Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tổng kết từ vựng (tiếp theo) - Năm học 2019-2020 - Nguyễn Thị Thanh Hà

Nhiệt liệt chào mừng quý thầy cô giáoVỀ DỰ GIỜ MÔN NGỮ VĂN LỚP 9Giáo viên : Nguyễn Thị Thanh HàThành nhất, ngày 14/11/2020 TỔNG KẾT VỀ TỪ VỰNG ( tt )TỪ VỰNGTừ đơn, từ phức Thành ngữNghĩa của từTừ nhiều nghiã & HT chuyển nghĩa của từTừ đồng âm Từ đồng nghĩa Từ trái nghĩaCấp độ kq của nghĩa từ ngữTrường từ vựngSù ph¸t triÓn cña tõ vùngTừ mượn, từ Hán ViệtThuật ngữ & Biệt ngữ XHTrau dồi vốn từI- sự phát triển của từ vựng1. Vận dụng kiến thức đã học để điền vào nội dung thích hợp sau:TỔNG KẾT TỪ VỰNG ( Tiếp theo ) C¸c c¸ch ph¸t triÓn tõ vùngPhát triển số lượng từ ngữ Phát triển nghĩa của từ ngữTạo từ mới Vay mượnI. Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng.1. Vận dụng kiến thức đã học để điền vào nội dung thích hợp sau:2. Tìm dẫn chứng minh họa cho những cách phát triển từ vựng trên?Tæng kÕt vÒ tõ vùng (tiÕp)* Thêm nghĩa :Con chuột (động vật) * Chuyển nghĩa: - Mùa xuân là tết trồng câyLàm cho đất nước càng ngày càng xuân - Ngày xuân em hãy còn dài Xuân 1: Mùa xuân (Nghĩa gốc)Xuân 2: Tươi đẹp (Nghĩa chuyển)Xuân 3: Tuổi trẻ (nghĩa chuyển) Chuyển => phương thức ẩn dụ* Tạo từ mới:X + nhân:* Vay mượn:+ Tiếng Hán: Giang sơn, sơn thuỷ, hiệu trưởng, vĩ đại, ... + Tiếng Anh, Pháp, Nga...: Mít tinh, sơ mi, ma két tinh, ...Con chuột (Bộ phận của máy tính) Tổng kết về từ vựng ( tiếp theo ) I. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TỪ VỰNG..3. Thảo luậnCó thể có ngôn ngữ mà từ vựng chỉ phát triển theo cách phát triển số lượng từ ngữ hay không?vì sao?Không thể có, vì:Số lượng sự vật, hiện tượng mới là vô hạn trong khi từ ngữ thì có hạn. Mà nếu cứ ứng với mỗi sự vật, hiện tượng...là một từ ngữ thì số lượng từ ngữ quá lớn, rườm rà. Cho nên chúng ta không chỉ phát triển theo cách phát triển số lượng từ ngữ mà phải phát triển cả về nghĩa của từ.II. Từ mượnI. Sự phát triển của từ vựng1. Khái niệm: Từ mượn là từ có nguồn gốc từ nước ngoài Ví dụ: Thình lình đèn điện tắt phòng buyn - đinh tối om vội bật tung cửa sổ đột ngột vầng trăng tròn. ( Ánh trăng- Nguyễn Duy)Tổng kết về từ vựng ( tiếp theo )buyn - đinhII. Từ mượnI. Sự phát triển của từ vựng 1. Khái niệm: 2. Chọn nhận định đúng trong các nhận nhận định sau:a. Chỉ một số ít ngôn ngữ trên thế giới phải vay mượn từ ngữ c. Tiếng Việt vay mượn nhiều từ ngữ của các ngôn ngữ khác là để đáp ứng nhu cầu giao tiếp của người Việtb. Tiếng Việt vay mượn nhiều từ ngữ của các ngôn ngữ khác là do sự ép buộc của nước ngoàid. Ngày nay vốn từ Tiếng Việt rất dồi dào và phong phú, vì vậy không cần vay mượn từ ngữ tiếng nước ngoài nữaTổng kết về từ vựng ( tiếp theo )container (công te nơ)( Tiếng Anh) saussisse (xúc xích) Tiếng Pháp Ghi – đông xe đạpPê – đan xe đạpGác-đờ-bu xe đạpII. Từ mượnI. Sự phát triển của từ vựng 3. Thảo luận: So sánh hai nhóm từ mượn sau:Nhóm 1: Săm, lốp, ga, xăng, phanh... Là những từ vay mượn đã được Việt hoá, dùng giống như từ thuần ViệtNhóm 2: A-xit, ra-đi-ô, vi-ta-min, sơ-mi... Là những từ vay mượn chưa được Việt hoá, nó khác về cấu tạo và khó phát âm hơn1. Khái niệm2. Chọn nhận định đúng trong các nhận nhận định sau:Tổng kết về ừ vựng ( tiếp theo )II. Từ mượnI. Sự phát triển của từ vựng1. Khái niệm2. Chọn quan niệm đúng trong các quan niệm sau:III. Từ Hán ViệtTừ Hán Việt là những từ mượn tiếng Hán và được phát âm và dùng theo cách dùng của tiếng ViệtVí dụ: Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ.a. Từ Hán Việt chiếm một tỉ lệ không đáng kể trong vốn từ tiếng Việtb.Từ Hán Việt là bộ phận quan trọng của lớp từ mượn gốc Hánc. Từ Hán Việt không phải là một bộ phận của vốn từ tiếng Việtd.Dùng nhiều từ Hán Việt là việc làm cần phê phánTổng kết về từ vựng ( tiếp theo )tri kỉ ANH HÙNG BẤT KHUẤTPHỤ NỮ VIỆT NAM- Phụ nữ Việt Nam anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm đang.- Đàn bà Việt Nam anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm đang.Tạo sắc thái trang trọng Sắc thái không trang trọng Tạo sắc thái trang trọngKhông nên lạm dụng từ Hán Việt : b/ - Ngoài sân, nhi đồng đang vui đùa. a/- Kì thi nay con đạt loại giỏi. Con đề nghị mẹ thưởng cho con một phần thưởng xứng đáng ! Dùng từ Hán ViệtDùng từ thuần ViệtThiếu tự nhiên, không phù hợp với hoàn cảnh giao tiếpTự nhiên, trong sáng phù hợp với hoàn cảnh giao tiếpa/- Kì thi nay con đạt loại giỏi. Mẹ thưởng cho con một phần thưởng xứng đáng nhé !b/ - Ngoài sân, trẻ em đang vui đùa.- Ôn tập lại kiến thức đã học trong 4 tiết trước- Viết một đoạn văn ngắn có sử dụng từ mượn và thuật ngữ đã học với đề tài “trường học”. - Chuẩn bị bài: Nghị luận trong VB tự sự + Đọc kĩ các đoạn trích + Suy nghĩ trả lời câu hỏi tìm hiểu bài.Hướng dẫn học ở nhà Bài hát : Thương ca tiếng Việt – nhạc Đức Trí* Thêm nghĩa :Con chuột (động vật) * Chuyển nghĩa: - Mùa xuân là tết trồng câyLàm cho đất nước càng ngày càng xuân - Ngày xuân em hãy còn dài Xuân 1: Mùa xuân (Nghĩa gốc)Xuân 2: Tươi đẹp (Nghĩa chuyển)Xuân 3: Tuổi trẻ (nghĩa chuyển) Chuyển => phương thức ẩn dụ* Tạo từ mới:Kinh tế tri thức:Nền KT dựa vào việc SX các sản phẩm có hàm lượng tri thức caoX + nhân :ĐT có kích thước nhỏ mang theo người được sử dụng trong vùng phủ sóng* Vay mượn:+ Tiếng Hán: Giang sơn, sơn thuỷ, hiệu trưởng, vĩ đại, ... + Tiếng Anh, Pháp, Nga...: Mít tinh, sơ mi, ma két tinh, ...Con chuột (Bộ phận của máy tính)