Bài giảng Ngữ văn 9 - Văn bản: Làng (Kim Lân)

Quê h ư ơng là gì hở mẹ 
Mà cô giáo dặn phải yêu 
Quê h ư ơng là gì hở mẹ 
Ai đi xa cũng nhớ nhiều . 
( Quê h ư ơng – Đỗ Trung Quân) 
Em tự hào nhất điều gì ở làng của em? 
LÀNG 
_Kim Lân_ 
I. Tìm hiểu chung 
- Kim Lân (1920 - 2007) tên khai sinh là Nguyễn Văn Tài 
- Sở trường: truyện ngắn. 
 - Quê: Bắc Ninh. 
 -Đề tài: Nông thôn và người nông dân. 
HOÀN CẢNH SÁNG TÁC 
Sáng tác năm 1948, thời kỳ đầu kháng chiến chống Pháp. 
Kim Lân trong 
phim "Con Vá". 
Kim Lân trong vai Lý cựu phim “Chị Dậu” 
Kim Lân trong vai lão Hạc phim “Làng Vũ Đại ngày ấy” 
 Ông Hai là một nông dân thật thà, chất phá c , quê ở l àng Chợ Dầu. Do điều kiện kháng chiến, gia đình ông phải đi tản cư. Ở đây lúc nào ông cũng nhớ về làng và luôn dõi theo tin tức cách mạng. Nhưng một hôm ông nghe tin làng Chợ Dầu theo Tây, ông bàng hoàng, tủi nhục, đau đớn, không muốn gặp ai bỏ cả thói quen ra phòng thông tin. Ông thấy thù làng, bị bà chủ nhà đuổi, gia đình ông không biết đi về đâu nhưng kiên quyết không về làng. Sau đó, ông nhận được tin cải chính, ông vui mừng khoe với mọi người làng Chợ Dầu không theo giặc, nhà ông bị đốt và lại say sưa kể về làng. 
Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Bác Hồ 19/12/1946 
Dân làng đi tản cư 
Cuộc sống của người dân nơi tản cư 
Làng Dầu ngày nay vẫn 
giữ những nét 
xưa 
BỐ CỤC 
Phần 1 : Từ đầu ... “Vui quá”: Tâm trạng ông Hai trước khi nghe tin làng theo giặc 
Phần 2: Tiếp ... “đôi phần”: Tâm trạng ông Hai khi nghe tin làng chợ Dầu theo giặc 
Phần 3 : Còn lại: Tâm trạng sung sướng của ông Hai khi nghe tin cải chính. 
TÌNH HUỐNG TRUYỆN 
Bộc lộ sâu sắc tình yêu làng quê và lòng yêu nước 
của ông Hai; làm nổi bật chủ đề TP 
Nghe tin làng Dầu theo giặc 
Tình huống đặc sắc, kịch tính, gay cấn 
Nút thắt của câu chuyện 
Cải chính tin làng theo giặc 
Tình huống quan trọng, 
 hợp lí 
Vai trò cởi nút câu chuyện 
II. Đọc hiểu văn bản 
Thời điểm 
Hành động 
Lời nói 
Tâm trạng 
Tr ư ớc khi ông Hai nghe tin xấu về làng 
Khi ông Hai nghe tin làng theo Tây: 
Ban đầu 
Những ngày sau 
Khi nói chuyện với con 
Khi ông Hai nghe tin cải chính 
Bảng phân tích sự thay đổi của ông Hai qua các thời điểm 
1. Ông Hai trước khi nghe tin làng theo giặc 
ĐỐI VỚI LÀNG 
ĐỐI VỚI KHÁNG CHIẾN 
Nhớ làng 
Nhớ k ỉ niệm những ngày làm việc cùng anh em 
Muốn về làn g 
 V ui hơn, trẻ ra và náo nức hẳn lên 
Nghe lỏm đọc báo tin kháng chiến 
Mong tây chết nắng 
Vui mừng khi nghe tin đánh giặc 
 Không giấu được cảm xúc vui mừng trước tin thắng lợi 
- Từ ngữ biểu cảm, miêu tả nội tâm, câu cảm thán, phép liệt kê... 
- Ngôn ngữ quần chúng, chân thực tự nhiên giản dị . 
- Độc thoại nội tâm. 
 Ông Hai yêu làng, yêu n ư ớc tha thiết mãnh liệt. Niềm tự hào của ông chính là niềm tự hào của nhân dân tr ư ớc thành quả cách mạng của làng quê. 
Nếu một lần được là nhân vật ông Hai, em muốn nói điều gì cho mọi người biết về tâm trạng của mình trước khi nghe tin làng theo giặc? 
Hóa thân 
2. Ông Hai khi nghe tin làng theo giặc 
KHI NGHE TIN LÀNG THEO GIẶC 
Cổ nghẹn ắng, da mặt tê rân rân, lặng đi, giọng lạc hẳn 
Đánh trống lảng, cúi gằm mặt 
 Sững sờ, không tin, đau đớn 
VỀ NHÀ 
Nằm vật ra giường, nhìn con tủi thân và khóc 
Chửi và kiểm điểm người trong làng 
Không giám ra ngoài, lúc nào cũng chột dạ ... 
 Tủi thân, dằn vặt, xót xa, sợ hãi. 
Lựa chọn 
Về làng 
Ở lại 
Làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù. 
- Phản bội kháng chiến, cụ Hồ 
- Làm nô lệ 
Không ai cho ở, bị đuổi 
Tình yêu nước chi phối tình yêu làng 
TRÒ CHUYỆN VỚI ĐỨA CON 
Khẳng định tình yêu làng nước, cụ Hồ; lòng tin cách mạng 
Vơi bớt nỗi buồn 
 Đau đớn, bế tắc, tuyệt vọng 
3. Ông Hai khi nghe tin cải chính 
Về sớm hơn mọi ngày đôi mắt hung đỏ hấp háy miệng bỏm bẻm nhai trầu mua quà cho các con khoe khắp mọi nhà làng đã bị đốt 
KHOE LÀNG BỊ ĐỐT 
 Minh chứng làng không theo giặc 
 Niềm vui sướng và hạnh phúc 
 Tâm hồn chất phác , mộc mạc 
 Tình yêu quê hương bền vững, sắt son 
 Tình yêu làng gắn bó, thống nhất với lòng yêu nước và tinh thần kháng chiến 
KHI NGHE TIN CẢI CHÍNH 
Vui s ư ớng, hạnh phúc 
Khoe làng bị đốt 
Tại sao nhan đề tác phẩm lại là “Làng” mà không phải là “Làng Chợ Dầu” ? 
Có biết bao người con gái, con traiTrong bốn ngàn lớp người giống ta lứa tuổiHọ đã sống và chếtGiản dị và bình tâmKhông ai nhớ mặt đặt tênNhưng họ đã làm ra Đất NướcHọ giữ và truyền cho ta hạt lúa ta trồngHọ truyền lửa cho mỗi nhà từ hòn than qua con cúiHọ truyền giọng điệu mình cho con tập nóiHọ gánh theo tên xã, tên làng trong mỗi chuyến di dân 
(Đất n ư ớc – Nguyễn Khoa Điềm) 
III. Tổng kết 
1. Nghệ thuật: 
 S áng tạo tình huống truyện có tính căng thẳng, thử thách. 
 Xây dựng cốt truyện tâm lí. 
 Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật tự nhiên mà sâu sắc, tinh tế. 
 Ngôn ngữ đặc sắc,sinh động, mang đậm chất khẩu ngữ, gần với lời ăn tiếng nói hằng ngày của người nông dân. 
Truyện thể hiện chân thực, sinh động tình cảm yêu làng quê thống nhất với lòng yêu đất nước ở nhân vật ông Hai. 
2. Nội dung 
Chia sẻ 
Trong thời hòa bình hiện nay, tình 
 yêu quê hư ơ ng đất nước của con 
người được thể hiện nh ư thế 
nào ? Liên hệ với 
bản thân? 
Kim Lân gắn bó và am hiểu sâu sắc về cuộc sống ở nông thôn và người nông dân. 
Hcst: 1948 trên chiến khu Việt Bắc. 
Văn bản SGK lược bỏ phần đầu 
Thuộc loại cốt truyện tâm lí, không dựa trên biến cố, sự kiện. 
Ngôi kể thứ 3. 
LÀNG 
Nghe tin làng theo giặc 
Nghe tin cải chính 
Trước khi nghe tin dữ 
Ở nơi tản cư, nhớ làng da diết: 
Khoe về làng 
Nhớ những ngày tháng bên anh em 
Thay tâm đổi tính 
2. Quan tâm đến chính trị 
Người nông dân vui tính, chất phác, có tinh thần kháng chiến. 
Ngoài đường bàng hoàng, sững sờ, xấu hổ. 
Về nhà đau đớn, xót xa khi nghĩ về gia đình, người làng, cố không tin và tự bào chữa. 
Cuộc nói chuyện với vợ trăn trở, dằn vặt đến cáu giận. 
Mấy ngày sau ám ảnh, lo lắng. 
Cuộc trò chuyện với mụ chủ nhà lo lắng, sợ hãi, bế tắc, tuyệt vọng và đấu tranh nội tâm gay gắt lựa chọn theo kháng chiến. 
Nói chuyện với Húc củng cố niềm tin 
Diễn biến tâm trạng được miêu tả chân thực, sinh động và thuyết phục. 
Thay đổi tâm trạng vui sướng, hân hoan, rạo rực. 
Tíu tít khoe về tinh thần kháng chiến của làng, nhà bị đốt. 
Tình yêu làng quê thống nhất với tình yêu đất nước, lòng thủy chung với kháng chiến đặt lên trên lợi ích cá nhân. 
H ư ớng dẫn tự học 
S ư u tầm những câu chuyện; ca dao thuộc chủ đề tình yêu quê hương đất nước. 
Dựa vào văn bản “Làng”, chứng minh Kim Lân là nhà văn của làng quê. 
Soạn bài “ Lặng lẽ SaPa ” . 
Ôn lại kiến thức văn bản “Làng”, học thuộc một số câu nói hay, em thích. 
Thank you !!! 
Hành trình về làng 
GV đưa ra câu hỏi 
Trả lời đúng được thăm 1 địa điểm và +1 điểm 
HS suy nghĩ và trả lời trong 10s 
Trả lời sai nhường quyền 
Luật chơi 
01 
02 
03 
04 
Trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp 
1. Tác phẩm “Làng” được viết trong hoàn cảnh nào? 
Làng chợ Dầu 
Truyện ngắn 
2. “Làng” của Kim Lân được viết theo thể loại nào dưới đây? 
Cánh đồng làng 
Ông Hai 
3. Nhân vật chính trong “Làng” là ai? 
Người nông dân 
4. Truyện ngắn Làng viết về đề tài gì? 
Tin làng ông theo giặc mà tình cờ ông nghe được từ những người tản cư ( Giải thích: Tình huống tác giả đặt ra có tính kịch tính, để nhân vật giải quyết vấn đề.) 
5. Tác giả đặt nhân vật chính vào tình huống như thế nào? 
Giặc Tây 
6. Trong các câu nói của ông Hai “Nắng này là bỏ mẹ chúng nó!” “chúng nó” là ai? 
Luôn sợ hãi mỗi khi nghe ai đó tụ tập và nói về việc làng mình theo giặc + Đau xót, tủi hổ trước cái tin làng mình theo giặc 
7. Câu nào nói đúng nhất tâm trạng ông Hai khi nghe tin làng chợ Dầu theo giặc? 
Vì ông yêu làng theo Tây thì ông phải thù, tình yêu nước rộng lớn hơn 
8. Vì sao ông Hai yêu làng nhưng không quay về làng khi bị mụ chủ nhà đuổi khéo, không còn chỗ để đi, hơn nữa ông lại còn thù cái làng của mình? 
Để thổ lộ nỗi lòng và làm vơi bớt nỗi buồn khổ ( Giải thích: Đoạn tâm sự với thằng Húc là cách để ông Hai giãi bày tâm trạng, nỗi đau khổ buồn tủi khi nghe tin làng mình theo giặc) 
9. Mục đích của ông Hai trò chuyện với đứa con út là gì? 
Yêu và tự hào về làng quê của mình + Căm thù giặc Tây, những kẻ theo Tây làm Việt gia + Thủy chung với kháng chiến, với cách mạng và lãnh tụ 
10. Tính cách của nhân vật ông Hai được thể hiện trong tác phẩm? 
 Bằng những lời độc thoại 
11. Tâm lí nhân vật chính trong tác phẩm thể hiện qua? 
Thầy, bực cửa, (chẳng có gì) sất, trầu 
12. Dòng nào chứa các từ địa phương được dùng trong truyện Làng? 
Am hiểu đời sống và thế giới tinh thần của con người, đặc biệt là người nông dân + Yêu tha thiết làng quê, đất nước, thủy chung với kháng chiến và cách mạng + Căm thù giặc Pháp và những kẻ làm Việt gian 
13. Từ truyện ngắn Làng có thể thấy nhà văn Kim Lân là người thế nào? 
GV đưa ra câu hỏi 
Trả lời đúng được thăm 1 địa điểm và +1 điểm 
HS suy nghĩ và trả lời trong 10s 
Luật chơi 
01 
02 
03 
04 
GV đưa ra câu hỏi 
Trả lời đúng được thăm 1 địa điểm và +1 điểm 
HS suy nghĩ và trả lời trong 10s 
Trả lời sai nhường quyền 
Luật chơi 
01 
02 
03 
04