ đội?
+ Ai sáng tác bài Cháu thương chú bộ đội?
- Cô nói: Để bài hát khi biểu diễn thêm vui, nhịp nhàng cô cùng các con vỗ tay theo tiết tấu chậm kết hợp với lời ca nhé.
- Cả lớp cùng hát lại bài hát
- Cô làm mẫu. Cách vỗ tay như sau:
	Cháu thương chu bộ đội nơi rừng sâu biên giới. 
 V v v nghỉ v v v 
v: Vỗ tay.
Nghỉ: nghỉ không vỗ tay.
- Cô giải thích cho trẻ: Các con vỗ tay 3 tiếng rồi nghỉ bằng một tiếng, vỗ tay 3 tiếng rồi nghỉ bằng một tiếng, cứ tiếp tục như vậy cho đến hết bài. bắt đầu vỗ vào tiếng “chú”
- Cô hướng dẫn cho trẻ vỗ tay:
	+ Đầu tiên cô cho trẻ vỗ tay kết hợp với đếm.
 1 - 2 - 3 - nghỉ -1 - 2 - 3 - nghỉ 
 + Khi trẻ đã quen với cách vỗ theo tiết tấu chậm thì tôi cho trẻ vỗ 
 tay kết hợp với lời ca.
Để tạo sự hứng thú cho trẻ và trẻ tích cực vận động theo nhạc tôi có thể linh hoạt, làm đa dạng các cách học thuộc.
. Dạy cả lớp vận động theo nhạc.
. Nối tiếp theo tổ. ( Cô nói: Cô giả làm con chim, khi chim bay về phía tổ nào thì tổ đó vừa hát vừa gõ đệm theo nhịp)
. Theo nhóm bạn trai, nhóm bạn gái. (Cô nói: Khi cô bắt nhip cao tay thì các bạn trai vừa hát vừa gõ đệm theo nhịp, khi thấy cô bắt nhịp thấp tay thì các bạn gái thực hiện.
. Nhóm hát, nhóm vận động. (Cô nói: Các bạn trai làm các nhạc công gõ đệm theo nhịp cho các bạn gái cầm micro làm ca sĩ.
. Theo tốp nhỏ.
. Cá nhân.
Khi cô cho trẻ tập sử dụng một loại nhạc cụ nào đó để đệm cho bài hát, cô cần nói rõ cách gõ cho âm thanh phát ra như thế nào thì phù hợp.
Ví dụ: Dạy trẻ cách sử dụng nhạc cụ là trống: Tay trái cầm trống, tay phải cầm dùi, khi gõ thì gõ vào giữa mặt trống, sau đó đưa ra gõ vào thành trống. Hoặc dạy trẻ sử dụng nhạc cụ là xắc xô thì tay phải cầm xắc xô (úp xắc xô vào trong lòng bàn tay) khi gõ thì gõ xắc xô vào lòng bàn tay trái sau đó đưa hai tay rộng ra nghỉ bằng một phách. 
 * Trong tổ chức có nhiều người tham gia vận động, di chuyển đội hình, múa động tác cháu trai khác động tác cháu gái Muốn thể hiện toàn vẹn trong sự kết hợp với âm thanh âm nhạc cùng một lúc là không thể được. Vì vậy để đảm bảo tính toàn vẹn của tri giác, tôi cần sử dụng biện pháp trình bày cùng với lời giải thích động tác của các cháu trai trước, động tác của các cháu gái sau. Có thể giải thích dưới hình thức dựng hình ảnh mô phỏng hoặc chỉ dẫn ngắn gọn, dễ hiểu. Ví dụ khi dạy trẻ vận động minh hoạ bài: Chú bộ đội có động tác hai tay vung tự nhiên chân dậm mạnh, cô có thể nói: “Hai tay các con vung tự nhiên, chân dậm mạnh như như chú bộ đội đang hành quân đấy các con ạ.” 
	Trong chương trình một số bài múa đã có biên soạn động tác múa gợi ý, song cô có thể dạy trẻ phối hợp các động tác tay chân, thân hình và thể hiện qua nét mặt kết hợp với âm nhạc.
Ví dụ: Trong sách Chăm sóc giáo dục Mẫu giáo và hướng dẫn thực hiện (3 - 4 tuổi) không biên soạn động tác múa bài: Cháu yêu bà của tác giả Xuân Giao. Dựa vào đặc điểm của lớp tôi các cháu có khả năng múa được những động tác đơn giản, dựa vào nội dung của bài hát tôi đã sáng tạo ra động tác cho phần dạo nhạc đầu, động tác của 4 câu hát, phần nhạc kết. 
- Phần dạo nhạc đầu: Đứng thẳng, chân đứng rộng bằng vai, hai tay đưa lên cao và đưa sang hai bên theo nhịp bài hát.
- Động tác 1: “Bà ơi bà lắm” Hai tay dang rộng từ từ ấp vào ngực vào từ “lắm”, kết hợp với nhún chân.
- Động tác 2: “Tóc bà trắng .mây” Hai tay đưa trên đầu vuốt nhẹ xuống hai bên ngực, kết hợp nhún chân vào tiếng “mây”
- Động tác 3: “Cháu yêu bà, cháu nắm bàn tay.”Hai tay từ từ ấp lên ngực vào từ “lắm”. Sau đó đặt hai tay úp vào nhau và kết hợp với nhún chân vào từ “tay”
- Động tác 4: “Khi cháu vâng lời .vui.”Vỗ tay theo nhịp sang hai bên kết hợp với chống gót chân.
- Phần nhạc kết: Hai tay đưa cao lên trên đầu, lắc cổ tay , kết hợp bước xoay tròn tại chỗ một vòng.
Để tạo sự hứng thú cho trẻ và trẻ tích cực luyện tập múa, tôi có thể cho trẻ múa dưới các hình thức và sắp xếp di chuyển đội hình như sau:
+ Cô cho cả lớp múa. (Đội hình đứng vòng tròn, cô cũng đứng ở vòng 
tròn múa cùng trẻ).
+ Trẻ múa theo nhóm các bạn trai và các bạn gái đứng riêng theo từng vòng tròn. (hai vòng tròn đồng tâm)
+ Trẻ múa từng đôi. (Hai trẻ quay mặt vào nhau hoặc tự chọn bạn để múa)
+ Trẻ múa theo nhóm nhỏ.
+ Cá nhân múa.
 Do trẻ học thông qua bắt chước nên tôi phải làm mẫu nhiều lần. Trẻ bắt chước có thể không như giáo viên nhưng những gì nghe nhìn qua mẫu giúp trẻ khắc sâu ấn tượng, nhận biết một cách xúc cảm các động tác, bài múa. Như vậy bằng nhiều hình thức sinh động, cô sẽ hình thành tư duy trực quan, tạo được những yếu tố ban đầu cho mọi cảm nhận nghệ thuật.
4.2 Tăng cường luyện tập vận động theo nhạc cho trẻ.
Cũng giống như học hát, trẻ phải bắt chước và luyện tập nhiều lần các động tác mới một cách chính xác và chi tiết. Tôi cần sử dụng một số biện pháp sau:
* Làm mẫu lại các động tác có sự kết hợp của âm nhạc với mục đích khôi 
phục lại trong trí nhớ, tri giác thính giác và trình tự động tác. Khi luyện
 tập cô phải cùng làm với trẻ nhiều lần từ đầu đến cuối bài hát ( Bản nhạc). Những động tác khó, cô có thể cho trẻ múa lại kết hợp với lời ca (tiết nhịp) trọn vẹn câu hát.
* Chỉ dẫn trẻ thực hiện động tác cùng với âm nhạc. Chỉ dẫn chi tiết, chính xác, đặc điểm động tác cùng với âm nhạc, đồng thời khích thích trẻ hoạt động độc lập.
* Sửa chữa dần những chi tiết không chính xác (Tách ra để tập riêng)
Ví dụ: Trẻ múa sai câu “Lúc lên bờ vẫy cái cánh cho khô” Trong bài Một con vịt của tác giả Kim Duyên. Có rất nhiều cách sửa sai như là cô cho trẻ múa riêng động tác Hoặc có thể cô nói “Khi cô đưa tay về phía các con thì các con múa, khi cô chỉ vào cô thì cô múa” Trong khi cô múa thì trẻ tri giác toàn bộ động tác và trẻ tự điều chỉnh động tác của mình cho đúng.
* Tổ chức linh hoạt, đa dạng cách học thuộc các động tác để gây hứng thú và trẻ tích cực hoạt động dưới các hình thức cả lớp, tổ, nhóm trẻ luyện tập, tổ hát, tổ vận động. Cô khuyến khích trẻ tự vận động để tạo khả năng theo dõi, và giúp trẻ làm chính xác lại.
* Căn cứ vào hình thức vận động theo nhạc như vỗ tay hoặc gõ đệm theo tiết tấu, vận động minh hoạ, múa Cô luôn chú ý tới đội hình của trẻ, sao cho cô làm mẫu, tất cả nhìn thấy cô và cô quan sát được trẻ.
* Đa dạng hoá các vận động:
Để khi trẻ đỡ chán và nâng cao khả năng của trẻ tôi nghiên cứu và thấy cần phải đa dạng hoá các vận động. Tôi có thể tạo thành trò chơi cho trẻ.
Ví dụ: Dạy trẻ vận động gõ đệm theo tiết tấu chậm 
Tôi có thể tạo thành trò chơi cho trẻ. Mời 3 trẻ lên chơi cùng cô: Trẻ gõ đệm, cô vỗ tay: 
 | | | |
 ì ì ì ì
 Trẻ1 Trẻ2 Trẻ 3 Cô vỗ tay.
Hoặc cho các cháu hai tay chống hông, đậm chân 3 phách đầu, phách 4 dậm gót chân.
 | | | |
 ì ì ì ì
 dậm dậm dậm dậm
 chân chân chân gót
Có thể thay đổi làm động tác đánh cồng của dân tộc Tây nguyên.
 | | | |
 ì ì ì ì
 gõ gõ gõ vuốt tay
Khi nghe các thể loại âm nhạc khác nhau, trẻ có thể bộc lộ cảm xúc bằng các hoạt động hình thể một cách ngẫu hứng nhưng mọi trẻ không nhất thiết phải vận động giống nhau. Đây là xúc cảm tự nhiên thể hiện bằng hành động theo tính chất giai điệu, nhịp điệu âm nhạc. Ở đây, giáo
viên là người gợi ý giúp trẻ cảm thụ các tính chất âm nhạc khác nhau. Trẻ nghe nhạc, vận động theo không cần hát.
* Củng cố và hoàn thiện kỹ năng là bước tiếp theo giúp trẻ thể hiện độc lập, sáng tạo, truyền cảm, đồng cảm với hình tượng nghệ thuật, tôi có thể yêu cầu trẻ nhớ lại trình tự các động tác, biết phối hợp với các bạn sẵn sàng thực hiện bài tập.
Sự hình thành các kỹ năng vận động theo nhạc cần phải tăng cường luyện tập, vận dụng các phương pháp, biện pháp linh hoạt, sáng tạo. 
 Tạo môi trường âm nhạc. 
4.3.1. Tạo môi trường:
Giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật được trẻ mẫu giáo rất yêu thích. Đây là loại hình được xem như phương tiện để thực hiện các hoạt động giáo dục một cách hiệu quả ở trường Mâm non. 
Do đặc diểm tâm sinh lý lứa tuổi Mẫu giáo, các cháu tuy còn nhỏ tuổi nhưng rất thích cái đẹp, mầu sắc sặc sỡ, mới lạ. Để tiến hành hoạt động âm nhạc cần tạo ra một môi trường âm nhạc là rất cần thiết. Vì vậy tôi luôn cố gắng tạo nhiều đồ dùng, đồ chơi đẹp, hấp dẫn trang trí xung quanh lớp.
- Sử dụng đồ dùng điện tử hiện đại như: Đàn Oocgan, ti vi, đầu đĩa, vi tính 
- Tôi vẽ tranh, sưu tầm tranh ảnh từ hoạ báo, lịch có nội dung về hoạt động âm nhạc, nội dung bài sắp học để trang trí hoặc làm đồ dùng cho giảng dạy.
- Tôi chuẩn bị đồ chơi âm nhạc, bởi vì đồ chơi là nhu cầu tự nhiên không thể thiếu đối với cuộc sống của trẻ. Đồ chơi có 2 loại chủ yếu:
* Đồ chơi công nghiệp: Đàn, xắc xô, trống, kèn, mõ, trang phục 
* Đồ chơi tự tạo: Đồ chơi tự tạo có muôn hình muôn vẻ bởi chúng được tạo ra từ những vật sẵn có, dễ kiếm, dễ làm. Nguồn gốc của đồ chơi tự tạo là vô tận. Làm đồ chơi tự tạo là hoạt động sáng tạo và độc đáo. Có thể dùng luôn những đồ vật thông thường trong sinh hoạt hàng ngày, sử dụng trực tiếp những vật liệu tự nhiên làm đồ chơi và bằng những vật liệu thu lượm được.
Ví dụ: 
+ Tận dụng những đoạn tre già để đẽo phách tre.
+ Tận dụng bìa cứng, trang trí giấy đề can để tạo thành nhiều cái đàn có hình dáng khác nhau.
	+ Tận dụng các vỏ lon bia, nước ngọt để làm trống, xúc xắc.
	+ Làm đàn tơ rưng bằng tre nhỏ.
	+ Vỏ hộp sữa làm trống cơm.
	+ Tận dụng vải vụn của thợ may làm hoa cài tay.
	+ Mút xốp làm mũ múa..v.v 
Tôi xây dựng góc hoạt động âm nhạc với cách trang trí đẹp, nhiều đồ chơi đảm bảo an toàn, đa dạng về chủng loại, chất liệu. Các đồ chơi được sắp xếp sao cho gọn gàng, dễ lấy, dễ cất, có thể sử dụng vào các hoạt động khác.
4.3.2. Sử dụng một cách có hiệu quả:
	Âm nhạc là trừu tượng nhưng có tính giáo dục nghệ thuật sâu sắc. Vì vậy việc sớm hình thành tư duy trực quan và kích thích những yếu tố ban đầu là rất cần thiết. Vai trò của cô giaó trong vấn đề này là phải tạo được sự hứng thú say mê hoạt động nghệ thuật.
Ví dụ: Dạy trẻ gõ đệm theo nhịp bài Cháu vẽ ông mặt trời của tác giả Tân Huyền. Cô tạo hứng thú cho trẻ bằng cách cho trẻ quan sát hình ông mặt trời từ từ nhô lên khỏi dãy núi. Cô trò chuyện cùng trẻ về mặt trời, giáo dục trẻ khi đi ra ngoài trời nắng to cần đội mũ, nón. Cô hỏi trẻ đã được làm quen với bài hát nào kể về mặt trời? Ai sáng tác bài hát? Sau đó cô dạy trẻ vận động theo nhạc
Trẻ được mặc trang phục và sử dụng đạo cụ và biểu diễn phù hợp với tính chất âm nhạc và nội dung bài hát sẽ làm phong phú thêm đời sống văn hoá, có tác dụng giáo dục tình cảm đạo đức, góp phần vào việc hình thành nhân cách trẻ thơ.
Ví dụ: Dạy trẻ vận động minh hoạ bài Chú bộ đội của tác giả Hoàng Hà. Tôi cho cả lớp mặc trang phục của chú bộ đội. Tôi nhận thấy trên nét mặt vui tươi, hồ hởi trên mỗi trẻ. Trẻ vui sướng ngỡ mình là chú bộ đội vác súng bước đi hùng tráng. Trẻ được thể hiện tình cảm của mình đối với chú bộ đội. Kết quả tôi thấy trẻ rất hứng thú, có ý thức, tích cực tham gia hoạt động, đạt được những yêu cầu của bài soạn.
4.4. Ứng dụng công nghệ thông tin vào trong dạy học: 
Đất nước ta hiện nay đang trong giai doạn phát triển công nghiệp hoá, hiện đại hoá cùng với sự bùng nổ công nghệ thông tin. Để đáp ứng nhu cầu của xã hội, hiện nay các cấp học rất cần được ứng dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy . Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy ở cấp học mầm non làm đa dạng hoá hình thức dạy
học giúp trẻ được thay đổi không khí mới, hấp dẫn, trong giờ học, tạo cho trẻ niềm hứng thú

Tài liệu đính kèm:

  • docsang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_nang_cao_chat_luong_d.doc
  • docthi dua.doc