Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tuần 8 - Tiết 39: Văn bản Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga (Trích truyện Lục Vân Tiên - Nguyễn Đình Chiểu)

Bài cũ :Đọc thuộc lòng đoạn trích”Mã Giám sinh mua Kiều” Kiểm tra bài cũ: ? Đọc thuộc đoạn trích “Kiều ở lầu Ngưng Bích”? Nêu nghệ thuật và ý nghĩa của “Kiều ở lầu Ngưng Bích”Đáp án:* Nghệ thuật:- Nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân vật: diễn biếntâm trạng được thể hiện qua ngôn ngữ độc thoại và tả cảnh ngụ tình.- Lựa chọn từ ngữ miêu tả giàu hình ảnh, sử dụng biện pháp tu từ điệp ngữ.* Ý nghĩa:Đoạn trích thể hiện tâm trạng cô đơn, buồn tủi và tấm lòng thủy chung, hiếu thảo của Thúy Kiều. Nguyễn Đình chiểu Tuần 8 - Tiết 39Văn bảnLục Vân Tiên cứuKiều Nguyệt Nga(Trích truyện Lục Vân Tiên)	Theo nhận định của G. Janneau – dịch giả người Pháp – người đầu tiên dịch “Truyện Lục Vân Tiên” ra chữ quốc ngữ 1864 thì “Truyện Lục Vân Tiên”: “ Như là một trong những sản phẩm hiếm có của trí tuệ con người có cái ưu điểm lớn là diễn tả được trung thực những tình cảm của cả một dân tộc” Tiết 38+39:	Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga 	 (Trích :“Truyện Lục Vân Tiên”) Nguyễn Đình ChiểuI. TÁC GIẢ-TÁC PHẨM? Em hãy đọc chú thích * SGK? Nêu những nét sơ lược về tác giả.1. Tác giả- Nguyễn Đình Chiểu (1822-1888). Tục gọi là Đồ Chiểu, sống và sáng tác ở thời kì đau thương mà anh dũng của dân tộc ta TK XIX.- Quê nội ở Thừa Thiên Huế, quê ngoại ở Gia Định.- Cuộc đời gặp nhiều trắc trở, là tấm gương sáng về nghị lực phi thường.Bức tượng thể hiện hình tượng Nguyễn Đình Chiểu đặt trong Văn Miếu Trấn Biên (Đồng Nai) Cổng vào Lăng nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu (Ba Tri, Bến Tre, Việt Nam)I. TÁC GIẢ-TÁC PHẨM2. Tác phẩm - Thể loại: là truyện thơ Nôm gồm 2082 câu lục bát, chia làm 4 phần lần lượt là:+ Phần 1: LVT đánh cướp cứu KNN.+ Phần 2: LVT gặp nạn và được cứu.+ Phần 3: KNN gặp nạn và được cứu.+ Phần 4: LVT và KNN đoàn tụ.? Lục Vân Tiên thuộc thể loại nào.? Truyện được sáng tác trong khoảng thời gian nào.- Viết khoảng những năm 50 của TK XIX, thể hiện rõ lí tưởng đạo đức mà NĐC muốn gửi gắm qua tác phẩm. Được xuất bản nhiều lần và của nhiều NXB khác nhau:Đặc biệt mới đây Truyện thơ "Lục Vân Tiên" có tranh minh họa được xuất bản thành sách vào năm 2016. Nghệ sĩ Hồng Ánh, Chi Bảo – hai nhân vật chính trong phim truyện “Lục Vân Tiên” – Hãng phim truyền hình thành phố Hồ Chí MinhĐược chuyển thể thành phim.I. TÁC GIẢ-TÁC PHẨMII. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN1. Đọc- tìm hiểu chú thích.* Đọc* Tìm hiểu chú thích: SGK2. Vị trí và kết cấu của đoạn trích.? Em hãy nêu vị trí đoạn trích.* Vị trí: đoạn trích nằm ở phần đầu của truyện.? Nêu kết cấu của truyện, truyện có mang tính khuôn mẫu của loại truyện dân gian truyền thống xưa hay không.* Kết cấu:- Theo chương hồi.- Mang tính khuôn mẫu giống với truyện dân gian truyền thống xưa (người tốt thường gặp nhiều gian truân, trắc trở, bị kẻ xấu hãm hại nhưng cuối cùng vẫn được hưởng hp, còn kẻ xấu phải bị trừng trị). I. TÁC GIẢ-TÁC PHẨMII. ĐỌC-HIỂU VĂN BẢN3. Phân tích? Trong đoạn trích có những nhân vật nào, ai là nhân vật chính. Có Lục Vân Tiên, Kiều Nguyệt Nga và bọn cướp Phong Lai. Nhân vật chính là Lục Vân Tiên, Kiều Nguyệt Nga Nhân vật Lục Vân Tiên* Hành động đánh cướp:? Em hãy đọc 14 câu thơ đầu.Tiết 39: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu)I. TÁC GIẢ, TÁC PHẨM:II. Đọc - Tìm hiểu văn bản:a. Nhân vật Lục Vân Tiên:“Vân Tiên tả đột hữu xông, Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang”.Nếu chọn câu thơ đề tên cho tranh minh hoạ sau đây thì em sẽ chọn câu thơ nào?3. Phân tích:a1. Lục Vân Tiên đánh cướp:	Vân Tiên ghé lại bên đàng,Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô.	Kêu rằng: “Bớ đảng hung đồ, Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân.”	Phong Lai mặt đỏ phừng phừng:“Thằng nào dám tới lẫy lừng vào đây.	Trước gây việc dữ tại mầy,Truyền quân bốn phía phủ vây bịt bùng.”	Vân Tiên tả đột hữu xông,Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang.	Lâu la bốn phía vỡ tan,Đều quang gươm giáo tìm đàng chạy ngay.	Phong Lai trở chẳng kịp tay,Bị Tiên một gậy thác rày thân vong ”Hãy tìm những chi tiết, hành động, lời nói của Lục Vân Tiên khi đánh cướp?Tiết 39: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu)* Hành động:-Một mình bẻ cây làm gậy- Xông vào đánh cướp.- Tả đột hữu xông* Lời nói:- Bớ đảng hung đồa. Lục Vân Tiên đánh cướp:I. Đọc chú thích:II. Đọc - tìm hiểu văn bản:1. Nhân vật Lục Vân Tiên:Tiết 39: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu)*. Lục Vân Tiên đánh cướp:	Vân Tiên ghé lại bên đàng,Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô.	Kêu rằng: “Bớ đảng hung đồ, Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân.”	Phong Lai mặt đỏ phừng phừng:“Thằng nào dám tới lẫy lừng vào đây.	Trước gây việc dữ tại mầy,Truyền quân bốn phía phủ vây bịt bùng.”	Vân Tiên tả đột hữu xông,Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang.	Lâu la bốn phía vỡ tan,Đều quang gươm giáo tìm đàng chạy ngay.	Phong Lai trở chẳng kịp tay,Bị Tiên một gậy thác rày thân vong ”Hãy tìm những chi tiết miêu tả bọn cướp?Tiết 39: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu) Hành động:- Một mình bẻ cây làm gậy- Xông vào đánh cướp.- Tả đột hữu xôngHình ảnh bọn cướp: Lời nói:- Bớ đảng hung đồ* Lục Vân Tiên đánh cướp:I. Đọc chú thích:II. Đọc - tìm hiểu văn bản:a. Nhân vật Lục Vân Tiên:Tiết 39: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu) Hung dữ, rất đông*. Lục Vân Tiên đánh cướp:	Vân Tiên ghé lại bên đàng,Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô.	Kêu rằng: “Bớ đảng hung đồ, Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân.”	Phong Lai mặt đỏ phừng phừng:“Thằng nào dám tới lẫy lừng vào đây.	Trước gây việc dữ tại mầy,Truyền quân bốn phía phủ vây bịt bùng.”	Vân Tiên tả đột hữu xông,Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang.	Lâu la bốn phía vỡ tan,Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay.	Phong Lai trở chẳng kịp tay,Bị Tiên một gậy thác rày thân vong ”Kết quả trận đánh như thế nào?Tiết 39: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu) Hành động:-Một mình bẻ cây làm gậy- Xông vào đánh cướp.- Tả đột hữu xông* Hình ảnh bọn cướp:Lời nói:- Bớ đảng hung đồ*. Lục Vân Tiên đánh cướp:I. Tác giả, tác phẩm:II. Đọc - hiểu văn bản:a. Nhân vật Lục Vân Tiên:Tiết 39: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu)Hung dữ, rất đông=> Kể nhanh, ngắn gọn bằng biện pháp so sánh, tương phản.=> Rất dũng cảm, không sợ hiểm nguy, vì nghĩa quên thân.bọn cướp bị đánh tan* Kết quả:? Em hãy so sánh tương quan lực lượng giữa Vân Tiên và bọn cướp và cho biết tác giả còn sử dụng nghệ thuật gì ở đây?? Em có nhận xét gì về cách kể của tác giả ở đoạn này?Tác gỉa sử dụng biện pháp nghệ thuật gì khi miêu tả hành động của Vân Tiên?? Qua đó ta thấy Lục Vân Tiên có những phẩm chất, tính cách gì ?*. Lục Vân Tiên đánh cướp:I. Tác giả, tác phẩm:II. Đọc - hiểu văn bản:a. Nhân vật Lục Vân Tiên:Tiết 39: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu)*. Cách cư xử với Kiều Nguyệt Nga: “ Khoan khoan ngồi đó chớ ra,Nàng là phận gái, ta là phận trai ”. Vân Tiên nghe nói liền cười:“Làm ơn há dễ trông người trả ơn ... Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,Làm người thế ấy cũng phi anh hùng”.? Từ những lời nói này của chàng, em hiểu gì về con người Lục Vân Tiên?Em hãy tìm những câu thơ miêu tả lời nói của Lục Vân Tiên với Kiều Nguyệt Nga?a. Lục Vân Tiên đánh cướp:I. Đọc chú thích:II. Đọc - tìm hiểu văn bản:1. Nhân vật Lục Vân Tiên:Tiết 39: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu)b. Cách cư xử với Kiều Nguyệt Nga: Chàng hỏi han ân cần, an ủi, giữ đúng phép tắc gia giáo, từ chối sự trả ơn.-> Là người chính trực, hào hiệp, trọng nghĩa khinh tài, từ tâm nhân hậua. Lục Vân Tiên đánh cướp:I. Đọc chú thích:II. Đọc - tìm hiểu văn bản:1. Nhân vật Lục Vân Tiên:Tiết 39: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu)b. Cách cư xử với Kiều Nguyệt Nga: Chàng hỏi han ân cần, an ủi, giữ đúng phép tắc gia giáo, từ chối sự trả ơn.-> Là người chính trực, hào hiệp, trọng nghĩa khinh tài, từ tâm nhân hậuQuan niệm của người anh hùng được thể hiện trong câu nào/ ý nghĩa của quan niệm? Quan niệm lẽ sống của người anh hùng: “Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,Làm người thế ấy cũng phi anh hùng”.a. Lục Vân Tiên đánh cướp:I. Đọc chú thích:II. Đọc - tìm hiểu văn bản:1. Nhân vật Lục Vân Tiên:Tiết 39: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu)b. Cách cư xử với Kiều Nguyệt Nga:THẢO LUẬN NHÓMTheo em nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu có dụng ý gì khi sáng tạo nhân vật Lục Vân Tiêna. Lục Vân Tiên đánh cướp:I. Đọc chú thích:II. Đọc - tìm hiểu văn bản:1. Nhân vật Lục Vân Tiên:Tiết 39: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu)b. Cách cư xử với Kiều Nguyệt Nga: Chàng hỏi han ân cần, an ủi, giữ đúng phép tắc gia giáo, từ chối sự trả ơn.-> Là người chính trực, hào hiệp, trọng nghĩa khinh tài, từ tâm nhân hậu Quan niệm lẽ sống của người anh hùng: “Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,Làm người thế ấy cũng phi anh hùng”.>Lục Vân Tiên là hình ảnh đẹp, lý tưởng,tác giả gửi gắm niềm tin và khát vọng về trang anh hùng vì dân dẹp loạn.I. Đọc chú thích:II. Đọc - tìm hiểu văn bản:1. Nhân vật Lục Vân Tiên:Tiết 39: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu)2. Nhân vật Kiều Nguyệt Nga:? Em có nhận xét gì về cách xưng hô của Kiều Nguyệt Nga?Thưa rằng: “ Tôi Kiều Nguyệt Nga,Con này tì tất tên là Kim Liên.Quê nhà ở quận Tây Xuyên, Cha làm tri phủ ở miền Hà Khê.Sai quân đem bức thơ về,Rước tôi qua đó định bề nghi gia.Làm con đâu dám cãi cha,Ví dầu ngàn dặm đàng xa cũng đành Trước xe quân tử tạm ngồi,Xin cho tiện thiếp lạy rồi sẽ thưa Cách xưng hô: dịu dàng, khiêm nhường, mực thước.I. Đọc chú thích:II. Đọc - tìm hiểu văn bản:a. Nhân vật Lục Vân Tiên:Tiết 39: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu)b. Nhân vật Kiều Nguyệt Nga: Cách xưng hô: dịu dàng, khiêm nhường, mực thước.- “Quân tử- tiện thiếp” Quê nhà ở quận TâyXuyên,Cha làm tri phủ ở miền Hà Khê.Làm con đâu dám cãi cha,Ví dầu ngàn dặm đàng xa cũng đành  Lâm nguy chẳng gặp giải nguy, Tiết trăm năm cũng bỏ đi một hồi. Trước xe quân tử tạm ngồi,Xin cho tiện thiếp lạy rồi sẽ thưa.Hà Khê qua đó cũng gần,Xin theo cùng thiếp đền ân cho chàng.? Qua những lời giãi bày của Kiều Nguyệt Nga với Lục Vân Tiên, cho ta thấy Kiều Nguyệt Nga là một cô gái có những phẩm chất, tính cách gì?I. Đọc chú thích:II. Đọc - tìm hiểu văn bản:1. Nhân vật Lục Vân Tiên:Tiết 39: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu)2. Nhân vật Kiều Nguyệt Nga: Cách xưng hô: dịu dàng, khiêm nhường, mực thước.- “Quân tử- tiện thiếp” Một cô gái khuê các, hiền hậu, nết na, có học thức, có hiếu, có giáo dục, ân tình, trọng ân nghĩa. Kiều Nguyệt Nga là một cô gái đáng quý, đáng trọngIII. Tổng kết : Bài tập trắc nghiệm: Chọn phương án trả lời đúng:1. Những yếu tố nghệ thuật nào làm nên sự thành công của văn bản?A. Khắc hoạ nhân vật chủ yếu qua phương diện hành động, cử chỉ, lời nói.B. Ngôn ngữ đối thoại mộc mạc, bình dị, mang màu sắc của địa phương Nam Bộ.C. Ngôn ngữ thơ đa dạng, phù hợp với diễn biến tình tiết.D. Tất cả các ý trên.2. Dòng nào sau đây nói đúng, đủ nhất về nội dung của đoạn trích? A. Khắc hoạ phẩm chất đẹp đẽ của nhân vật Lục Vân Tiên: tài ba, dũng cảm, trọng nghĩa khinh tài.B. Khắc hoạ phẩm chất đẹp đẽ của nhân vật Kiều Nguyệt Nga: Hiền hậu, nết na, ân tình.C. Thể hiện khát vọng hành đạo giúp đời của tác giả.D. Cả 3 ý kiến trên.Tiết 39: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu)I. Đọc chú thích:II. Đọc - tìm hiểu văn bản:1. Nhân vật Lục Vân Tiên:Tiết 39: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu)2. Nhân vật Kiều Nguyệt Nga: Cách xưng hô: dịu dàng, khiêm nhường, mực thước.- “Quân tử- tiện thiếp” Một cô gái khuê các, hiền hậu, nết na, có học thức, có hiếu, có giáo dục, ân tình, trọng ân nghĩa. Kiều Nguyệt Nga là một cô gái đáng quý, đáng trọngIII. Tổng kết : (Ghi nhớ SGK)Hướng dẫn về nhà- Học thuộc văn bản, ghi nhớ. Đọc thêm VB: “Kiều Nguyệt Nga đi cống giặc Ô Qua”- Nắm nghệ thuật, nội dung.- Viết đoạn văn có độ dài từ 10 đến 15 câu nêu cảm nhận sâu sắc nhất của em về nhân vật Lục Vân Tiên qua đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”.- Chuẩn bị bài “Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự”.Tiết 39: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu)