Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 124: Văn bản: Nói với con (Y Phương)

XIN CHÀO CÁC EM KHỐI 9 
TRƯỜNG TH&THCS TRẦN THỚI 
GV: NGUYỄN THUÝ VÂN 
Thác Bản Giốc 
1. Tác giả: 
Tiết 124 : NÓI VỚI CON (Y Phương) 
- Tên thật: Hứa Vĩnh Sước, sinh năm 1948. 
- Là nhà thơ người dân tộc Tày. 
-Thơ ông thể hiện tâm hồn chân thật, mạnh mẽ, trong sáng và cách tư duy giàu hình ảnh của người miền núi. 
2. Tác phẩm : 
Sáng tác 1980, được in trong “Thơ Việt Nam 1945-1985” 
I. TÌM HIỂUCHUNG: 
Chân phải bước tới cha 
Chân trái bước tới mẹ 
Một bước chạm tiếng nói 
Hai bước tới tiếng cười 
Người đồng mình yêu lắm con ơi 
Đan lờ cài nan hoa 
Vách nhà ken câu hát 
Rừng cho hoa 
Con đường cho những tấm lòng 
Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới 
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời. 
Người đồng mình thương lắm con ơi 
Cao đo nỗi buồn 
Xa nuôi chí lớn 
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn 
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh 
Sống trong thung không chê thung nghèo đói 
Sống như sông như suối 
Lên thác xuống ghềnh 
Không lo cực nhọc 
Người đồng mình thô sơ da thịt 
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con 
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương 
Còn quê hương thì làm phong tục 
Con ơi tuy thô sơ da thịt 
Lên đường 
Không bao giờ nhỏ bé được 
Nghe con. 
 (Y Phương – Thơ Việt Nam 1945-1985) 
NÓI VỚI CON 
_Y Phương_ 
1. Tác giả: 
2. Tác phẩm: 
Lờ: một loại dụng cụ dùng để đặt bắt cá, được đan bằng những nan tre vuốt tròn 
Thung (thung lũng): dải đất trũng và kéo dài nằm giữa hai sườn đồi núi. 
NÓI VỚI CON (Y Phương) 
I. TÌM HIỂUCHUNG: 
Chân phải bước tới cha 
Chân trái bước tới mẹ 
Một bước chạm tiếng nói 
Hai bước tới tiếng cười 
Người đồng mình yêu lắm con ơi 
Đan lờ cài nan hoa 
Vách nhà ken câu hát 
Rừng cho hoa 
Con đường cho những tấm lòng 
Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới 
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời. 
Người đồng mình thương lắm con ơi 
Cao đo nỗi buồn 
Xa nuôi chí lớn 
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn 
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh 
Sống trong thung không chê thung nghèo đói 
Sống như sông như suối 
Lên thác xuống ghềnh 
Không lo cực nhọc 
Người đồng mình thô sơ da thịt 
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con 
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương 
Còn quê hương thì làm phong tục 
Con ơi tuy thô sơ da thịt 
Lên đường 
Không bao giờ nhỏ bé được 
Nghe con. 
 (Y Phương – Thơ Việt Nam 1945-1985) 
NÓI VỚI CON 
_Y Phương_ 
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 
1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng : 
a. Tình cảm gia đình: 
Chân phải bước tới cha 
Chân trái bước tới mẹ 
Một bước chạm tiếng nói 
Hai bước tới tiếng cười 
- Điệp từ, điệp cấu trúc câu 
- Hình ảnh cụ thể mộc mạc, cách diễn đạt chất phác tạo nên sự độc đáo (cách diễn đạt của người miền núi) 
Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới 
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời. 
 Cha mẹ mãi yêu thương nhau. 
 Hình ảnh người con đang lớn lên từng ngày trong vòng tay yêu thương của cha mẹ. Gia đình là tổ ấm để con khôn lớn, trưởng thành. 
- Điệp từ, điệp cấu trúc câu. 
- Hình ảnh mộc mạc, cách diễn đạt chất phác. 
 Hình ảnh người con đang lớn lên từng ngày trong vòng tay yêu thương của cha mẹ. Gia đình là tổ ấm để con khôn lớn, trưởng thành. 
NÓI VỚI CON (Y Phương) 
I. TÌM HIỂUCHUNG: 
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 
1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng : 
a. Tình cảm gia đình: 
Người đồng mình yêu lắm con ơi 
Đan lờ cài nan hoa 
Vách nhà ken câu hát 
- Cách gọi thân thương: Người đồng mình 
 Con được lớn lên trong cuộc sống lao động cần cù và vui tươi của người quê hương. 
b. Tình cảm của quê hương: 
* Con người quê hương: 
- Động từ : đan, cài lao động cần cù, sáng tạo 
- Phép ẩn dụ “Vách nhà ken câu hát” cuộc sống vui tươi, lạc quan. 
- Cách gọi thân thương: Người đồng mình 
- Động từ: đan, cài 
- Phép ẩn dụ “Vách nhà ken câu hát” 
 Con được lớn lên trong cuộc sống lao động cần cù và vui tươi của người quê hương. 
NÓI VỚI CON (Y Phương) 
I. TÌM HIỂUCHUNG: 
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 
1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng : 
a. Tình cảm gia đình: 
Rừng cho hoa 
Con đường cho những tấm lòng 
 Con lại được lớn lên với thiên nhiên thơ mộng và nghĩa tình đó. 
b. Tình cảm của quê hương: 
* Con người quê hương: 
* Thiên nhiên quê hương: 
- Phép nhân hóa và ẩn dụ thiên nhiên thơ mộng, nghĩa tình. 
- Phép nhân hóa và ẩn dụ. 
 Con được lớn lên với thiên nhiên thơ mộng và nghĩa tình của núi rừng . 
NÓI VỚI CON (Y Phương) 
I. TÌM HIỂUCHUNG: 
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 
1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng : 
Quê hương 
Nuôi dưỡng con khôn lớn, trưởng thành 
Cội nguồn sinh dưỡng của con 
Gia đình 
a. Tình cảm gia đình: 
b. Tình cảm của quê hương: 
* Con người quê hương: 
* Thiên nhiên quê hương: 
NÓI VỚI CON (Y Phương) 
I. TÌM HIỂUCHUNG: 
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 
1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng : 
a. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương: 
2. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương và mong ước của cha : 
Người đồng mình thương lắm con ơi 
Cao đo nỗi buồn 
Xa nuôi chí lớn 
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn 
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh 
Sống trong thung không chê thung nghèo đói 
Sống như sông như suối 
Lên thác xuống ghềnh 
Không lo cực nhọc 
Người đồng mình thô sơ da thịt 
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con 
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương 
Còn quê hương thì làm phong tục 
NÓI VỚI CON (Y Phương) 
I. TÌM HIỂUCHUNG: 
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 
1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng : 
a. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương : 
2. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương và mong ước của cha : 
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh 
Sống trong thung không chê thung nghèo đói 
Sống như sông như suối 
Lên thác xuống ghềnh 
Không lo cực nhọc 
Cao đo nỗi buồn 
Xa nuôi chí lớn 
Người đồng mình thô sơ da thịt 
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con 
THẢO LUẬN: Chỉ ra biện pháp nghệ thuật và cho biết nội dung diễn đạt ở các đoạn thơ sau? 
N1 
N2 
N3 
NÓI VỚI CON (Y Phương) 
N4 
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương 
Còn quê hương thì làm phong tục 
I. TÌM HIỂUCHUNG: 
I. GIỚI THIỆU CHUNG: 
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 
1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng : 
a. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương : 
2. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương và mong ước của cha : 
NGHỆ THUẬT 
NỘI DUNG 
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh 
Sống trong thung không chê thung nghèo đói 
Sống như sông như suối 
Lên thác xuống ghềnh 
Không lo cực nhọc 
N2 
 Điệp ngữ, so sánh, thành ngữ, từ phủ định. 
 Hình ảnh thơ giàu sức gợi tả. 
- Sống thuỷ chung gắn bó với quê hương 
- Dám chấp nhận thử thách và vượt qua nó bằng nghị lực và niềm tin. 
NÓI VỚI CON (Y Phương) 
I. GIỚI THIỆU CHUNG: 
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 
1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng : 
a. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương : 
2. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương và mong ước của cha : 
NGHỆ THUẬT 
NỘI DUNG 
-Hình ảnh thơ giàu sức gợi 
-Câu khẳng định. 
 Người đồng mình giản dị, mộc mạc, chất phác nhưng không nhỏ bé về ý chí và tâm hồn. 
Người đồng mình thô sơ da thịt 
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con 
N3 
NÓI VỚI CON (Y Phương) 
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 
1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng : 
a. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương : 
2. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương và mong ước của cha : 
NGHỆ THUẬT 
NỘI DUNG 
- Điệp ngữ (điệp từ “quê hương”. 
- Hình ảnh thơ giàu sức gợi. 
 Người đồng mình tự lực, tự cường xây dựng quê hương với phong tục và truyền thống tốt đẹp. 
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương 
Còn quê hương thì làm phong tục 
N4 
NÓI VỚI CON (Y Phương) 
I. TÌM HIỂUCHUNG: 
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 
1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng : 
a. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương: 
2. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương và mong ước của cha : 
NGHỆ THUẬT 
NỘI DUNG 
(Những phẩm chất của “Người đồng mình”) 
- Điệp ngữ, so sánh, hình ảnh thơ độc đáo, giàu sức gợi. 
 Cách diễn đạt độc đáo. 
- Ý chí lớn lao. 
- Sống thuỷ chung gắn bó với quê hương 
- Dám chấp nhận thử thách và vượt qua nó bằng nghị lực và niềm tin. 
- Người đồng mình giản dị, mộc mạc, chất phác nhưng không nhỏ bé về ý chí và tâm hồn. 
- Tự lực, tự cường xây dựng quê hương với phong tục và truyền thống tốt đẹp. 
NÓI VỚI CON (Y Phương) 
I. TÌM HIỂUCHUNG: 
Con ơi tuy thô sơ da thịt 
Lên đường 
Không bao giờ nhỏ bé được 
Nghe con. 
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 
1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng : 
a. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương : 
2. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương và mong ước của cha : 
b. Mong ước của người cha: 
Lên đường: Trưởng thành vào đời, vào cuộc sống. 
Mong con: 
- Sống nghĩa tình với quê hương. 
- Hãy tự hào về truyền thống của quê hương. 
- Tự tin và vững vàng trên bước đường đời. 
NÓI VỚI CON (Y Phương) 
I. TÌM HIỂUCHUNG: 
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 
III. TỔNG KẾT: 
NÓI VỚI CON (Y Phương) 
 Qua bài thơ “Nói với con”, người cha đã nói với con về những điều gì? Mong ước của người cha gửi gắm đến con qua những điều ấy là gì? 
(Trình bày trong 1 phút) 
I. TÌM HIỂUCHUNG: 
NÓI 
VỚI 
CON 
Mong 
muốn 
 con: 
Sống nghĩa tình, chung 
thuỷ với quê hương . 
Tự hào, kế tục và phát huy 
truyền thống quê hương . 
Tự tin vững bước trên 
đường đời. 
Tình yêu 
thương 
 con của 
cha mẹ 
Tình yêu 
quê hương 
đất nước 
Phẩm chất 
tốt đẹp của 
“Người 
đồng mình” 
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 
III. TỔNG KẾT: 
 Qua bài Nói với con , bằng những từ ngữ, hình ảnh giàu sức gợi cảm, Y Phương đã thể hiện tình cảm gia đình ấm cúng, ca ngợi truyền thống cần cù, sức sống mạnh mẽ của quê hương và dân tộc mình. Bài thơ giúp ta hiểu thêm về sức sống và vẻ đẹp tâm hồn của một dân tộc miền núi, gợi nhắc tình cảm gắn bó với truyền thống, với quê hương và ý chí vươn lên trong cuộc sống. 
NÓI VỚI CON (Y Phương) 
I. TÌM HIỂUCHUNG: 
I. TÌM HIỂUCHUNG: 
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 
III. TỔNG KẾT: 
NÓI VỚI CON (Y Phương) 
Người dân quê ta có những nét đẹp gì đáng tự hào? 
Hãy liệt kê ít nhất 3 nét đẹp đó . 
Hướng dẫn học ở nhà 
Học thuộc long bài thơ 
Chuẩn bị: Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ.