Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Bài 24: Văn bản Nói với con (Y Phương)

KÍNH CHAØO QUYÙ THAÀY COÂ VAØ CAÙC EMThác Bản GiốcI. GIỚI THIỆU CHUNG:1. Tác giả:NÓI VỚI CON (Y Phương) - Tên thật: Hứa Vĩnh Sước, sinh năm 1948. - Là nhà thơ người dân tộc Tày.-Thơ ông thể hiện tâm hồn chân thật, mạnh mẽ, trong sáng và cách tư duy giàu hình ảnh của người miền núi. 2. Tác phẩm : Sáng tác 1980, được in trong “Thơ Việt Nam 1945-1985”Chân phải bước tới chaChân trái bước tới mẹMột bước chạm tiếng nóiHai bước tới tiếng cườiNgười đồng mình yêu lắm con ơiĐan lờ cài nan hoaVách nhà ken câu hátRừng cho hoaCon đường cho những tấm lòngCha mẹ mãi nhớ về ngày cướiNgày đầu tiên đẹp nhất trên đời.Người đồng mình thương lắm con ơiCao đo nỗi buồnXa nuôi chí lớnDẫu làm sao thì cha vẫn muốnSống trên đá không chê đá gập ghềnhSống trong thung không chê thung nghèo đóiSống như sông như suốiLên thác xuống ghềnh Không lo cực nhọcNgười đồng mình thô sơ da thịtChẳng mấy ai nhỏ bé đâu conNgười đồng mình tự đục đá kê cao quê hươngCòn quê hương thì làm phong tụcCon ơi tuy thô sơ da thịtLên đườngKhông bao giờ nhỏ bé được Nghe con. (Y Phương – Thơ Việt Nam 1945-1985)NÓI VỚI CON _Y Phương_I. GIỚI THIỆU CHUNG:1. Tác giả:2. Tác phẩm:Lờ: một loại dụng cụ dùng để đặt bắt cá, được đan bằng những nan tre vuốt trònThung (thung lũng): dải đất trũng và kéo dài nằm giữa hai sườn đồi núi.NÓI VỚI CON (Y Phương) Chân phải bước tới chaChân trái bước tới mẹMột bước chạm tiếng nóiHai bước tới tiếng cườiNgười đồng mình yêu lắm con ơiĐan lờ cài nan hoaVách nhà ken câu hátRừng cho hoaCon đường cho những tấm lòngCha mẹ mãi nhớ về ngày cướiNgày đầu tiên đẹp nhất trên đời.Người đồng mình thương lắm con ơiCao đo nỗi buồnXa nuôi chí lớnDẫu làm sao thì cha vẫn muốnSống trên đá không chê đá gập ghềnhSống trong thung không chê thung nghèo đóiSống như sông như suốiLên thác xuống ghềnh Không lo cực nhọcNgười đồng mình thô sơ da thịtChẳng mấy ai nhỏ bé đâu conNgười đồng mình tự đục đá kê cao quê hươngCòn quê hương thì làm phong tụcCon ơi tuy thô sơ da thịtLên đườngKhông bao giờ nhỏ bé được Nghe con. (Y Phương – Thơ Việt Nam 1945-1985)NÓI VỚI CON _Y Phương_I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng :a. Tình cảm gia đình:Chân phải bước tới chaChân trái bước tới mẹMột bước chạm tiếng nóiHai bước tới tiếng cười- Điệp từ, điệp cấu trúc câu- Hình ảnh cụ thể mộc mạc, cách diễn đạt chất phác tạo nên sự độc đáo (cách diễn đạt của người miền núi)Cha mẹ mãi nhớ về ngày cướiNgày đầu tiên đẹp nhất trên đời. Cha mẹ mãi yêu thương nhau. Hình ảnh người con đang lớn lên từng ngày trong vòng tay yêu thương của cha mẹ. Gia đình là tổ ấm để con khôn lớn, trưởng thành.- Điệp từ, điệp cấu trúc câu.- Hình ảnh mộc mạc, cách diễn đạt chất phác. Hình ảnh người con đang lớn lên từng ngày trong vòng tay yêu thương của cha mẹ. Gia đình là tổ ấm để con khôn lớn, trưởng thành.NÓI VỚI CON (Y Phương) I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng :a. Tình cảm gia đình:Người đồng mình yêu lắm con ơiĐan lờ cài nan hoaVách nhà ken câu hát- Cách gọi thân thương: Người đồng mình Con được lớn lên trong cuộc sống lao động cần cù và vui tươi của người quê hương.b. Tình cảm của quê hương:* Con người quê hương:- Động từ: đan, cài lao động cần cù, sáng tạo - Phép ẩn dụ “Vách nhà ken câu hát” cuộc sống vui tươi, lạc quan.- Cách gọi thân thương: Người đồng mình- Động từ: đan, cài- Phép ẩn dụ “Vách nhà ken câu hát” Con được lớn lên trong cuộc sống lao động cần cù và vui tươi của người quê hương.NÓI VỚI CON (Y Phương) I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng :a. Tình cảm gia đình:Rừng cho hoaCon đường cho những tấm lòng Con lại được lớn lên với thiên nhiên thơ mộng và nghĩa tình đó.b. Tình cảm của quê hương:* Con người quê hương:* Thiên nhiên quê hương:- Phép nhân hóa và ẩn dụ thiên nhiên thơ mộng, nghĩa tình.- Phép nhân hóa và ẩn dụ. Con được lớn lên với thiên nhiên thơ mộng và nghĩa tình của núi rừng.NÓI VỚI CON (Y Phương) I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng :Quê hươngNuôi dưỡng con khôn lớn, trưởng thànhCội nguồn sinh dưỡng của conGia đìnha. Tình cảm gia đình:b. Tình cảm của quê hương:* Con người quê hương:* Thiên nhiên quê hương:NÓI VỚI CON (Y Phương) I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng :a. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương:2. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương và mong ước của cha :Người đồng mình thương lắm con ơiCao đo nỗi buồnXa nuôi chí lớnDẫu làm sao thì cha vẫn muốnSống trên đá không chê đá gập ghềnhSống trong thung không chê thung nghèo đóiSống như sông như suốiLên thác xuống ghềnh Không lo cực nhọcNgười đồng mình thô sơ da thịtChẳng mấy ai nhỏ bé đâu conNgười đồng mình tự đục đá kê cao quê hươngCòn quê hương thì làm phong tụcNÓI VỚI CON (Y Phương) I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng :a. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương :2. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương và mong ước của cha :Sống trên đá không chê đá gập ghềnhSống trong thung không chê thung nghèo đóiSống như sông như suốiLên thác xuống ghềnh Không lo cực nhọcCao đo nỗi buồnXa nuôi chí lớnNgười đồng mình thô sơ da thịtChẳng mấy ai nhỏ bé đâu conTHẢO LUẬN: Chỉ ra biện pháp nghệ thuật và cho biết nội dung diễn đạt ở các đoạn thơ sau? N1N2N3NÓI VỚI CON (Y Phương) N4Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hươngCòn quê hương thì làm phong tụcI. GIỚI THIỆU CHUNG:II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng :a. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương :2. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương và mong ước của cha :NGHỆ THUẬTNỘI DUNGSống trên đá không chê đá gập ghềnhSống trong thung không chê thung nghèo đóiSống như sông như suốiLên thác xuống ghềnh Không lo cực nhọcN2 Điệp ngữ, so sánh, thành ngữ, từ phủ định. Hình ảnh thơ giàu sức gợi tả.- Sống thuỷ chung gắn bó với quê hương- Dám chấp nhận thử thách và vượt qua nó bằng nghị lực và niềm tin.NÓI VỚI CON (Y Phương) I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng :a. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương :2. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương và mong ước của cha :NGHỆ THUẬTNỘI DUNG-Hình ảnh thơ giàu sức gợi-Câu khẳng định. Người đồng mình giản dị, mộc mạc, chất phác nhưng không nhỏ bé về ý chí và tâm hồn. Người đồng mình thô sơ da thịtChẳng mấy ai nhỏ bé đâu con N3NÓI VỚI CON (Y Phương) I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng :a. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương :2. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương và mong ước của cha :NGHỆ THUẬTNỘI DUNG- Điệp ngữ (điệp từ “quê hương”.- Hình ảnh thơ giàu sức gợi. Người đồng mình tự lực, tự cường xây dựng quê hương với phong tục và truyền thống tốt đẹp.Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hươngCòn quê hương thì làm phong tụcN4NÓI VỚI CON (Y Phương) I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng :a. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương:2. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương và mong ước của cha :NGHỆ THUẬTNỘI DUNG(Những phẩm chất của “Người đồng mình”)- Điệp ngữ, so sánh, hình ảnh thơ độc đáo, giàu sức gợi. Cách diễn đạt độc đáo.- Ý chí lớn lao.- Sống thuỷ chung gắn bó với quê hương- Dám chấp nhận thử thách và vượt qua nó bằng nghị lực và niềm tin.- Người đồng mình giản dị, mộc mạc, chất phác nhưng không nhỏ bé về ý chí và tâm hồn.- Tự lực, tự cường xây dựng quê hương với phong tục và truyền thống tốt đẹp.NÓI VỚI CON (Y Phương) Con ơi tuy thô sơ da thịtLên đườngKhông bao giờ nhỏ bé đượcNghe con.I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng :a. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương :2. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương và mong ước của cha :b. Mong ước của người cha:Lên đường: Trưởng thành vào đời, vào cuộc sống.Mong con: - Sống nghĩa tình với quê hương.- Hãy tự hào về truyền thống của quê hương.- Tự tin và vững vàng trên bước đường đời. NÓI VỚI CON (Y Phương) I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:III. TỔNG KẾT:NÓI VỚI CON (Y Phương) Qua bài thơ “Nói với con”, người cha đã nói với con về những điều gì? Mong ước của người cha gửi gắm đến con qua những điều ấy là gì?(Trình bày trong 1 phút)NÓI VỚI CON Mongmuốn con:Sống nghĩa tình, chung thuỷ với quê hương.Tự hào, kế tục và phát huytruyền thống quê hương.Tự tin vững bước trên đường đời.Tình yêuthương con của cha mẹTình yêuquê hươngđất nướcPhẩm chất tốt đẹp của “Người đồng mình”I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:III. TỔNG KẾT: Qua bài Nói với con, bằng những từ ngữ, hình ảnh giàu sức gợi cảm, Y Phương đã thể hiện tình cảm gia đình ấm cúng, ca ngợi truyền thống cần cù, sức sống mạnh mẽ của quê hương và dân tộc mình. Bài thơ giúp ta hiểu thêm về sức sống và vẻ đẹp tâm hồn của một dân tộc miền núi, gợi nhắc tình cảm gắn bó với truyền thống, với quê hương và ý chí vươn lên trong cuộc sống.NÓI VỚI CON (Y Phương) I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:III. TỔNG KẾT:NÓI VỚI CON (Y Phương) Người dân quê ta có những nét đẹp gì đáng tự hào?Hãy liệt kê ít nhất 3 nét đẹp đó .Hướng dẫn học ở nhà Học bài chuẩn bị bài KT giữa kì: +Tất cả các văn bản thơ (Học thuộc lòng)+Nội dung, ý nghĩa các văn bản thơ+Xác định bố cục, thể loại, biện pháp nghệ thuật trong từng phần.+Rèn luyện kĩ năng cảm nhận một văn bản thơ (Tác phẩm thơ, đoạn thơ)+Chú ý hình thức và thời lượng trong bài kiểm tra.