Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Bài 11: Bếp lửa (Bẳng Việt)
Bố cục : 4 phần
- Phần 1 (khổ thơ đầu): Hình ảnh bếp lửa gợi nỗi nhớ về bà của người cháu.
- Phần 2 (bốn khổ thơ tiếp) Những kí ức tuổi thơ khi còn sống cùng bà, gắn liền bếp lửa
Phần 3 (khổ thơ thứ 6) Suy ngẫm của người cháu về cuộc đời bà
Phần 4 (khổ cuối): Tình cảm của cháu dành cho bà, dù đã khôn lớn.
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Bài 11: Bếp lửa (Bẳng Việt)", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
BẾP LỬABẰNG VIỆT BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:1,Tác giả:- Sinh năm :1941-Quê Hà Nội- thuở nhỏ sống ở Huế.- Là nhà thơ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ.-Giọng thơ Bằng Việt trong trẻo,thiết tha.Phù hợp với đề tài kỉ niệm và ước mơ tuổi trẻ BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:1,Tác giả:2,Tác phẩm:Em hãy cho biết bài thơ "Bếp lửa” được sáng tác trong hoàn cảnh nào?- Bài thơ sáng tác năm 1963,khi tác giả đang học ngành luật ở Liên Xô (cũ)- In trong tập “ Hương cây – Bếp lửa” cùng Lưu Quang Vũ. “ Những năm đầu theo họcLuật tại đây tôi nhớ nhà kinhkhủng.Tháng 9 ở bên đó trời sese lạnh, buổi sáng sương khóibay mờ mờ mặt đất, ngoài cửasổ, trên các vòm cây gợi cảnhmùa đông ở quê nhà. Mỗi buổidậy sớm đi học, tôi hay nghĩđến hình ảnh một bếp lửa thânquen, nhớ tới hình ảnh bà nộilụi cụi dậy sớm nấu nồi xôi,luộc củ khoai, củ sắn chocả nhà ” Đây cũng chính lànguồn khơi mạch cảm xúccho Bằng Việt viết bài thơ“Bếp lửa”. BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:1,Tác giả:2,Tác phẩm:3, Đọc và bố cục: Một bếp lửa chờn vờn sương sớm,Một bếp lửa ấp iu nồng đượmCháu thương bà biết mấy nắng mưa.Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói,Năm ấy là năm đói mòn đói mỏiBố đi đánh xe khô rạc ngựa gầy.Chỉ nhớ khói hun nhèm mắt cháuNghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay !Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửaTu hú kêu trên những cánh đồng xa.Khi tu hú kêu, bà còn nhớ không bàBà hay kể chuyện những ngày ở Huế,Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế !Mẹ cùng cha công tác bận không vềCháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe,Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học,Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc,Tu hú ơi !chẳng đến ở cùng bà,Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa?Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi,Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụiĐỡ đần bà dựng lại túp lều tranh.Vẫn vững lòng, bà dặn cháu đinh ninh:“Bố ở chiến khu, bố còn việc bố,Mày có viết thư chớ kể này kể nọ,Cứ bảo nhà vẫn được bình yên !”.Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhenMột ngọn lửa lòng bà luôn ủ sẵn,Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng...Lận đận đời bà biết mấy nắng mưaMấy chục năm rồi, đến tận bây giờ,Bà vẫn giữ thói quen dậy sớmNhóm bếp lửa ấp iu nồng đượmNhóm niềm yêu thương, khoai sắn ngọt bùiNhóm nồi xôi gạo mới sẻ chung vui,Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏÔi kì lạ và thiêng liêng – bếp lửa!Giờ cháu đã đi xa, có ngọn khói trăm tàu,Có lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngả,Nhưng vẫn chẳng bao giờ quên nhắc nhở:- Sớm mai này bà nhóm bếp lên chưa?....- Phần 1 (khổ thơ đầu): Hình ảnh bếp lửa gợi nỗi nhớ về bà của người cháu.- Phần 2 (bốn khổ thơ tiếp) Những kí ức tuổi thơ khi còn sống cùng bà, gắn liền bếp lửa- Phần 3 (khổ thơ thứ 6) Suy ngẫm của người cháu về cuộc đời bà- Phần 4 (khổ cuối): Tình cảm của cháu dành cho bà, dù đã khôn lớn.Bố cục : 4 phần BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà: Một bếp lửa chờn vờn sương sớm Một bếp lửa ấp iu nồng đượm Trong kí ức của người cháu hình ảnh nào của người cháu hiện về đầu tiên,Hình ảnh đó có ý nghĩa như thế nào ở làng quê.Hình ảnh Bếp lửa:Gần gũi ,thân thuộc trong mỗi gia đình người Việt.Nó gắn liền với hình ảnh người bà ,người mẹ dậy sớm tần tảo sớm hôm,chăm lo cho gia đình=> Hình ảnh ấn tượng in sâu trong tâm trí người cháu. BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà: Một bếp lửa chờn vờn sương sớm Một bếp lửa ấp iu nồng đượm Cháu thương bà biết mấy nắng mưa.Chỉ ra biện pháp nghệ thuật và tác dụng của nó trong hai câu thơ đầu? * Hình ảnh bếp lửa: BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà: Một bếp lửa chờn vờn sương sớm Một bếp lửa ấp iu nồng đượm Cháu thương bà biết mấy nắng mưa. * Hình ảnh bếp lửa:- Điệp ngữ "Một bếp lửa”=> Hình ảnh gần gũi ,thân thuộc của làng quê BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà: Một bếp lửa chờn vờn sương sớm Một bếp lửa ấp iu nồng đượm Cháu thương bà biết mấy nắng mưa. * Hình ảnh bếp lửa:- Điệp ngữ "Một bếp lửa”=> Hình ảnh gần gũi ,thân thuộc của làng quê -Từ láy:+ chờn vờn:Một bếp lửa thực bập bùng trong sương sớm.+ Ấp iu:Gợi bàn tay kiên nhẫn,khóe léo và tấm lòng chi chút của bà. Một bếp lửa chờn vờn sương sớm Một bếp lửa ấp iu nồng đượm Cháu thương bà biết mấy nắng mưa.Hình ảnh bếp lửa đã tác động gì đến người cháu. Một bếp lửa chờn vờn sương sớm Một bếp lửa ấp iu nồng đượm Cháu thương bà biết mấy nắng mưa.Hình ảnh bếp lửa đã tác động gì đến người cháu.- Gợi tình tình yêu của cháu dành cho bà. BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà: Một bếp lửa chờn vờn sương sớm Một bếp lửa ấp iu nồng đượm Cháu thương bà biết mấy nắng mưa. * Hình ảnh bếp lửa:* Cảm xúc về bà:Cảm xúc của người cháu đối với bà được bộc lộ qua từ nào?-Bộc lộ trực tiếp : Thương Một bếp lửa chờn vờn sương sớm Một bếp lửa ấp iu nồng đượm Cháu thương bà biết mấy nắng mưa.Hình ảnh “ biết mấy nắng mưa” hay ở chỗ nào BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà:2,Những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bàTrong dòng hồi tưởng của người cháu, những kỉ niệm nào về tình bà cháu đã được gợi lại.Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói,Năm ấy là năm đói mòn đói mỏiBố đi đánh xe khô rạc ngựa gầy.Chỉ nhớ khói hun nhèm mắt cháuNghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay !Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửaTu hú kêu trên những cánh đồng xa.Khi tu hú kêu, bà còn nhớ không bàBà hay kể chuyện những ngày ở Huế,Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế !Mẹ cùng cha công tác bận không vềCháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe,Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học,Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc,Tu hú ơi !chẳng đến ở cùng bà,Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa?Kỉ niệm thời thơ ấu khi cháu lên 4 tuổi.Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói,Năm ấy là năm đói mòn đói mỏiBố đi đánh xe khô rạc ngựa gầy.Chỉ nhớ khói hun nhèm mắt cháuNghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay !Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửaTu hú kêu trên những cánh đồng xa.Khi tu hú kêu, bà còn nhớ không bàBà hay kể chuyện những ngày ở Huế,Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế !Mẹ cùng cha công tác bận không vềCháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe,Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học,Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc,Tu hú ơi !chẳng đến ở cùng bà,Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa?Kỉ niệm về 8 năm cháu cùng bà kháng chiến.Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi,Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụiĐỡ đần bà dựng lại túp lều tranh.Vẫn vững lòng, bà dặn cháu đinh ninh:“Bố ở chiến khu, bố còn việc bố,Mày có viết thư chớ kể này kể nọ,Cứ bảo nhà vẫn được bình yên !”.Kỉ niệm về năm giặc đốt làng. BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà:2,Những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà a, Kỉ niệm năm lên 4 tuổi:Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói,Năm ấy là năm đói mòn đói mỏiBố đi đánh xe khô rạc ngựa gầy.Chỉ nhớ khói hun nhèm mắt cháuNghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay !Kỉ niệm khi cháu lên 4 tuổi có gì đáng chú ý. BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà:2,Những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà a, Kỉ niệm năm lên 4 tuổi:Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói,Năm ấy là năm đói mòn đói mỏiBố đi đánh xe khô rạc ngựa gầy.Chỉ nhớ khói hun nhèm mắt cháuNghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay !- Đói mòn đói mỏi: Cái đói dai dẳng và mòn mỏi khắp chốn thôn quê.-Đói mòn,đói mỏi:Hình ảnh tả thực, miêu tả rõ nét nhất về nạn đói – một thời lịch sử đau thương của dân tộc. BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà:2,Những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà a, Kỉ niệm năm lên 4 tuổi:Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói,Năm ấy là năm đói mòn đói mỏiBố đi đánh xe khô rạc ngựa gầy.Chỉ nhớ khói hun nhèm mắt cháuNghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay !SÂU ĐẬM NHẤT TRONG KỈ NIỆM CỦA CHÁU LÀ MÙI KHÓI .” KHÓI HUN NHÈM MẮT CHÁU” BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà:2,Những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà a, Kỉ niệm năm lên 4 tuổi:Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói,Năm ấy là năm đói mòn đói mỏiBố đi đánh xe khô rạc ngựa gầy.Chỉ nhớ khói hun nhèm mắt cháuNghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay !-Đói mòn,đói mỏi:Hình ảnh tả thực, miêu tả rõ nét nhất về nạn đói – một thời lịch sử đau thương của dân tộc.Khói hun nhèm mắt : là khói từ củi ướt cay xè từ bếp lửa gia đình nghèo.Còn nguyên:là còn nguyên nỗi xúc động.- Khói hun nhèm mắt:Những hình ảnh đó đã gợi lên tuổi thơ của tác giả như thế nào. BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà:2,Những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà a, Kỉ niệm năm lên 4 tuổi:Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói,Năm ấy là năm đói mòn đói mỏiBố đi đánh xe khô rạc ngựa gầy.Chỉ nhớ khói hun nhèm mắt cháuNghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay !-Đói mòn,đói mỏi:Hình ảnh tả thực, miêu tả rõ nét nhất về nạn đói – một thời lịch sử đau thương của dân tộc.Khói hun nhèm mắt : là khói từ củi ướt cay xè từ bếp lửa gia đình nghèo.Còn nguyên:là còn nguyên nỗi xúc động.- Khói hun nhèm mắt:Tuổi thơ có nhiều gian khổ thiếu thốn.Trong hồi tưởng của cháu,kỉ niệm nào khác về bà được nhắc tới? BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà:2,Những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà a, Kỉ niệm năm lên 4 tuổi:b, Kỉ niệm 8 năm kháng chiến cùng bà:Trong 8 năm đó cháu có những kỉ niệm gì với bà?Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửaTu hú kêu trên những cánh đồng xa.Khi tu hú kêu, bà còn nhớ không bàBà hay kể chuyện những ngày ở Huế,Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế !Mẹ cùng cha công tác bận không vềCháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe,Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học,Tám năm ròng cùng bà nhóm lửaBà hay kể chuyệnBà dạy cháu làm, bà chăm cháu học,bà bảo cháu nghe, BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà:2,Những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà a, Kỉ niệm năm lên 4 tuổi:b, Kỉ niệm 8 năm kháng chiến cùng bà:+Cùng bà nhóm lửa+Bà kể chuyện+ Bà dạy cháu làm ,chăm cháu học.Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửaTu hú kêu trên những cánh đồng xa.Khi tu hú kêu, bà còn nhớ không bàBà hay kể chuyện những ngày ở Huế,Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế !Mẹ cùng cha công tác bận không vềCháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe,Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học,tu hútu húTu hú bà, bà BàbàNghệ thuật mà tác giả sử dụng trong đoạn thơ? BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà:2,Những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà a, Kỉ niệm năm lên 4 tuổi:b, Kỉ niệm 8 năm kháng chiến cùng bà:+Cùng bà nhóm lửa+ Bà kể chuyện+ Bà dạy cháu làm ,chăm cháu học.Điệp từ ,liệt kê ,nhiều động từ.Qua các từ “bà bảo” “ bà dạy” “ bà chăm”cùng điệp từ “ bà,cháu” đã gợi tả điều gì? BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà:2,Những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà a, Kỉ niệm năm lên 4 tuổi:b, Kỉ niệm 8 năm kháng chiến cùng bà:+Cùng bà nhóm lửa+ Bà kể chuyện+ Bà dạy cháu làm ,chăm cháu học.Điệp từ ,liệt kê ,nhiều động từ.=> Bà yêu thương ,đùm bọc che chở dạy dỗ và là chỗ dựa tinh thần cho cháu.Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửaTu hú kêu trên những cánh đồng xa.Khi tu hú kêu, bà còn nhớ không bàBà hay kể chuyện những ngày ở Huế,Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế !Mẹ cùng cha công tác bận không vềCháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe,Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học,Tu hútu hútu húÂm thanh nào luôn vang vọng trong hồi ức của tác giả? Âm thanh đó có ý nghĩa gì?Tiếng tu hú kêu là âm thanh quen thuộc ở đồng quê, người xa nhà nhớ quê hương là tiếng tu hú. BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà:2,Những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà a, Kỉ niệm năm lên 4 tuổi:b, Kỉ niệm 8 năm kháng chiến cùng bà:- Âm thanh tiếng tu hú:=>Tiếng kêu giục giã ,khắc khoải,gợi hoài niệm nhớ mong khao khát.Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửaTu hú kêu trên những cánh đồng xa.Khi tu hú kêu, bà còn nhớ không bàBà hay kể chuyện những ngày ở Huế,Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế !Mẹ cùng cha công tác bận không vềCháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe,Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học,Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc,Tu hú ơi !chẳng đến ở cùng bà,Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa?Nghệ thuật mà tác giả đã sử dụng trong đoạn thơ là gì?- Điệp ngữ ,nhân hóa-Nhằm khắc sâu nỗi nhớ thương bà và quê hương khắc khoải đến quặn lòng của người cháu BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà:2,Những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà a, Kỉ niệm năm lên 4 tuổi:b, Kỉ niệm 8 năm kháng chiến cùng bà:c, Kỉ niệm về năm đốt làng:Cụm từ cháy tàn ,cháy rụi Gợi hình ảnh xóm làng như thế nào. Xơ xác ,tiêu điều BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà:2,Những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà a, Kỉ niệm năm lên 4 tuổi:b, Kỉ niệm 8 năm kháng chiến cùng bà:c, Kỉ niệm về năm đốt làng:- Giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi: Ngọn lửa hung tàn ,hủy diệt của chiến tranh.Khi gặc đốt làng cháy tàn cháy rụi thì có cả căn nhà của ai? BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà:2,Những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà a, Kỉ niệm năm lên 4 tuổi:b, Kỉ niệm 8 năm kháng chiến cùng bà:c, Kỉ niệm về năm đốt làng:- Giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi: Ngọn lửa hung tàn ,hủy diệt của chiến tranh.=> Bà cháu cũng là nạn nhân của chiến tranh.Năm giặc đốt làng cháy tàn ,cháy rụiHàng xóm bốn bên trở về lầm lụiĐỡ đần bà dựng lại túp lều tranh.Ai đã giúp 2 bà cháu dựng lại túp lều tranh? BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà:2,Những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà a, Kỉ niệm năm lên 4 tuổi:b, Kỉ niệm 8 năm kháng chiến cùng bà:c, Kỉ niệm về năm đốt làng:- Giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi: Ngọn lửa hung tàn ,hủy diệt của chiến tranh.=> Bà cháu cũng là nạn nhân của chiến tranh.- Bà con hàng xóm đỡ đần:=>Trong bom đạn chiến tranh vẫn ngời lên vẻ đẹp về tình đoàn kết xóm làngVẫn vững lòng, bà dặn cháu đinh ninh:“Bố ở chiến khu, bố còn việc bố,Mày có viết thư chớ kể này kể nọ,Cứ bảo nhà vẫn được bình yên !”.Trong hoàn cảnh ấy,bà đã nói điều gì?Lời nói của bà có ý nghĩa gì.- Bà vẫn vững lòng trước mọi tai họa thử thách để con cái yên tâm Người mẹ Việt Nam giàu lòng hi sinh. BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà:2,Những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà a, Kỉ niệm năm lên 4 tuổi:b, Kỉ niệm 8 năm kháng chiến cùng bà:c, Kỉ niệm về năm đốt làng:- Giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi: Ngọn lửa hung tàn ,hủy diệt của chiến tranh.=> Bà cháu cũng là nạn nhân của chiến tranh.- Bà con hàng xóm đỡ đần:=>Trong bom đạn chiến tranh vẫn ngời lên vẻ đẹp về tình đoàn kết xóm làng- Lời dặn của bà với cháu=> Người mẹ Việt Nam giàu lòng hi sinh.*Giữa tro tàn của mất mát đau thương bà vẫn cần mẫn đau thương:Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhenMột ngọn lửa lòng bà luôn ủ sẵn,Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng...Thời gian :sớm ,chiều :thời gian của sự bền bỉ ,không đứt gẫy.Ủ sẵn:Sự bất diệt của ngọn lửa-Bếp lửa chuyển hóa thành ngọn lửa:Đó là ngọn lửa của tình yêu thương vô bờ bến,lửa của tình yêu thương bất diệt, lửa mà bà thắp lên tâm hồn cháu. BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà:2,Những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà3, Suy ngẫn về cuộc đời của bà và hình ảnh bếp lửa:a, Suy ngẫm về bàLận đận đời bà biết mấy nắng mưaMấy chục năm rồi, đến tận bây giờ,Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm-Vẻ đẹp tần tảo ,nhẫn nại ,vẻ đẹp của đức hi sinh:+Lần đận suốt 1 đời vì con cháu+ Đến tận bây giờ vẫn chưa được nghỉ ngơi.3, Suy ngẫm về cuộc đời của bà và hình ảnh bếp lửa.a, Suy ngẫm về bà:=> Cuộc đời của bà quanh năm vất vả,giàu đức hi sinh.- Điệp từ "nhóm”:Bà không chỉ là người nhóm lửa- giữ lửa mà còn là người truyền lửa, ngọn lửa niềm tin sự sống của các thế hệ nối tiếp nhau.Ngọn lửa mang ý nghĩa biểu tượng.Từ hình ảnh bếp lửa của bà nhà thơ đã thốt lên :” Ôi! Kì lạ và thiêng liêng bếp lửa”.Em hiểu như nào về điều kì diệu và thiêng liêng này ?b, Suy ngẫm về bếp lửa“ Ôi kì lạ và thiêng liêng -bếp lửa”+ Kì lạ:là không thể dập tắt được bếp lửa.Bếp lửa vẫn cháy lên trong mọi cảnh ngộ.+ Thiêng liêng: Bếp lửa là tổ ấm,là cuọi nguồn gia đình,là cuội nguồn quê hương đất nước. BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:1,Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc kỉ niệm về bà:2,Những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà3, Suy ngẫn về cuộc đời của bà và hình ảnh bếp lửa:4, Nỗi nhớ của cháu về bà và bếp lửa.- Điệp từ "trăm” => Khẳng định thế giới rộng lớn,nhiều điều mới mẻ.- Câu hỏi tu từ :” Sớm mai này bà đã nhóm bếp lên chưa?”-> Không thể quên được bếp lửa và bà.Giờ cháu đã đi xa, có ngọn khói trăm tàu,Có lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngả,Nhưng vẫn chẳng bao giờ quên nhắc nhở:- Sớm mai này bà nhóm bếp lên chưa?...- Sớm mai này bà nhóm bếp lên chưa?... BẾP LỬA BẰNG VIỆTI,Tìm hiểu chung:II,Tìm hiểu chi tiết:III,Tổng kết:- Bài thơ đã kết hợp nhuần nhuyễn giữa biểu cảm với miêu tả, tự sự và bình luận.- Thành công của bài thơ còn ở sự sáng tạo hình ảnh bếp lửa gắn liền với hình ảnh người bà, làm điểm tựa khơi gợi mọi kỉ niệm, cảm xúc và suy nghĩ về bà và tình bà cháu1,Nghệ thuật:2 ,Nội dung :SGK
Tài liệu đính kèm:
- bai_giang_ngu_van_lop_9_bai_11_bep_lua_bang_viet.pptx