Đề ôn luyện đội tuyển học sinh giỏi cấp tỉnh môn Giáo dục công dân Lớp 9 - Năm học 2016-2017 - Trần Thị Huệ

PHÒNG GD & ĐT TRIÊU SƠN ĐỀ ÔN LUYỆN ĐỘI TUYỂN HSG LỚP 9 
 Cô: Trần Thị Huệ DỰ THI CẤP TỈNH
 THCS Hợp Lý Năm học: 2016 – 2017
 Môn thi: Giáo dục công dân
 ĐỀ THỨ NĂM Thời gian: 150 phút (Không kể thời gian giao đề)
 (Đề thi có 07 câu, gồm 01 trang)
Câu 1. (2,0 điểm). 
Điền vào chỗ trống (¼) những từ, cụm từ thích hợp để hoàn thành một số nội dung của Điều 11 trong Luật giao thông đường bộ năm 2008.
Điều 11. Chấp hành báo hiệu đường bộ.
3. Khi có người điều khiển............................ thì người tham gia giao thông phải ............................ hiệu lệnh của người điều khiển giao thông.
4. Tại nơi có .....................................dành cho người đi bộ, người điều khiển phương tiện phải quan sát,...................................và nhường đường cho người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật qua đường.
Câu 2. (3,0 điểm). 
Vì sao bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên là vấn đề bức xúc toàn cầu? Là học sinh em cần làm gì để góp phần bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên?
Câu 3. (3,0 điểm) 
Cộng đồng dân cư là gì? Thế nào là xây dựng nếp sống văn hoá ở cộng đồng dân cư? Hãy cho biết xây dựng nếp sống văn hoá ở cộng đồng dân cư có ý nghĩa gì? Học sinh cần làm gì để góp phần xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng dân cư?
Câu 4. (3,0 điểm) 
Quyền tự do ngôn luận là gì? Quy định của pháp luật nước ta về quyền tự do ngôn luận? Vì sao khi sử dụng quyền tự do ngôn luận phải tuân theo quy định của pháp luật? Trách nhiệm của nhà nước trong việc đảm bảo quyền tự do ngôn luận?
Câu 5. (2,0 điểm)
Thế nào là làm việc có năng suất, chất lượng, hiệu quả? Ý nghĩa của làm việc có năng suất, chất lượng, hiệu quả? Theo em, một người học sinh cần phải làm gì để học tập có năng suất, chất lượng, hiệu quả?
Câu 6. (4,5 điểm)
	Thế nào là vi phạm pháp luật? Có mấy loại vi phạm pháp luật? Lấy ví dụ cho mỗi loại.
Câu 7. (2,5 điểm) Bài tập tình huống:
An (16 tuổi) đi xe máy đến một ngã tư đường phố, mặc dù có báo hiệu đèn đỏ nhưng không dừng lại. Do không tuân thủ tín hiệu đèn nên đã bị một cảnh sát giao thông bắt dừng lại và yêu cầu nộp phạt. An cho rằng cảnh sát giao thông xử lý như vậy là không hợp lý vì lúc đó đường rất vắng, An không gây ra tai nạn giao thông nên không cần phải phạt.
Câu hỏi:
1. Em có nhận xét gì về hành vi của An?
2. An có phải chịu trách nhiệm pháp lý không? Nếu có thì đó là trách nhiệm gì ? Giải thích ?
 ..Hết HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THỨ NĂM LUYỆN ĐỘI TUYỂN HSG CẤP TỈNH
NĂM HỌC 2016 - 2017
MÔN: Giáo dục công dân
Câu
Nội dung
Điểm
1
(2 đ)
- Điền lần lượt các cụm từ sau vào chỗ (.......):
3. Giao thông; Chấp hành
4. Vạch kẻ đường; Giảm tốc độ; 
(Mỗi trường hợp HS phải điền đúng, đủ từ ngữ mới cho điểm)
1,0
1,0
(3 đ)
Nêu được đảm bảo các ý sau:
- Nêu khái niệm: 
 + Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên và vật chất nhân tạo bao quanh con người, có ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất, sự tồn tại, phát triển của con người và thiên nhiên. 
 + Tài nguyên thiên nhiên là những của cải vật chất sẵn có trong tự nhiên mà con người có thể khai thác, chế biến sử dụng phục vụ cuộc sống con người. Tài nguyên thiên nhiên là một bộ phận thiết yếu của môi trường, có quan hệ chặt chẽ với môi trường. 
- Bảo vệ môi trường, tài nguyên thiên nhiên là vấn đề bức xúc toàn cầu vì : 	 
 + Môi trường và Tài nguyên thiên nhiên có tầm quan trọng đặc biệt đối với đời sống con người, tạo nên cơ sở vật chất để phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống cho con người.
 Cung cấp cho con người phương tiện sinh sống, phát triển mọi mặt. Nếu không có môi trường, con người không thể tồn tại được.
 + Nếu môi trường trong lành, sạch đẹp, đảm bảo cân bằng sinh thái sẽ tạo điều kiện thuật lợi cho con người đem hết khả năng của mình để phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, tạo cho con người có phương tiện sinh sống, phát triển trí tuệ, đạo đức và tinh thần. 
 + Nếu môi trường bị ô nhiểm, việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên không có kế hoạch sẽ gây mất cân bằng sinh thái, làm cho môi trường bị suy thoái đó là nguyên nhân gây ra mưa, bão, lũ lụt, hạn hán kéo dài làm ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của con người như đói nghèo, bệnh tật, thất học... 
- Thực trạng của môi trường và tài nguyên thiên nhiên: Hiện nay môi trường và tài nguyên thiên nhiên đang bị đe doạ bởi chất thải của các nhà máy, xí nghiệp, các công ty vv... bởi sự thiếu hiểu biết và thiếu ý thức của con người đã làm cho môi trường bị ô nhiễm nặng nề, tài nguyên thiên nhiên cạn kiệt, thiên tai lũ lụt thường xuyên xảy ra. Vì vậy, bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên và trách nhiệm của mọi người và toàn xã hội. 
- HS cần:
+ Hiểu giá trị của môi trường và tài nguyên thiên nhiên để có ý thức trách nhiệm bảo vệ. 
+ Tích cực tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên như: Tham gia vệ sinh công cộng, trồng cây gây rừng, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ động thực vật, thuỷ - hải sản, nguồn nước vv...
+ Tuyên truyền cho những người xung quanh cùng tích cực tham gia bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên. 
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,75
0,75
3
(3 đ)
Câu 3.(3 điểm ) Học sinh nêu được các ý sau
*Cộng đông dân cư là toàn thể những người cùng sinh sống trong một khu vực lãnh thổ hoặc đơn vị hành chính, gắn bó thành một khối, giữa họ có sự liên kết và hợp tác với nhau để cùng thực hiện lợi ích của mình và lợi ích chung 
*Xây dựng nếp sống văn hoá ở cộng đồng dân cư là làm cho đời sống văn hoá tinh thần ngày càng lành mạnh, phong phú như giữ gìn trật tự an ninh, vệ sinh nơi ở; bảo vệ cảnh quan môi trường sạch đẹp ; xây dựng tình đoàn kết xóm giềng; bài trừ phong tục, tập quán lạc hậu, mê tín dị đoan và tích cực phòng, chống các tệ nạn xã hội .	
*Ý nghĩa.
- Xây dựng nếp sống văn hoá ở cộng đồng dân cư góp phần làm cho cuộc sống bình yên, hạnh phúc, bảo vệ và phát huy truyền thống văn hoá tốt đẹp của dân tộc 
-Góp phâng nâng cao chất lượng cuộc sống của gia đình và cộng đồng 
 *Trách nhiệm của học sinh. 
Thực hiện tốt và vận động gia đình, hàng xóm cùng thực hiện tốt các quy định về nếp sống văn hoá của cộng đồng; đồng thời tích cực tham gia những hoạt động xây dựng nếp sống văn hoá ở cộng đồng phù hợp với khả năng.
1,0
1,0
0,25
0,25
0,5
4
(3 đ)
Câu 4.(3 điểm)
* Quyền tự do ngôn luận là quyền công dân được tham gia bàn bạc, thảo luận, đóng góp ý kiến đối với những ván đề chung của đất nước, của xã hội. 
* Những quy định của pháp luật về quyền tự do ngôn luận.
- Công dân được cung cấp thông tin theo quy định của pháp luật, tự do báo chí
-Sử dụng quyền tự do ngôn luận trong các cuộc hợp ở cơ sở, trên các phương tiện thông tin đại chúng
- Kiến nghị với đại biểu quốc hội, đại biểu hội đồng nhân dân, góp ý kiến vào các dự thảo cương lĩnh, chiến lược, dự thảo văn bản luật, bộ luật quan trọng
* Sử dụng quyền tự do ngôn luận phải tuân theo quy định của pháp luật vì: Để phát huy tính tích cực, quyền làm chủ của công dân trong việc tham gia quản lí nhà nước, quản lí xã hội
*Trách nhiệm của nhà nước: Nhà nước tạo điều kiện thuân lợi để công dân thực hiện quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí và để báo chí phát huy đúng vai trò của mình
*Trách nhiệm của học sinh.,........................
0,25
0,25
0,25
0,25
0,75
0,75
0, 5
5
(2 đ)
HS cần trình bày được những ý sau :
- Làm việc có năng suất, chất lượng, hiệu quả là tạo ra được nhiều sản phẩm tốt, có chất lượng cả về nội dung và hình thức trong một thời gian ngắn. 
 - Ý nghĩa của làm việc có năng suất, chất lượng, hiệu quả: 
 + Làm việc có năng suất, chất lượng, hiệu quả giúp nâng cao chất lượng cuộc sống cá nhân, gia đình và xã hội.
 + Tạo ra được nhiều sản phẩm tốt, có chất lượng trong một thời gian ngắn sẽ thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, đời sống vật chất và tinh thần của người dân được nâng cao. Đồng thời, bản thân người lao động sẽ thấy hạnh phúc, tự hào vì thành quả lao động của mình và họ sẽ có thu nhập cao, nâng cao chất lượng cuộc sống gia đình.
- Để học tập có năng suất, chất lượng, hiệu quả, HS cần:
 + Học tập và rèn luyện ý thức kỉ luật tốt 
 + Luôn siêng năng, chịu khó, tự học, tự tìm tòi và sáng tạo trong học tập ( đổi mới cách học, tìm ra cách giải quyết khác nhau khi làm bài tập...) 
 + Có lối sống lành mạnh, tránh xa các tệ nạn xã hội 
 + Có ý chí nghị lực, tự lực, không dựa dẫm vào người khác 
0,25
0,25
0,75
0,75
6
(4,5đ)
HS cần trình bày đưtợc những ý sau :
- Vi ph¹m ph¸p luËt lµ: Hµnh vi tr¸i ph¸p luËt.Cã lçi. Do ng­êi cã n¨ng lùc tr¸ch nhiÖm ph¸p lÝ thùc hiÖn. X©m h¹i ®Õn c¸c quan hÖ x· héi ®­îc ph¸p luËt b¶o vÖ.
 Vi phạm pháp luật là cơ sở để xác định trách nhiệm pháp lý. Có các loại vi phạm pháp luật sau :(HS phải nêu đầy đủ nội dung của từng loại vi phạm pháp luật và lấy vd cho mỗi loại)
+Vi ph¹m ph¸p luËt h×nh sù(Tội phạm) : Là hành vi vi phạm pháp luật gây nguy hiểm cho xã hội được quy định trong bộ luật hình sự.
	 VÝ dô: Giết người, cướp của...
+ Vi ph¹m ph¸p luËt hµnh chÝnh : Là hành vi vi phạm pháp luật , xâm phạm các quy tắc quản lí nhà nước mà không phải là tội phạm.
 VÝ dô: §i xe m¸y kh«ng ®éi mò b¶o hiÓm
+ Vi ph¹m ph¸p luËt d©n sù: Là hành vi vi phạm pháp luật, xâm hại đến quan hệ tài sản(quan hệ sở hưu, chuyển dịch tài sản,...) và quan hệ pháp luật dân sự khác được pháp luật bảo vệ, như quyền tác giả, quyền sở hưu công nghiệp,...
	 VÝ dô: Giao hµng kh«ng ®óng hÑn, ...
+ Vi phạm kỉ luật : Là hành vi vi phạm pháp luật, xâm phạm các quan hệ lao động, công vụ nhà nước,...do pháp luật lao động và pháp luật hành chính bảo vệ.
 Ví dụ : nghỉ làm ở cơ quan không có giấy xin phép.
(Häc sinh lÊy vÝ dô kh¸c mµ ®óng th× vÉn tÝnh ®iÓm)
0,5
1,0
1,0
1,0
1,0
7
(2,5đ)
 Bài tập tình huống:
1. Hành vi của An là sai: vượt đèn đỏ.
2. An phải chịu trách nhiệm pháp lý. 
- Cụ thể ở đây An phải chịu trách nhiệm hành chính vì An đã xâm phạm nguyên tắc quản lý nhà nước ( vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ). 
- An phải chấp hành nghiêm chỉnh quy định xử phạt hành chính của cảnh sát giao thông.
 Vì theo Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính thì người từ đủ 16 tuổi trở lên bị xử phạt hành chính về mọi vi phạm hành chính do mình gây ra.
0,5
0,5
0,5
1,0