Giáo án Công nghệ Lớp 9 - Chương trình cả năm - Năm học 2014-2015 - Trường THCS Phú Bình

 Ngày dạy .tại lớp 9a
 Ngày dạy tại lớp 9b
Tiết 1- Bài 1: GIỚI THIỆU NGHỀ TRỒNG CÂY ĂN QUẢ
I. MỤC TIÊU:
 Sau khi học xong bài này, học sinh cần:
1. Kiến thức: Biết được vai trò, vị trí của nghề trồng cây ăn quả trong nền kinh tế và đời sống.
2. Kĩ năng: Biết được các đặc điểm của nghề và yêu cầu đối với người làm nghề trồng cây ăn quả.
- Biết được triển vọng của nghề trồng cây ăn quả.
3.Thái độ: Yêu thích nghề trồng cây ăn quả.
4. Định hướng phát triển năng lực:
- Năng lực chung: - NL ngôn ngữ,NL giải quyết vấn đề, NL hợp tác 
- Năng lực riêng: Thể hiện được đam mê công việc.
II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS
1. Chuẩn bị của GV: SGK, Một số hình ảnh về nghề trồng cây ăn quả trên màn hình.
2. Chuẩn bị của HS: SGK, vở ghi
III. PHƯƠNG PHÁP / KĨ THUẬT DẠY HỌC
Phương pháp: Gợi mở - vấn đáp.
- Kĩ thuật: XYZ.
IV. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
 *) Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra
1. Hoạt động khởi động: 
 Giới thiệu bài :Trồng cây ăn quả là một nghề góp phần nâng cao chất lượng bữa ăn hàng ngày, cung cấp nguyên liệu cho chế biến, là nguồn thu nhập đáng kể Vậy, nghề trồng cây ăn quả có những đặc điểm gì? Yêu cầu đối với người làm nghề và triển vọng của nghề này ra sao? Chúng ta cùng tìm hiểu bài 1: “Giới thiệu nghề trồng cây ăn quả”.
 2. Hoạt động hình thành kiến thức 
Tổ chức hoạt động
Sản phẩm và kết quả
Hoạt động 1: Tìm hiểu vai trò, vị trí của nghề trồng cây ăn quả: 
Mục tiêu: Làm cho HS nắm được đặc điểm về vai trò của nghề trồng cây
Các bước tiến hành
GV chiếu hình ảnh về nghề trồng cây ăn quả và một số loại cây ăn quả trên màn hình.
- Hãy kể các giống cây ăn quả ở nước ta mà em biết?
- Vai trò:
- Vị trí của nghề trồng cây ăn quả trong đời sống và nền kinh tế quốc dân.
Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm của nghề và những yêu cầu đối với người làm nghề trồng cây ăn quả: 
 Mục tiêu: Làm cho HS nắm được đặc điểm về vai trò của nghề trồng cây
 Các bước tiến hành
GV chia nhóm để HS có thể thảo luận và trả lời câu hỏi
 - Nghề trồng cây ăn quả có đặc điểm gì?
HS: trả lời
- Em hãy nêu những dụng cụ làm vườn?
HS: trả lời
- Có những yêu cầu gì đối với người làm nghề trồng cây ăn quả?
-Trong những yêu cầu đó, yêu cầu nào là quan trọng nhất? Vì sao?
Hoạt động 3: Tìm hiểu triển vọng của nghề trồng cây ăn quả: 
- Lấy dẫn chứng về diện tích tròng, sản lượng thu hoạch và thu nhập từ cây ăn quả ở địa phương?
Hoạt động 3: Triển vọng của nghề:
 Mục tiêu: Làm cho HS nắm được đặc điểm về vai trò của nghề trồng cây
 Các bước tiến hành
I. Vai trò vị trí của nghề trồng cây ăn quả: 
- Quan sát H1(5- sgk)
(vải thiều (Lục Ngạn); nhãn lồng (hưng Yên); bưởi (Đoan Hùng) )
- Vai trò, vị trí:
+ Cung cấp cho người tiêu dùng.
+ Cung cấp nguyên liệu cho CN chế biến đồ hộp, nước giải khát 
+ Xuất khẩu.
II. Đặc điểm và những yêu cầu của nghề:
Đọc mục II (6- sgk).
1. Đặc điểm của nghề:
a. Đối tượng lao động:
Cây ăn quả lâu năm có giá trị dinh dưỡng và kinh tế cao.
b. Nội dung lao động:
Công việc: Nhân giống, làm đất, giao trồng, chăm bón, thu hoạch, bảo quản, chế biến .
c. Dụng cụ lao động: Cuốc, xẻng, cày .
d. Điều kiện lao động: Khí hậu, thời tiết, nông hoá, tư thế 
 e. Sản phẩm: Là những loại quả: Cam, chanh, mít, nhãn, vải, xoài 
 2. Yêu cầu của nghề đối với người lao động:
- Phải có tri thức về các ngành khoa học có liên quan (sinh, hoá, KTNN ) và có kỹ năng cơ bản về nghề trồng cây ăn quả.
- Lòng yêu nghề, chịu khó tìm tòi.
- Có sức khoẻ tốt, khéo léo 
III. Triển vọng của nghề:
- Nghề trồng cây ăn quả đang được khuyến khích phát triển tạo công ăn việc làm và thu nhập cho người lao động, tăng nguồn ngoại tệ cho đất nước.
- Để thực hiện được các nhiệm vụ, vai trò của nghề trồng cây ăn quả, phảI làm tốt một số công việc sau:
 + Xây dựng và cải tạo vườn CAQ theo hướng thâm canh, chuyên canh.
 + áp dụng các tiến bộ kĩ thuật.
 + Xây dựng các chính sách phù hợp, đẩy mạnh đào tạo, huấn luyện cán bộ kĩ thuật.
3. Củng cố, luyện tập: 
 - Gọi 1- 2 học sinh đọc: “Ghi nhớ”.
 - Nêu câu hỏi củng cố bài.
 - Đánh giá mức độ đạt được của bài học.
4. Vận dụng và mở rộng
- Em hãy tìm hiểu những nghề trồng cây ăn quả nào ở tỉnh ta đang phát triển mạnh và ghi vào vở.
5. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà:
 - Học bài và trả lời các câu hỏi cuối bài.
 - Đọc trước và chuẩn bị nội dung bài 
	Ngày dạy .tại lớp 9A
Ngày dạy .tại lớp 9B
Tiết 2- Bài 2 : MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ CÂY ĂN QUẢ
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: Biết được giá trị của việc trồng cây ăn quả.
2. Kĩ năng: Biết đặc điểm và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả.
3.Thái độ: Hứng thú trong học tập.
4. Định hướng phát triển năng lực:
- Năng lực chung: Nắm được kiến thức chung về cây ăn quả
- Năng lực riêng: Thể hiện được năng lực đam mê với nghề trồng cây
II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS
1. Chuẩn bị của GV: SGK, 
2. Chuẩn bị của HS: SGK, vở ghi
III. PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Phương pháp: Phát hiện và giải quyết vấn đề.
- Kĩ thuật: Chia sẻ nhóm đôi.
IV. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
 *) Kiểm tra bài cũ: - Nghề trồng cây ăn quả có vai trò gì đối với đời sống và kinh tế ?
- Em hãy nêu các yêu cầu đối với nghề trồng cây ăn quả và phân tích ý nghĩa của chúng ?
1. Hoạt động khởi động: Giới thiệu bài: CAQ là cây có giá trị dinh dưỡng và kinh tế cao được nhân dân trồng từ lâu đời và có nhiều kinh nghiệm. Trong quá trình sinh trưởng và phát triển của CAQ, các yếu tố ngoại cảnh và kĩ thuật trồng, chăm sóc có ảnh hưởng rất lớn đến năng suất và chất lượng các loại quả 
2. Hoạt động hình thành kiến thức 
Tổ chức hoạt động
Sản phẩm và kết quả
Hoạt động 1: Tìm hiểu về giá trị của việc trồng cây ăn quả: 
Mục tiêu: Làm cho HS nắm được giá trị của việc trồng cây ăn quả.
 Các bước tiến hành
GV tổ chức HS theo nhóm để thảo luận về câu hỏi
HS thảo luận và trả lời.
- CAQ có ý nghĩa như thế nào đối với con người, xã hội và thiên nhiên môi trường?
HS trả lời câu hỏi, nêu được giá trị của cây ăn quả.
Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả. 
 Mục tiêu: Làm cho HS nắm được đặc điểm của thực vật và điều kiện ngoại cảnh
 Các bước tiến hành
GV yêu cầu hs nghiên cứu thông tin mục II trả lời các câu hỏi sau.
- Rễ cây ăn quả có mấy loại ? Đó là những loại nào? Cho VD ? Chúng có đặc điểm và nhiệm vụ gì ?
- Thân cây có tác dụng gì? Cành cây phân bố làm mấy cấp độ? Cấp độ mấy thì mang quả?
- Các loại hoa ?
Nhuỵ bao gồm? (Bầu, vòi, nuốm nhuỵ).
- ý nghĩa của việc nghiên cứu đặc điểm sinh học của hoa?
(Tạo giống, nhân giống, biện pháp kĩ thuật cho đậu quả).
Các loại quả?
 (Chọn giống, bảo quản, chế biến, vận chuyển )
+ CAQ rất phong phú, đa dạng, có loại nguồn gốc nhiệt đới, á nhiệt đới, ôn đới do các yếu tố khí hậu, đất đai chi phối.
- Cây được trồng ở đâu? Tại sao như vậy?
Hoạt động 3: Tìm hiểu kĩ thuật trồng và chăm sóc cây ăn quả: 
 Mục tiêu: Làm cho HS nắm được kĩ thuật của nghề trồng cây
Các bước tiến hành
 GV. Phân tích những cơ sở khoa học của các biện pháp kĩ thuật chung trong việc trồng và chăm sóc cây ăn quả.
- Nêu các loại CAQ đang được trồng ở nước ta và phân loại chúng vào 3 nhóm cây được ghi trong bảng 2 (11- sgk).
- Người ta dùng phương pháp nào để nhân giống cây ăn quả?
(Dùng kiến thức sinh 6, công nghệ 7 để gợi ý học sinh trả lời).
- Câu hỏi THBVMT: Ảnh hưởng của phân bón với môi trường ?
- Tại sao phải trồng cây có bầu đất ?
+ Nêu, giải thích và phân tích những điểm cần chú ý khi trồng cây ?
- So sánh cách bón phân thúc cho cây ăn quả với các cây trồng khác (lúa, ngô)?
- Bón phân thúc vào thời kì nào?
Cách bón: Bón phân thúc cho CAQ, không bón vào gốc cây mà bón theo hình chiếu của tán cây, do rễ cây hút chất dinh dưỡng lan rộng trong lớp đất mặt theo tán cây.
- Vai trò của nước đối với sự sinh trưởng, phát triển của cây? (Hoà tan chất dinh dưỡng, vận chuyển chất dinh dưỡng).
- Câu hỏi THBVMT: Biện pháp nào để giữ ẩm, hạn chế xói mòn, cỏ dại? (Phủ rơm rạ, tán PE quanh gốc cây, trồng xen cây ngắn ngày và trồng cây chắn gió).
- Tác dụng của việc tạo hình, sửa cành và thực hiện nó như thế nào?
- Phòng trừ sâu bệnh là khâu quan trọng cần được coi trọng.
- Phân tích tác hại của sâu bệnh và việc sử dụng các phương pháp phòng trừ thích hợp.
*THBVMT : Coi trọng phương pháp phòng trừ bằng kĩ thuật canh tác, sinh vật, hạn chế dùng thuốc hoá học để giảm ô nhiễm môi trường, gây độc hại cho người và các sinh vật khác.
Hoạt động 4: Tìm hiểu kĩ thuật thu hoạch, bảo quản, chế biến:
 Mục tiêu: Làm cho HS nắm được các bước thu hoạch và chế biến
 Các bước tiến hành
GV. Đặc điểm sản phẩm cây ăn quả là các loại quả chứa nhiều nước, vỏ mỏng nên dễ dập nát, cần lưu ý trong thu hoạch, bảo quản.
* THBVMT: Thu hoạch cần đảm bảo đúng thời gian cách li.Sử dụng các chất bảo quản đúng hàm lượng quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm,tránh gây ô nhiễm MT xung quanh
I. Giá trị của việc trồng cây ăn quả:
- Giá trị dinh dưỡng.
- Có khả năng chữa được một số bệnh.
- Là nguồn nguyên liệu cung cấp cho các nhà máy chế biến.
- Bảo vệ môi trường sinh thái, chống xói mòn, bảo vệ đất
II. Đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả:
 1. Đặc điểm thực vật:
Rễ:
 - Rễ cọc: Mọc thẳng xuống đất, sâu 1- 10 mét giúp cây đứng vững, hút nước, chất dinh dưỡng.
 - Rễ chùm: Mọc ngang. Sâu 0,1- 10 mét, giúp cây hút nước, chất dinh dưỡng.
 b. Thân:
- Thân gỗ: Làm giá đỡ cho cây.
- Cành cấp I, II, III, IV, V, VI. Cành cấp V mang quả.
c. Hoa:
- Hoa đực: Nhị phát triển, nhuỵ không phát triển.
- Hoa cái: Nhuỵ phát triển, nhị không phát triển.
- Hoa lưỡng tính:Nhị, nhuỵ cùng p triển.
d. Quả và hạt:
- Quả hạch: Đào, mận, mơ ; quả mọng: cam, quýt ; quả có vỏ cứng; Dừa....
- Hạt: Số lượng, hình dạng, màu sắc phụ thuộc vào loại quả.
 2. Yêu cầu ngoại cảnh:
 a. Nhiệt độ: 
 b. Độ ẩm, lượng mưa:
 c. ánh sáng:
 d. Chất dinh dưỡng:
 e. Đất: 
III. Kĩ thuật trồng và chăm sóc cây ăn quả:
1. Giống cây: 
- Cây ăn quả nhiệt đới: Chuối, dứa, mít, xoài, dừa, hồng xiêm, ổi, na, sầu riêng, khế 
- Cây ăn quả á nhiệt đới: Cam, quýt, chanh, bưởi, vải, nhãn, bơ, hang, mơ 
- Cây ăn quả ôn đới: Táo tây, lê, đào, mận, nho 
2. Nhân giống: 
- Phương pháp hữu tính: Gieo hạt.
- Phương pháp vô tính: Giâm, chiết, ghép, nuôi cấy mô tế bào, tách chồi 
3. Trồng cây ăn quả: 
a. Thời vụ:
- Miền Bắc: + Vụ xuân: Tháng 2- 4.
 + Vụ thu: Tháng 8- 10.
- Miền Nam: Đầu mùa mưa (tháng 4- 5).
b. Khoảng cách trồng:
- Trồng dày hợp lý: Tận dụng đất, dễ chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, dễ thu hoạch, cây phát triển tốt, cho sản lượng cao.
c. Đào hố, bón phân lót:
- Đào hố trước khi trồng 15- 30 ngày.
- Kích thước hố tuỳ thuộc vào loại cây.
- Để riêng lớp đất mặt và lớp đất dưới đáy. Trộn phân bón với lớp đất mặt rồi cho vào hố, lấp đất.
=>Có thể gây ô nhiễm MT nước,không khí,và có thể làm thay đổi tính chất MT đất
d. Trồng cây:
Quy trình: Đào hố trồng ¨Bóc vỏ bầu
 (Trồng cây có bầu) ¨Đặt cây vào hố ¨ Lấp đất ¨ Tưới nước.
4.Chăm sóc:
a. Làm cỏ, vun xới:
Để diệt cỏ dại, làm mất nơi ẩn náu của sâu bệnh, làm cho đất tơi xốp.
b. Bón phân thúc:
- Thời kì bón:
+ khi cây chưa hoặc đã ra hoa, quả.
+ Sau khi thu hoạch.
- Loại phân bón: phân chuồng, phân hoá học, bùn ao, phù sa...
- Cách bón: (Sgk).
c. Tưới nước:
Tưới nước tuỳ theo yêu cầu của cây (Thời kì ra hoa, quả).
Thời kì sắp thu hoạch không cần tưới.
d. Tạo hình, sửa cành:
- Tạo hình;
- Sửa cành:
- Các thời kì để tạo hình, sửa cành:
e. Phòng trừ sâu bệnh:
- Các loại sâu đục thân hoa, quả; rầy, rệp, bọ xít; sâu cắn lá. Bệnh; Mốc sương, vàng lá, thối ngọn...
- Phòng trừ sâu bệnh kịp thời bằng các biện pháp trong chương trình phòng trừ dịch hại tổng hợp IPM.
g. Sử dụng chất điều hoà sinh trưởng:
- Kích thích ra mầm hoa, tăng tỉ lệ đậu quả, làm thay đổi kích cỡ, màu sắc quả...
- Sử dụng với nồng độ nhỏ, thời gian nhất định tuỳ thuộc vào loại cây.
IV. Thu hoạch, bảo quản, chế biến:
1.Thu hoạch:
- Nhẹ nhàng, cẩn thận, đúng độ chín.
- Thu hoạch lúc trời mát.
2. Bảo quản:
Quả phải được xử lí bằng hoá chất, gói giấy mỏng đưa vào kho lạnh.
3. Chế biến:
Tuỳ mỗi loại cây, quả được chế biến thành: xirô quả, sấy khô, làm mứt quả....
 3.Củng cố,luyện tập:
 - Yêu cầu học sinh đọc “Ghi nhớ” (15- sgk).
Giáo viên tóm tắt lại kiến thức cơ bản của bài.
Đặt câu hỏi yêu cầu học sinh trả lời để củng cố bài.
Đánh giá tiết học.
4. Vận dụng và mở rộng
Em hãy tìm hiểu về một số tác nhân gây hại cho môi trường cây trồng.
5. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà:
-Yêu cầu hs về nhà học bài.
- Đọc trước bài 3 chuẩn bị cho giờ sau
Ngày dạy .tại lớp 9a
 Ngày dạy tại lớp 9b
Tiết 3- Bài 3: CÁC PHƯƠNG PHÁP NHÂN GIỐNG CÂY ĂN QUẢ
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: Biết được những yêu cầu kĩ thuật xây dung vườn ươm cây ăn quả.
 2. Kĩ năng: Hiểu được đặc điểm và yêu cầu kĩ thuật của phương pháp nhân giống hữu tính.
 3. Thái độ: Có hứng thú tìm tòi trong học tập.
4. Định hướng phát triển năng lực:
- Năng lực chung: Tìm hiểu các phương pháp nhân giống
- Năng lực riêng: Thể hiện được năng lực đam mê với nghề trồng cây
II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS
1. Chuẩn bị của GV:
Tranh ảnh về các phương pháp nhân giống cây ăn quả (giâm, chiết, ghép).
2. Chuẩn bị của HS:
Đọc kĩ nội dung bài học trong sgk.
Thu thập thêm thông tin trong các tài liệu
III. PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Phương pháp: Động não, thảo luận.
- Kĩ thuật:Chia sẻ nhóm đôi.
IV. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
 *) Kiểm tra bài cũ: - Nêu vai trò của giống, phân bón, nước đối với sự sinh trưởng, phát triển của cây ăn quả?
 - Những yêu cầu về thu hoạch, bảo quản, chế biến các loại quả?
1. Hoạt động khởi động: Muốn phát triển nghề trồng CAQ nhanh, đạt kết quả kinh tế cao phải cung cấp nhiều giống cây tốt, khoẻ mạnh, sạch bệnh với chất lượng cao. Muốn vậy phải coi trọng xây dựng vườn ươm ở trung ương và địa phương. Tiến hành áp dụng các phương pháp nhân giống cổ truyền tiên tiến để cung cấp kịp thời các giống tốt cho sản xuất.
2. Hoạt động hình thành kiến thức 
Tổ chức hoạt động
Sản phẩm và kết quả
Hoạt động 1: Tìm hiểu về việc xây dựng vườn ươm cây ăn quả:
 Mục tiêu: Làm cho HS nắm được các bước xây dựng vườn ươm
 Các bước tiến hành
GV yêu cầu học sinh lập thành nhóm nhỏ để thảo luận về vai trò của vườn ươm..
- Giúp học sinh hiểu vai trò của vườn ươm:
+ Là nơi chọn lọc, bồi dưỡng những giống tốt.
+ Là nơi sử dụng các phương pháp nhân giống để sản xuất nhiều cây giống có chất lượng cao cho sản xuất.
- Cho biết loại đất nào thích hợp cho việc trồng CAQ? (Đất đỏ, đất phù sa ven sông).
- Phân tích tác dụng của tong khu trong vườn ươm. Trong hai khu cây giống và nhân giống thì khu nhân giống có diện tích lớn hơn. Trong khu nhân giống được chia làm nhiều khu nhỏ. Khu luân canh được trồng cây họ đậu để nâng cao độ phì của đất và sử dụng để luân phiên cho các khu nhân giống vì hàng năm việc xuất cây giống đã làm mất lớp đất mặt, làm cho đất vườn ươm xấu dần, cần được cải tạo.
- Đại diện nhóm đứng dậy nêu kết quả thảo luận.
Hoạt động 2: Tìm hiểu phương pháp nhân giống hữu tính (Nhân giống bằng hạt).
 Mục tiêu: Làm cho HS nắm được các phương pháp nhân giống
 Các bước tiến hành
- Nhấn mạnh ý nghĩa thực tiễn của phương pháp.
- Cho học sinh thấy được phương pháp nhân giống bằng hạt không được ứng dụng rộng rãi mà chỉ bó hẹp trong các trường hợp sau:
+ Gieo hạt lấy cây làm gốc ghép.
+ Gieo hạt đối với những giống cây chưa có phương pháp nhân giống tốt hơn.
+ Đối với giống cây đa phôi (Cam, quýt, xoài, bơ...) gieo hạt để chọn cây giống giữ được đặc tính của cây mẹ.
I.Xây dựng vườn ươm cây ăn quả:
Chọn địa điểm:
- Tìm hiểu các yêu cầu và ý nghĩa thực tế của các yêu cầu đó trong việc chọn địa điểm làm vườn ươm.
a. Gần vườn trường, gần nơi tiêu thụ và thuận tiện cho việc vận chuyển.
Ý nghĩa: Cung cấp giống kịp thời, đầy đủ cho cây phát triển tốt, đỡ công vận chuyển, giá thành thấp.
b. Gần nguồn nước tưới , cung cấp kịp thời, đầy đủ cho cây phát triển tốt.
c. Đất vườn ươm phải thoát nước, bằng phẳng, màu mỡ, thành phần cơ giới trung bình, độ chua phụ thuộc vào loại cây.
2. Thiết kế vườn ươm:
- Khu cây giống.
- Khu nhân giống.
- Khu luân canh.
II. Phương pháp nhân giống cây ăn quả:
1. Phương pháp nhân giống hữu tính:
- Nêu lên những ưu, nhược điểm:
- Những chú ý khi nhân giống hữu tính:
+ Biết được đặc tính chín của hạt để có biện pháp xử lí phù hợp.
+ Gieo hạt trên luống hoặc trong bầu đất phải tưới nước, phủ rơm rạ để giữ ẩm và chăm sóc thường xuyên cho cây phát triển tốt.
3. Củng cố, luyện tập:
 Giáo viên tóm tắt lại kiến thức cơ bản của bài.
 Đặt câu hỏi yêu cầu học sinh trả lời để củng cố bài.
 Đánh giá tiết học.
 4. Vận dụng và mở rộng
Qua bài học, em hãy tìm thêm một số ưu điểm và hạn chế của các phương pháp xây dựng vườn ươm.
5. Hướng dẫn học ở nhà:
 Yêu cầu hs về nhà học bài theo nội dung bài và trả lời câu hỏi cuối bài.
 Đọc trước mục 2.
Ngày dạy .tại lớp 9a
Ngày dạy .tại lớp 9b
Tiết 4- Bài 3: CÁC PHƯƠNG PHÁP NHÂN GIỐNG 
CÂY ĂN QUẢ (tiếp)
I. MỤC TIÊU:
Sau T1 của bài học này, học sinh:
1. Kiến thức: Biết được những yêu cầu kĩ thuật xây dung vườn ươm cây ăn quả.
2. Kĩ nằng: Hiểu được đặc điểm và yêu cầu kĩ thuật của phương pháp nhân giống hữu tính
3. Thái độ: Có hứng thú tìm tòi trong học tập.
4. Định hướng phát triển năng lực:
- Năng lực chung: Nắm được các phương pháp nhân giống.
- Năng lực riêng: Thể hiện được năng lực đam mê với nghề trồng cây
II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS
1. Chuẩn bị của GV:Tranh ảnh về các phương pháp nhân giống cây ăn quả (giâm, chiết, ghép).
2. Chuẩn bị của HS:
Đọc kĩ nội dung bài học trong sgk.
Thu thập thêm thông tin trong các tài liệu
III. PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Phương pháp: Phát hiện và giải quyết vấn đề.
- Kĩ thuật: Khăn trải bàn
IV. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
 *) Kiểm tra bài cũ: - Tại sao phải xây dựng: vườn ươm cây giống? Hãy nêu các yêu cầu khi chọn nơi làm vườn ươm?
- Nêu ưu, nhược điểm và những điểm cần chú ý đối với phương pháp nhân giống hữu tính?
1. Hoạt động khởi động: Muốn phát triển nghề trồng CAQ nhanh, đạt kết quả kinh tế cao phải cung cấp nhiều giống cây tốt, khoẻ mạnh, sạch bệnh với chất lượng cao.
2. Hoạt động hình thành kiến thức 
Tổ chức hoạt động
Sản phẩm và kết quả
Hoạt động 1: Tìm hiểu phương pháp nhân giống vô tính:
Mục tiêu: Làm cho HS nắm được các phương pháp nhân giống
 Các bước tiến hành
GV yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi về
Các phương pháp nhân giống vô tính đã được học?
- Chết cành, giâm cành, ghép.
- Những điểm cần lưu ý khi dùng phương pháp chiết cành?
- Để giâm cành đạt kết quả cao, cần làm tốt các khâu kĩ thuật nào?
- Những việc cần làm khi tiến hành ghép?
- Nêu cách ghép thực tế mà em biết?
- Hướng dẫn học sinh quan sát các hình vẽ của các kiểu ghép khác nhau và yêu cầu học sinh nêu lên nội dung của các kiểu ghép đó.
- Giới thiệu thêm cho học sinh biết: Phương pháp nhân giống bằng chồi, nuôi cấy mô Invitro...
I: Tìm hiểu phương pháp nhân giống vô tính:
a. Chiết cành:
Là phương pháp nhân giống bằng cách tách cành từ cây mẹ tạo thành cây con.
- Cành khoẻ, có 1- 2 năm tuổi, không bị sâu ở giữa tầng tán vươn ra ánh sáng, đường kính 1- 1,5 cm.
- Thời vụ thích hợp: Tháng 2- 4; tháng 8- 9.
b. Giâm cành:
Dựa trên khả năng hình thành rễ phụ của đoạn cành (Đoạn rễ).
- Làm nhà giâm cành nơi thoáng mát, gần nơi ra ngôi cây con...tơi xốp, ẩm.
- Chọn cành non 1- 2 năm tuổi, chưa ra hoa.
- Chọn thời vụ thích hợp.
- Trước khi giâm, nhúng gốc giâm vào dung dịch chất kích thích ra rễ với nồng độ và thời gian thích hợp.
- Mật độ giâm đảm bảo các lá không che khuất.
- Duy trì độ ẩm trên mặt lá và đất.
c. Ghép:
Gắn một đoạn cành (Hoặc cành) hay mắt (chồi) lên gốc của cây cùng họ...
- Chọn cành ghép ở cây có s cao, ổn định.
- Chọn cây gốc ghép của cây cùng họ.
- Hai cách ghép: Ghép cành và ghép mắt.
+ Ghép cành: Ghép áp, ghép chẻ, ghép nêm.
+ Ghép mắt: Ghép cửa sổ, ghép mắt kiểu chữ T, ghép mắt nhỏ có gỗ. (Bảng 3- Tr 22. sgk)
P2 nhân giống
Ưu điểm
Nhược điểm
1. Gieo hạt
- Đơn giản, dễ làm, chi phí ít.
- Hệ số nhân giống cao.
- Cây sống lâu.
- Khó giữ được đặc tính của cây mẹ.
- Lâu ra hoa, quả.
2. Chiết cành
- Giữ được đặc tính của cây mẹ.
- Ra hoa, quả sớm.
- Mau cho cây giống.
- Hệ số nhân giống thấp.
- Cây chóng cỗi.
- Tốn công.
3. Giâm cành
- Giữ được đặc tính của cây mẹ.
- Ra hoa, quả sớm.
- Hệ số nhân giống cao.
- Đòi hỏi kỹ thuật và thiết bị cần thiết (Nhà giâm).
4. Ghép
- Giữ được đặc tính của cây mẹ.
- Ra hoa, quả sớm.
- Hệ số nhân giống cao.
- Tăng sức chống chịu với điều kiện ngoại cảnh.
- duy trì được nòi giống.
- Đòi hỏi kỹ thuật phức tạp trong việc chọn gốc ghép, cành ghép và thao tác ghép.
 3. Củng cố, luyện tập:
 - Gọi 1-2 học sinh đọc “Ghi nhớ”
 - Khái quát nội dung, củng cố bài học.
4. Vận dụng và mở rộng
Theo em hiểu, các phương pháp nhân giống trên thì phương pháp nào được sử dụng nhiều nhất.
5. Hướng dẫn học sinh tư học ở nhà: 
 - Nhắc nhở học sinh học bài, trả lời câu hỏi, chuẩn bị dụng cụ, vật liệu cho bài thực hành lần sau( Dao nhọn, kéo,cành dâm bụt,túi bầu)
Ngày dạy .tại lớp 9a
Ngày dạy .tại lớp 9b 
Tiết 5- Bài 4 : THỰC HÀNH GIÂM CÀNH
I. MỤC TIÊU:
Sau khi học xong bài này, giáo viên phải làm cho học sinh:
1. Kiến thức: Biết cách giâm cành đúng thao tác và kỹ thuật.
2. Kĩ năng: Làm được các thao tác của quy trình giâm cành cây ăn quả.
3. Thái độ: Có ý thức kỉ luật, trật tự, vệ sinh, an toàn lao động trong và sau khi thực hành.
4. Định hướng phát triển năng lực:
- Năng lực chung: - NL ngôn ngữ,NL giải quyết vấn đề, NL hợp tác ( Thảo luận nhóm)
- Năng lực riêng: Thể hiện được năng lực đam mê với nghề trồng cây
II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS
1. Chuẩn bị của GV:
Cành để giâm: Cành hoa giấy, dâm bụt. Dao sắc
- Kéo cắt cành.
- Lon nhựa.
- Thuốc kích thích ra rễ: 1-2 ống/ nhóm (1 ống = 5 ml); bát nhỏ.
2.Chuẩn bị của HS:Cành để giâm: Cành chanh, quýt, nho, chè, bưởi hoặc cành rau ngót, cành hoa giấy...
 - Dao sắc: 2-3 con/ nhóm\ 
- Kéo cắt cành: 2 con/ nhóm.
- Khay gỗ (hoặc luống đất) chứa đất bột hoặc cát sạch: 1 cái/ nhóm.
- Thuốc kích thích ra rễ: 1-2 ống/ nhóm (1 ống = 5 ml); bát nhỏ.
- Bình tưới có hoa sen: 1 cái/ nhóm.
III. PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Phương pháp:Dạy học trực quan.
- Kĩ thuật: khăn trải bàn
IV. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
*) Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh về dụng cụ, vật liệu.
1. Hoạt động khởi động: Bài hôm nay thầy hướng dẫn cho các em làm sao có thể làm được các thao tác kỹ thuật trong việc giâm cành cây ăn quả.
2. Hoạt động hình thành kiến thức 
Tổ chức hoạt động
Sản phẩm và kết quả
Hoạt động 1: Tổ chức thực hành:
 Mục tiêu: Làm cho HS nắm được các bước thực hành Các bước tiến hành
 - GV kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh: Cành giâm, khay gỗ, dao kéo, bình tưới.
 - Phân chia nhóm và nơi thực hành cho từng nhóm.
 - Phân công và giao nhiệm vụ cho mỗi nhóm. 
- Có thể bố trí cho mỗi nhóm giâm một loại cành để so sánh sự ra rễ nhanh hay chậm. 
GV: Yêu cầu hs nhắc lại quy trình giâm cành.
- Tiến hành giâm trong khay gỗ hay trên luống đất tuỳ thao điều kiện thực hiện.
Hoạt động 2: Thực hành.
Mục tiêu: Làm cho HS nắm được các bước thực hành
Các bước tiến hành
- GV giới thiệu và làm mẫu từng bước của quá trình thực hành. 
- Cần giải thích rõ các yêu cầu kỹ thuật của từng bước trong quy trình và áp dụng cho từng loại cây.
Trong điều kiện khí hậu nước ta, thường áp dụng phương pháp xử lý nhanh chất kích thích ra rễ ở nồng độ hoá chất cao từ 2000- 8000 pm (tuỳ loại cây), thời gian: 5- 10 (s).
- Theo dõi, uốn nắn kịp thời những sai sót của học sinh trong khi thực hành.
- Hướng dẫn học sinh thu dọn vật liệu, dụng cụ, làm vệ sinh.
1. Tổ chức thực hành:
- HS làm việc theo nhóm.
- 1- 2 học sinh nhắc lại quy trình giâm cành:
Cắt cành giâm ¨ Xử lý cành giâm ¨ Cắm cành giâm ¨ Chăm sóc cành giâm.
(cụ thể từng bước trong sgk- 25).
2. Thực hành:
- Thực hành theo nhóm đã được phân công, tiến hành giâm cành theo các bước đã hướng dẫn trên khay gỗ có chứa đất hoặc cát, trên luống đất ở trong vườn ươm hoặc trong nhà giâm.
3. Củng cố,luyện tập:
 Hướng dẫn học sinh tự đánh giá kết quả thực hành của nhóm mình theo các tiêu chí:
 + Sự chuẩn bị dụng cụ, vật liệu.
 + Thực hiện quy trình.
+ Thời gian hoàn thành.
 + Số lượng cành giâm được.
Tổ chức cho học sinh đánh giá chéo.
 Nhận xét chung về giờ học của lớp.
4. Vận dụng và mở rộng
Khi về nhà em hãy thực hiện việc giâm cảnh ở một số loại cành khác nhau để biết khả năng mọc rễ và đặc tính của mỗi cây.
5. Hướng dẫn học ở nhà:
Xem lại thao tác của quy trình.
Tập dượt trong vườn nhà.
Tiếp tục chuẩn bị dụng cụ, vật liệu để học tiết 2 của bài học này.
Ngày dạy .tại lớp 9a
 Ngày dạy tại lớp 9b
Tiết 6- Bài 4 : THỰC HÀNH GIÂM CÂY (Tiếp)
I. MỤC TIÊU:
Sau khi học xong bài này, giáo viên phải làm cho học sinh:
1. Kiến thức: Biết cách giâm cành đúng thao tác và kỹ thuật.
2. Kĩ năng: Làm được các thao tác của quy trình giâm cành cây ăn quả.
3. Thái độ: Có ý thức kỉ luật, trật tự, vệ sinh, an toàn lao động trong và sau khi thực hành.
4. Định hướng phát triển năng lực:
- Năng lực chung: - NL ngôn ngữ,NL giải quyết vấn đề, NL hợp tác 
- Năng lực riêng: Thể hiện được năng lực đam mê với nghề trồng cây
II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS
1. Chuẩn bị của GV:
Cành để giâm: Cành hoa giấy, dâm bụt. Dao sắc
- Kéo cắt cành.
- Lon nhựa.
- Thuốc kích thích ra rễ: 1-2 ống/ nhóm (1 ống = 5 ml); bát nhỏ.
2.Chuẩn bị của HS:Cành để giâm: Cành chanh, quýt, nho, chè, bưởi hoặc cành rau ngót, cành hoa giấy...
 - Dao sắc: 2-3 con/ nhóm\ 
- Kéo cắt cành: 2 con/ nhóm.
- Khay gỗ (hoặc luống đất) chứa đất bột hoặc cát sạch: 1 cái/ nhóm.
- Thuốc kích thích ra rễ: 1-2 ống/ nhóm (1 ống = 5 ml); bát nhỏ.
III. PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Phương pháp: dạy học trực quan.
 - Kĩ thuật: động não
IV. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
*) Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra.
A. Hoạt động khởi động: Nêu mục tiêu của bài học và yêu cầu cần đạt: Làm được các thao tác kỹ thuật trong việc giâm cành cây ăn quả.
B. Hoạt động hình thành kiến thức 
Hoạt động của Gv và HS
Nội dung
Hoạt động 1: Thực hành.
 Mục tiêu: Làm cho HS nắm được các bước thực hành
 Các bước tiến hành
Gv y/c một vài Hs nhắc lại quy trình.
- Nêu quy trình giâm cành?
- Phân nhóm thực hành ngoài trời theo khu vực quy định.
- Quan sát, nhắc nhở việc thực hành của các nhóm.
- Uốn nắn kịp thời những sai sót của học sinh trong khi thực hành.
- Kết thúc thực hành hướng dẫn học sinh thu dọn dụng cụ, vật liệu, làm vệ sinh.
Hoạt động 2: Đánh giá kết quả.
Mục tiêu: HS tự đánh giá được kết quả thực hành.
Các bước tiến hành
- Hướng dẫn học sinh tự đánh giá kết quả thực hành của nhóm mình theo các tiêu chí:
+ Sự chuẩn bị dụng cụ, vật liệu.
+ Thực hiện quy trình.
+ Thời gian hoàn thành.
+ Số lượng cành giâm được.
 - Tổ chức cho học sinh đánh giá chéo.
- Nhận xét chung về giờ học của cả lớp, nêu ưu, nhược điểm của từng nhóm.
- Cho điểm từng nhóm theo các tiêu chí trên
I. Thực hành:
Quy trình:
Cắt cành giâm ¨ Xử lý cành giâm ¨ Cắm cành giâm ¨ Chăm sóc cành giâm.
- Tiến hành các thao tác giâm cành trên khu vực quy định.
- Thao tác theo quy trình.
II.Đánh giá kết quả:
- Tự đánh giá kết quả thực hành của nhóm mình theo các tiêu chí trên.
+ Sự chuẩn bị dụng cụ, vật liệu.
+ Thực hiện quy trình.
+ Thời gian hoàn thành.
+ Số lượng cành giâm được.
C. Củng cố, luyện tập:
Tổ chức cho học sinh đánh giá chéo.
Nhận xét chung về giờ học của lớp.
D. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà: 
Nhắc nhở học sinh đọc nội dung và chuẩn bị dụng cụ, vật liệu cho bài 5.
Ngày dạy .tại lớp 9a
 Ngày dạy tại lớp 9b
Tiết 6- Bài 5 : THỰC HÀNH CHIẾT CÀNH
I. MỤC TIÊU :
Sau khi học xong bài này, giáo viên phải làm cho học sinh:
1. Kiến thức: Biết cách chiết cành đúng thao tác và kỹ thuật.
2. Kĩ năng: Làm được các thao tác của quy trình chiết cành cây ăn quả.
3. Thái độ: Có ý thức kỉ luật, trật tự, vệ sinh, an toàn lao động trong và sau khi thực hành.
4. Định hướng phát triển năng lực:
- Năng lực chung: Thực hiện được cơ bản các bước 
- Năng lực riêng: Thể hiện được năng lực đam mê với nghề trồng cây
II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS
1. Chuẩn bị của GV:
- Bài soạn, SGK
- Dao sắc: 2-3 con
2.Chuẩn bị của HS:Cành để chiết: Cành chanh, quýt, , chè, bưởi hoặc cành rau ngót, cành hoa giấy...
 - Khay gỗ (hoặc luống đất) chứa đất bột hoặc cát sạch: 1 cái/ nhóm.
- Thuốc kích thích ra rễ: 1-2 ống/ nhóm (1 ống = 5 ml); bát nhỏ.
III. PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Phương pháp: thảo luận( thực hành) nhóm. 
- Kĩ thuật:Chia sẻ nhóm đôi.
IV. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
 *) Kiểm tra bài cũ: - GV kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh: 
Cành chiết, dây buộc, đất bó bầu, mảnh PE trong để bó bầu...
A. Hoạt động khởi động: Nêu mục tiêu của bài học và yêu cầu cần đạt: Làm được các thao tác kỹ thuật trong việc chiết cành cây ăn quả.
B. Hoạt động hình thành kiến thức 
Hoạt động của Gv và HS
Nội dung
Hoạt động 1: Giới thiệu bài thực hành.
Mục tiêu: Làm cho HS nắm được nội dung thực hành.
Các bước tiến hành
GV chia nhóm để HS thực hành đạt kết quả cao
GV. Nêu mục tiêu của bài học và yêu cầu cần đạt:
- Nắm được phương pháp nhân giống bằng chiết cành và làm được các thao tác kỹ
 thuật trong việc chiết cành cây ăn quả.
Hoạt động 2: Tổ chức thực hành.
Mục tiêu: Làm cho HS nắm được các bước thực hành
Các bước tiến hành
- Phân chia nhóm và nơi thực hành cho từng nhóm.
- Giới thiệu và làm mẫu từng bước của quy trình chiết cành, vừa làm vừa giải thích rõ các yêu cầu kỹ thuật.	
- Yêu cầu 1- 2 học sinh nhắc lại quy trình chiết cành.
- Tổ chức cho học sinh thực hành theo các bước trong quy trình trên cành đã chuẩn bị.
- Theo dõi, sửa sai sót trong khi thực hành.
1. Giới thiệu bài thực hành:
2.Tổ chức thực hành:
- Làm việc theo nhóm dưới sự hướng dẫn của giáo viên.
- Quy trình:
Chọn cành chiết¨ Khoanh vỏ ¨ Trộn hỗn hợp bó bầu ¨ Bó bầu ¨Cắt cành chiết.
- Thực hiện theo các bước trong quy trình và sự hướng dẫn của giáo viên.
C. Củng cố,luyện tập:
Hướng dẫn học sinh tự đánh giá kết quả thực hành của nhóm mình theo các tiêu chí:
+ Sự chuẩn bị dụng cụ, vật liệu.
+ Thực hiện quy trình.
+ Thời gian hoàn thành.
+ Số lượng cành chiết được.
Tổ chức cho học sinh đánh giá chéo.
Nhận xét chung về giờ