Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Văn bản: Làng (Kim Lân) - Hoàng Thị Dung

Lớp 9A2 Môn Ngữ văn.Văn bản “Làng”- Kim LânGiáo viên: Hoàng Thị DungÔn tậpVăn bản 1. Những nét chính về tác phẩm Hoàn cảnh sáng tác: “Làng” được viết và đăng báo trên tạp chí Văn nghệ năm 1948 – giai đoạn đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp. Trong thời kì này thì người dân nghe theo chính sách của chính phủ: kêu gọi nhân dân ta tản cư, những người dân ở vùng địch tạm chiếm đi lên vùng chiến khu để chúng ta cùng kháng chiến lâu dài.- Kim Lân kể lại: “Hồi ấy gia đình tôi cũng đi sơ tán. Trên khu ở mới, có tin đồn làng tôi là làng Việt gian. Mọi người đều nhìn những người dân làng với con mắt chế giễu, khinh thường. Tôi yêu ngôi làng của tôi và không tin làng tôi lại có thể đi theo giặc Pháp. Tôi viết truyện ngắn “Làng” như thể để khẳng định niềm tin của mình và minh oan cho làng tôi”. Thể loại:Truyện ngắnPhương thức biểu đạt:Tự sự+ miêu tả+ biểu cảmÔng Hai, một người dân làng Dầu rất yêu và tự hào về làng, vì chiến tranh mà phải đi tản cư, ông nghe được tin làng Chợ Dầu theo giặc từ chính những người tản cư đi qua.Tình huống truyện : 2. Phân tích nhân vật ông Haia. Trước khi nghe tin làng chợ Dầu theo giặc:- Nhớ làng da diết – muốn về làng, muốn tham gia kháng chiến. - Mong nắng cho Tây chết.=> Yêu thương, gắn bó với làng quê, tự hào và có trách nhiệm với cuộc kháng chiến của làng.- Ở phòng thông tin, ông nghe được nhiều tin hay -> những tin chiến thắng của quân ta -> Ruột gan ông cứ múa cả lên -> Quan tâm tha thiết, nồng nhiệt đến cuộc kháng chiến.=> Ông Hai là người nông dân có tính tình vui vẻ, chất phác, có tấm lòng gắn bó với làng quê và cuộc kháng chiến.b. Diễn biến tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu Việt gian theo Tây.Cổ họng ông nghẹn ắng lại, da mặt tê rân rân.Lặng đi tưởng như đến không thở được.Rặn è è, nuốt một cái gì vướng ở cổ.Giọng lạc hẳn đi.Khi nghe tin làng Chợ Dầu theo Tây.Bàng hoàng, sững sờ, choáng váng.Từ đỉnh cao của niềm vui,niềm tin ông Hai rơi xuống vực thẳm của sự đau đớn, tủi hổ vì cái tin ấy quá bất ngờ. Khi trấn tĩnh lại được phần nào,ông còn cố chưa tin cái tin ấy. Nhưng rồi những người tản cư đã kể rảnh rọt quá, lại khẳng định họ “vừa ở dưới ấy lên” làm ông không thể không tin. Niềm tự hào về làng thế là sụp đổ,tan tành trước cái tin sét đánh ấy. Cái mà ông yêu quí nhất nay cũng đã quay lưng lại với ông. Không chỉ xấu hổ trước bà con mà ông cũng tự thấy ông mất đi hạnh phúc của riêng ông,cuộc đời ông cũng như chết mất một lần nữa.Cử chỉCười nhạt, nói to Tìm cách lảng chuyệnCúi gằm mặt xuống mà đi. Xấu hổ, chạy trốnVề đến nhàNước mắt giàn ra, nghĩ đến sự hắt hủi Nằm vật ra giường “chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì ”Dày vò, đau đớn, nhục nhã.Khi trò chuyện với vợ.Bực bội, gắt gỏng vô cớ, trằn trọc Đau khổ cố kìm nén.Từ lúc ấy trong tâm trí ông Hai chỉ còn có cái tin dữ ấy xâm chiếm,nó thành một nỗi ám ảnh day dứt. Về đến nhà ông nằm vật ra giường rồi tủi thân nhìn lũ con “nước mắt ông lão cứ giàn ra”. Nghe tiếng chửi bọn Việt gian, ông“cúi gằm mặt mà đi”. Bao nhiêu điều tự hào về quê hương như sụp đổ trong tâm hồn người nông dân rất mực yêu quê hương ấy. Ông cảm thấy như chính ông mang nỗi nhục của một tên bán nước theo giặc, cả các con ông cũng sẽ mang nỗi nhục ấy Nhữngngày sau đó.Không dám ra khỏi nhà.Tủi hổ, lo sợ, ám ảnh.Nghe ngóng tình hình bên ngoài.Nơm nớp lo sợ, chột dạ. Suốt mấy ngày ông không dám đi đâu. Ông quanh quẩn ở nhà,nghe ngóng tình hình bên ngoài. “Một đám đông túm lại, ông cũng để ý, dăm bảy tiếng cười nói xa xa,ông cũng chột dạ. Lúc nào ông cũng nơm nớp tưởng như người ta đang để ý, người ta đang bàn tán đến “cái chuyện ấy”. Thoáng nghe những tiếng Tây, Việt gian, cam – nhông là ông lủi ra một góc nhà, nín thít. Thôi lại chuyện ấy rồi!” Đấu tranh nội tâm gay gắtLựa chọn dứt khoát: “Làng... Phải thù”.Về làng > Đó là một cuộc trò chuyện đầy xúc động. Nỗi nhớ quê, yêu quê, nỗi đau đớn khi nghe tin quê hương theo giặc cứ chồng chéo đan xen trong lòng ông lão. Nhưng trong ông vẫn cháy lên một niềm tin tưởng sắt đá, tin tưởng vào Cụ Hồ, tin tưởng vào cuộc kháng chiến của dân tộc. Niềm tin ấy đã phần nào giúp ông có thêm nghị lực để vượt qua khó khăn này. Dường như ông Hai đang nói chuyện với chính mình, đang giãi bày với lòng mình và cũng như đang tự nhắc nhở: hãy luôn “Ủng hộ Cụ Hồ Chí Minh”. Tình quê và lòng yêu nước thật sâu nặng và thiêng liêng.Mặc dù đau khổ tột cùng khi nghe tin làng mình theo giặc nhưng tấm lòng thủy chung, son sắt với cuộc kháng chiến thì vẫn không hề thay đổi ở nhân vật Ông Hai và đó cũng là hình ảnh đại diện phản chiếu của tất cả những người nông dân Việt Nam thời kỳ kháng chiến.c. Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin được làng cải chính.Dáng vẻRa ngoài tối mới về. Tâm trạng vui mừng, phấn khởi.Cái mặt buồn thiu -> vui tươi rạng rỡ hẳn lên.Mồm bỏm bẻm nhai trầu.Cặp mắt hung hung đỏ hấp háy.Cử chỉ, hành động, lời nóiLật đật múa tay Lại nói chuyện làngKhoe Tây đốt nhà Sung sướng, hạnh phúc tột độ. Sự đau khổ của ông Hai trong những ngày qua nhiều bao nhiêu thì niềm phấn khởi và hạnh phúc của ông lúc này càng lớn bấy nhiêu.Ông “bô bô” khoe với mọi người về cái tin làng ông bị “đốt nhẵn”, nhà ông bị “đốt nhẵn”. Nội dung lời “khoe” của ông có vẻ vô lí bởi không ai có thể vui mừng trước cảnh làng, nhà của mình bị giặc tàn phá. Nhưng trong tình huống này thì điều vô lí ấy lại rất dễ hiểu: Sự mất mát về vật chất ấy chẳng thấm vào đâu so với niềm vui tinh thần mà ông đang được đón nhận. Nhà văn Kim Lân đã tỏ ra rất sắc sảo trong việc nắm bắt và miêu tả diễn biến tâm lí của nhân vật.Diễn biến tâm trạng tâm trạng ông HaiBàng hoàng, sững sờ.Sợ hãi, lảng tránh, nhục nhã, lo sợ, căm giận .Tình yêu làng tha thiết , cháy bỏng.Bế tắc, tuyệt vọngĐấu tranh nội tâm gay gắtĐó là sự giác ngộ CM của người nông dân.Vui sướng, hạnh phúc.Tình yêu làng gắn với lòng yêu nước và tinh thần kháng chiến. => Diễn biến tâm trạng hợp lí, chân thực, cảm động. => Ông Hai yêu làng, yêu nước, có tinh thần kháng chiến.3Tổng kết1. Nghệ thuật- Xây dựng theo cốt truyện tâm lí, tình huống truyện căng thẳng để thử thách nhân vật. Miêu tả tâm lí nhân vật sâu sắc, tinh tế. Cách trần thuật linh hoạt tự nhiên. Ngôn ngữ nhân vật sinh động, giàu tính khẩu ngữ. Ngôn ngữ đối thoại, độc thoại Phản ánh tình yêu làng quê và lòng yêu nước, tinh thần kháng chiến của của những người nông dân phải rời làng đi tản cư đã được thể hiện chân thực, sâu sắc và cảm động qua nhân vật ông Hai. 2. Nội dungIV. LUYỆN TẬP:? Tại sao nhan đề tác phẩm lại là “Làng” mà không phải là “Làng Chợ Dầu”. Hãy giải thích nhan đề tác phẩm?Khởi động123456TRÒ CHƠI Ô CHỮ Từ khóa?????1.Tạm rời nơi cư trú đến vùng khác ?TẢNCƯ????????2. Sửa lại, nói cho đúng sự thật?CẢICHÍNH3. Không giữ đúng như lời, thiếu trung thực, thay lòng đổi dạ???????ĐƠNSAI???????4. Phong trào dạy chữ quốc ngữ, thanh toán nạn mù chữ sau cách mạng?BÌNHDÂN5. Huyện ở phía nam tỉnh Bắc Ninh nay thuộc Hà Nội???????GIALÂM6.Dáng đi cắm cúi, nhanh ,vội????????CUNGCÚCLàng thuộc huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh, có tên chữ là Phù Lưu còn đựợc gọi là làng gì? Hãy tìm ô chữ hàng dọc có tên gọi trên???????CHỢDẦU302928272625242322212019181716151413121110987654321HÕt giê313233343536373839404142434445464748495051525354555657586059th¶o luËn Ho¹t ®éng BỔ SUNG- Là học sinh chúng ta cần phải làm gì để thể hiện tình yêu quê hương, đất nước?- Mỗi nhóm hãy viết ý kiến của nhóm mình lên cánh hoa, sau đó lên bảng trình bày.HƯỚNG DẪN VỀ NHÀVới bài này: Ôn lại toàn bộ nội dung, kiến thức đã học. - Tóm tắt tác phẩm. Trình bày được nội dung tác phẩm bằng sơ đồ tư duy.- Vẽ bức tranh minh họa cho nội dung ông Hai đang trò chuyện với đứa con út.- Sưu tầm thêm những tác phẩm văn học viết về tình yêu quê hương đất nước.Bài học sau: Soạn và tóm tắt văn bản “Lặng lẽ Sa Pa”. Mỗi tổ sưu tầm hai bức tranh về Sa Pa.Trình bày những phẩm chất tốt đẹp của nhân vật anh Thanh niên bằng sơ đồ tư duy (mỗi tổ một sơ đồ).- Tìm hiểu lí tưởng sống của thanh niên Việt Nam trong thời kì CNH – HĐH đất nước hiện nay. c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸oXin ch©n thµnh c¶m ¬nVµ c¸c em häc sinhChóc c¸c em ch¨m ngoan, häc giái