Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tuần 7 - Tiết 31+32: Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự

 GIÁO VIÊN THỰC HIỆN LÊ THUTRƯỜNG TH-THCS HÙNG VƯƠNGH1H4H3H2 .Tôi dắt em ra khỏi lớp.Nhiều thầy cô ngừng giảng bài, ái ngại nhìn theo chúng tôi. Ra khỏi trường, tôi kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật .. (Cuộc chia tay của những con búp bê-Khánh Hoài)-Em hãy xác định yếu tố miêu tả được sử dụng trong đoạn văn trên. -kinh ngạc, ái ngại : miêu tả tâm trạng con người-nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật: miêu tả cảnh vật Tôi dắt em ra khỏi lớp.Nhiều thầy cô ngừng giảng bài, ái ngại nhìn theo chúng tôi. Ra khỏi trường, tôi kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật .. (Cuộc chia tay của những con búp bê-Khánh Hoài) I.Bài học:1.Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sựTUẦN 7- TIẾT 31,32MIÊU TẢ NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ1.Tìm những câu thơ tả cảnh và miêu tả tâm trạng của Thúy Kiều. 2.Theo em, tâm trạng Kiều lúc này như thế nào?Kiều ở lầu Ngưng Bích Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân, Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung.Bốn bề bát ngát xa trông, Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kiaTưởng người dưới nguyệt chén đồng Tin sương luống những rày trông mai chờBên trời góc bể bơ vơ Tấm son gột rửa bao giờ cho phai . (Trích Truyện Kiều – Nguyễn Du)-Qua tìm hiểu, em cho biết thế nào là miêu tả nội tâm? -bơ vơ; Tấm son gột rửa bao giờ cho phai: Kiều day dứt nhớ về Kim Trọng và tâm trạng cô đơn, buồn tủi của nàng=>miêu tả nội tâm1.Miêu tả nội tâm: là tái hiện lại những ý nghĩ, cảm xúc và diễn biến tâm lý của nhân vậtI.Bài học:2.Các cách miêu tả nội tâm:	Đọc các ngữ liệu sau cho biết tâm trạng của các nhân vật và cách miêu tả tâm trạng của tác giả. Dấu hiệu nhận biết điều đó?a.Buồn trông cửa bể chiều hômThuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?Buồn trông ngọn nước mới saHoa trôi man mác biết là về đâu?Buồn trong nội cỏ rầu rầu,Chân mây mặt đất một màu xanh xanhBuồn trông gió cuốn mặt duềnhẦm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi b.Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít (Nam Cao – Lão Hạc)Bài học đường đời đầu tiên c.“Chao ôi, tôi có biết đâu rằng: hung hăng, hống hách láo chỉ tổ đem thân mà trả nợ những cử chỉ ngu dại của mình thôi. Tôi đã phải trải cảnh như thế. Thoát nạn rồi, mà còn ân hận quá, ân hận mãi ” - “Thế rồi Dế Choắt tắt thở. Tôi thương lắm. Vừa thương vừa ăn năn tội mình..” (Dế Mèn phiêu lưu kí – Tô Hoài) -Miêu tả gián tiếp: thông qua cảnh vật, nét mặt cử chỉ, trang phục, giọng nói, ..của nhân vật để bộc lộ tâm trạng -Miêu tả trực tiếp: là diễn tả những ý nghĩ cảm xúc, tình cảm của nhân vật, cụ thể qua một số từ ngữ như: yêu, ghét, xót thương, nhớ .2.Các cách miêu tả nội tâm:* Xác định đoạn văn có sử dụng yếu tố miêu tả nội tâm. Đoạn văn1 : “ Tôi chợt giật mình thức dậy và nhận ra chỉ là giấc mơ ..Tôi suy nghĩ về mẹ ”Đoạn văn 2: “ Tôi chợt giật mình thức dậy và nhận ra chỉ là giấc mơ .lòng tôi nhói đau,buồn tủi và nhớ mẹ da diết Tôi suy nghĩ mãi về mẹ.Tôi yêu mẹ thật nhiều!”*Qua tìm hiểu, em hãy cho biết tác dụng của yếu tố miêu tả nội tâm trong văn tự sự?3.Vai trò của miêu tả nội tâm trong văn tự sự: Làm cho nhân vật trở nên sinh động, có sức sống, hấp dẫn người đọc(người nghe)	“ Tôi giật sững người. Chẳng hiểu sao tôi phải bám chặt lấy tay mẹ. Thoạt tiên là sự ngỡ ngàng, rồi đến hãnh diện, sau đó là xấu hổ. Dưới mắt em tôi, tôi hoàn hảo đến thế kia ư? Tôi nhìn như thôi miên dòng chữ đề trên bức tranh: “Anh trai tôi”(Bức tranh của em gái tôi-Tạ Duy Anh-Ngữ văn6-tập2)Bài tập 1.Tìm yếu tố miêu tả nội tâm và cho biết cách miêu tả.miêu tả nội tâm trực tiếpBài tập 2: Viết đoạn văn ghi lại tâm trạng của em sau khi để xảy ra một chuyện có lỗi với bạn* Lưu ý: Không phải kể lại sự việc mà ghi lại tâm trạng của em khi gây ra sự việc đó. Tình huống 1: Em cho một người bạn khác lớp mượn máy tính. Đến giờ học, em không nhớ nên đã nghi cho bạn ngồi bên cạnh lấy trộm và tỏ ra rất ghét bạn. Sau đó, em mới biết mình đã nghi oan cho bạn. Viết đoạn văn ghi lại tâm trạng của em lúc đó.Tình huống 2: Vô tình đã xem trộm nhật kí của bạn và bị bạn phát hiện.Tình huống 3:Tôi hay vi phạm nội quy bị lớp trưởng nhắc nhở thường xuyên.Tôi tức lắm nên đã xì lốp xe để bạn ấy đi bộ về nhà dưới tiết trời nắng gay gắt. Nhưng sao tôi thấy không vui, ray rứt, khó chịu mãi trong lòng. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ-Học bài cũ: nắm được các cách miêu tả nội tâm-Chuẩn bị bài: Thuật ngữ 	(trả lời câu hỏi SGK)Thank you and See You!