Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 53: Văn bản: Lặng lẽ Sa Pa (Nguyễn Thành Long) - Hồ Thụy Ý Như

CHÀO QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH THÂN YÊU 
Ngữ văn 9 
Giáo viên: HỒ THỤY Ý NHƯ 
TIẾT 52 
LẶNG LẼ SA PA 
( Nguyễn Thành Long) 
(Nguyễn Thành Long) 
LẶNG LẼ SA PA 
III.Phân tích 
1. Bức tranh thiên nhiên SaPa 
2. Nhân vật anh thanh niên 
a. Hoàn cảnh sống và công việc : 
Hoàn cảnh sống đặc biệt: cô độc và nhiều thử thách. 
Công việc không nặng nề, nhưng đòi hỏi phải tỉ mỉ, chính xác và có tinh thần trách nhiệm cao. 
(Nguyễn Thành Long) 
LẶNG LẼ SA PA 
III.Phân tích 
1. Bức tranh thiên nhiên SaPa 
2. Nhân vật anh thanh niên 
a. Hoàn cảnh sống và công việc : 
b. Phẩm chất đáng quý của anh : 
 Gian khổ nhất là lần ghi và báo về lúc một giờ sáng Nửa đêm gió tuyết và lặng im ở bên ngoài như chỉ chực đợi mình ra là ào ào xô tới. Cái im lặng lúc đó thật dễ sợ: nó như bị gió chặt ra từng khúc, mà gió thì giống như những nhát chổi lớn muốn quét đi tất cả, ném vứt lung tung Những lúc im lặng lạnh cóng mà lại nghe hừng hực như cháy. Xong việc, trở về, không tài nào ngủ lại được . 
“Chú ấy nói: nhờ cháu có góp phần phát hiện một đám mây khô mà ngày ấy, tháng ấy, không quân ta hạ được bao nhiêu phản lực Mĩ trên cầu Hàm Rồng. Đối với cháu thật là đột ngột Nhưng từ hôm ấy cháu sống thật hạnh phúc .” 
(Nguyễn Thành Long) 
TIẾT 52 
LẶNG LẼ SA PA 
III.Phân tích 
2. Nhân vật anh thanh niên 
b. Phẩm chất đáng quý của anh 
- Yêu nghề và có tinh thần trách nhiệm 
+ Suy nghĩ về công việc: 
“ khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được? Huống chi công việc của cháu gắn liền với việc của bao anh em, đồng chí dưới kia. Công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất.” 
“ Mình sinh ra là gì, mình đẻ ở đâu, mình vì ai mà làm việc ? ” 
(Nguyễn Thành Long) 
TIẾT 52 
LẶNG LẼ SA PA 
III.Phân tích 
2. Nhân vật anh thanh niên 
b. Phẩm chất đáng quý của anh 
- Yêu nghề và có tinh thần trách nhiệm 
- Lý tưởng sống cao đẹp 
 Lối sống: 
 “Một căn nhà ba gian, sạch sẽ, với bàn ghế, sổ sách, biểu đồ, thống kê, máy bộ đàm một góc trái với chiếc giường con, một chiếc bàn học, một giá sách”	 
 Anh thường gửi bác lái xe mua sách. Khi bác lái xe đưa gói sách cho anh, anh “mừng quýnh” . 
 “ Cô gái ngồi ngay xuống chiếc bàn học con, lật xem bìa một cuốn sách rồi để lại nguyên lật mở như cũ. ”	 
 “Ông thấy người con trai đang hái hoa. Còn cô kĩ sư chỉ “ô” lên một tiếng!...đứng trong mây mù ngang tầm với chiếc cầu vồng kia, bỗng nhiên gặp hoa dơn, hoa thược dược, vàng, tím, đỏ, hồng phấn, tổ ong ”	 
(Nguyễn Thành Long) 
TIẾT 52 
LẶNG LẼ SA PA 
III.Phân tích 
2. Nhân vật anh thanh niên 
b. Phẩm chất đáng quý của anh 
- Yêu nghề và có tinh thần trách nhiệm 
- Lý tưởng sống cao đẹp 
- Lối sống giản dị, ngăn nắp và khoa học 
- Thái độ đối với mọi người: 	 
+ Tình thân với bác lái xe, gửi vợ bác lái xe củ tam thất. 
+ Đón tiếp khách nồng nhiệt, ân cần chu đáo: tặng hoa, mời trà, vui vẻ trò chuyện. 
+ Xúc động khi chia tay: quay mặt đi, tặng làn trứng, không dám tiễn khách dù chưa đến giờ “ốp”. 	 
+ Quý trọng thời gian gặp gỡ: đếm từng phút, tiếc rẻ khi chỉ còn năm phút. 
+ Luôn nhớ đến bố với một sự khâm phục 
 Chân thành, cởi mở, sống giàu tình cảm . 	 
(Nguyễn Thành Long) 
TIẾT 52 
LẶNG LẼ SA PA 
III.Phân tích 
2. Nhân vật anh thanh niên 
b. Phẩm chất đáng quý của anh 
- Yêu nghề và có tinh thần trách nhiệm 
- Lý tưởng sống cao đẹp 
- Lối sống giản dị, ngăn nắp và khoa học 
- Tính cách cởi mở, chân thành, sống giàu tình cảm 
- Là người khiêm tốn 
(Nguyễn Thành Long) 
TIẾT 52 
LẶNG LẼ SA PA 
III.Phân tích 
2. Nhân vật anh thanh niên 
b. Phẩm chất đáng quý của anh 
Anh mang vẻ đẹp trong sáng của thế hệ thanh niên: có tri thức, yêu nghề, khát khao cống hiến với những đức tính tốt đẹp. 
(Nguyễn Thành Long) 
TIẾT 52 
LẶNG LẼ SA PA 
III.Phân tích 
2. Nhân vật anh thanh niên 
 3. Các nhân vật khác 
- Ông họa sĩ: Là người nghệ sĩ chân chính, người có cái nhìn sáng suốt tinh tế về lớp trẻ. 
- Cô kĩ sư: Tìm được động lực trong công việc để bước vào đời. 
- Bác lái xe: 
 Cởi mở, vui tính. 
- Những nhân vật không xuất hiện: 
 + Anh bạn đồng nghiệp cũng lặng lẽ cống hiến trên đỉnh Phan-xi-păng cao 3142m. 
 + Ông kĩ sư vườn rau Sa Pa hết lòng với công việc. 
 + Anh cán bộ nghiên cứu sét 11 năm trời không một ngày nào xa cơ quan. 
 + Ông bố anh xung phong đi bộ đội. 
(Nguyễn Thành Long) 
TIẾT 52 
LẶNG LẼ SA PA 
III.Phân tích 
2. Nhân vật anh thanh niên 
 3. Các nhân vật khác 
 Họ là những người lao động bình thường nhưng phẩm chất cao đẹp, âm thầm lặng lẽ cống hiến cho quê hương, cho đất nước. 
IV.Tổng kết 
1.Nghệ thuật: 
- Tình huống truyện tự nhiên 
- Xây dựng đối thoại, độc thoại và độc thoại 
nội tâm. 
 Nghệ thuật tả cảnh thiên nhiên đặc sắc, miêu tả nhân vật với nhiều điểm nhìn. 
- Kết hợp giữa kể với tả và nghị luận. 
- Tạo tính chất trữ tình trong tác phẩm truyện. 
2.Ý nghĩa : 
 Tác giả hiện niềm yêu mến đối với những con người có lẽ sống cao đẹp đang lặng lẽ quên mình cống hiến cho tổ quốc. 
- Tạo nên từ những đoạn văn tả cảnh thiên nhiên đẹp thơ mộng ở Sa Pa. 
- Vẽ đẹp cuộc sống một mình giữa thiên nhiên lặng lẽ mà đầy sức sống không hề cô đơn. 
- Từ cuộc gặp gỡ tình cờ của 3 nhân vật mà để lại nhiều dư vị, trong những suy nghĩ về con người, về cuộc sống. 
 Tất cả tạo nên chất thơ bàng bạc của thiên truyện, ngọt ngào, sâu lắng đầy dư âm. 
Cọ ỏm Văn Bàn