Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 39+40: Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Tác giả: Phạm Tiến Duật)

 Kiểm tra bài cũ - Kiểm tra học thuộc bài Đồng chí Nội dung và nghệ thuật của bài thơTrả lời - Nội dung:Bài thơ nói về tình đồng chí ,đồng đội thắm thiết của người lính cách mạng dựa trên cơ sở cùng xuất thân ,cảnh ngộ và lí tưởng chiến đấu.Tình đồng chí góp quan trọng tạo nên sức mạnh và phẩm chất của những người lính cách mạng-Nghệ thuật :Bài thơ thành công về nghệ thuật bởi thể thơ tự do linh hoạt.Hình ảnh sử dụng mang tính tiêu biểu,chân thật ,ngôn ngữ cô đọng,giản dị và giàu sức biểu cảm. Trường Sơn Đông nắng,Tây mưa Ai chưa đến như chưa rõ mình XẺ DỌC TRƯỜNG SƠN ĐI CỨU NƯỚC MÀ LÒNG PHƠI PHỚI DẬY TƯƠNG LAIXE VẬN TẢI Ở ĐƯỜNG TRƯỜNG SƠN THỜI KÌ KHÁNG CHIẾN CHỐNG MỸTiết 39,40: Bài thơ về tiểu đội xe không kính PHẠM TIẾN DUẬTBÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH PHẠM TIẾN DUẬTTìm hiểu chungTìm hiểu văn bảnTổng kếtLuyện tập1243BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNHI,Tìm hiểu chung1,Tác giả:+ Phạm Tiến Duật(1941-2007) +Quê :Phú Thọ +Ông là gương mặt tiêu biểu trong thế hệ nhà thơ trẻ chống Mỹ+Thơ ông thường viết về thế hiện trẻ kháng chiến chống Mỹ.Thơ anh tinh nghịch,sôi nổi ,sâu sắc. BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNHI,Tìm hiểu chung 1,Tác giả 2,Tác phẩm-HCST: năm 1969,thời kì khốc liệt của cuộc kháng chiến chống Mỹ-Được in trong "Vầng trăng quầng lửa”-PTBD: Tự sự ,biểu cảm miêu tả -Thể thơ : Tự doTác phẩm :Bài thơ về tiểu đội xe không kínhTrích tập thơ:Vầng trăng quầng lửaBÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNHI,Tìm hiểu chung1,Tác giả2,Tác phẩm3,Đọc và Bố cụcBÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH PHẠM TIẾN DUẬT Không có kính không phải vì xe không có kính Không có kính ừ thì có bụi Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi Bụi phun trắng tóc như người già Ung dung buồng lái ta ngồi Chưa cần rửa,phì phèo châm điếu thuốc Nhìn đất nhìn trời nhìn thẳng Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng Không có kính ừ thì ướt áo Thấy con đường chạy thẳng vào tim Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời Nhìn thấy sao trời và đột ngột cánh chim Chưa cần thay lái trăm cây số nữa Như sa như ùa vào buồng lái Mưa ngừng gió lùa mau khô thôi. BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH PHẠM TIẾN DUẬTNhững chiếc xe từ trong bom rơi Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trờiĐã về đây họp thành tiểu đội Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấyGặp bè bạn suốt dọc đường đi tới Võng móc chông chênh đường xe chạyBắt tay qua của kính vỡ rồi Lại đi ,lại đi trời xanh thêm Không có kính rồi xe không có đèn Không có mui xe thùng xe có xước Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước Chỉ cần trong xe có một trái tim2 khổ tiếp ->Tinh thần đồng chí đồng đội của người lính BỐ CỤC 2 khổ tiếp-> Tinh thần dũng cảm lạc quan bất chấp khó khăn gian khổ 2 khổ đầu->Tư thế hiên ngang của người línhkhổ cuối -> lòng yêu nước và ý chí giải phóng Nhan đề bài thơ ‘Xe không kính’Khác lạ,độc đáoLà hình ảnh xuyên suốt toàn bài.Sự gắn bó am hiểu trân thực đời sống chiến tranhBài thơ không chỉ viết về những chiếc xe không kính,viết về hiện thực khốc liệt của chiến tranh mà chủ yếu khai thác chất thơ vút lên từ hiện thực khốc liệt đó,chất thơ của tuổi trẻ Việt Nam vượt lên từ những khốc liệt của chiến tranhII,Tìm hiểu văn bản 1,Tư thế ung dung của người lính lái xe -Câu thơ như một lời văn xuôi:Giọng thản nhiên ,ngang tàn,gây sự chú ý về sự khác lạ->‘Bom giật,Bom rung’:Điệp từ ,đông từ mạnh lí giải nguyên nhân “Không có kính rồi xe không có đèn Không có mui xe thừng xe có xước” ->Liệt kê tăng tiến Sự tàn phá khốc liệt của chiến tranhKHÔNG CÓ KÍNH KHÔNG PHẢI VÌ XE KHÔNG CÓ KÍNHBOM GIẬT BOM RUNG KÍNH VỠ ĐI RỒI. Ung dung buồng lái ta ngồi Nhìn đất nhìn trời nhìn thẳng Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng Nhìn thấy con đường chạy thẳng váo tim Thấy sao trời vào đột ngột cánh chim Như sa như ùa vào buồng láiTư thế :Ung dungNhìn:Đất ,trời ,thẳngThấy :gió vào xoa mắt đắng,con đường chạy thẳng vào tim,sao trời vào đột ngột cánh chim->Nghệ thuật:Đảo ngữ, Điệp ngữUng dung hiên ngang bình tĩnh tập trung cao độ của những người lính lái xe Đường Trường Sơn huyền  thoại 2,Tinh thần dũng cảm lạc quan bất chấp gian khổ của người lính lái xeKhông có kính ừ thì có bụiBụi phun trắng tóc như người giàChưa cần rửa,phì phèo châm điếu thuốcNhìn nhau mặt lấm cười ha ha Không có kính ừ thì ướt áoMưa tuôn mưa xối như ngoài trờiChưa cần thay lái trăm cây số nữaMưa ngừng gió lùa mau khô thôi*Tinh thần và thái độTinh thần lạc quan ,bất chấp gian khổ.Họ sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn để hoàn thành nhiện vụKhông có kính...ừ thì chưa cần->Cấu trúc lặp,khẩu ngữ,so sánh tạo lên giọng điệu,ngang tàn-Khó khăn:Bụi phun ,mưa tuôn,mưa xối,gió xoa mặt đắng 3,Tình đồng chí đồng đội của người línhBếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trờiChung bát đũa nghĩa là gia đình đấyVõng mắc chông chênh đường xe chạy Lại đi lại đi trời xanh thêmNhững chiếc xe từ trong bom rơiĐã về đây họp thành tiểu độiGặp bạn bè suốt dọc đường đi tớiBắt tay qua cửa kính vỡ rồiTình đồng đội:Tình đồng chí ,đồng đội gắn bó keo sơn,như anh em một nhàThuận lợi:Điệp ngữ :"Lại đi”,ẩn dụ ‘trời xanh thêm’nhịp thơ 2/2/3 khẳng địng đoàng xe tiến tới khẩn trương hi vọng đầy kiên cườngBếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời...Bắt tay qua cửa kính vỡ rồiBắt tay qua cửa kính vỡ rồi->Lời chào,lời hứa hẹn quyết tâm,tiếp thêm sức mạnh 4,Ý chí quyết tâm giải phóng miền Nam của người lính Không có kính rồi xe khong có đèn Không có mui xe thùng xe có xước Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước Chỉ cần trong xe có một trái timÝ chí chiến đấu: Không có >< có một trái tim-Không có...........Chỉ cần trong xe có 1 trái tim- Ý chí chiến đấu để giải phóng miền Nam ,thống nhất đất nước( Hoán dụ) Bài thơ về tiểu đội xe không kínhNghệ thuật đậm chất hiện thực,nhiều câu văn xuôi,giọng điệu ngang tàn ,tinh nghịch ,hình ảnh thơ độc đáoHình ảnh về những chiếc xe không kínhTình cảm đồng đội gắn bó,yêu thươngHình ảnh về những người lính lái xeTư thế ung dung hiên ngangTinh thần lạc quan bất chấp nguy hiểmÝ chí quyết tâm giải phóng miền NamIII,Tổng kết:Đọc ghi nhớ sách giáo khoa1,Nghệ thuậtĐậm chất hiện thực nhiều câu văn xuôi tạp sự phóng khoáng ngang tàn,nhịp thơ sôi trẻ trung tràn đầy sức sống2,Nội dungHình ảnh người chiến sĩ lái xe hiên ngang,dũng cảm lạc quan,bất chấp mọi nguy hiểm ,chiến đấu vì miền Nam,thống nhất đất nước