Bài giảng Hóa học Lớp 9 - Chương 4: Hiđrocacbon. Nhiên liệu - Bài 34: Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ - Nguyễn Văn Chinh

TRƯỜNG THCS TIẾN THÀNH 
Chương 4: HIĐROCACBON. NHIÊN LIỆU 
Bài 34: KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HÓA HỌC HỮU CƠ-------------------- 
Giáo viên: Nguyễn Văn Chinh 
---------------------- 
 - Hợp chất hữu cơ là gì? - Metan , etilen , axetilen, benzen có cấu tạo phân tử và tính chất như thế nào? - Dầu mỏ , khí thiên nhiên có thành phần và ứng dụng như thế nào? - Nhiên liệu là gì? Sử dụng nhiên liệu như thế nào cho hiệu quả? 
Chương 4: HIĐROCACBON. NHIÊN LIỆU 
CHƯƠNG 4 : HIĐROCACBON.  NHIÊN LIỆU 
BÀI 34 – Tiết 45: KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HÓA HỌC HỮU CƠ 
c 
H 
H 
H 
H 
NỘI DUNG 
I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ. 
II. Khái niệm về hoá học hữu cơ. 
Bông gòn 
1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu? 
I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ. 
* Thí nghiệm :  Đốt cháy bông, úp ống nghiệm phía trên ngọn lửa, khi ống nghiệm mờ đi, xoay lại, rót nước vôi trong vào. 
2. Hợp chất hữu cơ là gì ? 
 - Nêu hiện tượng quan sát được từ thí nghiệm? 
- Khi đốt cháy hợp chất hữu cơ tạo thành CO 2 . 
Tương tự nếu chúng ta thay mẫu bằng nến, cồn, gạo, ngô, khoai, đồ nhựa, thì sản phẩm sinh ra cũng làm cho nước vôi trong vẩn đục. 
2. Hợp chất hữu cơ là gì ? 
* Thí nghiệm : 
* Kết luận : 
 Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon (trừ CO, CO 2 , H 2 CO 3 và các muối cacbonat kim loại ) 
3. Các hợp chất hữu cơ được phân loại như thế nào ? 
HỢP CHẤT HỮU CƠ 
HIĐROCACBON 
Phân tử chỉ chứa 2 nguyên 
tố: cacbon và hiđro 
Ví dụ: CH 4 , C 2 H 4 , C 4 H 10 
 DẪN XUẤT CỦA 
 HIĐROCACBON 
Ngoài cacbon và hiđro , trong 
phân tử còn có các nguyên 
tố khác: oxi, nitơ, clo 
Ví dụ: C 2 H 6 O, CH 3 Cl, CH 3 NO 2 
BÀI 34: KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ 
 VÀ HÓA HỌC HỮU CƠ 
I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ 
II. Khái niệm về hóa học hữu cơ 
Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ và những chuyển đổi của chúng. 
BÀI 34: KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HÓA HỌC HỮU CƠ 
Ngành 
 hóa học 
hữu cơ 
Hóa học dầu mỏ 
Hóa học polime 
Hóa học các hợp chất thiên nhiên 
RƯỢU 
ĐƯỜNG 
VẢI 
DẦU ĂN 
XĂNG 
NƯỚC HOA 
THUỐC 
LỐP XE 
Một số hình ảnh về sản phẩm của ngành hóa hữu cơ 
Ghi nhớ 
Bài 2 . Có các chất sau: MgCO 3 , CH 4 O, C 6 H 6 , NaHCO 3 , C 2 H 2 , CH 3 NO 2 , CO, C 2 H 4 , CH 3 Cl. 
Hợp chất nào là hợp chất hữu cơ? 
Bài 1. Chất hữu cơ không có trong chất nào sau đây? 
A. Đá vôi. 
C. Động vật. 
B.Thịt. 
D. Giấy. 
Hợp chất hữu cơ là: CH 4 O, C 6 H 6 , C 2 H 2 , CH 3 NO 2 , C 2 H 4 , CH 3 Cl. 
Bài 3 . Sắp xếp các chất: C 6 H 6 , CaCO 3 , C 4 H 10 , C 2 H 6 O, NaNO 3 , CH 3 NO 2 , NaHCO 3 , C 2 H 3 O 2 Na vào các cột thích hợp trong bảng sau: 
Hợp chất hữu cơ 
Hợp chất vô cơ 
Hiđrocacbon 
Dẫn xuất của hiđrocacbon 
C 6 H 6 
C 4 H 10 
C 2 H 6 O 
CH 3 NO 2 
C 2 H 3 O 2 Na 
CaCO 3 
NaNO 3 
NaHCO 3 
C 6 H 6 , C 4 H 10 
C 2 H 6 O, CH 3 NO 2 , C 2 H 3 O 2 Na 
CaCO 3 , NaNO 3 , NaHCO 3 
Bài 4 . Nhóm các chất đều là hợp chất hữu cơ là: 
A. K 2 CO 3 ; CH 3 COONa ; C 2 H 6 . 
B. C 6 H 6 ; Ca(HCO 3 ) 2 ; C 12 H 22 O 11 . 
D. CH 3 Cl ; C 2 H 6 O ; C 3 H 8 . 
Bài 5. Nhóm các chất đều gồm các Hiđrocacbon là: 
A. C 2 H 4 ; CH 4 ; C 2 H 5 Cl. 
C. C 3 H 6 ; CH 4 ; CH 3 Cl. 
B. C 3 H 6 ; C 4 H 10 ; C 2 H 4 . 
C. CH 4 ; CO 2 ; C 2 H 6 O. 
D. C 2 H 4 ; CH 4 ; C 2 H 5 O 2 N. 
Bài 4/tr108(sgk) : Axit axetic có công thức là C 2 H 4 O 2 . Hãy tính thành phần phần trăm về khối lượng của các nguyên tố trong axit axetic ? 
Hướng dẫn giải 
Tính khối lượng mol của hợp chất C 2 H 4 O 2 : 
 M C 2 H 4 O 2 = 60 (g) 
- Tính thành phần phần trăm về khối lượng của các nguyên tố có trong axit axetic theo công thức: 
Bài giải 
Tính khối lượng mol của hợp chất C 2 H 4 O 2 : 
 M C2H4O2 = 60 (g) 
- Tính thành phần phần trăm về khối lượng của các nguyên tố có trong axit axetic theo công thức: 
%C = (12 x 2 : 60 )x 100% = 40% 
%H = (1 x 4 : 60) x 100% = 6,67% 
%O = 100% - (40% + 6,67%) = 53,33% 
Bài 3/108 sgk : Hãy so sánh phần trăm khối lượng của cacbon trong các chất sau: CH 4 , CH 3 Cl, CH 2 Cl 2 , CHCl 3 
ĐÁP ÁN 
Thành phần % khối lượng C trong các chất xếp theo trật tự sau: CH 4 > CH 3 Cl > CH 2 Cl 2 > CHCl 3 
CH 4 
C 2 H 6 O 
C 2 H 5 O 2 N 
C 6 H 6 
C 2 H 4 
CH 3 Cl 
Bài tập 6 : Đốt cháy hoàn toàn một hiđrocacbon A, thu được 13,2 gam CO 2 và 5,4 gam H 2 O. Biết khối lượng mol của A là 28 gam. Hãy xác định công thức phân tử của A. 
HƯỚNG DẪN - ĐÁP ÁN 
Tìm: 
Ta có: 
Vậy CTPT của A là: C 2 H 4 
DẶN DÒ 
 Học bài 
 BTVN: Bài 1- 5 (SGK/108). 
- Xem trước bài mới: “Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ”