Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Văn bản Hoàng Lê Nhất thống chí (Thồi thứ 14: Đánh Ngọc Hồi quân Thanh bị thua trận. Bỏ Thăng Long Chiêu Thống trốn ra ngoài.)

Văn bảnHoàng lê nhất thống chíHồiThứ14Đánh Ngọc Hồi quân Thanh bị thua trậnBỏ Thăng Long Chiêu Thống trốn ra ngoài.Hồi thứ 14Ghi lại sự kiện vua Quang Trung đại phá quân Thanh vào mùa xuân năm 1789, lập nên triều đại Tây Sơn. Phản ánh bộ mặt thảm hại của bọn cưướp nưước và bán nước4. Phưương thức biểu đạt. Tự sự kết hợp với miêu tả và nghị luận.5. Bố cục: 3 phầnPhần 1. Từ đầu đến lên đưường ra Bắc.Quang Trung chuẩn bị tiến quân ra Bắc.Phần 2. Tiếp cho đến kéo vào thành.Quang Trung đại phá quân Thanh.Phần 3. Tiếp cho đến hết.Số phận tướng lĩnh nhà Thanh và vua tôi Lê Chiêu Thống.Tóm tắt. Quân Thanh kéo vào Thăng Long, tưướng Tây Sơn là Ngô Văn Sở lui quân về vùng núi Tam Điệp. Đưược tin Quang Trung rất giận, bèn họp tưướng sĩ định thân chinh cầm quân đi ngay. Nhưưng nghe mọi ngưười đến họp khuyên Ông đó lên ngôi vua ở Phú Xuân, tự đốc xuất đại binh nhằm ngày 25 tháng Chạp năm 1788 tiến quân ra Bắc diệt Thanh. Dọc đưường vua Quang Trung cho kén thêm quân lính, mở cuộc duyệt binh lớn, chia quân thành các đạo, phủ dụ tưướng lĩnh, mở tiệc khao quân vào ngày 30 tháng Chạp. Hẹn đến ngày mùng 7 Tết thắng giặc mở tiệc ăn mừng ở Thăng Long. Đội quân của Quang Trung đánh đến đâu thắng đến đấy, khiến quân Thanh đại bại. Ngày mùng 3 Tết quân Tây Sơn công phá đồn Hà Hồi, sáng sớm ngày mùng 5 tiến sát đồn Ngọc Hồi, trưưa mùng 5 Tết tiến binh đến Thăng Long. Tưướng Thanh là Tôn Sĩ Nghị vội vó tháo chạy về nưước, vua Lê Chiêu Thống cùng gia quyến vội vó chạy trốn theo.IIĐọc hiểu văn bản.1. Quang Trung chuẩn bị tiến quân ra Bắc.Khi Bắc Bình Vưương được tin cấp báo quân Thanh đó đến Thăng Long, Ông đó có phản ứng nhưư thế nào ?Nghe tin: Giận lắm, họp tướng sĩ, định thân chinh cầm quân đi ngay.Khi mọi người đến họp đó khuyên Ông điều gì ? Ông đó hành động nhưư thế nào ?Nghe lời tưướng sĩ lên ngôi Hoàng đế, sau đó hạ lệnh xuất quân ( 25/12/1788 )Qua thái độ và hành động trên tính cách nào của vua Quang Trung đưược bộc lộ ?Ngay thẳng, cương trực, căm ghét bọn xâm lưược và những kẻ bán nước.Khi nghe mọi người đến họp khuyên Quang Trung đó có nghe lời tướng sĩ, lên ngôi Hoàng đế... Việc làm đó chứng tỏ Ông là con ngưười nhưư thế nào ?Thấu hiểu lẽ phải, có ý chí quyết tâm đánh đuổi quân xâm lược.* Khi mới nghe tin:* Ngày 29 tháng 12 đến Nghệ An:Ngày 29 tháng 12 Quang Trung đó đến địa danh nào ? ở đây Ông đó có những việc làm gì ?Gặp ngưười cống sĩ ở La Sơn hỏi việc đánh giặc.Kén lính ở Nghệ An và mở cuộc duyệt binh lớn.Sắp xếp đội ngũ và truyền cho quân sĩ ngồi nghe lệnh và dụ họ.Chỉ trong vòng ngày 29 Quang Trung làm được bao nhiêu là việc lớn. Những việc làm đó cho thấy Ông là một người luôn hành động nhưư thế nào ?Hành động mạnh mẽ, quyết đoán.Quan sát lời chỉ dụ của vua Quang Trung với quân sĩ trong SGK trang 66 em thấy nội dung lời chỉ dụ nêu lên những gì ?Khẳng định chủ quyền đất nước.Nêu lên dó tâm của giặc phưương Bắc.Tự hào về công lao đánh giặc ngoại xâm của cha ông.Tin tưởng vào chính nghĩa của cuộc hành binh diệt Thanh và kêu gọi quân sĩ đánh giặc.Ra kỷ luật đối với quân sĩ.Từ lời dụ quân sĩ trên em thấy tài năng nào của Nguyễn Huệ đưược bộc lộ ?Trí tuệ, sáng suốt và nhạy bén.* Ngày 30 tháng 12 năm 1788Sau khi mở cuộc duyệt binh vào ngày 29 ở Nghệ An. Ngày hôm sau ( 30 Tết ) Quang Trung đó có quyết định gì ?Hạ lệnh xuất quân đến Tam Điệp.Mở tiệc khao quân.Xử trí hai tưướng Sở và LânHoạch định kế sách đánh giặc và tính kế hoạch ngoại giao sau chiến tranh.Tại Tam Điệp, Quang Trung đó có những việc làm nào ?Tối 30 Tết thì lên đưường tiến quân ra Thăng Long.-> Sỏng suốt trong việc dựng người.-> Cú tầm nhỡn xa trụng rộng-> í chớ quyết chiến, quyết thắngNgoài "xe tăng voi lửa" kể trờn, binh lớnh Tõy Sơn cũn được trang bị một loại vũ khớ cỏ nhõn là Hỏa hổ. Hỏa hổ là một loại vũ khớ hỡnh ống, một loại sỳng phun lửa cú thể biến địch thành "cõy đuốc sống". Khi lõm trận, trong ống Hỏa hổ bắn nhựa thụng ra, trỳng phải đõu là lập tức bốc chỏy. Loại vũ khớ đặc biệt này được trang bị cho cả quõn chủng lục quõn và thủy quõn của nhà Tõy Sơn. Nguyễn Huệ đó biến voi thành những "cỗ xe tăng“ cú sức mạnh ỏp đảo, trang bị đại bỏc và hỏa phỏo trờn lưng. Trờn lưng mỗi quõn voi cú ba, bốn người lớnh chớt khăn đỏ, ngồi nộm tung hỏa cầu lưu hoàng ra khắp nơi, đốt chỏy quõn địch. Đội quõn "voi lửa" của vua Quang Trung, người thiờn tài quõn sự cả đời cầm quõn khụng hề biết thua trận là gỡ, đó hội đủ cả 3 yếu tố chiến thuật: Cơ động, đột kớch và hỏa lực. Đõy thật sự là một cuộc cỏch mạng voi chiến so với cỏc thời kỳ trước đú.Qua phần 1 hình ảnh vua Quang Trung đưược tái hiện lên bằng biện pháp nghệ thuật nào ?Các biện pháp nghệ thuật ấy nói với em về một vị vua cú tài cầm quõn nưhư thế nào ?Kể bằng hành động, sự việc, lời nói cụ thể.-Tài dụng binh như thần→ Người anh hựng văn vừ song toànBựi Thị Xuõn tỉnh Bỡnh ĐịnhSinh trưởng trong một gia đỡnh khỏ giả, Bựi Thị Xuõn sớm được học văn và học vừ, người cú nhan sắc, khộo tay và viết chữ đẹp. Đến khi theo học vừ với Đụ thống Ngụ Mạnh, bà cũng nhanh chúng thành thạo, nhất là mụn song kiếm. Với tài nghệ (ngoài tài kiếm thuật, bà cũn giỏi bắn cung, cưỡi ngựa và luyện voi) cộng với lũng dũng cảm, Bựi Thị Xuõn cựng chồng nhanh chúng trở thành những tướng lĩnh trụ cột, gúp cụng lớn trong cụng cuộc dựng nghiệp của nhà Tõy Sơn ngay từ buổi đầu, trận đại phỏ quõn Món Thanh vào đầu xuõn Kỷ Dậu (1789), bà chỉ huy đội tượng binh của đạo Trung quõn do vua Quang Trung (Nguyễn Huệ) chỉ huyĐại tướng Vừ Nguyờn Giỏp là chỉ huy trưởng trong chiến dịch Điện Biờn Phủ. Khi kế hoạch "đỏnh nhanh, thắng nhanh" trong 3 ngày bị lộ, tướng Giỏp đó cõn nhắc rất kỹ và quyết định chuyển sang phương ỏn "đỏnh chắc, thắng chắc". Đõy là sự lựa chọn sỏng suốt, quyết định thành cụng của chiến dịch 56 ngày đờmCon đường kộo phỏo huyền thoại trong chiến dịch Điện Biờn Phủ2. Hỡnh ảnh quõn tướng nhà Thanh và bọn vua tụi bỏn nước hại dõn: a, Quõn tướng nhà Thanh: - Kiờu căng, chủ quan, chỉ lo ăn chơi. - Khi quõn Tõy Sơn đến, tướng Tụn Sĩ Nghị và binh lớnh bỏ chạy hoảng loạn.Sầm Nghi Đống thắt cổ tự vẫn→ Sự thất bại thảm hại.b, Bọn vua tụi bỏn nước:- Hỡnh ảnh vua quan Lờ Chiờu Thống hốn nhỏt, đờ hốn, số phận gắn chặt với bọn giặc xõm lược.3. í nghĩa văn bản: Văn bản ghi lại hiện thực lịch sử hào hựng của dõn tộc ta và hỡnh ảnh người anh hựng Nguyễn Huệ trong chiến thắng mựa xuõn năm Kỉ Dậu ( 1789)III. Tổng kết: Ghi nhớ: sgk/72 1. Nội dung: Ca ngợi vị vua anh hựng Nguyễn Huệ và tố cỏo bố lũ bỏn nước vua tụi nhà Lờ. 2. Nghệ thuật: Giọng kể sụi nổi, tự hàoIV.LUYỆN TẬP: Viết đọan văn nờu cảm nghĩ của em về người anh hựng Nguyễn Huệ - Quang Trung trong chiến cụng thần tốc đại phỏ quõn Thanh từ tối 30 đến mồng 5 tết Kỉ Dậu (1789)củng cố Theo em, có thể gọi Hoàng Lê Nhất Thống Chí là cuốn tiểu thuyết lịch sử vì những lý do nào trong các lý do sau ?C. Vì các nhân vật lịch sử nổi lên trong tác phẩm như là những hình tượng văn học sinh động.A. Vì truyện này liên quan đến sự thật lịch sử.B. Vì sự thật lịch sử được ghi chép dưới hình thức tiểu thuyết.D. Vì đó tạo dựng đưược hình ảnh ngưười anh hùng Quang Trung rất khác thưường.E. Vì là một tác phẩm hay.A. Vì truyện này liên quan đến sự thật lịch sử.B. Vì sự thật lịch sử được ghi chép dưới hình thức tiểu thuyết.C. Vì các nhân vật lịch sử nổi lên trong tác phẩm như là những hình tượng văn học sinh động.