Bài giảng Ngữ văn 9 - Văn bản: Ánh trăng (Nguyễn Duy)

 ÁNH TRĂNG NGUYỄN DUY 
Tìm hiểu chung 
Tìm hiểu chi tiết 
Tổng kết 
Luyện tập 
1 
2 
3 
4 
ÁNH TRĂNG 
Nguyễn Duy 
I,Tìm hiểu chung 
1,Tác giả 
-Cuộc đời 
-Sự nghiệp sáng tác 
-Phong cách thơ 
Tên khai sinh :Nguyễn duy Nhuệ 
Sinh năm:1948 
Quê :Thanh Hóa 
Là gương mặt tiêu biểu trong lớp nhà thơ trẻ chống Mỹ 
Được trao giải cuộc thi thơ báo văn nghệ năm 1972-1973 
Thơ ông hồn nhiêu trong sáng,giàu chất trữ tình,thường mang chất triết lí. 
 ÁNH TRĂNG 
 Nguyễn Duy 
I,Tìm hiểu chung 
1,Tác giả 
2,Tác phẩm 
Bài thơ sáng tác năm 1978 tại TP.Hồ Chí Minh(sau 3 năm giả phóng miền Nam). 
In tập "Ánh trăng” 
Bài thơ được giải A của hội nhà văn Việt Nam năm 1984. 
ÁNH TRĂNG 
 Nguyễn Duy 
I,Tìm hiểu chung 
1,Tác giả 
2,Tác phẩm 
3,Đọc và bố cục 
 ÁNH TRĂNG  Nguyễn Duy 
 Hồi nhỏ sống với đồng Thình lình đèn điện tắt 
 với sông rồi với bể phòng buyn-đinh tối om 
 hồi chiến tranh ở rừng vội bật tung cửa sổ 
 vầng trăng thành tri kỉ đột ngột vầng trăng tròn 
 Trần trụi với thiên nhiên Ngửa mặt lên nhìn mặt 
 Hồn nhiên như cây cỏ có cái gì rưng rưng 
 Ngỡ không bao giờ quên như là đồng là bể 
 Cái vầng trăng tình nghĩa như là sông là rừng 
 Từ hồi về thành phố Trăng cứ tròn vành vạch 
 Quen ánh điện cửa gương kể chi người vô tình 
 Vầng trăng đi qua ngõ vầng trăng im phăng phắc 
 như người dưng qua đường đủ cho ta giật mình. 
Bố cục 
2 khổ cuối 
Cảm xúc và suy ngẫm của tác giả về vầng trăng 
2 khổ tiếp 
Vầng trăng hiện tại và con người bội bạc 
2 khổ đầu 
Vầng trăng trong quá khứ gắn bó với tuổi thơ. 
 ÁNH TRĂNG  Nguyễn Duy 
 II,Tìm hiểu chi tiết 
 1,Vầng trăng trong quá khứ 
 Hồi nhỏ 
Đồng 
Sông 
Bể 
Sống hòa nhập 
Với thiên nhiên 
 Hồi nhỏ sống với đồng 
Với sông rồi với bể 
Hồi chiến tranh ở rừng 
Vầng trăng thành tri kỉ 
Hình ảnh vầng trăng trong quá khứ 
Ở đây tác giả sử dụng biện pháp tu từ gì? 
Hồi chiến tranh -> ở rừng 
 Trăng là tri kỉ 
 Điệp ngữ,nhân hóa 
 Trăng với người là đôi bạn 
 tri kỉ thân thiết ,ân tình,gắn với 
 những thăng trầm và gian lao của đất nước. 
 ÁNH TRĂNG  Nguyễn Duy 
I,Tìm hiểu chung 
II,Tìm hiểu chi tiết 
1,Vầng trăng trong quá khứ 
Ở khổ thơ thứ 2 tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì?Tác dụng? 
 Trần trụi với thiên nhiên 
 hồn nhiên như cây cỏ 
 ngỡ không bao giờ quên 
 cái vầng trăng tình nghĩa 
-NT: So sánh sống gần gũi chan hòa với thiên nhiên ,với vầng trăng. 
 Vầng trăng không những trở thành bạn tri kỉ ,mà đã trở vầng trăng tình nghĩa biểu tượng cho quá khứ nghĩa tình. 
Quá khứ tái hiện với kỉ niệm -vầng trăng tình nghĩa. 
Hồi nhỏ (tuổi thơ) hồi chiến tranh (người lính)vầng trăng gắn bó –tri kỉ 
Con người có cuộc sống giản dị ,hồn nhiên không bận bịu toan tính,hòa hợp với thiên nhiên giữa con người và trăng quan hệ tình cảm đẹp đẽ ân tình 
 ÁNH TRĂNG  Nguyễn Duy 
I,Tìm hiểu chung 
II,Tìm hiểu chi tiết 
1,Vầng trăng trong quá khứ 
2,Vầng trăng hiện tại 
 Từ hồi về thành phố 
 quen ánh điện cửa gương 
 vầng trăng đi qua ngõ 
 như người dưng qua đường 
Hồi về thành phố 
Đất nước hòa bình 
Xa rời cuộc sống giản dị 
Sống sung túc tiện nghi 
Trăng bị lãng quên chỉ còn là dĩ vãn 
 Nghệ thuật đối lập nhân hóa so sánh 
 Con người đã lãng quên quá khứ,thay đổi tình cảm. 
 ÁNH TRĂNG  Nguyễn Duy 
Thình lình đèn điện tắt 
Phòng buyn-đinh tối om 
Vội bật tung cửa sổ 
Đột ngột vầng trăng tròn 
 Tình huống gặp lại trăng vô cùng bất ngờ 
☆ Tính từ gọi là "thình lình”,"đột ngột” 
 Ngạc nhiên ,ngỡ ngàng 
☆ Ba động tư"vội ,bật ,tung” đặt liền nhau 
 Khẩn trương hối hả đi tìm nguồn sáng. 
Tâm trạng ngỡ ngàng bối rối suy ngẫm con người thay đổi nhưng trăng vẫn vẹn nguyên thủy chung 
 Thời gian 
Không gian 
 Trăng 
 Con người 
 Quá khứ 
 Hồi nhỏ 
 Hồi chiến tranh 
 Đồng ,sông ,bể 
 Rừng 
 Tri kỉ 
 tình nghĩa 
Sông"trần trụi ,hồn nhiên,ngỡ ngàng ,không bao giờ quên . 
 Hiện tại 
 Hồi về thành phố 
 (hòa bình) 
Phòng buyn -đinh 
 Đi qua ngõ 
Quen ánh điện cửa gương 
Trăng: người dưng qua đường 
 Nhận xét 
 Sự thay đổi khách quan,tất yếu và bình thường(cả cột thời gian và không gian) 
Sự thay đổi do ý thức chủ quan,không nên có và đáng trách(cả cột trăng và người) 
 Ý 
Nghĩa 
Của hình ảnh trăng 
 Hồi nhỏ sống với đồng 
 với sông rồi với bể 
 hồi chiến tranh ở rừng 
 vầng trăng thành tri kỉ 
 Trần trụi với thiên nhiên 
 hồn nhiên như cây cỏ 
 ngỡ không bao giờ quên 
 cái vầng trăng tình nghĩa 
Từ hồi về thành phố 
Quen ánh điện cửa gương 
Vầng trăng đi qua ngõ 
Như người dưng qua đường 
Thình lình đèn điện tắt 
Phòng buyn-đinh tối om 
Vội bật tung cửa sổ 
Đột ngột vầng trăng tròn 
 Trăng Là vẻ đẹp bình dị,vĩnh hằng của thiên nhiên đất nước 
Trăng là biểu tượng cho cuộc sống tình nghĩa,trong sáng của quá khứ gian lao 
Vẻ đẹp ấy vẫn vẹn nguyễn và luôn song hành cùng cuộc sống hiện tại dù cho con người có lãng quên 
Cuộc sống hiện tại thay đổi theo chiều hướng tích cực,dễ làm con người quên đi quá khứ đau khổ,đánh mất những giá trị tốt đẹp vốn có 
 Cánh đồng 
 Núi rừng 
 Thành phố 
 Tuổi thơ 
Người lính 
 Công chức 
 ÁNH TRĂNG Nguyễn Duy 
I,Tìm hiểu chung 
II,Tìm hiểu chi tiết 
1,Vầng trăng trong quá khứ 
2,Vầng trăng trong hiện tại 
3,Suy nghĩ của tác giả : 
 Ngửa mặt lên nhìn mặt 
 có cái gì rưng rưng 
 như là đồng là bể 
 như là sông là rừng 
Người trăng đối diện đàm tâm 
Mặt nhìn mặt: 
Rưng rưng 
Từ láy gợi tả,diễn tả nỗi xúc động ,nghẹn ngào 
Hình ảnh lặp lại:bể,sông,đồng ,bể 
-> Cấu trúc thơ song hành(như là,là cùng 1 phép so sánh,liệt kê+giọng thơ xúc động,nhịp thơ hối hả. 
=> Tâm trạng xúc động ,xao xuyến,kỉ niệm được đánh thức 
 Phiếu học tập 
 Hình ảnh thơ 
 Ý nghĩa biểu tượng 
 Trăng cứ tròn vành vạch 
 Ánh trăng im phăng phắc 
 Ta giật mình 
 Vầng trăng trong bài thơ 
Quá khứ vẫn vẹn nguyên,thủy chung không phai mờ. 
Bao dung độ lượng,nhưng vô cùng nghiêm khắc 
Nhớ lại quá khứ,tự vấn lương tâm,ân hận xót xa,tự trách mình,tự hoàn thiện mình. 
Thiên nhiên hồn nhiên,tươi mát,là người bạn thân thiết với con người 
-Là biểu tượng của quá khứ nghĩa tình,là vẻ đẹp bình dị,vĩnh hằng của cuộc sống. 
Có ý kiến cho rằng:”bài thơ chỉ hợp với thế hệ ông bà mình thôi,bây giờ ở thế kỉ 21 rồi,gần như cuộc sống nhiều người đã lo đủ,chiến tranh cũng không còn thì bài thơ chả còn ý nghĩa nhiều nữa”Em hãy cho ý kiến của mìn h 
 ÁNH TRĂNG  NGUYỄN DUY 
I,Tìm hiểu chung 
II,Tìm hiểu chi tiết 
III,Tổng kết 
NGHỆ THUẬT 
 Thơ 5 chữ giọng điệu tâm tình 
 Kết hợp hài hòa tự sự và trữ tình 
 Sử dụng nhiều BPTT đặc sắc 
Sáng tạo hình ảnh vầng trăng 
1 
2 
3 
4 
Nội dung 
Kể về những năm tháng gian lao tươi đẽ đã qua của cuộc đời người lính,nhắc nhở ta về đạo lí "Uống nước nhớ nguồn”