Bài giảng Sinh học Lớp 9 - Tiết 11, Bài 8: Nhiễm sắc thể - Nguyễn Văng Thị Mỹ Duyên

PHÒNG GD-ĐT HUYỆN CHỢ MỚI TRƯỜNG THCS ĐOÀN BẢO ĐỨCChµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o vÒ dù giêGV: Nguyễn Văng Thị Mỹ DuyênSINH HỌC 9Viết sơ đồ lai 1 cặp tính trạng ? mẹ bố P AA x aa G A a F1 Aa Di truyền là gì? => Nhân tố di truyền chính là Gen (nằm trên NST)Nhờ vào đâu?NHIỄM SẮC THỂCHƯƠNG IINHIỄM SẮC THỂTIẾT 11: BÀI 8Bài 8 – Tiết 11 : NHIỄM SẮC THỂ-Trong cơ thể người khoảng trên 70 nghìn tỷ tế bào (tbsd & tbsdục->bước vào tuổi dậy thì ss tinh trùng, trứng). - NST là những cấu trúc nằm trong nhân tế bào.NỘI DUNG BÀI HỌCI. TÍNH ĐẶC TRƯNG CỦA BỘ NHIỄM SẮC THỂII. CẤU TRÚC CỦA NHIỄM SẮC THỂ III. CHỨC NĂNG CỦA NHIỄM SẮC THỂ I. TÍNH ĐẶC TRƯNG CỦA BỘ NHIỄM SẮC THỂ:Bài 8 – Tiết 11 : NHIỄM SẮC THỂYC HS đọc thông tin Gen tương ứng trên NSTCó nhận xét gì về hình thái và kích thước của cặp NST tương đồng? - Trong tế bào sinh dưỡng NST tồn tại thành từng cặp tương đồng giống nhau về hình thái, kích thước. - Trong cặp NST tương đồng, một NST có nguồn gốc từ bố, một NST có nguồn gốc từ mẹ. Do đó các gen trên NST cũng tồn tại thành từng cặp tương ứng. Cặp NST tương đồng có nguồn gốc từ đâu?  CHƯƠNG II	 NHIỄM SẮC THỂTiết 8. NHIỄM SẮC THỂ (NST)I.Tính đặc trưng của bộ nhiễm sắc thể.Mô tả bộ NST của ruồi giấm về số lượng và hình dạng?Gồm 1 cặp hình hạt, 2 cặp hình chữ V+ con cái: 1 cặp hình que + con đực: 1 chiếc hình que, 1 chiếc hình mócở ruồi giấm có 4 cặp NST nằm trong tế bào-> gọi là Bộ NSTI. TÍNH ĐẶC TRƯNG CỦA BỘ NHIỄM SẮC THỂ:Bài 8 – Tiết 11 : NHIỄM SẮC THỂBộ NST trong giao tử?Có nx gì về Bộ NST trong tế bào sinh dưỡng?Bộ NST trong tế bào sinh dưỡng tồn tại thành từng cặp tương đồng-> gọi là Bộ NST lưỡng bội (2n) Bộ NST trong giao tử chỉ chứa 1 NST của mỗi cặp tương đồng-> gọi là Bộ NST đơn bội (n)Ruồi lớn lên, trưởng thành có đẻ trứng không? - Bộ NST lưỡng bội: là bộ NST chứa các cặp NST tương đồng. Kí hiệu:(2n).- Bộ NST đơn bội: là bộ NST chứa 1 NST của mỗi cặp NST tương đồng. Kí hiệu:(n)Sự khác nhau của bộ NST lưỡng bội và đơn bội là gì?trong tế bào sinh dưỡngtrong giao tử Quan sát hình 8.2 và mô tả bộ NST của ruồi giấm về số lượng và hình dạng?=> Những loài đơn tính có sự khác nhau ở cặp NST giới tính: con cái XX và con đực XY Lưu ý: Ở một số loài, NST giới tính không tồn tại thành từng cặp mà chỉ có 1 chiếc ở dạng XO như trong tế bào lưỡng bội của giới đực ( bọ xít, châu chấu, rệp ) hay của giới cái ( bọ nhậy). Vì vậy trong các trường hợp này số lượng NST trong bộ lưỡng bội ( 2n) là số lẻ.Loaøi2nnLoaøi2nnNgöôøi 46 23Ñaäu Haø Lan147Tinh tinh 4824Ngoâ 2010Gaø7839Luùa nöôùc2412Ruoài giaám84Caûi baép189Nghieân cứu bảng treân cho biết : Số lượng NST trong bộ lưỡng bội coù phản aùnh trình ñộ tiến hoùa của loaøi khoâng?Soá löôïng nhieãm saéc theå trong boä löôõng boäi khoâng phaûn aùnh trình ñoä tieán hoùa cuûa loaøi.Bảng 8. Soá löôïng NST cuûa moät soá loaøiTế bào ruồi giấm có bao nhiêu cặp NST? Tế bào người có bao nhiêu cặp NST? => Tính đặc trưng của bộ NST trong tế bào sinh vật thể hiện ở các đặc điểm nào?Bộ NST của mỗi loài đặc trưng về:+ số lượng: = , =+ hình dạng: + Cấu trúc NST (phản ánh trình độ tiến hóa của loài) 8 46ruồi giấm 2nngười 2n Hình chữ V, hình móc, hình que, hình hạtHình chữ V, hình móc, hình que, hình hạt Tùy theo mức độ đóng duỗi xoắn mà chiều dài của NST khác nhau ở các kì của quá trình phân chia tế bào. Tại kì giữa, NST co ngắn cực đại và có chiều dài từ 0,5 đến 50μm, đường kính từ 0,2 đến 2 μm.II. CẤU TRÚC CỦA NHIỄM SẮC THỂ :I. TÍNH ĐẶC TRƯNG CỦA BỘ NHIỄM SẮC THỂ: Nhiễm sắc thể quan sát dưới kính hiển vi Bài 8 – Tiết 11 : NHIỄM SẮC THỂ- Cấu trúc điển hình của NST biểu hiện rõ nhất ở kì nào của quá trình phân bào?- Cấu trúc điển hình của NST biểu hiện rõ nhất ở kì giữa của qt p/chia tb.II. Cấu trúc của Nhiễm Sắc Thể: Hãy quan sát hình 8.4 và 8.5 rồi cho biết các số 1 và 2 chỉ những thành phần cấu trúc nào của NST?Tâm độngCrômatitCánh ngắnCánh dàiII. CẤU TRÚC CỦA NHIỄM SẮC THỂ :CromaticTâm ĐộngBài 8 – Tiết 11 : NHIỄM SẮC THỂ- Mỗi NST có cấu trúc như thế nào?- Mỗi NST gồm 2cromatit (2 NS tử chị em) gắn với nhau ở tâm động chia nó thành 2 cánhTâm động giữ vai trò gì đối với NST? +Tâm động: điểm đính NST vào sợi tơ vô sắc trong thoi phân bào.Cánh dàiCánh ngắnEo thứ 1 ( tâm động )Eo thứ 2Sơ đồ hình dạng ngoài của vài loại NSTHình queHình chữ VHình chữ VII. CẤU TRÚC CỦA NHIỄM SẮC THỂ :Bài 8 – Tiết 11 : NHIỄM SẮC THỂgenADNProtein loại histon 1 cromatit+ Mỗi Crômatit gồm: một phân tử ADN và phân tử protein loại histon.	Mỗi crômatit bao gồm những thành phần nào? Nhiễm sắc thểADNCromatitGEN 1GEN 2III/ Chức năng của nhiễm sắc thểIII/ Chức năng của nhiễm sắc thể - Nhờ sự tự sao của ADN=> tự nhân đôi NST=> các gen quy định tính trạng được di truyền qua các thế hệ tế bào và cơ thể. NST có chức năng gì?- NST là cấu trúc mang gen có bản chất là ADNDo đâu mà các gen quy định tính trạng được di truyền qua các thế hệ tế bào và cơ thể?Bộ NST của người bình thườngBộ NST của bệnh nhân ĐaoABCDEFGHABCDEFGHCâu 1: Nhiễm sắc thể có dạng đăc trưng ở kì nào?		a.Kì đầu 	b.Kì giữa 	c.Kì sau	d.Kì trung gianCỦNG CỐ-LUYỆN TẬPCâu 2: Mô tả cấu trúc của nhiễm sắc thể ở kì giữa của quá trình phân chia tế bào?- Gồm 2 cromatit đính với nhau ở tâm động.- Mỗi cromatit gồm:	+1 phân tử ADN 	+Protein loại HistonCỦNG CỐ-LUYỆN TẬPCâu 3: Ở trâu có bộ nhiễm sắc thể 2n = 50. Vậy bộ nhiễm sắc thể đơn bội của trâu là bao nhiêu?n = 25CỦNG CỐ-LUYỆN TẬPPhân biệt bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội và đơn bội? CỦNG CỐ-LUYỆN TẬPHƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀHọc bài:+Trả lời các câu: 1,2,3 SGK TRANG 26.Tìm hiểu bài 9: NGUYÊN PHÂN.+ Kẻ bảng 9.2 trang 29 vào vở .+ Tìm hiểu vì sao cơ thể sinh vật lớn lên và phát triển được?+ Nhớ lại Sinh 6: Thực vật có những hình thức sinh sản nào? Ví dụ: cây: Mía, Mì, Khoai lang...I. TÍNH ĐẶC TRƯNG CỦA BỘ NHIỄM SẮC THỂ: * Trong tế bào sinh dưỡng, NST tồn tại thành từng cặp tương đồng gọi là bộ NST lưỡng bội, ký hiệu (2n)+ Cặp NST tương đồng gồm 2 NST giống nhau về ................................, trong đó có 1NST có nguồn gốc từ ........, 1 NST có nguồn gốc từ.......* Trong tế bào giao tử: bộ NST chỉ chứa một NST của mỗi cặp tương đồng, gọi là bộ NST .., ký hiệu là  hình thái, kích thướcbốmẹđơn bội(n)Bài 8 – Tiết 11 : NHIỄM SẮC THỂ